|  | 

Әдеби әлем

Саз сыңғырлы ғазалдар

Жұмат ӘНЕСҰЛЫ

Саз сыңғырлы ғазалдар
Маңдайымнан сипар ма
Түн ортасы, жағада
Жалғыз жүрмін далада,
От тұтатсам, шоқпенен,
Жүрегім жылу таба ма

Айнала қап қара тұңғиық,
Бұлбұл құс ән сала ма,
Сыбызғыма жан салсам,
ішімдегі шер шыға ма

Айда батып барады,
От та сөніп барады,
Аспаннан түсіп періште,
маңдайымнан сипар ма!

 

 

Бір күй
Ақ гүлім солып қалды ма
Тапталып қалдың ба,
аяқ астында Ақ гүлім,
Гүлдердің ішіндегі
сүлейі едің маң гүлім.

Бой жазбайсың ба,.
көтермейсің бе енді, басыңды,
жадыратпайсың ба, жанымды,
қайран да менің жаз гүлім!

Көркі де едің,
сәні де едің көк бақтың.
Сұлуы едің,
аппағы едің гүлдердің.

Отырғызамын сол баққа,
сендей нәзік бір гүлді,
Бәрібір болмас,
әсеріндей өткен күндердің

 

 

 

Қос ішектің бір сазы
Дүниеге қалай сиярмын
Сары дала,
Сары құм,
Ыстығына сахараның
шыдар кім,
Анау жатқан құдықтың,
ызғарына түсіп кетсем,
шыдар ма ем?,
Мынау жатқан апанға,
құлап кетсем,
алауына қызып кетсем,
шыдар ма ем!?
“Пәлен деген, пәлен жерде қызық бар”
Бәрін көрсем,
қызығына тояр ма ем!?
Қиялым ғой, қиялым,
Періштем жатыр уатып,
Қиялмен жүрген риясыз
құл пендесін.
Бұл дүниеге қалай сиямын!

 

Аппақ гүлдей жан қайда
Сұлулар көп,
Арулар көп,
Аппақ гүлдей,
Жан қайда!?
Мөлдір шықтай,
қап қара тұнық,
бұлақтай таза
Көз қайда!?

 

Бір ауыз лирикалық сурет
Бірін бірі тұр қарып
Ай сәулесі төгіліп тұр,,
Айнала аппақ,
түн жарық.
Екі жас тұр тал түбінде,
сүйіседі кіл үнсіз.
Ғашықтардың дүрсілі ме,
естіледі жаңғырық.
Сезім ыстық,
жүрек ыстық,
жалынына кім шыдар.
Түн асырмай,
таң асырмай,
бірін бірі тұр қарып!

 

 

 
Қобыз күймен емдесем
Ғашықпын мен ағаштарға
жарылмайтын,сынбайтын
Күнге ыстық, аяздарға
шыдайтын.
Ғашықпын мен ақ қайыңға,
еменге,
Бір ғұмырдың сынағына
қыңбайтын.
Арманым ед,
ойып жасау бір қобыз,
Сар даланы бір жаңғыртып,
сарнайтын…

Сол қобызды
қыл шертпемен,
өзім тартсам деп едім,
Іш жарамды
май жаққандай,
күймен жазсам деп едім…

 

 

Күйік күй

Қолыңды созшы, қолыңды берші, қарағым
Көп пендедей күнаһармын,
күнәлі,
Нәпсіге ерген,
шайтанға ерген дүрәлі.
Дозаққа салса,
қазірде тез жанатын,
Күнаһармын,
пендесімін пірәлі.
Күйді ішім,
ішіп кеттім күйіктен,
Түсіп кеттім тесікке,
Анау жарық, мүмкін
шығар есік пе?.
Періштем қайда,
кейде аман сақтап қалатын?,
Қолыңды созшы,
қолыңды берші, қарағым,
Дозақтан шығар,
анау тұрған көпір ме?

 

 

Бір ой, бір түйін
Алдымда тұр таразы
Алдымда тұр таразы,
Бір жағында құмырысқа,
бір жағында жұмыртқа.
Құмырысқалар мініп жатыр табаққа,
Мінгесіп жатыр өрмелеп,
Мініп жатыр әлі де сол табаққа.
Баса алмады құмырысқалар
сонда да жұмыртқаның салмағын,

Ақылды да салмақ болар қашанда,
Білімсіздер қалады екен, бер жақта!
 

 

 

БЕРЕКЕЛІ ДАЛАМДЫ КӨРУ БІР АРМАН

Далам менің,
Сары далам,
Сарыарқам!
Елге толы ед,
малға толы ед
жон арқаң!
Қуанышы да, бейнеті де көп кез еді,
Берекесі мол жұртымды көру
бір арман!
Байлыққа толар,
малға да толар Сарыарқам,
Ел аман болсын, Ел аман болсын,
Ел аман!
 

Бір кем дүние
Бұ дүние мен о дүние таразы

Тілеп жүріп біреудің күнде өлгенін.
Білмей қапты өзінің қалай өлгенін.
Көп күнәні арқалаған бұл пақыр,
Білмей қапты өзін қалай көмгенін.
Жатыр дене,
Жатыр әне, ақ кенепке оралған
Қасында жоқ қара шайтан жан алған.
Бұ дүние мен ана дүние таразы,
Өтер ме екен, алтын берсе, амалдан!

 

 

 

Алаштың армандары көк туымдай желбіреп
Іздерім қалды,
сонау Тосынның құмдарында,
Ізлерім бар- Торғайдың даласында,
жотасы мен сайларында.
Іздерім қалды дулы- шулы
Арқалық қаласында.
Іздерім бар-
сонау көктегі құс жолындай.
Алдымда үлгі
Сырбай, Ғафу, Кеңшілік,
Бұлақтардан таза мөлдір бас алғам.
Сөздерім бар,
Торғайдың қыштарында қашалған,
Сырларым бар,
ұлылардың құдіретіне бас иген,
Айтып келем, жазып келем, жеткенше,
Алашымның тұлғаларын ұлықтап,
Армандары,
армандары қазақтың
алда келеді, Көк Туымдай желбіреп!

Related Articles

  • АЛАШ ЗИЯЛЫЛАРЫНЫҢ ҮРІМШІДЕН ҚАЙТЫП КЕЛЕ ЖАТҚАНДА

    Болған оқиға ізімен Болған оқиғаның ізімеН…   Алаш жұртының бір емес, бірнеше съезі өтіп, Әлиханның Колчактан беті қайтып, “Енді қайтып тәуелсіз ел боламыз” деп жүрген кез еді. Семй Алаш қайраткерлерінің ордасы еді. Семейде жүрген Ахмет Байтұрсынов бастаған бір топ алашордашылар Қытай шекарасындағы Үрімші қаласына барып, ондағы қазақ жұртының хал жағдайын біліп қайтуға жолға шыққөан. Ол кезде Үрімшінің көбі қазақ еді Үйлері негізінен саздан құйылған. Орта Азияның көп қалаларын еске салғандай. Біраз үлкен кісілер мен жастар Ахаңның төте әліпбиімен кітап газет оқиды. екен. Ахаңды бұрын көрген адамдар да кездесті. Дегенмен, Ахаң Үрімші қазақтарының тәелсіз автономия құру туралы ойлары да жоқтығын байқаған. Соныменг, Үрімші қазағының және Қытайға жақын басқа ұлттардың басты тұрмысы

  • БІР АУЫЛДАҒЫ  ЕКЕУДІҢ ТАҒДЫРЫ

      Жұмат  ӘНЕСҰЛЫ   ( Махаббат туралы әңгіме) “МЕН СЕНЕН БАСҚАНЫ ӨЛГЕНШЕ  КӨРМЕЙМІН ДЕП СЕРТ БЕРІП ЕДІМ ӨЗІМЕ” “ДЕДІ БУЫНЫП ӨЛЕЙІН ДЕП ЖАТҚАН МАЙСА ДЕГЕН ҚЫЗ.. Бұл БАЙТӨБЕ деп аталатын ауыл. БҰРЫН ҮЛКЕН ШАРУАШЫЛЫҚТАРЫ БОЛҒАН.ОҚУ АЯҚТАЛЫП, МЕКТЕП БІТІРУШІЛЕР МЕКТЕПТІҢ ЖАНЫНДАҒЫ АЛМА БАҒЫНДА МЕКТЕП БІТІРУШІЛЕРДІҢ ТОЙЫ МЕН  СЫНЫПТАС ЖАРАС ПЕН МАЙСАНЫҢ ТОЙЫ БІРГЕ ӨТЕІЗІЛЕТІН БОЛҒАН. ЖАРАСТЫҢ ƏКЕСІ ФЕРМЕР, АЗДАП ЕГІСТІГІ БАР. Ал Жараспен біргн оқыған Əміренің əкесі əкімшілікте қызмет жасайды, əрі жеміс өсіреді. БҰЛ ЖАРАС ПЕН МАЙСАНЫҢ ҮЙЛЕНУ ТОЙЫ БАСТАЛАЙЫН ДЕП ЖАТҚАНДА БОЛҒАН ТРАГЕДИЯ. ЖАРАС ПЕН МАЙСА МЕКТЕП БІТІРІП,, ӨЗ СЫНЫПТАСТАРЫМЕН МЕКТЕПТІҢ ЖАНЫНДАҒЫ ҮЛКЕН БАҚТА ҮЙЛЕНУ ТОЙЛАРЫН МЕКТЕП БІТІРУ ТОЙЫМЕН ЖАЛ,ҒАСТЫРМАҚШЫ ЕДІ. МЕКТЕПТІҢ БАҒЫ АЛҚЫЗЫЛ ГҮЛМЕН ЖАЙНАП ТҰР. оҒАН ТҮРЛІ ТҮСТІ ЛАМПАЛАР ҚОСЫЛҒАН. сЫРТЫНАН

