|  |  | 

Zuqa batır 150 jıl Twlğalar

Aqsaq qasqırdıñ aylası

Saken Ibraimwlı sureti.

Ataqtı Zuqa batırdı bilesiñder ğoy. Batır atamız bükil Altaydı uısında wstap twrdı. Sol jıldarı batırdıñ jılqışıları qos-qos jılqısın qısta joñğar oypatına, qwmğa otarlatıp qaytadı eken. Onda jabayı jılqı – tarpañdar köp boladı. Tarpañdar jılqıdan kişileu, qwlannan iri boladı. Onıñ ayğırı üyirin qasqırğa aldırmaydı. Tipten, kez kelgen qwyındı, qarlı boranda ıqqan jılqını alıp şığa aladı.

Sonı biletin jılqışılar jılqı üyirlerin tarpañdarğa jaqındatıp, qosıp, alıstan qarauıldap bağadı eken. Osılayşa tarpañdarmen qan aralasıptı. Tipten bir tarpañ ayğırı jılqığa üyirlesipti.

Sonımen köktemde otardan qaytqanda älgi tarpañnıñ ayğırın da qosa qayırıp, Altayğa oralıptı. Birde jılqışılar tarpañ ayğırdı qolğa üyretu üşin wstamaq boladı. Alayda tarpañ öte qandes, jansebil eken. Jılqışılar ülken saydağı orman arasına qamap, qoldarına qwrıqtarı men şalmaların wstap, qaumalay bastaydı.

Sol mañğa jer şalıp jürgen Zuqa batır da kelip qalıptı. Asaudı wstauğa batır da qasındağı serikterimen qosa jan salıp kire ketedi. Beli juan mıqtı attarımen saylanıp kelgen jılqışılardan qaşıp qwtılmasın bilgen tarpañ ayğır Zuqa batırğa qaray tap beripti. Batırdıñ astındağı sıralğı ayğır da tarpañğa qarsı şapqan. Eki ayğır bir-birine qarsı kelip, şaynasa ketkende Zuqanıñ qolı tarpañnıñ kekiline ilingen eken. Qarulı batır tarpañdı bastan basıp, twqırtıp äketkende äkki jılqışılar qaptap kelip, baylap alıptı.

Sol tarpañnıñ ayğırı qolğa da üyrengen. Eñ keremeti – üyirin qasqırğa da aldırmay, borannan da ıñğaylı jerge ıqtatıp, alıp şığadı eken.

Bir jolı, üyirli kökjaldıñ aytağına tüsipti. Äsilinde, qasqır üyiri tarpañdı añdıp, bayqap jüredi eken. Birde aqsaq aq qasqır qiralañday qaşıp qwlınğa tap bergen ğoy. Tarpañ quıp beripti. Aq qasqır aqsañday qaşıp, ayğırdı qwzdıñ basına şırğalap äketken. Däl sol kezde añdığan qasqırlar jan-jaqtan jabılğanda tarpañ qwzdan bir-aq sekiripti.

Mine, bolğan oqiğa. “Qwlınnıñ tañın da tarttırmağan” tarpañ ayğırdan aylasın osılay asırğan börini qalay aqılsız deuge boladı. Marqwm Zuqa batırdıñ tağdırı da sol tarpañnıñ tağdırınday boldı. Eldiñ qamı üşin özin jauğa baylap berdi, – dep eskini eske tüsirgen aqsaqal közine ıstıq jas aldı.

Saken Ibraimwlı  facebook paraqşasınan alındı

Related Articles

  • Er Jänibek batırdıñ esimi wlıqtaldı 

    Er Jänibek batırdıñ esimi wlıqtaldı 

      Aydos Mırzahmetov Öskemen qalasınıñ Jekpe-jek sarayında atı añızğa aynalğan Er Jänibekti eske aluğa arnalğan jasöspirimder men kadetter arasında semserlesuden HİH aşıq respublikalıq turnir ötti. Er Jänibek wrpaqtarı wyımdastırıp otırğan turnirge Şığıs Qazaqstan, Abay, Oñtüstik Qazaqstan oblıstarı men Astana, Almatı qalalarınan kelgen 200 jasöspirim sportşı qatısadı. – Kadetter men jasöspirimder arasındağı aşıq respublikalıq turnirdi osımen 19-şı märte ötkizip otırmız. Biz jastardı otansüygiştikke tärbieleu, sportqa, onıñ işinde semserlesuge baulu maqsatında ötkizip kelemiz, – dedi turnirdi wyımdastıruşı, Er Jänibek wrpaqtarınıñ ökili Älibek Erubaev. Turnirdiñ saltanattı aşıluında ŞQO äkiminiñ orınbasarı Erbol Nwrğaliev sportsüyer qauımdı memlekettik merekemen qwttıqtap, Wlı Jeñistiñ 80 jıldığı qarsañında jäne Otan qorğauşılar küninde ötip otırğan jarıstıñ mäni men mağınası zor

  • “Alaş“ sıylığı – öte qauipti sıylıq.

    “Alaş“ sıylığı – öte qauipti sıylıq.

    “Alaş“ sıylığı – öte qauipti sıylıq. Alaş” sıylığın alğan soñ Alaş üşin otqa da, suğa da tüsuge tura keledi. “Alaş” sıylığın talantı men küreskerligi qatar twrğan aqın, jazuşı aladı. “Alaş” sıylığınıñ laureatı Alaş kösemderi – Älihan, Ahmetter sıqıldı Alaştı alañdatqan kez kelgen mäselege oy-pikirin aşıq aytadı jäne aq aytadı. Jusan tübine bwqpaydı. Kerek bolsa abaqtığa da qamaladı. “Alaş“ sıylığınıñ laureatı “men lirik edim”, “mahabbattı ğana jırlaytın edim”, “twmsa tabiğattı ğana süyetin edim”, “tenderim bar edi, qızmette edim, qoğamda, sayasatta şaruam joq” dep, billiard oynap, mereytoydan mereytoyğa şapqılap jüre almaydı. Öytetin bolsa, öte zor qatelikpen berilgen “Alaş” sıylığın Twmanbay atındağı, Mırzatay atındağı sıylıqtarğa, tağı da basqa özine say ağa buın atındağı

  • Alaştıñ beymälim beynesi tabıldı

    Alaştıñ beymälim beynesi tabıldı

    Quanıştı, süyinişti jañalıq! Alaştıñ beymälim beynesi tabıldı Arma, qadirli oqırman! «Iskrı» jurnaldıñ 1907 jılğı bir sanında qazaq qayratkerleriniñ bizge beymälim beynesi saqtalğan. Ayta keteyik, «Iskrı» suretti jurnalı 1901-1917 jıldarı «Russkoe slovo» gazetiniñ qosımşası retinde şığıp twrğan. “Dumadağı mwsılman frakciyası” dep atalatın suretti habarda patşalıq Resey qwramındağı mwsılman deputattarınıñ beynesi körsetilgen. İşinde dumağa müşe bolğan qazaq deputattarı da bar. Atap aytsaq tört tarihi twlğanıñ beynesi saqtalıptı: Birinşi suret: M. Tınışbaywlı, Jetisu oblısı; Ekinşi suret: B. Qarataywlı, Oral oblısı; Üşinşi suret: A. Birimjanwlı, Torğay oblısı; Törtinşi suret: Ş. Qosşığwlwlı, Aqmola oblısınan. Wlıstıñ wlı merekesi qwttı bolsın! Eldes ORDA 19.03.2025

  • Qazaq jeriniñ qilı tağdırı

    Qazaq jeriniñ qilı tağdırı

    Bügingi tañda, 1920 jılı qwrılıp, 1925 jılı birigui ayaqtalğan Qazaq respublikasınıñ 1925-1936 jıldardağı jer kölemi men qazaq halqınıñ sanı turalı naqtı ğılımi zertteu jwmısı joq. Olay deuge, Ş.Ş.Uälihanov atındağı Tarih jäne etnologiya institutı 2000 jıldardıñ birinşi onjıldığında şığarğan «Qazaqstan tarihı» attı akademiyalıq 5 tomdıqta berilgen derekter men sol HH ğasırdıñ 20-30 jıldarında jarıq körgen resmi eñbekterdegi statistikalıq mälimetterdiñ müldem säykes kelmeytini negiz boladı. Biz, atalğan institut ğalımdarı şığarğan akademiyalıq 5 tomdıqtağı mälimetterdiñ dwrıstığına ülken kümän keltiremiz jäne onda halıq sanınıñ da, jer köleminiñ de kemitilip berilgeni turalı mälimdeymiz. Bügin osı maqalamızda halıq sanına qatıstı emes, jerimizdiñ kölemi men onı jırımdau tarihına qatıstı toqtalatın bolamız. 1924 jıldıñ soñında Orta Aziya men

  • Tarbağataydağı wlt-azattıq küres

    Tarbağataydağı wlt-azattıq küres

    (Osı tarihi oqiğanıñ  70 jıldığına arnaladı) Qazaq jeriniñ şığısındağı Tarbağatay jeride tarihtıñ tarğalañ jıldarınıda böliske tüsip jarımı qazirgi Qıtay jerinde qalğanı belgili. Osı qasietti topıraq ejelden atam qazaqtıñ qwttı qonısı bolıp kelgen edi, osı Tarbağataydıñ arğı betinde (1944-1962) jıldarğa deyin türli tarihi, sayasi oqiğalar bolıp jattı, işinde eñ körnektisi 1944-1947 jıldar aralığında bolğan wlt-azattıq kürester edi.  Desede osı kürester bolğan qazaqtıñ tört aymağınıñ ekeuinde yağni Altaymen İlede bolğan wlt-azattıq küresteri turalı köp aytılıpta jazılıpta keledi, desede Tarbağatay jerinde bolğan kürester aytılmay keledi, bolğan tarih tasada qalmau kerek, endeşe Tarbağataydağı oqiğalar qalay boldı? Kimder qozğalıs bastadı? Soñı nemen ayaqtaldı? Osı saualdarğa tarihi derektermen sol oqiğağa qatısqan kuagerlerdiñ estelikteri , tarihi kartinalar arqılı jauap

Pikir qaldıru

Elektorndı poştañız sırtqa jariyalanbaydı. Belgi qoyılğan öristi toltıru mindetti *

Atı-jöni *

Email *

Saytı

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: