|  |  | 

Köz qaras Ädebi älem

ÄN DE – WLT TAĞDIRI

«Qazaq radiosı» men «Şalqar» radiosınıñ nazarına!

ÄN DE – WLT TAĞDIRI

Keyingi kezde «Qazaq radiosınan» nemese «Şalqardan» «Bizdiñ ağay tamaşa» änin türli änşilerdiñ orındauında jii beriletinin bayqap jürmin. Bwl än bizdiñ jas kezimizde, ötken ğasırdıñ jetpisinşi jıldarında şıqqan bolatın. Ol kezde «äyel qwqığı» dürildep twrğan kez. Äzil-äjuası bar (sözi Ospanhan ağanıki), äueni ädemi (N.Tilendiev) än jwrt arasına tez taradı. Özi sol zamannıñ, sol uaqıttıñ talabımen jazılğan şığarma bolatın. Erkekterdiñ äyelderine qolğabıs jasauı, kömektesui özekti bolğan tws şığar. Onı ülken de ayttı, kişi de ayttı: Jeñgey ketse qıdırıp Keş keledi kün jürip Ağay üyde otıradı Şılpıldatıp kir juıp Bizdiñ ağay, bizdiñ ağay bizdiñ ağay tamaşa! Osı siyaqtı änderdiñ tärbiesi men ıqpalı bolar, bügingi genderlik sayasat twsında birqatar erkekter şın mäninde «şılpıldatıp kir juıp», «kespe kesip, nan ilep», «qwrt qaynatıp, may şayqap» ketti. Arada otız-qırıq jıl ötken soñ radiodan beriletin osı än qazir qwlağıma türpidey tietin bolıp jür. Änge eşqanday «pretenziyam» joq. Biraq büginde qazaq qoğamı «şılpıldatıp kir juatın» erkekke emes, bala-şağa asıraytın, qoğamnıñ jügin köteretin, wlttıñ namısın qorğaytın azamattarğa mwqtaj. «Şılpıldatıp kir juatın» jigitter ökinişke qaray aliment töleuge de qauqarsız. Änniñ özi de – sayasat, sözi de sayasat. Ötken ğasırdıñ 30-şı jıldarı Germaniyada ükimet basına kelgen Gitler radiodan äskeri änderdi twraqtı bergizudiñ arqasında eki jıldıñ işinde bükil nemis halqı qoldağan faşistik rejim qwrğanı este. Änniñ sözi mi astarında (podsoznanie) qaladı. Al bizde bükil qoğam bolıp erkek tärbieleytin, azamat qalıptastıratın twsta «Qazaq radiosı» men «Şalqardan» qazaq azamattarınıñ «orientaciyasın» «kir juuğa» bağıttaytın änder berudiñ qajeti joq dep esepteymin. Meniñ pikirim keybireulerge wnamauı da mümkin. Biraq wlt tağdırına qatıstı wsaq-tüyek bolmaydı dep esepteymin!
Marat Tokaşbaevtıñ facebook paraqşasınan alındı

Related Articles

  • Gerb auıstıru mäselesi nemese «teristeu sindromı» qalay payda boldı?!

    Elimizdiñ gerbin auıstıru turalı Prezidenttiñ wsınısı (o basta wsınıs suretşi-dizayner mamandardan şıqqan siyaqtı) twtas qoğamda bolmağanmen, äleumettik jelilerde äjeptäuir qarsılıq tudırdı. Biraq, bayıptap qarasaq, bwl qarsılıqtıñ qazirgi gerbtiñ qazaq üşin erekşe qasterli nemese estetikalıq twrğıdan minsiz boluına eş qatısı joqtığın añğarasız. Soñğı uaqıttarı, auır indetpen qatar kelgen qañtar tragediyasınan bastap, halıq aytarlıqtay küyzeliske wşıradı. Qazaqstannıñ erkinen tıs, soğısqa, basqa da sebepterge baylanıstı bolıp jatqan ekonomikalıq qiındıq saldarınan halıqtıñ äl-auqatı tömendedi. Osınıñ bäri qazir qoğamda bayqalıp qalğan «teristeu sindromına» türtki boldı. «Teristeu sindromı» – dwrıstı da bwrısqa şığaratın, qanday bastamağa bolsın qarsı reakciya şaqıratın qwbılıs. Äleumettik psihologiyanı zertteuşilerdiñ payımdauınşa, osı qwbılıstı barınşa küşeytip twrğan faktor – äleumettik jeliler. YAğni, aldağı uaqıtta

  • Üzdik oydıñ üzindileri

    Üzdik oydıñ üzindileri Arma äleumet! Men qazir taza akademiyalıq ğılımi ortada jürmin. Özimniñ neşe jıl boyı jinağan bilimimdi, oqığan oquımdı, şeteldik täjiribemdi, intellektualdı qarım-qabiletimdi şınayı qoldanatın qara şañıraqtıñ işinde jürmin. Almatınıñ bärinen bölek mädeni ortası erekşe wnadı. Almatı qala men dala deytin eki wğımnıñ tüyisken ädemi ortası eken. Oylap körsem men baqıttı perezent, bağı janğan wrpaq ekenmin. Äkem twrmıs pen joqşılıq, jalğızdıqtıñ tauqımetin äbden tartıp eş oqi almadım, nebäri üş ay oqu oqıdım-, dep meniñ oquımdı bala künimnen qadağaladı, şapanımdı satsam da oqıtam dep barın saldı. Al mektepte baqıttı şäkirt boldım. Mağan däris bergen wstazdarım kileñ darındı, qabiletti kisiler boldı. Universitette jäne şetelde men tipten erekşe darın ielerine şäkirt boldım.

