Qazaqstan Zimbabvede platina öndiruge qatısadı
QAZAQSTANDI MAQTAĞAN MAQALA
Wlıbritaniyanıñ Financial Times gazeti jariyalağan Stiv Djonson esimdi avtordıñ «Qazaqstanda ızğardıñ beti qaytıp keledi» degen maqalasında elde şeteldik investorlar üşin jaña mümkindikter barı aytılğan. «Qazaqstan bayırğı avtokrat bileuşisi arhitekturalıq zäulim ğimarattarğa tabınatın jäne ekonomikası Resey men mwnayğa barınşa täueldi el retinde köbirek belgili şığar. Biraq sarapşılar men investorlar Ortalıq Aziyanıñ jer kölemi Batıs Europağa barabar osı bir iri respublikasına damuşı älemniñ eñ qarımdı elderiniñ biri retinde tağzım etuge kezekke twratın tärizdi» dep jazadı maqala avtorı.
Eldegi jağdayğa qatıstı maqalada «älemde mwnay bağasınıñ qwldırauına» jäne jalpı önerkäsip öndirisiniñ qısqaruına baylanıstı 2012 jıldan beri Qazaqstan eksportınıñ dollarğa şaqqandağı qwnı 57 payızğa, al import kölemi 43 payızğa azaydı degen kommentariy de jazğan. Biraq sonımen birge maqalada Qazaqstannıñ ekonomikalıq jağdayı men investorlar üşin jaña mümkindikter jaylı jaqsı pikir aytıp jatqan sarapşılar pikirin de keltirgen.
Mısalı, Resey Sberbanki basqarmasınıñ törağası German Gref Qazaqstandağı reformalar bağdarlamasın «Singapurmen salıstıruğa bolatınday» dep atağan. Mäskeude ornalasqan Macro Advisory konsalting firmasınıñ bas seriktesi Kris Uifer de Qazaqstannıñ reformalar bağdarlamasın joğarı bağalaydı.
RenCap institutınıñ bas ekonomisi Çarl'z Robertson 2017 jılı Düniejüzilik bank esebinde Qazaqstan biznes jürgizu oñay elder arasında 35 orınğa köterilgenin atap körsetedi, al äsirese qiın jağdaydağı bankterge kömegi men Qaşağan mwnayın öndirudi jañğırtudı maqtağan Kames Capital’s Emerging Market Bond fund qorı basqaruşılarınıñ biri Teo Holland Qazaqstandı Şri-Lanka men Meksika tärizdi «eñ tartımdı damuşı elder» qatarına jatqızadı.
Batıs baspasözinde Qazaqstandı maqtaytın osınday maqalalar jii şığıp twradı. Mwnday maqalalardıñ köbi Qazaqstan ükimetin jarnamalau nauqandarı kezinde payda boladı.
QITAY JOBASINIÑ QARJILIQ QATERLERİ
Jaña Zelandiyanıñ NZ Herald gazetinde Jaña Zelandiyanıñ Qıtaydağı elşisi Vang Lutongtiñ mamırdıñ 14-15 künderi Pekinde ötken Wlı Jibek jolın jañğırtudı közdeytin «Bir beldeu – bir jol» halıqaralıq forumı nätijelerin jan-jaqtı sipattağan maqalası şıqtı. Onda Qıtay prezidenti Si Czin'pin älgi bastama jaylı Qazaqstanda alğaş jariyalağan sätten beri onı 100-den asa el men halıqaralıq wyımdar qoldap, jobağa qatıstı dep körsetilgen.
Biraq Ündistannıñ Economic Times gazetindegi «BWW Qıtaydıñ «Bir beldeu – bir jol» jobasınıñ qarjılıq qaterleri jaylı eskertti» degen maqalada BWW-nıñ Aziya men Tınıq mwhit elderi boyınşa ekonomikalıq jäne äleumettik komissiyasınıñ (UNESCAP) juırda ayaqtalğan zertteuine qatıstı kommentariy bergen.
«Bwl elderdiñ keybiriniñ sırtqı esep-şotı körsetkişteri birşama älsiz. Qazaqstanda ağımdağı şot tapşılığı (eldiñ sırtqı sauda narığındağı jağdayın sipattaytın körsetkiş. – red.) 2016 jılı JİÖ-niñ şamamen altı payızın, al sırtqı qarız 2015 jılı JİÖ-niñ 80 payızdan köbin qwradı. Päkistanda şeteldik sırtqı rezervter edäuir şağın – 2017 jıldıñ basındağı tört aylıq import köleminde. […] Infraqwrılımdıq jobalar üşin iri kölemde şeteldik nesieler aludıñ birşama oñaylığı (tipti olardıñ köbi jeñildik negizinde berilse de) qarjı narığı dwrıs damımağan jäne qarızdı basqaru tiimdiligi tömen ekonomikası şağın elderde sauda balansınıñ säl naşarlauı, makroekonomikalıq ahualdıñ twraqtılığı mentölem teñgeriminiñ bwzıluı saldarınan qaterlerge wrındıruı mümkin» delingen BWW zertteuinde.
ZIMBABVEDE PLATINA ÖNDİRU
Zimbabveniñ New Zimbabwe saytında Qıtaydıñ Xinhua agenttiginiñ Qazaqstannıñ Todall kompaniyası Zimbabvedegi Boqay platina kenişin satıp alğanı jaylı jazılğan «Kabinet Qazaqstanmen platina şahtasına qatıstı birlesken jobanı maqwldadı» degen habarlaması şaqtı.
Zimbabveniñ şahtalar jäne şahtalardı damıtu ministri Uolter Çidhakvanıñ sözinşe, «qazaqstandıq investor men Qazaqstan biligi birge ielik etetin jaña qazaqstandıq kompaniya Bokay kenişin London birjasında zimbabvelik kompaniyadan satıp alğan». Bwğan qosa, Xinhua agenttiginiñ habarlauınşa, ministr «kenişke ielik etuge kirisu üşin juırda jaña investor habarlastı, eki şahtanı suğa batıru men özge damu jobalarına olar qazirdiñ özinde 60 millionnan köp AQŞ dolların jwmsadı dep mälimdegen». Zimbabve ministri kenişti satuğa ministrler kabinetiniñ narazı bolğanın aytqan, biraq «olar ken öndiru bastalatınına kelisti» dep mälimdegen.
Zimbabvedegi Bokay kenişindegi platina qorı 15 million unciya dep bağalanadı. Platina qorı jağınan Zimbabve älemde Oñtüstik Afrika respublikasınan keyin ekinşi orında twr. Älgi saytta Zimbabveniñ altınnan keyingi negizgi eksport önimi – platina ekeni aytılğan. Todall qazaqstandıq kompaniyası jaylı äldebir qosımşa mälimetter tabu mümkin bolmadı, äzirşe internetten de eşqanday aqparat tabılmadı.
Qazaqstan tärizdi Zimbabve de avtoritarlı elder qatarında ataladı. 93 jastağı Robert Mugabe eldi 1987 jıldan beri basqarıp otır. 76 jastağı Nwrswltan Nazarbaev Qazaqstandı 1989 jıldan beri basqarıp keledi. Azat Europa / Azattıq radiosı
Pikir qaldıru