2023 jılı 10 qañtarda Almatı uaqıtımen tañğı tört şamasında Wlıbritaniyadağı Kornuoll kosmoportınan amerikalıq Virgin Orbit kompaniyasınıñ “Cosmic Girl” degen atqa ie Boeing-747 wşağı köterildi. Sağat 05:11-de, 10,7 km biiktikte wşaqtıñ sol qanatınıñ astına ornatılğan LauncherOne zımıranı iske qosıldı. Ol 500 km tömen jermañı orbitağa 9 şağın jerserikti şığaruı tiis edi. Alayda 2-satı jwmısı barısındağı “anomaliya” kesirinen zımıran orbitağa şığa almadı. Onımen birge paydalı jükteme de Atlant mwhitına qwladı.

Virgin Orbit kompaniyasın qwrğan britan milliarderi Riçard Brenson öz menşigindegi eski jolauşı wşağınıñ birin zımıran wşıruğa qayta jabdıqtağan edi. “Cosmic Girl” bes ret Kaliforniya ştatındağı Mohave kosmoportınan köterilip, zımıran wşırğan. 2020 j. 25 mamırdağı alğaşqı äreket sätsiz bolsa, kelesi tört LauncherOne orbitağa 33 jerserik şığardı. Bıltır kompaniya Kornuolldağı N'yuki äuejayında ekinşi wşudı basqaru ortalığın saldı.

Osılayşa tarihta alğaş ret Wlıbritaniya jerinen orbitağa zımıran şığaru äreketi sätsiz ayaqtaldı. Degenmen Britaniya ğarış derjavaları tizimine osı jılı-aq enetin şığar. Bwl maqsatta, Virgin Orbit-ten basqa, şotlandiyalıq Skyrora jäne Orbex kompaniyaları jwmıstanıp jatır. Şetland araldarınıñ biri men Saterlend okrugindegi ğarış aylaqtarı salınıp ta qoydı. Alğaşqı wşırılımdar 2023 jıldıñ ayağına josparlanğan.

Qazirgi küni orbitalıq zımıran wşıratın ğarış aylaqtarı AQŞ, Qıtay, Resey, Qazaqstan, Francuz Gvianası, Japoniya, Ündistan, Iran, Oñtüstik Koreya, Izrail', Soltüstik Koreya, Jaña Zelandiya aumağında ornalasqan. Aldağı birneşe jılda bwl qatarğa Wlıbritaniyadan basqa Braziliya, Argentina, Meksika, Päkstan, Indoneziya, Malayziya, Filippin, Ispaniya, Türkiya, Norvegiya, Rumıniya, Australiya, Oñtüstik Afrika Respublikası, Aljir qosıluı mümkin.

Fizika jäne Ğarış