|  |  |  |  | 

جاڭالىقتار زۋقا باتىر 150 جىل تۇلعالار قازاق حاندىعىنا 550 جىل

كەيكى باتىردىڭ باسى ەلگە جەتكىزىلدى 

قالىڭ قازاققا كەيكى باتىر دەگەن اتپەن تانىس  نۇرماعامبەت كوكەمبايۇلىنىڭ باس سۇيەگى  بۇگىن رەسەي استاناسىنان قازاقستانعا اكەلىندى. بۇل تۋرالى “ەگەمەن قازاقستان” سايتى حابارلادى.

وسىعان دەيىن بەلگىلى ساياساتكەر بەرىك ابدىعالي مىرزا “فەيسبۋك” جەلىسىندەگى جەكە پاراقشاسىندا باتىردىڭ باسىن الىپ كەلە جاتقاندىعىن جازعان بولاتىن.

ساياساتكەردىڭ ايتۋىنشا استانا ۋاقىتىمەن ەرتەڭ تاڭعى ساعات 04:50-دە 1916 جىلعى ۇلت ازاتتىق كوتەرىلىسىنىڭ قاھارمانى كەيكى باتىردىڭ (نۇرماعامبەت كوكەمبايۇلىنىڭ) باس سۇيەگى ارنايى بورتپەن استاناعا جەتكىزىلدى.

سونداي-اق، جەرلەۋ ءراسىمىن ۇيىمداستىرۋ ءۇشىن ۇكىمەت جانىنان ارنايى كوميسسيا قۇرىلاتىنى دا ءمالىم بولدى.

ايتا كەتەيىك، بيىلعى جىلدىڭ مامىر ايىندا قر مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى ارىستانبەك مۇحامەديۇلى باتىر بابامىزدىڭ باس سۇيەگى ەلگە قايتارىلاتىنى تۋرالى حابارلاعان بولاتىن.

“قازىر ءبىز بۇل ماسەلەنى شەشە الامىز. رەسەيدەن كەلىسىم كەلدى. ءبىزدىڭ عالىمدار دا كەرەك مالىمەتتەردى جيناپ قويدى. تەك ونى اكەلۋدىڭ تەحنيكالىق پروتسەدۋرالارىن شەشۋ عانا قالدى”, – دەگەن بولاتىن مينيستر مىرزا.

كەيىن ءوزىنىڭ رەسەيلىك ارىپتەسىمەن ماسكەۋدە كەزدەسكەن ەكس-پرەمەر-مينيستر كارىم ءماسىموۆ تە كۋنسكامەرادا جاتقان قازاقتىڭ سوڭعى حانى كەنەسارى مەن كەيكى باتىردىڭ باس سۇيەگىن ەلگە قايتارۋ ماسەلەسىن تالقىلايتىنىن مالىمدەگەن.

كەيىن كارىم مىرزانىڭ رەسەي پرەمەرىمەن كەزدەسۋىندە تەك كەيكى باتىردىڭ سۇيەگى تۋرالى ءسوز قوزعالعانىن جانە كەلىسسوزدەردىڭ وڭ ناتيجە بەرگەنىن ايتقانى دا ەسىمىزدە.

ايتسە دە رف باسشىلارى كەيكىنىڭ باسىن قايتارۋعا سوناۋ مامىردا كەلىسىمدەرىن بەرگەنىن ەسكەرسەك، بۇل ماسەلەگە قاتىستى 25 جىلدا جاق اشپاعان ەكس-پرەمەردىڭ پارمەنى سەبەپ بولدى دەۋ قيسىنسىزداۋ، راس. دەگەنمەن، “ازاتتىق جولىندا مەرت بولعان باتىردىڭ باسى ەلگە قايتارامىن” دەگەن ۋاعدا ءسوز  جۇرت ىشىندە بەدەلى تۇسە باستاعان كارىم قاجىمقانۇلىنا ۇپاي جيناپ بەردى دەسەك تە جالعان ايتپاعان بولار ەك.

وسىعان دەيىن قازاقستان تاريحشىلارى بابالارىمىزدىڭ باس سۇيەكتەرىن ەلگە قايتارۋ ماسەلەسىن قوتارا-قوتارا كوتەرگەنىمەن ەش ناتيجە بولماعان ەدى.

قوس-قوسىنان وداقتاس بولىپ وتىرعان رەسەيدىڭ توپىراعىندا ەندى، حان كەنەنىڭ باسى قالدى. الەمدىك گەوساياساتتا ىرگەلەسىپ، ءتۇرلى جاعدايلاردا رەسەيگە ءام ونىڭ ساياسي باستامالارىنا دەمەۋشى بولىپ كەلە جاتقان قازاقستاننىڭ جانە ونىڭ نەگىزىن قۇرۋشى قازاق ۇلتىنىڭ تاعى ءبىر ۇلى كەنەسارى  حاننىڭ باس سۇيەگىن قايتارۋ ماسەلەسى كۇن تارتىبىندە بولۋى تالاپ!

نۇرزات توعجان

Abai.kz

Related Articles

  • الماتىدا اياۋسىز سوققىعا جىعىلعان جىگىتتىڭ ۆيدەوسى: كۇدىكتى ۇستالدى

    ۆيدەو كادرى قازنەتتە اياۋسىز سوققىعا جىعىلعان جىگىتتىڭ ۆيدەوسى تارادى، – دەپ حابارلايدى Tengrinews.kz . ۆيدەودا بەلگىسىز ادام جىگىتكە بىرنەشە سوققى جاسايدى. ديالوگتان جابىرلەنۋشىنىڭ قانداي دا ءبىر قارجىلىق قارىزى بار ەكەنى بەلگىلى بولادى. كادر سىرتىنداعى داۋىس ونىڭ باسىنان ۇرماۋدى سۇرايدى. سكرينشوت الماتى پوليتسياسى كۇدىكتىلەردى ۇستادى. “زورلىق-زومبىلىقپەن وزىنشە بيلىك ەتۋ دەرەگى بويىنشا قىلمىستىق ءىس قوزعالدى. كۇدىكتى ۇستالىپ، ۋاقىتشا ۇستاۋ يزولياتورىنا قامالدى. سونىمەن قاتار، قىلمىسقا قاتىسقانى ءۇشىن ۆيدەوعا تۇسىرگەن ەكىنشى ادام دا ۇستالىپ، ۋاقىتشا ۇستاۋ يزولياتورىنا قامالدى. تەرگەۋ جالعاسىپ جاتىر”، – دەدى الماتى پد ءباسپاسوز قىزمەتى.

  • سامات ءابىش قالاي “سۇتتەن اق، سۋدان تازا” بولىپ شىقتى؟

    ازاتتىق راديوسى ساياساتتانۋشى دوسىم ساتپاەۆ ۇقك توراعاسىنىڭ بۇرىنعى ءبىرىنشى ورىنباسارى، ەكس-پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ نەمەرە ءىنىسى سامات ابىشكە شىققان ۇكىم “قازاقستانداعى رەجيم بولاشاقتى ويلامايتىنىن كورسەتتى” دەيدى قازاقستاندىق ساياساتتانۋشى دوسىم ساتپاەۆ. ساراپشىنىڭ پايىمداۋىنشا، بيلەۋشى “ەليتا” جەكە ىستەرىمەن جانە تاساداعىكەلىسىمدەرمەن اۋرە بولىپ جاتقاندا ەلدە تاعى ءبىر جاڭا الەۋمەتتىك جارىلىسقا اكەلۋى مۇمكىن فاكتورلار كۇشەيىپ كەلەدى. ساياساتتانۋشىرەسەي ءوزىنىڭ ەكونوميكالىق مۇددەلەرى مەن گەوساياسي جوسپارلارىن كەڭىنەن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن قازاقستاننىڭ ىشكى ساياساتىنا تىكەلەي اسەر ەتۋگە تىرىسىپ جاتۋى مۇمكىن دەپ تە توپشىلايدى. پۋتين “قاۋىپسىزدىك كەپىلى” مە؟ ازاتتىق: سونىمەن ۇزاق دەمالىس الدىندا وسىنداي ۇلكەن جاڭالىق جاريالاندى. مەيرام الدىندا، 19 ناۋرىزدا قازاقستاندىقتار ءماجىلىس دەپۋتاتىنىڭ پوستىنان سامات ابىشكە شىققان ۇكىم جايلى ءبىلدى. مۇنىڭ ءبارىنىڭ بايلانىسى بار ما الدە كەزدەيسوقتىق پا؟ دوسىم ساتپاەۆ: اڭگىمەنى بۇل ءىستىڭ قۇپيا

  • ءتاڭىرى قالاۋى تۇسكەن جان

    ماندوكي قوڭىردىڭ تۋعانىنا 80 جىل تولۋىنا وراي «ءتاڭىرى مەنى تاڭدادى»  مۇحتار ماعاۋين ماندوكي قوڭىر يشتۆان – وتانى ماجارستان عانا ەمەس، كۇللى تۇركى دۇنيەسى قاستەرلەيتىن ۇلىق ەسىمدەر قاتارىنداعى كورنەكتى تۇلعا. شىڭعىس جورىعى تۇسىندا كارپات قويناۋىنداعى ماديارلار اراسىنان پانا تاپقان قۇمان-قىپشاق جۇرتىنىڭ تۋماسى ماندوكي قوڭىر وننان اسا ءتىلدى ەركىن مەڭگەرگەن، بۇعان قوسا زەرتتەۋشىلىك قارىمى ەرەن، تۇران حالىقتارىنىڭ فولكلورلىق-دۇنيەتانىمدىق ساناسىن بويىنا دارىتقان عالىم. ول تۇركولوگيا عىلىمىمەن دەندەپ اينالىسىپ قانا قويماي، حح عاسىردىڭ ءتورتىنشى شيرەگىندە شىعىس پەن باتىس­تىڭ اراسىندا التىن كوپىرگە اينالدى، ميلليونداردىڭ ىقىلاس القاۋىنا بولەندى. ياكي ول حالىقتار اراسىن جاقىنداس­تىرعان مامىلەگەر، وزىقتارعا وي سالعان كورەگەن ەدى. زامانا العا جىلجىعان سايىن مەرەيتوي يەلەرى تۋرالى ايتىلاتىن جايتتار ەستەلىك پەن وتكەن شاق ەنشىسىنە كوشەدى. كوزى ءتىرى

  • نۇرالى باتىردىڭ كەسەنەسى  جونىندە

    كەيىنگى كەزدە نۇرالى باتىردىڭ كەسەنەسى جونىندە ءارتۇرلى اڭگىمەلەر شىعىپ جۇرگەن كورىنەدى. ونىڭ ءبىرى موڭعوليادان كەلگەن ءبىر تۋىسقانىمىز باسقا ءبىر بەلگىلى جەرلەسىمىزدىڭ نۇرالى باتىردىڭ زيراتى دەپ كيگىز ءۇي سياقتى سامان كىرپىشتەن قالانعان  ادەمى زيراتتىڭ جانىنا بارىپ قۇران وقىعانىنا كۋا بولعانىن كەلتىرىپتى. ول جىگىتتىڭ  كورگەنى دە، ايتىپ وتىرعانى دا شىڭدىق. ويتكەنى 1982 جىلعا دەيىن ەلدىڭ كوپشىلىگى، ونىڭ ىشىندە  مەن دە سولاي  ويلادىم. اڭگىمە تۇسىنىكتى بولۋ ءۇشىن مەن سول كەزدەگى وقيعادان باستاپ باياندايىن. مەن 1961 جىلى سەمەيدىڭ  مال دارىگەرلىك ينستيتۋتىن ءبىتىرىپ كەلدىم. مەنى  سول كەزدەگى  س.م. كيروۆ اتىنداعى  كولحوزعا مال دارىگەرى ەتىپ جىبەردى. 1962 جىلى بۇل كولحوز «گورنىي» سوۆحوزىنا اينالدى. ءبىز بالا كەزىمىزدەن: «نۇرالى اتامىزدىڭ زيراتى س.م كيروۆ اتىنداعى كولحوزدىڭ جەرىندە ورنالاسقان،   بابامىز باتىر بولعان كىسى، ال ونىڭ جانىنداعى قابىردىڭ  ۇزىندىعى جەتى كەز، ءبىزدىڭ  بابامىزدان  دا  اسقان

  • الماتىدا 5 باللدىق جەر سىلكىنىسى بولدى

    الماتى كوشەلەرىندە تۇرعان ادامدار. 24 قاڭتار 2024 جىل. 23 قاڭتار ساعات 00.09-دا الماتىدا قاتتى جەر سىلكىندى. قازاقستان توتەنشە جاعدايلار مينيسترلىگىنىڭ سەيسميكالىق بايقاۋ جانە زەرتتەۋ ۇلتتىق عىلىمي ورتالىعىنىڭ مالىمەتىنشە، جەر سىلكىنىسىنىڭ ەپيتسەنترى الماتىنىڭ وڭتۇستىك-شىعىسىنان 264 شاقىرىمدا، قازاقستان مەن قىرعىزستان شەكاراسىندا بولعان. جەر ءدۇمپۋىنىڭ ماگنيتۋداسى 6,7. مSك-64 شكالاسى بويىنشا الماتىدا جەر ءدۇمپۋى – 5 بالل، شىمكەنتتە 2 بالل بولعان. الماتى قالاسى توتەنشە جاعدايلار دەپارتامەنتىنىڭ باسشىسى نۇرلان اتىعاەۆ ادام شىعىنى مەن قيراعان عيماراتتار جايلى اقپارات تۇسپەگەنىن مالىمدەدى. تجد حالىقتى ليفت قولدانباۋعا، تەز ارادا ۇيلەرىنەن شىعىپ، قاۋىپسىز ايماق تابۋعا، گاز، سۋ جانە جارىقتى سوندىرۋگە شاقىردى. ۆەدومستۆو حالىقتى سابىر ساقتاۋعا ۇندەدى. ال ساعات 00:44-تە الماتىدا ءجۇر ءدۇمپۋى قايتالانعانى، ەكىنشى جەر سىلكىنىسى شامامەن 2-3 بالل بولعانى

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: