Köz aldaumen köşimiz tüzelmeydi
Jaqsıbay SAMRAT
Memlekettiñ halıqtıñ äljuaz tobın äleumettik qoldauı quanarlıq jayt
bolğanımen mäseleni tübegeyli şeşu üşin azamattarımızdıñ ekonomikalıq
belsendiligin arttıruğa ıqpal etuimiz kerek, deydi Mäjilis deputatı Ayqın Qoñırov
öziniñ Wlttıq ekonomika ministri Ruslan Dälenovke jasağan saualında. Bwl jerde ol
ŞOB-tardı qoldau mäselesin arttırudı aytıp twrğanı belgili, biraq memleket olar
üşin jay da jağday jasap, milliardtağan qarajattı jeñildikpen nesiege berip jatır
emes pe dep oylaymız ğoy. Söytsek, ekonomikanıñ wñğıl-şwñğılın tereñ biletin
mamannıñ közimen qarağanda osınıñ özi az eken.
ŞOB-tıñ bügingi tañdağı ahualına sarap jasağan ol 2019 jıldıñ 1
naurızındağı jağdayğa säykes şağın jäne orta käsipkerlik sub'ektileriniñ sanı ötken
jıldıñ säykes merzimimen salıstırğanda 10 payızğa artqanın aytadı. Üstirt qarağan
adam mwnı jaqsı körsetkiş dep qanağattanıp qaladı. Biraq, «baqsam baqa eken» degendey
bwl käsipkerlik belsendiliktiñ artqanı emes, özin özi qamtitındardı esepke aludıñ
artqanınıñ nätijesi eken. Azamattarımızdıñ jeke käsipker (IP) retinde
tirkelgendiginiñ bärin bizdiñ statist mamandarımız käsipkerliktiñ artqanı dep esep
beretin körinedi. Mäselen, bir adam öziniñ mäşinesimen anda-sanda, qolı bosta kisi tasu
üşin JK bolıp tirkelse, statisterimiz bir käsipkerdiñ sanı arttı dep mäz bolıp, esepke
kirgizedi eken. Söytip, qazirgi tañda elimizde 840 mıñ adam käsipker bar dep sanalatın
körinedi. Eger elimizde şın mäninde osınşa käsipker bolsa, ekonomikamız qazirgiden
äjeptäuir alğa basıp ketpes pe edi?
Qazir ŞOB-tıñ 35 payızı alıpsatarlıqpen aynalısatındar eken. Al damığan
elderde onıñ ülesi 25 payızdan aspaydı. Öñdeu käsipkerligi salasında eñbek
etetinderdiñ ülesi bizde 3 payızdan aspaytın körinedi, al köptegen elderde bwlardıñ
ülesi 20-25 payızdan kem emes. Deputattıñ oyınşa bwl bizdiñ JK-larımızdıñ eldiñ
ekonomikasınıñ damuına qosıp jatqan özindik ülesiniñ tömen ekenin körsetedi. «ŞOB-
tıñ negizgi böligi özderi tük öndirmey, tek şeteldik önimderdiñ bağasın ösire satumen
aynalısıp jatsa – mwnı ekonomikalıq ahualdıñ jaqsarğanı dep aytuğa bolmaydı»,
deydi A.Qoñırov.
Bizdiñ elimizdiñ aldında İJÖ-degi ŞOB-tıñ ülesin 50 payızğa deyin jetkizu
mindeti twr. Deputattıñ aytuına qarağanda bwl maqsatqa biz tek öndiris pen
tehnologiyalıq qızmet körsetu salaların jedel damıtu arqılı ğana qol jetkize alamız.
Mamannıñ oyınşa ŞOB-tıñ qazirgi qwrılımı ekonomikanıñ twraqtılığın arttıruğa
2
qol jetkizbeydi, kerisinşe sauda salasın ğana birjaqtı arttırıp, onıñ basqa
salalardıñ damuına kedergi jasauın tudıradı.
Sayıp kelgende, deputattıñ oyınşa memlekettiñ şağın jäne orta biznesti
qoldauı tek arzandatılğan nesie berumen şektelmeui kerek. Qazir ŞOB-tıñ 668 jobası
150 mlrd. teñgege qarjılandırıluda, biraq sonıñ 22 payızı ğana investiciyalıq
maqsattardı közdegen. Qalğandarı damudı emes, tek aynalıs qwraldarın tolıqtıru men
ağımdağı zaymdardı qayta qarjılandırudı maqsat etken. Bwl ŞOB-tı damıtu emes, tek
jwmıs orındarın azaytpay saqtaudıñ amaldarı ğana. Sondıqtan ŞOB-tı jaña deñgeyge
köteretin tiimdi şaralar qoldanbay onı damıta almaymız deydi deputat.
Öziniñ saualında A.Qoñırov ükimetke osı bağıtta jaña şaralar äzirleudi
wsınadı jäne köbinese, köz boyauşılıq üşin jasalatın statistikalıq derekterge
süyenip, aldağı josparlar men boljamdardı jasamau kerektigin eskerte kelip, ŞOB-tıñ
İJÖ-degi ülesin 50 payızğa deyin arttıru bağıtında qanday josparlar jasalğanın
aytıp berudi swraydı. Şınında bwl jalpı halıqtıñ alañdauşılığın tudıratın
mäsele.
kerey.kz
1 pikir
Ghaliy Baysimaq
Bayaghidan beri aytilip kele jatqan mäsele ghoy. Äleumettik qamtama etiw ol memleketdin tikeley jauabkershiligi emey nemene. Basqa jol joq. Talay azamattar jäne qatardagy tulgalar da ünemi qaqsap keledi buqara haliqdin jaqdayi kün sanap tömendeu üstinde. Elde Astana’da tiridey janip ketken bes büldirshin balanin obali kimge? Älbette biylik basi azamattari osygan toliq kinäli dep sanaymin. Eger sol semyanin jaqdayin memleket qarastirsa qoldasa onda bul jaqday orin almaushi edi. Osi kedeylikden qansha turgyndar zardap shegiwde ökinishke oray qogamnan küder üzip öz ömirlerin qurdimga saliwda. Onin bir däleli öz özine qol jumsau turgyndar arasinda songy jildari belen algan.