  • МӘҢГІ ҚАЗАҚ(ертегі фэнтези) 

    ҚАЗАҚТАРҒА ЖАСАлып жатқан  ҚИЯНАТ КӨП БОЛҒАСЫН, « Мәңгі қазақ» атты әңгіме жазсам деп жүретін едім. Осыдан бір күн бұрын сол әңгіменің сюжетіне келетін түс көржім. Кешеден бері жазуға кіріссем бе деп жүр едім, сәті бұгін түскен сияқты. ЖҰМАТ ӘНЕСҰЛЫ Өте ертеде емес, бүгінде емес, ғылым докторлары Санжар мен Балжан институтта қызмет ететін.Өздерінің лауазымдарына қарай қарапайым екі қатарлы жақсы салынған коттеджде тұрды.Интеллигент адамдар өмірдің қиындықтарына көп мін бере қоймайды ғой, Өмірлері мәнді, жайлы өтіп жатты. Жақсылықта көп күттірген жоқ, Санжар мен Балжан ұлды болып, коттеджде шағын той өтті. Неге екенін қайдам, әке шешелері ақылдасып, ұлдарыныі есімін Аңсар деп атаған. Аңсар ертедегідей тез де өскен жоқ, кеш те өскен жоқ. Тәрбиелі жігіт болып

  • СУ ІШКЕНДЕ ҚҰДЫҚ ҚАЗЫУШЫНЫ ҰМЫТПА

    (23 – әңгіме) БАЙАХМЕТ ЖҰМАБАЙҰЛЫ — Біздің заманда сендерше киімнен-киім таңдайтын жағдай қайда, жамап-жасқап, тон, шалбар кисек те жететін. Сөйтіп жүріп аянбай еңбек еттік. Бүгінгі күн басатын жолды ол кезде айлап жүрдік, тіпті бүгінгідей дүниенің төрт бұрышынан хабар тауып отыратын жағдай қайда? — деген қария немересінің жұмыстың қырын білмей, тік қасық болып өсіп келе жатқанына наразы бейнесін аңғартып, өз өмір кешірмесінен кеңестер қозғаған. Немересі: — Ата, сол дәуірде туған өздеріңіздің сорлы болған тәлейлеріңізден көрмейсіз бе? Оларыңызды бізге айтпаңыз, —демей ме. Ашудан жарыларман болған қария: — Е, ондай болғанда «Ұрпақ үшін бақыт-байлық жаратсам» деп тер төгіп, жан қиып, азып-тозған ата-бабаларың сендерге айыпты болғаны ғой. «Теңдік үшін» деп әкем оққа ұшты. Ал

  • Мұхтар Мағауин: ОРАЛХАНДЫ ДА, ҚҰДАЙЫҢДЫ ДА ҰМЫТҚАН ЕКЕНСІҢ…

    яғни, Д.Исабековты тәубаға түсіру рәсімі Республика президентінің қолынан биік марапат алып, желі көтеріліп тұрған Д.Исабеков, мына біз сияқты пендесіне көңіл бөліп, «Мұхтар Мағауиннің бүкіл позициясы маған ұнамайды» деген түйінді тақырыппен сұхбат беріпті – Nege.kz, 10.ХІ.2022. Бір заманда таныған, білген, енді көзден таса, көңілден өшкен жазарманның, тәрізі, қырық-елу жыл бойы іште булыққан жүрекжарды толғамы. Жарыққа шыққан кезде біз тарихи-танымдық «Алтын Орда» кітабын дендеп, қажетті тынысқа Эрнест Хемингуэйдің ескі жұрты – жылы теңізге бет түзеген едік. Енді міне, екі аптадан асқанда қайрылып соғуға мүмкіндік таптық. Артықша қажеттіліктен емес, әлдебір әуесқой ағайындар дүдәмалда қалмасын деп. Алдымен, айқайлы сұхбатты оқымаған бүгінгі жұртшылық үшін, ең бастысы – Д.Исабеков бауырымыздың мүбәрак есімін кейінгі заманға ұмыттырмай жеткеру

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: