قازاقستان زيمبابۆەدە پلاتينا وندىرۋگە قاتىسادى
قازاقستاندى ماقتاعان ماقالا
ۇلىبريتانيانىڭ Financial Times گازەتى جاريالاعان ستيۆ دجونسون ەسىمدى اۆتوردىڭ «قازاقستاندا ىزعاردىڭ بەتى قايتىپ كەلەدى» دەگەن ماقالاسىندا ەلدە شەتەلدىك ينۆەستورلار ءۇشىن جاڭا مۇمكىندىكتەر بارى ايتىلعان. «قازاقستان بايىرعى اۆتوكرات بيلەۋشىسى ارحيتەكتۋرالىق ءزاۋلىم عيماراتتارعا تابىناتىن جانە ەكونوميكاسى رەسەي مەن مۇنايعا بارىنشا تاۋەلدى ەل رەتىندە كوبىرەك بەلگىلى شىعار. بىراق ساراپشىلار مەن ينۆەستورلار ورتالىق ازيانىڭ جەر كولەمى باتىس ەۋروپاعا بارابار وسى ءبىر ءىرى رەسپۋبليكاسىنا دامۋشى الەمنىڭ ەڭ قارىمدى ەلدەرىنىڭ ءبىرى رەتىندە تاعزىم ەتۋگە كەزەككە تۇراتىن ءتارىزدى» دەپ جازادى ماقالا اۆتورى.
ەلدەگى جاعدايعا قاتىستى ماقالادا «الەمدە مۇناي باعاسىنىڭ قۇلدىراۋىنا» جانە جالپى ونەركاسىپ ءوندىرىسىنىڭ قىسقارۋىنا بايلانىستى 2012 جىلدان بەرى قازاقستان ەكسپورتىنىڭ دوللارعا شاققانداعى قۇنى 57 پايىزعا، ال يمپورت كولەمى 43 پايىزعا ازايدى دەگەن كوممەنتاري دە جازعان. بىراق سونىمەن بىرگە ماقالادا قازاقستاننىڭ ەكونوميكالىق جاعدايى مەن ينۆەستورلار ءۇشىن جاڭا مۇمكىندىكتەر جايلى جاقسى پىكىر ايتىپ جاتقان ساراپشىلار پىكىرىن دە كەلتىرگەن.
مىسالى، رەسەي سبەربانكى باسقارماسىنىڭ توراعاسى گەرمان گرەف قازاقستانداعى رەفورمالار باعدارلاماسىن «سينگاپۋرمەن سالىستىرۋعا بولاتىنداي» دەپ اتاعان. ماسكەۋدە ورنالاسقان Macro Advisory كونسالتينگ فيرماسىنىڭ باس سەرىكتەسى كريس ۋيفەر دە قازاقستاننىڭ رەفورمالار باعدارلاماسىن جوعارى باعالايدى.
RenCap ينستيتۋتىنىڭ باس ەكونوميسى چارلز روبەرتسون 2017 جىلى دۇنيەجۇزىلىك بانك ەسەبىندە قازاقستان بيزنەس جۇرگىزۋ وڭاي ەلدەر اراسىندا 35 ورىنعا كوتەرىلگەنىن اتاپ كورسەتەدى، ال اسىرەسە قيىن جاعدايداعى بانكتەرگە كومەگى مەن قاشاعان مۇنايىن ءوندىرۋدى جاڭعىرتۋدى ماقتاعان Kames Capital’s Emerging Market Bond fund قورى باسقارۋشىلارىنىڭ ءبىرى تەو حوللاند قازاقستاندى شري-لانكا مەن مەكسيكا ءتارىزدى «ەڭ تارتىمدى دامۋشى ەلدەر» قاتارىنا جاتقىزادى.
باتىس باسپاسوزىندە قازاقستاندى ماقتايتىن وسىنداي ماقالالار ءجيى شىعىپ تۇرادى. مۇنداي ماقالالاردىڭ كوبى قازاقستان ۇكىمەتىن جارنامالاۋ ناۋقاندارى كەزىندە پايدا بولادى.
قىتاي جوباسىنىڭ قارجىلىق قاتەرلەرى
جاڭا زەلانديانىڭ NZ Herald گازەتىندە جاڭا زەلانديانىڭ قىتايداعى ەلشىسى ۆانگ لۋتونگتىڭ مامىردىڭ 14-15 كۇندەرى پەكيندە وتكەن ۇلى جىبەك جولىن جاڭعىرتۋدى كوزدەيتىن «ءبىر بەلدەۋ – ءبىر جول» حالىقارالىق فورۋمى ناتيجەلەرىن جان-جاقتى سيپاتتاعان ماقالاسى شىقتى. وندا قىتاي پرەزيدەنتى سي تسزينپين الگى باستاما جايلى قازاقستاندا العاش جاريالاعان ساتتەن بەرى ونى 100-دەن اسا ەل مەن حالىقارالىق ۇيىمدار قولداپ، جوباعا قاتىستى دەپ كورسەتىلگەن.
بىراق ءۇندىستاننىڭ Economic Times گازەتىندەگى «بۇۇ قىتايدىڭ «ءبىر بەلدەۋ – ءبىر جول» جوباسىنىڭ قارجىلىق قاتەرلەرى جايلى ەسكەرتتى» دەگەن ماقالادا بۇۇ-نىڭ ازيا مەن تىنىق مۇحيت ەلدەرى بويىنشا ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك كوميسسياسىنىڭ (UNESCAP) جۋىردا اياقتالعان زەرتتەۋىنە قاتىستى كوممەنتاري بەرگەن.
«بۇل ەلدەردىڭ كەيبىرىنىڭ سىرتقى ەسەپ-شوتى كورسەتكىشتەرى ءبىرشاما ءالسىز. قازاقستاندا اعىمداعى شوت تاپشىلىعى (ەلدىڭ سىرتقى ساۋدا نارىعىنداعى جاعدايىن سيپاتتايتىن كورسەتكىش. – رەد.) 2016 جىلى ءجىو-ءنىڭ شامامەن التى پايىزىن، ال سىرتقى قارىز 2015 جىلى ءجىو-ءنىڭ 80 پايىزدان كوبىن قۇرادى. پاكىستاندا شەتەلدىك سىرتقى رەزەرۆتەر ەداۋىر شاعىن – 2017 جىلدىڭ باسىنداعى ءتورت ايلىق يمپورت كولەمىندە. […] ينفراقۇرىلىمدىق جوبالار ءۇشىن ءىرى كولەمدە شەتەلدىك نەسيەلەر الۋدىڭ ءبىرشاما وڭايلىعى ء(تىپتى ولاردىڭ كوبى جەڭىلدىك نەگىزىندە بەرىلسە دە) قارجى نارىعى دۇرىس دامىماعان جانە قارىزدى باسقارۋ تيىمدىلىگى تومەن ەكونوميكاسى شاعىن ەلدەردە ساۋدا بالانسىنىڭ ءسال ناشارلاۋى، ماكروەكونوميكالىق احۋالدىڭ تۇراقتىلىعى مەنتولەم تەڭگەرىمىنىڭ بۇزىلۋى سالدارىنان قاتەرلەرگە ۇرىندىرۋى مۇمكىن» دەلىنگەن بۇۇ زەرتتەۋىندە.
زيمبابۆەدە پلاتينا ءوندىرۋ
زيمبابۆەنىڭ New Zimbabwe سايتىندا قىتايدىڭ Xinhua اگەنتتىگىنىڭ قازاقستاننىڭ Todall كومپانياسى زيمبابۆەدەگى بوقاي پلاتينا كەنىشىن ساتىپ العانى جايلى جازىلعان «كابينەت قازاقستانمەن پلاتينا شاحتاسىنا قاتىستى بىرلەسكەن جوبانى ماقۇلدادى» دەگەن حابارلاماسى شاقتى.
زيمبابۆەنىڭ شاحتالار جانە شاحتالاردى دامىتۋ ءمينيسترى ۋولتەر چيدحاكۆانىڭ سوزىنشە، «قازاقستاندىق ينۆەستور مەن قازاقستان بيلىگى بىرگە يەلىك ەتەتىن جاڭا قازاقستاندىق كومپانيا بوكاي كەنىشىن لوندون بيرجاسىندا زيمبابۆەلىك كومپانيادان ساتىپ العان». بۇعان قوسا، Xinhua اگەنتتىگىنىڭ حابارلاۋىنشا، مينيستر «كەنىشكە يەلىك ەتۋگە كىرىسۋ ءۇشىن جۋىردا جاڭا ينۆەستور حابارلاستى، ەكى شاحتانى سۋعا باتىرۋ مەن وزگە دامۋ جوبالارىنا ولار قازىردىڭ وزىندە 60 ميلليوننان كوپ اقش دوللارىن جۇمسادى دەپ مالىمدەگەن». زيمبابۆە ءمينيسترى كەنىشتى ساتۋعا مينيسترلەر كابينەتىنىڭ نارازى بولعانىن ايتقان، بىراق «ولار كەن ءوندىرۋ باستالاتىنىنا كەلىستى» دەپ مالىمدەگەن.
زيمبابۆەدەگى بوكاي كەنىشىندەگى پلاتينا قورى 15 ميلليون ۋنتسيا دەپ باعالانادى. پلاتينا قورى جاعىنان زيمبابۆە الەمدە وڭتۇستىك افريكا رەسپۋبليكاسىنان كەيىن ەكىنشى ورىندا تۇر. الگى سايتتا زيمبابۆەنىڭ التىننان كەيىنگى نەگىزگى ەكسپورت ءونىمى – پلاتينا ەكەنى ايتىلعان. Todall قازاقستاندىق كومپانياسى جايلى الدەبىر قوسىمشا مالىمەتتەر تابۋ مۇمكىن بولمادى، ازىرشە ينتەرنەتتەن دە ەشقانداي اقپارات تابىلمادى.
قازاقستان ءتارىزدى زيمبابۆە دە اۆتوريتارلى ەلدەر قاتارىندا اتالادى. 93 جاستاعى روبەرت مۋگابە ەلدى 1987 جىلدان بەرى باسقارىپ وتىر. 76 جاستاعى نۇرسۇلتان نازارباەۆ قازاقستاندى 1989 جىلدان بەرى باسقارىپ كەلەدى. ازات ەۋروپا / ازاتتىق راديوسى
پىكىر قالدىرۋ