|  |  |  |  | 

Tarih Twlğalar Qazaq şejiresi Ädebi älem

«Beysenbi me bügin dep, Jwmağa qarsı ötkeni-ay…» (Abay)

473344415_1245987783143060_3347187068244740568_n

Mwqtar ağanıñ «Tassudan ötken qaşqındar» attı qasiretti äñgimesine arqau bolğan Şwbartaudıñ soltüstigindegi «Tassu» bwlağı.

Qazaq halqınıñ dañqtı perzenti, wlı jazuşı Mwqtar Mağauin 85 jasqa qarağan şağında dünieden ozdı. «Beysenbi me bügin dep, Jwmağa qarsı ötkeni-ay…» (Abay)
Şwbartauda düniege keldi. Jondağı Jobalay Kereydiñ eñ ülken Aruağı Jobalay bidiñ wrpağı edi. Bayqotan bi, Toman bi, Begeş şeşen, Uäyis, Töleu aqın… Atağı Atalarınan asıp ketti… Tirisinde olay degen joq… Bwl sözdi dünieden ötken soñ biz aytıp otırmız…Magauyn Muhtar
Ömiriniñ soñğı kezderi şette ötti. «Ükimetke, basqalarğa da ökpem joq, ökpeleytin olardıñ jağdayı joq!» (M.Mağauin) degen edi özi bertinde. Astarı auır, eñseñdi ezerdey salmaqtı söz… Danışpan adam nege elden jıraq ketti. Bwl «Oñaşa jatqandı wnatamın, Elimdi el qılmasın erte sezip… Elden kettim jıraq…» (Şäkärim) deytin ketis siyaqtı. Sonda da «Kök twman – aldıñdağı keler zaman, Ümitti säule etip köz köp qadalğan» (Abay) Qalıñ twman işinen sebezgilegen säuleni ümit etuden tanbadı. Ümitin üzgisi kelmedi… Tirşiliginde qazaqtıñ basınan söz asırmadı. “Wlt mäselesinde tabandap twru kerek. Keri şeginuge bolmaydı!” (M.Mağauin)
«Özinen basqağa qiyanatı joq» (Mäşhür Jüsip) Eliñdi Mäñgilik Aruaqtar qoldasın! «Mına Men – aybındı Ğwn, erjürek Türik, Kemeñger Şıñğıs han, Asqaq Altın Orda, oğan jalğas nwr şwğılalı Alaş äuleti – bar ğwmırı jarıqqa wmtılğan arpalıs üstinde ötken Mwhtar Mağauin – közim jwmılğan mezette, bwrnağı Alapat Babalarım siyaqtı ölmes, öşpes Mäñgilik Aruaqqa aynalam!» (M.Mağauin)
Alla Tağala aldıñızdan jarılqasın, Asıl tekti, Artıq tuğan Arıstan Ağa!
Mwqtar ağanıñ «Tassudan ötken qaşqındar» attı qasiretti äñgimesine arqau bolğan Şwbartaudıñ soltüstigindegi «Tassu» bwlağı.

Related Articles

  • Qazaq-joñğar din üşin soğıspağan!

    Qazaq-joñğar din üşin soğıspağan!

    Qazaq-joñğar din üşin soğısqan degender mına derekke süyense kerek: 1691 jılı 6 aqpanda Irkutsk qalasında Joñğar hanı Galdan Boşogtu (moñğol. Galdan Boşigt; Qalm. Galdan-Boşigt; 1644 – 1697) elşileriniñ Qazaq handığı turalı äñgimesi. «…Şabarmandar: «Osıdan on jılday bwrın olar, Qalmaq Buşuhtu hanı men Kazak Ordası, dini ärtürli bolğan. Buşuhtu han qalmaqtarmen jäne basqa da orda müşelerimen birge Dalay-lamağa senedi, al kazak ordası äsirese Mwhametke Qırımdıq jolmen senedi, bwsurmandıq jolmen sündetteledi. Al Buşuhtu han Kazak Ordasına onımen, qalmaq Buşuhtu hanımen jäne Ordanıñ basqalarımen bir Dalay Lamağa birigip buddağa sensin dep jiberdi. Sondıqtan da olarmen janjal tuındadı, öytkeni olar qalmaq jolımen Dalay-lamağa sengisi kelmedi, osınıñ saldarınan ülken şayqastar bolıp, Buşuhtu han olardıñ köptegen

  • Kitapqwmar jasqa tegin oqu baqıtı bwyırdı

    Kitapqwmar jasqa tegin oqu baqıtı bwyırdı

    Adamzat kitapqa ğwmır boyı qarızdar. Kitapsız keleşektiñ altın kiltin eşkim qolına mıqtap wstay almağan. Mardan Rahmatulla – kitapqwmar on jeti jasar jigittiñ boyında öz qatarlastarınıñ boyınan tabıla bermeytin wlı qasiet bar. Ol – kitapqa degen mahabbat. Bwl mahabbattıñ sät sanap artuınıñ da sırı bar. Mardan – Asılı Osman, Darhan Qıdıräli sındı bügingi qazaq ruhaniyatınıñ tiregi sanalatın azamattar tuğan topıraqt tuıp-ösken. Topıraqtıñ kiesin däl osı kezde eriksiz moyınday tüsesiñ. Qoğamdağı «jastar kitap oqımaydı» degen qasañ pikirdi joqqa şığaruğa tırısqan jastardıñ da sanı basım. Kün sanap olardıñ sanı artıp, kitaptıñ qwdiretin jer-jerde däleldep bağuda. Kitapqa janı qwmar jan bir künin kitapsız elestete almaydı. Ğwmırı kitappen etene baylanğan, oqu ğwmırınıñ mänine aynalğan jastardı