  • Samat Äbiş qalay “sütten aq, sudan taza” bolıp şıqtı?

    Azattıq radiosı Sayasattanuşı Dosım Sätpaev WQK törağasınıñ bwrınğı birinşi orınbasarı, eks-prezident Nwrswltan Nazarbaevtıñ nemere inisi Samat Äbişke şıqqan ükim “Qazaqstandağı rejim bolaşaqtı oylamaytının körsetti” deydi qazaqstandıq sayasattanuşı Dosım Sätpaev. Sarapşınıñ payımdauınşa, bileuşi “elita” jeke isterimen jäne tasadağıkelisimdermen äure bolıp jatqanda elde tağı bir jaña äleumettik jarılısqa äkelui mümkin faktorlar küşeyip keledi. SayasattanuşıResey öziniñ ekonomikalıq müddeleri men geosayasi josparların keñinen jüzege asıru üşin Qazaqstannıñ işki sayasatına tikeley äser etuge tırısıp jatuı mümkin dep te topşılaydı. PUTIN “QAUİPSİZDİK KEPİLİ” ME? Azattıq: Sonımen wzaq demalıs aldında osınday ülken jañalıq jariyalandı. Meyram aldında, 19 naurızda qazaqstandıqtar mäjilis deputatınıñ postınan Samat Äbişke şıqqan ükim jaylı bildi. Mwnıñ bäriniñ baylanısı bar ma älde kezdeysoqtıq pa? Dosım Sätpaev: Äñgimeni bwl istiñ qwpiya

  • Hristian missionerleriniñ qwmdağı izderi

    Orını: Qaşqar q-sı; Jılı: 1933 j; Atı-jöni: Qabıl Ahond; Dini: hristian; Tüsinikteme: Bwl jigittiñ keyingi esimi Qabıl Ahond, hristian dinin qabıldağan alğaşqı wyğır. Keyin dini senimine baylanıstı öltirilgen. Suret europadağı missionerlik muzey arhivinde saqtaulı. Atalğan muzeyde jüzdegen hristian wyğır ökilderiniñ sureti saqtalğan. 1930 jıldarı hristian wyğırlarına twrğılıqtı mwsılmandar men äkimşilik bilik tarapınan qısım körsetile bastağan soñ bir bölimi missionerlerge ilesip europa elderine “hijrağa” ketti. Alqissa Hristian äleminiñ Qaşqariyağa basa män berui äsirese YAqwp Bek memleketi kezeñinde jaña mümkindikterdi qolğa keltirdi. 1860-70 jj. Qaşqariyanıñ Cin imperiyasına baylanıstı köñil küyin jaqsı paydalanğan Hristian älemi Ündistan men Tibet arqılı Qaşqariyağa mädeni ıqpalın jürgize bastadı. Olardıñ maqsatı bwl aymaqtı Resey imperiyasınan bwrın öz ıqpalına

  • Demografiyalıq saraptama

    1-şi suret qazaqtar; Demografiyalıq ahual 1949-2020 jj. aralığın salıstırmalı körsetken. 1949 jılğa deyin, atap aytqanda kommunistik qıtay ükimeti ornağanğa deyin Şınjañ ölkesiniñ soltüstik böliginde qazaqtar, oñtüstik böligi Qaşqariyada wyğırlar basım sandı wstadı. 1951-54 jıldarı wlttıq mejeleu kezinde ortalıq ükimet qwrğan komissiya saraptaması boyınşa wlttıq avtonomiyalıq territoriyanı anıqtau mına eki bağıtta jürgizildi. Olar: BİRİNŞİ, wlttıq avtonomiyanı mejeleu boyınşa onıñ atauın twraqtandıru. Osı boyınşa üş atau wsınıldı: *ŞIğıs Türkistan avtonomiyalıq federaciyalıq respubilikası; *Wyğırstan avtonomiyalıq respubilikası; *Şınjañ avtonomiyalı respubilikası. EKİNŞİ, avtonomiyanıñ äkimşilik twrpatın anıqtau; Osı boyınşa: *Federeciyalıq twrpat; *Avtonomiyalıq oblıs jäne okurg twrpat; *Aymaq jäne audan därejeli avtonomiyalıq okurg twrpatı. Mejeleu komissiyası atalğan eki bağıtta saraptama nätijesin qorıtındıladı. Komissiya qorıtındısı boyınşa Şınjañ ölkesiniñ

Pikir qaldıru

Elektorndı poştañız sırtqa jariyalanbaydı. Belgi qoyılğan öristi toltıru mindetti *

Atı-jöni *

Email *

Saytı

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: