Suretter söyleydi Tarih Qazaq şejiresi
Şıñjañ ölkesindegi üş formattağı qazaq äskerleri
Ürimji qalası, Qaratau (qıtayşa Nan' Şan) jaylauı, kigiz üydi qorşağan qazaq äskerleri, şaması 1946-1947 jj tüsirilgen. Sol jıldarı Qaratauda mañızdı kezdesu wyımdastırıldı. Ölkelik ükimet pen Nan' Kin qalasınan kelgen sayasi twlğalar kigiz üyde basqostı. Üy sırtın qorğap twrğan qazaq äskerleriniñ jarqın beynesi (işinde kişkentay qazaq qız bala da bar) tarihi estelikke tüsip qalğan.
Ol twsta Şıñjañ ölkesinde üş formattağı qazaq äskerleri bir uaqıtta ömir sürdi. Olar:
*Şarqi Türkistannıñ qazaq äskerleri;
Şarqi Türkistannıñ jalpı äsker sanı 30 mıñdı qwradı.
Äskeri kiim-keşek, qaru-jaraqtarı men şen belgileri tügeldey sovettik ülgide boldı.
* Çin Türkistannıñ qazaq äskerleri;
1946-47 jıldan bastap qauırt jasaqtaldı, äsker qatarına Manas, Qwtıbi, Sanjı, Ürimji, Miçuan, Üşböken, Jemsarı, Şonjı jäne Mori men Barköl qatarlı 10 audannıñ qazaqtarı tartıldı. Çin Türkistannıñ general, mayor şenin alğan qazaq twlğaları küni büginge deyin aytılmay keldi.
Çin Türkistannıñ äskeri kiim-keşekteri, şen belgileri jäne qaru-jaraqtarı gomin' ükimetimen birdey boldı. Gomin' ükimeti äskeri model'di Aqş-tan aldı.
Çin Türkistannıñ qazaq äskerleriniñ qwrılu tarihı 1944-jıldan bastau aladı. Bastapta audan, aymaq öz-özin qorğau maqsatında jasaqtaldı da keyin memlekettiñ bildey qorğanıs jasağına aynaldı.
* Ospan Batır bastağan Ör-Altay qazaq äskerleri;
Äsker qwramın negizinen Köktoğay, Şiñgil eki audannıñ qazaqtarı qwradı. Äskeri partizandar 1939-jıldan bastau aladı, 1943-1944 jıldar damu kezeñi sanaldı, 1946-47 jıldarı Şarqi Türkistan ükimetiniñ äskeri jüyesinen birjolata at kekilin kesisti. 1947-jıldan bastap jeke sanattağı äskeri küşke aynaldı.
Äskeri kiim-keşekteri wlttıq naqışta boldı (tımaq, işik, sırma şapan, saptamalı etik, tb). Qaru-jarağı sovetten alındı keyin gomin' ükimeti arqılı Aqş qarularımen qarulandı.
Pikir qaldıru