  • Jin Noda: Qazaq handarı men Cin' imperiyasınıñ baylanısı tım tereñ

    Jin Noda: Qazaq handarı men Cin' imperiyasınıñ baylanısı tım tereñ

    Ötken jılı qolıma Tokio şet tilder universitetiniñ professorı Jin Nodanıñ «Resey men Cin imperiyaları arasındağı Qazaq handıqtarı: XVIII-XIX ğasırlardağı Ortalıq Euraziya halıqaralıq qatınastarı» attı zertteu eñbegi tüsti. Öz tarihımızğa qatıstı bolğan soñ, bir demmen oqıp şıqtım. Atalğan kitapta qazaq hanı Abılay men özge swltandardıñ Cin imperatorına jazğan hattarı turalı bayandaladı. Jaqında Jin Nodamen habarlasıp, kökeyimizde jürgen swraqtardı qoydıq. – Ğılımi zertteu kitabıñız erte­degi Qazaq-Cin' imperiyası qatına­sın özgeşe tanuğa arnalğan akademiya­lıq eñbek eken. Bwnday zertteuge bet bwruğa ne türtki boldı? – Men Ortalıq Aziyanı zertteu barısında Resey jäne Cin' imperiyası turalı közqarastarda ülken alşaqtıq bar ekenin bayqadım. Osı alşaqtıqtı joyu maqsatında men qazaqtardıñ tarihın reseylik jäne qıtaylıq derekközder negizinde zertteuge kiristim.

  • Etnikalıq qazaqtarğa 65 «Ata jolı» kartası berildi

    Etnikalıq qazaqtarğa 65 «Ata jolı» kartası berildi

    Etnikalıq qazaqtarğa – basqa elderdiñ azamattarına Qazaqstanda 10 jıl ömir süruge jäne jwmıs isteuge qwqıq beretin 65 «Ata jolı» kartası berildi. Elimizde öz isin damıtuğa dayın biznes-immigranttar 27 karta aldı, al swranısqa ie mamandar osınday 38 kartanıñ iegeri atandı. «Qazaqtar qay jerde ömir sürse de, olardıñ jalğız Otanı – Qazaqstan. Sondıqtan biz üşin şetelde twratın otandastarımızdı qoldau ärqaşan mañızdı», – dedi Qazaqstan Respublikasınıñ Prezidenti Qasım-Jomart Toqaev. «Ata jolı» kartasın aluşılar işinde injener-fizik, injener-matematik, himiyalıq tehnologtar, jaq-bet hirurgiyasınıñ därigerleri, pediatrlar jäne t.b. mamandar bar, olar Resey, Germaniya, Moñğoliya, Qıtay, Wlıbritaniya, AQŞ, Izrail', Franciya, Niderlandı, Finlyandiya, Qırğızstan jäne Özbekstan sekildi şet elderden keldi. «Ata jolı» kartasınıñ iegerleri elge kirgen kezde 10 jıl

  • 2025 jılı 1 070 etnikalıq qazaq qandas märtebesin aldı.

    2025 jılı 1 070 etnikalıq qazaq qandas märtebesin aldı.

    2025 jılı 1 070 etnikalıq qazaq tarihi otanımen tabısıp, qandas märtebesin aldı. Jalpı 1991 jıldan beri respublikağa 1 mln 149 mıñnan astam etnikalıq qazaq oraldı. Jıl basınan Qazaqstanğa kelgen qandastardıñ jartısınan köbi (51,9%) – Qıtay Halıq Respublikasınan, 37,5% – Özbekstannan, 7,1% – Türikmenstannan, 1,8% – Reseyden jäne 1,7% basqa elderden. 2025 jılğı 1 aqpandağı jağday boyınşa eñbekke qabiletti jastağı etnikalıq qonıs audaruşılar sanı 60,2%-dı, kämeletke tolmağandar 32,9%-dı jäne zeynetkerler 6,8%-dı qwraydı. Eñbekke qabiletti jastağı qandastardıñ işinen bilim deñgeyi boyınşa 16,7%-ı joğarı bilimdi, 32,9%-ı orta käsibi bilimdi, 48,4%-ı jalpı orta bilimdi, jäne 1,9%-ınıñ bilimi joq. Qonıs audarğan etnikalıq qazaqtar respublikanıñ türli öñirlerine qonıstandı. Sonımen birge, qandastardı qonıstandıru üşin mınaday eñbek küşi

Pikir qaldıru

Elektorndı poştañız sırtqa jariyalanbaydı. Belgi qoyılğan öristi toltıru mindetti *

Atı-jöni *

Email *

Saytı

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: