|  | 

Tarih

Ne sebepti qıtaylar qısqa uaqıtta “biz wlı Japoniyanıñ baqıttı perezentimiz!” dep şığa keledi?

32924371_1081713825325537_3597175268067770368_nJapon qağanatı 20-ğasırdıñ 30-jıldarınan bastap şığıs jäne tüstik Aziyanıñ köp jerin basıp aldadı. Sonıñ biri, Qıtay. Japon ükimetiniñ qolına ötken aumaqtarda barlıq bilim beru tek Japon tilinde jürilgendikten qısqa uaqıttıñ işinde “bizdiñ otanımız Japoniya, biz wlı Japon halqınıñ perezentterimiz!” nemese “Japoniyamen maqtanamın, Japoniya közimizdi aştı!” deytin sanadağı jaña buın wrpaq payda bolğan. Tipti, qıtay tarihın qarap otırsañız “qıtay öz tağdırın Japoniyasız şeşe almaydı, Japoniyağa bağınıştı bola otırıp qıtaydı örkenietke jeteleyik” deytin sayasi twlğalar da payda bolğan. Eldeç Orda суреті.
Bwl jerde sayasi tañdau keleşegin Japoniyasız elestete almağan twlğalardı keyin taman tilge alarmın, mağan qızığı, ne sebepti qıtaylar qısqa uaqıtta “biz wlı Japoniyanıñ baqıttı perezentimiz!” dep şığa keledi? Bwğan üş sebep bar:

Birinşisi, 30-jıldarı qıtayda wlt retinde birige almağan öte köptegen aumaqtıq, öñirlik bayırğı qauımdar bolğan. Olarda wlttıq elita bolmağandıqtan wlt retinde tolıq qalıptasu kezeñin ayaqtamay jatıp Japondıqtardıñ sayasi ideyalogiyasına wşırap özderin JAPON sezine bastadı. Bir jağınan olarda etoqarsılıq bolmağan yağni “bizdiñ öz tarihımız, öz jazuımız, öz ädebietimiz ben mädenietimiz bar” dep küresetin wlttıq twtastıq pen wlttıq küreskerlik bolmağan. Äsirese, Japondar qol astına ötken şığıs teristik qıtayda köne Türki, Ğwndar men Moğol-Tatardıñ bayırğı halıqtarı twradı. Olar öz aldına wlt retinde qalıptasa almay keyin bileuşi wlt tabınıñ tañıp bergen atauımen atalıp kete berdi. Biraq, minez ben genetika jağınan köşpendi halıqtarğa etene jaqın.
Eldeç Orda суреті.
Ekinşisi, Japon qağanatınıñ sol kezdegi oqu-ağartu jüyesi öreskel joğarı bolğan. Qısqa uaqıt işinde Japon tilimen söyletip, Japon halqımen maqtandırıp, Japon qağanatımen süyindirip jiberetindey pedakogikalıq mehanizmi bolğan. Oqu jüyesiniñ sapalıq keremeti sonşa qısqa uaqıtta Wlı Japonşıl patriottarğa aynalıp şığa kelgen.Eldeç Orda суреті.
Üşinşisi, Sol kezde qıtayda Japoniyamen bäsekelesetin deñgey öte tömen bolğan (barlıq jağınan).Eldeç Orda суреті.

Related Articles

  • Hristian missionerleriniñ qwmdağı izderi

    Orını: Qaşqar q-sı; Jılı: 1933 j; Atı-jöni: Qabıl Ahond; Dini: hristian; Tüsinikteme: Bwl jigittiñ keyingi esimi Qabıl Ahond, hristian dinin qabıldağan alğaşqı wyğır. Keyin dini senimine baylanıstı öltirilgen. Suret europadağı missionerlik muzey arhivinde saqtaulı. Atalğan muzeyde jüzdegen hristian wyğır ökilderiniñ sureti saqtalğan. 1930 jıldarı hristian wyğırlarına twrğılıqtı mwsılmandar men äkimşilik bilik tarapınan qısım körsetile bastağan soñ bir bölimi missionerlerge ilesip europa elderine “hijrağa” ketti. Alqissa Hristian äleminiñ Qaşqariyağa basa män berui äsirese YAqwp Bek memleketi kezeñinde jaña mümkindikterdi qolğa keltirdi. 1860-70 jj. Qaşqariyanıñ Cin imperiyasına baylanıstı köñil küyin jaqsı paydalanğan Hristian älemi Ündistan men Tibet arqılı Qaşqariyağa mädeni ıqpalın jürgize bastadı. Olardıñ maqsatı bwl aymaqtı Resey imperiyasınan bwrın öz ıqpalına

  • Aytpay ketti demeñiz… (Tibet arhivi turalı)

    Altaydan auğan el turalı tarihi jazbalarda oqtın-oqtın aytılğanı bolmasa isi qazaq jwrtına Tibet turalı tüsinik äli künge deyin beymälim. Äsirese Tibet jazba derekterinde külli türki balasınıñ tarihı turalı tıñ derekterdiñ kömuli jatqanın tipten bile bermeymiz. Tibet- tarihi derektiñ eñ köp saqtalğan aymağı sanaladı. Mädeni, ädebi, ruhani jäne tarihi türli derekterdiñ ıqılım zamannan beri jaqsı saqtaluımen sırt älemdi özine baurap kegen Tibet jwrtına 19 ğasırdan bastap Batıs ekspediciyası basa nazar audarıp keşendi zertteuler jasadı. Sonıñ negizinde Tibettegi keybir salalıq bayırğı derekter Batısqa köşirildi. Esesine Tibettanu ğılımı qalıptastı. Jağırafiyalıq ornalasuı tım wzaq bolğandıqtan Tibettanu ğılımı qazaq jwrtına qajettilik tudırmadı. Tibettanumen negizinde alpauıt küşter aynalıstı. Olar tibet jwrtın igerudi basqa qırınan bağaladı. Tibette

  • Demografiyalıq saraptama

    1-şi suret qazaqtar; Demografiyalıq ahual 1949-2020 jj. aralığın salıstırmalı körsetken. 1949 jılğa deyin, atap aytqanda kommunistik qıtay ükimeti ornağanğa deyin Şınjañ ölkesiniñ soltüstik böliginde qazaqtar, oñtüstik böligi Qaşqariyada wyğırlar basım sandı wstadı. 1951-54 jıldarı wlttıq mejeleu kezinde ortalıq ükimet qwrğan komissiya saraptaması boyınşa wlttıq avtonomiyalıq territoriyanı anıqtau mına eki bağıtta jürgizildi. Olar: BİRİNŞİ, wlttıq avtonomiyanı mejeleu boyınşa onıñ atauın twraqtandıru. Osı boyınşa üş atau wsınıldı: *ŞIğıs Türkistan avtonomiyalıq federaciyalıq respubilikası; *Wyğırstan avtonomiyalıq respubilikası; *Şınjañ avtonomiyalı respubilikası. EKİNŞİ, avtonomiyanıñ äkimşilik twrpatın anıqtau; Osı boyınşa: *Federeciyalıq twrpat; *Avtonomiyalıq oblıs jäne okurg twrpat; *Aymaq jäne audan därejeli avtonomiyalıq okurg twrpatı. Mejeleu komissiyası atalğan eki bağıtta saraptama nätijesin qorıtındıladı. Komissiya qorıtındısı boyınşa Şınjañ ölkesiniñ

  • Baqsılar institutı

    Saraptama (oqısañız ökinbeysiz) Birinşi, ilkide Türki balasında arnayı qağan qwzireti üşin jwmıs isteytin köripkel baqsılar institutı bolğan. Atı baqsı bolğanımen hannıñ qırıq kisilik aqılşısı edi. Köripkel baqsılar han keñesi kezinde aldağı qandayda bir sayasi oqiğa men situaciyanı küni bwrtın boljap, döp basıp taldap häm saraptap bere alatın sonı qabilettiñ iesi-tin. Olardı sayasi köripkelder dep atasa da boladı. Han ekinşi bir eldi jeñu üşin bilek küşinen bölek köripkel baqsılardıñ strategiyalıq boljauına da jüginetin. Qarsılas eldiñ köripkel baqsıları da oñay emes ärine. Ekinşi, uaqıt öte kele sayasi köripkel baqsılar türkilik bolmıstağı strategiyalıq mektep qalıptastırdı. Türki baqsıları qıtay, ündi, parsı, wrım elderin jaulap aluda mañızdı röl atqardı. Ol kezdegi jahandıq jaulasular jer, su,

  • Şağın saraptama:Şıñjañ ölkelik ükimeti, şetelge oquşı jiberu jwmısı

    Şağın saraptama 1934-35 jılı jaña Şıñjañ ölkelik ükimeti qwrılğan soñ şetelden oqu, şetelge oquşı jiberu jwmısı keşendi jüzege astı. Sonıñ negizinde ölkelik ükimet Sovet Odağınan oqitın jas talapkerlerge konkurs jariyalap arnayı ükimettiñ oqu stipendiyasın böldi, nätijesinde 1935-39 jıldarı wzın sanı 300-ge tarta student Sovet Odağında bilim aldı. 1935 jıldarı Şığıs Türkistandıq studentterdiñ eñ köp oquğa tüsken bilim ordası- Taşkendegi SAGU edi, atap aytqanda Ortalıq Aziya Memlekettik Universiteti. Taşkennen oqığan Şıñjañdıq studentter Şığıs Türkistannıñ barlıq aymaqtarında türli qızmette jwmıs istedi, olardı keyin “Taşkentşilder” dep te atadı. 1939 jıldan keyin Mäskeu men Şıñjañ ölkelik ükimettiñ arası diplomatiyalıq dağdarısqa wşıradı, sonıñ kesirinen resmi Ürimji Sovet Odağı qwramındağı student azamattardı elge şaqırtıp aldı. Bilim

Pikir qaldıru

Elektorndı poştañız sırtqa jariyalanbaydı. Belgi qoyılğan öristi toltıru mindetti *

Atı-jöni *

Email *

Saytı

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: