جىل باسىنان بەرى 10,7 مىڭنان استام ەتنيكالىق قازاق قازاقستان ازاماتتىعىن العان. بۇل اقپاراتتى 5 قىركۇيەكتە قازاقستاننىڭ ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگى حابارلادى.
اقپارات بويىنشا، ازاماتتىق العانداردىڭ باسىم بولىگى (48,5 پايىز نەمەسە شامامەن بەس مىڭنان استام ادام) وزبەكستان جانە قىتايدان (36 پايىز) كەلگەن. قازاقستان تولقۇجاتىن العاندار اراسىندا بۇعان قوسا، موڭعوليا (6,2 پايىز), تۇركىمەنستان (5,4 پايىز), رەسەي فەدەراتسياسى (1,1 پايىز), يران (0,5 پايىز) جانە وزگە ەلدەردەن كەلگەندەر دە بار.
مينيسترلىك دەرەگىنشە، كەلگەن ازاماتتار نەگىزىنەن اقمولا جانە ماڭعىستاۋ، جامبىل وبلىستارىنا شوعىرلانعان.
“1991 جىلدان باستاپ 300 مىڭنان استام وتباسى نەمەسە ميلليوننان استام ەتنيكالىق قازاق تاريحي وتانىنا ورالىپ، ورالمان مارتەبەسىن العان” دەلىنگەن مينيسترلىك حابارلاماسىندا.
ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ۆيتسە-ءمينيسترى احمادي سارباسوۆتىڭ ايتۋىنشا، ەلدە ورالمان مارتەبەسى ءبىر جىلعا دەيىن جارامدى. ونىڭ ايتۋىنشا، “كەيبىر ورالماندار ۇسىنىلعان ۋاقىت ىشىندە جەڭىلدەتىلگەن تارتىپپەن قازاقستان ازاماتتىعىن الماعان جانە مۇنداي مۇمكىندىكتەن ايىرىلعان”.
مۇنداي ازاماتتار جەڭىلدەتىلگەن تارتىپپەن ورالمان مارتەبەسىن ۇزارتۋ ءۇشىن “جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندارعا جۇگىنە الادى جانە قازاقستان ازاماتتىعىن جەڭىلدەتىلگەن تارتىپپەن الۋ ءۇشىن ىشكى ىستەر ورگاندارىنا قۇجاتتاردى تاپسىرا الادى”.
26 تامىز كۇنگى جاعداي بويىنشا، وسى اكتسيا اياسىندا التى مىڭعا جۋىق ەتنيكالىق قازاقتىڭ ورالمان مارتەبەسى ۇزارتىلعان. ونىڭ بەس مىڭعا جۋىعى ازاماتتىق الۋعا قۇجات تاپسىرعان.
2013 جىلى جەلتوقساننىڭ 10-ى كۇنى بەكىتىلگەن “قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭ اكتىلەرىنە ەڭبەك ميگراتسياسى ماسەلەلەرى بويىنشا تۇزەتۋلەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى” زاڭعا سايكەس ورالماندارعا ازاماتتىق قازاقستانعا كوشىپ كەلگەن سوڭ 4 جىلدان كەيىن بەرىلەدى دەپ كورسەتىلگەن. بۇل زاڭ ورالماندار مەن ولاردىڭ قۇقىعىن قورعاۋشىلاردىڭ نارازىلىعىن تۋدىرىپ، قىزۋ قوعامدىق تالقىلاۋعا ۇلاسقان ەدى. كەيىن زاڭعا قايتادان وزگەرىستەر ەنگىزىلىپ، شەتەلدەن كەلگەن ەتنيكالىق قازاقتار ءبىر جىلدىڭ ىشىندە ازاماتتىق الاتىن بولعان.
بىراق سول ۋاقىتقا دەيىن جارامدىلىق مەرزىمى شەكتەۋسىز تۇردە (قازاقستان ازاماتتىعىن العان كۇنگە دەيىن جارامدى – رەد.) بەرىلىپ كەلگەن “ورالمان” مارتەبەسى ءبىر جىلعا عانا جارامدى بولىپ بەكىتىلگەن بولاتىن.
ءدال وسىنىڭ الدىندا وزبەكستاندا مىڭنان استام ادامنىڭ ازاماتتىقتان ايرىلۋى مۇمكىن ەكەنى، ولاردىڭ باسىم بولىگى ەتنيكالىق قازاق ەكەنى حابارلاندى.
ازات ەۋروپا / ازاتتىق راديوسى
پىكىر قالدىرۋ