Mädeniet Suretter söyleydi Şou-biznis
Qazaq patriot qwrılısşısı
11 tamız küni, bwrınğı Keñes Odağınıñ aumağında
qwrılısşılardıñ käsibi merekesi atap ötildi. Eriksiz, meniñ dosım
Aleksandr Vladimiroviç Ryazanovtı (1958-2009) eske aldım. Iä, biılğı
tamızdıñ basında Odessa qalasına qısqa sapar şektim. Osı aymaqta ömir
süretin Alekeñniñ tuısqandarımen qauıştım: böle ağası Aleksandr
Brailov, böle qarındası Oksana Poznyak, böle inisi Andrey Barbakar. Odessa
aymağınıñ qwramasındağı Izmail qalasında twratın onıñ dosı, jurnalis
Aleksandr Obodovskiymen söylestim. Zımırap ötetin uaqıttıñ qarqını
sonşama: biıl A.V. Ryazanovtıñ mezgilsiz qazasına darday on jıl toldı.
Qayran Aleksandr Vladimiroviç äygili amerikandıq estradalıq änşi
Maykl Djeksondey (1958-2009) jarqırağan jwldızday ötti. Elimizdiñ
qwrılıs salasında Alekeñ de birtuar jwldız emey nemene?
Alayda, keñ-baytaq memleketimizde küni bügingi deyin onıñ qwrmetine
birde-bir köşe, alañ, dañğıl atalmadı. Eşqanday eskertkiş twrğızılmadı.
Qwrılıs mamandığın jetik meñgeretin oquşılarğa Ryazanovtıñ sıylığı
älde stipendiyası berilmeydi. Ärine, onıñ dos-jarandarı mümkindiginşe
Alekeñniñ jetistikterin qwrmetteydi. Mısalı, onıñ atındağı «Nömir 25-şi
köpir salatın jasağı» aşılğan. Biraq, bwnday twlğanıñ Qazaqstan üşin
jasalğan eñbegi memlekettik deñgeyde tanıluı kerek. Ol basqarğan
Qapşağaydağı «Transstroymost» kompaniyası bwrınğı Keñes Odağınıñ
aumağında eñ iri köpir salatın firmalarınıñ biri boldı.
«Transstroymost» kompaniyasında altı mıñ astam jwmısşılar men
injenerler istedi. Qazaqstan tügil, Reseydiñ özinde osı firma birneşe iri
josparların orındadı. Özderiñiz bilesizder, soltüstik körşimizdiñ
qwrılıs narığında qanday qatañ bäsekelestik barşılıq! Sonıñ özinde,
Saşa ağay mwnay nemese biday sekildi tez ötetin şikizat bwyımımen emes,
qwrılıstıñ eñ kürdeli salası – köpir salu önerkäsibi – arqılı Reseydiñ
narığında nıq ornıñ bastı. Onıñ batıl ömir wstanımı kürdeli sayasi
mäselelerdi de qamtitın. Tele swhbattarınıñ birinde Aleksandr
Vladimiroviç bılay dedi: «Qazaqstan älemdegi eñ damığan memleketterdiñ
alğaşqı bestigine kirui tiis!» Ne degen asıl, jwldızdarğa qaray jeteleytin
mwrat!
Alekeñ auılşaruaşılıq batırı Nwrmolda Aldabergenovtey
elimizdiñ nağız eñbek eri bolğan edi. Bälkim, marksizm-leninizm ilimindegi
«tarihtağı twlğa mañızdılığı» («rol' liçnosti v istorii») wğımınan
habardarsız. A.V. Ryazanovtıñ mezgilsiz ajalınan keyin köp wzamay tabıstı
«Transstroymost» qirap, bankrottıqqa wşıradı. Nwrekeñniñ de dünieden
2
ötkeninen soñ, onıñ wyımdastıruşılıq darınınıñ arqasında güldengen
Mwqırı auılı eki-üş jıldan keyin qaytadan artta qaldı. Aytpaqşı,
Alekeñniñ mezgilsiz ajalı onıñ asa qarqındı eñbekqorlığınıñ saldarı
bolsa kerek. İri bastıq bola twra, pälen qwrılıs ornında şwñqırdıñ
qazıluın da keyde baqıladı eñbek batırımız! Sonşama mwqiyattı jetekşi
bolğan Aleksandr Vladimiroviç! Çernobıl' apatınıñ qwtqaru-qalpına
keltiru jwmıstarına qatıstı jigerli Alekeñ, alpauıt eldiñ aldında
azamattıq borışın orındap.
Sonımen qatar, Aleksandr Vladimiroviç keremet dostıq qasietterin
iesi bolğan. Mısalı, 2009 jıldıñ qañtar ayında ötken onıñ 50-jıldıq
mereytoyınıñ qwrmetti qonaqtarınıñ arasında Qazaqstan
Respublikasınıñ bwrınğı qwrılıs ministri Asqar Altınbekwlı
Qwlıbaev pen Jambıl aymağı Merke audanınıñ sol kezdegi äkimi Bolat
Qanatbaywlı Rısmendiev közge tüsti. Mereytoylıq fotosuretimde qos
birdey memlekettik qayratkerler qatarlasıp twr. Artqı qabırğada
beynelengen köpir – «Transstroymost»-tıñ belgisi. Gülşoqtıñ tasasında
twrğan mwrttı er azamat – osetin halqınıñ balası, A.V. Ryazanovtıñ
orınbasarı Timur Vil'gel'moviç Nakusov. Alekeñniñ basqa dosı, Astana
qalasınıñ sol kezdegi äkimi Asqar Wzaqbaywlı Mamin, mereytoydıñ özine
qatıspasa da, merekelik şara ötkiziletin almatılıq «Ankara» qonaq üyine
kelip, A.V. Ryazanovtı jeke türde qwttıqtadı. Alekeñniñ mereytoyında
asaba retinde belgili tele jürgizuşisi Valdis Pel'ş bolsa, onıñ mädeni
bağdarlamasına Nwrlan Abdullin, «Dos Mwqasan» tobı, Jämila
Serkebaeva, YUriy Loza, «Verası» tobı jäne basqa öner qayratkerleri
qatısqan.
Ülken kapitalist bolsa da, Aleksandr Vladimiroviç tuğan eline
qolınan kelgenşe kömektesti: Merke eldi mekeninde oqığan mektebin kürdeli
jöndeuden ötkizip, köpir saldı. Jasıratını joq, özge wlttıñ
jetekşileriniñ köbisi qazekeñderdi tehnikalıq mamandıqtarğa jolatpauğa
tırısadı. Öz kezeginde, Alekeñ köptegen qazaqtardı tiimdi jwmıs
orındarımen qamtamasız etti. «Transstroymost» keñsesinde kabinet
esikteri ataularınıñ bäri derlik qazaqşa jazılğan edi. A.V. Ryazanovtıñ
ülken balası Valentin de (1981-2008) otan süygiş azamat boldı. Wlttıq
qauipsizdik komitetiniñ Akademiyasına tüskende, Vakeñ bükil talapkerlerdiñ
arasında eñ joğarı wpay jinadı! Alekeñ otanımızdıñ baspager men
baspasöz salasına eleuli üles qosqan jan edi. Onıñ «Mı soedinyaem
berega…» kitabı ağılşın men qazaq tilderine audarılğan, twsaukeseri QR
Wlttıq kitaphanasında ötti. Jetisu öñiriniñ tilşilerine birneşe sübeli
tapsırıstarın berdi qayran köpir saluşısı. Qapşağaydağı basketbol
qwrama komandasına demeuşilik jasadı.
3
Daniyar NAURIZ
Ukraina
1 pikir
Avtor zzzzz
Avtordıñ qatesi, Alekeñniñ mereytoyı 2008 jılı ötti.