|  |  | 

جاڭالىقتار ساياسات

ءتاجين ورالدى. ساياسي رەفورما باستالا ما؟

استانادا تاعى دا اۋىس-ءتۇيىس. وسى ۋاقىتقا دەيىن قازاقستاننىڭ رەسەيدەگى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى بولىپ قىزمەت ەتكەن مارات ءتاجين پرەزيدەنت جارلىعىمەن قايتىپ ورالدى.

اقوردانىڭ ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ حابارلاۋىنشا، مارات مۇحانبەتقازىۇلى قر پرەزيدەنت اكىمشىلىگى باسشىسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى قىزمەتىنە تاعايىندالعان.

ال بۇل قىزمەتتى اتقارىپ كەلگەن باعلان مايلىباەۆ مەملەكەت باسشىسىنىڭ جارلىعىمەن قىزمەتىنەن بوساتىلعان.

«مارات مۇحانبەتقازىۇلى ءتاجين قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ اكىمشىلىگى باسشىسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى بولىپ تاعايىندالسىن، ول قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ رەسەي فەدەراتسياسىنداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى قىزمەتىنەن بوساتىلسىن»، — دەلىنگەن مەملەكەت باسشىسىنىڭ جارلىعىندا.

مارات ءتاجين – الەۋمەتتانۋ عىلىمدارىنىڭ دوكتورى. ءبىر جىلدارى قازاقستاننىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىن باسقاردى. ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرى جونىندەگى پرەزيدەنتتىڭ كومەكشىسى، قازاقستان رەسپۋبليكاسى قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ حاتشىسى بولدى. 2007 جىلى قانتاردىڭ 11-ىندە مەملەكەت باسشىسىنىڭ جارلىعىمەن قازاقستان رەسپۋبليكاسى سىرتقى ىستەر ءمينيسترى بولىپ تاعايىندالدى. 2013 جىلدىڭ 16 قاڭتار كۇنى پرەزيدەنت وكىمىمەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك حاتشىسى لاۋازىمىن يەلەندى. 2014 جىلدان بەرى بۇگىنگە دەيىن قازاقستاننىڭ رەسەي فەدەراتسياسىنداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى بولىپ قىزمەت ەتتى.

مارات ءتاجيننىڭ ەلگە ورالۋىنا قاتىستى ساياساتكەرلەر ءتۇرلى بولجامدار ايتۋدا. ءتىپتى، مارات مۇحانبەتقازىۇلىنىڭ قازاقستانعا ورالۋى ەلدەگى بولاتىن ساياسي رەفورمانىڭ باستاماسى دەگەن پىكىرلەر دە بار.

ءامىرجان قوسانوۆ، ساياساتكەر:

- ءتاجين مەن مايلىباەۆتى سالىستىرۋعا بولماس: ەكەۋى – ەكى بولەك بولمىس. بۇل كادرلىق وزگەرىستىڭ ءبىر وڭ تۇسى بار: ەلباسى مەملەكەتتىڭ ىشكى ساياساتىنىڭ داعدارىسقا ۇشىراعانىن تۇسىنگەن سياقتى. سوندىقتان دا وسىنداي ماڭىزدى قادامعا بارىپ وتىر. ءتاجين، ءسوزسىز، دوسى دا، دۇشپانى دا مويىنداعان ينتەللەكتۋال، ساياسي تەحنولوگ، تەرەڭنەن ويلايتىن، الىستى بولجاي الاتىن ستراتەگ. ناقتى، پراكتيكالىق ساياساتتاعى تاجىريبەسى دە بارشىلىق. ونداي ادامدار بيلىك ىشىندە ساۋساقپەن سانارلىقتاي. ەلباسى بيلىك تارماقتارىنىڭ وكىلەتتىكتەرىن قايتا ءبولۋ تۋرالى ايتىپ جاتىر، ءتيىستى جۇمىس توبىن قۇردى. ءتاجيننىڭ باستى ميسسياسى سول جۇمىستى ۇيىمداستىرۋ بولار. بىراق ءبىر ۇلكەن سۇراق بار. ءتاجيننىڭ تالانتى مەن تەگەۋرىنى شىنايى، ەلدى العا جەتەلەيتىن، ترانزيتتىك كەزەڭدە مەملەكەتتىڭ تۇراقتىلىعىن قامتاماسىز ەتە الاتىن ساياسي رەفورما جاساۋعا جۇمسالا ما، الدە تاعى دا، ساياسي جۇيەنى سىلاپ-سيپاپ قانا قوياتىن كوزبوياۋشىلىققا پايدالانىلا ما؟ ونى ۋاقىت، ەلباسى، ءتاجين… وزدەرى كورسەتە جاتار…

Abai.kz 

Related Articles

  • الماتىدا اياۋسىز سوققىعا جىعىلعان جىگىتتىڭ ۆيدەوسى: كۇدىكتى ۇستالدى

    ۆيدەو كادرى قازنەتتە اياۋسىز سوققىعا جىعىلعان جىگىتتىڭ ۆيدەوسى تارادى، – دەپ حابارلايدى Tengrinews.kz . ۆيدەودا بەلگىسىز ادام جىگىتكە بىرنەشە سوققى جاسايدى. ديالوگتان جابىرلەنۋشىنىڭ قانداي دا ءبىر قارجىلىق قارىزى بار ەكەنى بەلگىلى بولادى. كادر سىرتىنداعى داۋىس ونىڭ باسىنان ۇرماۋدى سۇرايدى. سكرينشوت الماتى پوليتسياسى كۇدىكتىلەردى ۇستادى. “زورلىق-زومبىلىقپەن وزىنشە بيلىك ەتۋ دەرەگى بويىنشا قىلمىستىق ءىس قوزعالدى. كۇدىكتى ۇستالىپ، ۋاقىتشا ۇستاۋ يزولياتورىنا قامالدى. سونىمەن قاتار، قىلمىسقا قاتىسقانى ءۇشىن ۆيدەوعا تۇسىرگەن ەكىنشى ادام دا ۇستالىپ، ۋاقىتشا ۇستاۋ يزولياتورىنا قامالدى. تەرگەۋ جالعاسىپ جاتىر”، – دەدى الماتى پد ءباسپاسوز قىزمەتى.

  • سامات ءابىش قالاي “سۇتتەن اق، سۋدان تازا” بولىپ شىقتى؟

    ازاتتىق راديوسى ساياساتتانۋشى دوسىم ساتپاەۆ ۇقك توراعاسىنىڭ بۇرىنعى ءبىرىنشى ورىنباسارى، ەكس-پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ نەمەرە ءىنىسى سامات ابىشكە شىققان ۇكىم “قازاقستانداعى رەجيم بولاشاقتى ويلامايتىنىن كورسەتتى” دەيدى قازاقستاندىق ساياساتتانۋشى دوسىم ساتپاەۆ. ساراپشىنىڭ پايىمداۋىنشا، بيلەۋشى “ەليتا” جەكە ىستەرىمەن جانە تاساداعىكەلىسىمدەرمەن اۋرە بولىپ جاتقاندا ەلدە تاعى ءبىر جاڭا الەۋمەتتىك جارىلىسقا اكەلۋى مۇمكىن فاكتورلار كۇشەيىپ كەلەدى. ساياساتتانۋشىرەسەي ءوزىنىڭ ەكونوميكالىق مۇددەلەرى مەن گەوساياسي جوسپارلارىن كەڭىنەن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن قازاقستاننىڭ ىشكى ساياساتىنا تىكەلەي اسەر ەتۋگە تىرىسىپ جاتۋى مۇمكىن دەپ تە توپشىلايدى. پۋتين “قاۋىپسىزدىك كەپىلى” مە؟ ازاتتىق: سونىمەن ۇزاق دەمالىس الدىندا وسىنداي ۇلكەن جاڭالىق جاريالاندى. مەيرام الدىندا، 19 ناۋرىزدا قازاقستاندىقتار ءماجىلىس دەپۋتاتىنىڭ پوستىنان سامات ابىشكە شىققان ۇكىم جايلى ءبىلدى. مۇنىڭ ءبارىنىڭ بايلانىسى بار ما الدە كەزدەيسوقتىق پا؟ دوسىم ساتپاەۆ: اڭگىمەنى بۇل ءىستىڭ قۇپيا

  • “گەوساياسات يلەۋىنە ءتۇسىپ قالۋىمىز مۇمكىن”. قازاقستاندا اەس سالۋعا قاتىستى ساراپشى پىكىرى

    ەلەنا ۆەبەر اتوم ەلەكتر ستانساسىن سالۋ جانە پايدالانۋ ەكولوگيالىق قاتەر جانە توتەنشە جاعدايدا ادام دەنساۋلىعىنا قاۋىپتى عانا ەمەس، وعان قوسا سوعىس بارىسىندا ۋكراينانىڭ زاپوروجە اەس-ىندەگى بولعان وقيعا سياقتى بوپسالاۋ قۇرالى دەيدى الەۋمەتتىك-ەكولوگيالىق قوردىڭ باسشىسى قايشا اتاحانوۆا. ول مۇنىڭ ارتىندا كوپتەگەن پروبلەما تۇرعانىن، قازاقستاندىقتارعا اەس سالۋ جونىندەگى رەفەرەندۋم قارساڭىندا بىرجاقتى اقپارات بەرىلىپ، وندا تەك پايدالى جاعى ءسوز بولىپ جاتقانىن ايتادى. ساراپشى اەس-ءتىڭ قاۋپى مەن سالدارى قانداي بولاتىنى جايىندا اقپارات وتە از دەپ ەسەپتەيدى. گولدمان اتىنداعى حالىقارالىق ەكولوگيالىق سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى، بيولوگ قايشا اتاحانوۆا – رادياتسيانىڭ ادامدارعا جانە قورشاعان ورتاعا اسەرىن شيرەك عاسىردان استام زەرتتەپ ءجۇر. ول بۇرىنعى سەمەي پوليگونىندا جانە وعان ىرگەلەس جاتقان اۋدانداردا زەرتتەۋ جۇرگىزگەن. قاراعاندى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ گەنەتيكا كافەدراسىندا وقىتۋشى بولعان.

  • “قازاقستان دۇرىس باعىتتا”. دەكولونيزاتسيا، ۋكرايناداعى سوعىس جانە قاڭتار. بالتىق ەلشىلەرىمەن سۇحبات

    دارحان ومىربەك بالتىق مەملەكەتتەرىنىڭ قازاقستانداعى ەلشىلەرى (سولدان وڭعا قاراي): يرينا مانگۋلە (لاتۆيا), ەگيديۋس ناۆيكاس (ليتۆا ) جانە تووماس تيرس. سوۆەت وداعى ىدىراي باستاعاندا ونىڭ قۇرامىنان ءبىرىنشى بولىپ بالتىق ەلدەرى شىققان ەدى. ءوزارا ەرەكشەلىكتەرى بار بولعانىمەن، سىرتقى ساياساتتا بىرلىگى مىقتى لاتۆيا، ليتۆا جانە ەستونيا مەملەكەتتەرى ناتو-عا دا، ەۋرووداققا دا مۇشە بولىپ، قازىر كوپتەگەن ولشەم بويىنشا الەمنىڭ ەڭ دامىعان ەلدەرىنىڭ قاتارىندا تۇر. رەسەي ۋكرايناعا باسىپ كىرگەندە كيەۆتى بار كۇشىمەن قولداپ، تاباندىلىق تانىتقان دا وسى ءۇش ەل. سوعىس باستالعانىنا ەكى جىل تولار قارساڭدا ازاتتىق بالتىق ەلدەرىنىڭ قازاقستانداعى ەلشىلەرىمەن سويلەسىپ، ەكىجاقتى ساۋدا، ورتاق تاريح، رەسەي ساياساتى جانە ادام قۇقىعى تاقىرىبىن تالقىلادى. سۇحبات 8 اقپان كۇنى الىندى. “بىزدە قازاقستاندى دۇرىس بىلمەيدى” ازاتتىق: سۇحباتىمىزدى بالتىق ەلدەرى مەن قازاقستان اراسىنداعى ساۋدا قاتىناسى

  • باقسىلار ينستيتۋتى

    ساراپتاما (وقىساڭىز وكىنبەيسىز) ءبىرىنشى، ىلكىدە تۇركى بالاسىندا ارنايى قاعان قۇزىرەتى ءۇشىن جۇمىس ىستەيتىن كورىپكەل باقسىلار ينستيتۋتى بولعان. اتى باقسى بولعانىمەن حاننىڭ قىرىق كىسىلىك اقىلشىسى ەدى. كورىپكەل باقسىلار حان كەڭەسى كەزىندە الداعى قاندايدا ءبىر ساياسي وقيعا مەن سيتۋاتسيانى كۇنى بۇرتىن بولجاپ، ءدوپ باسىپ تالداپ ءھام ساراپتاپ بەرە الاتىن سونى قابىلەتتىڭ يەسى-ءتىن. ولاردى ساياسي كورىپكەلدەر دەپ اتاسا دا بولادى. حان ەكىنشى ءبىر ەلدى جەڭۋ ءۇشىن بىلەك كۇشىنەن بولەك كورىپكەل باقسىلاردىڭ ستراتەگيالىق بولجاۋىنا دا جۇگىنەتىن. قارسىلاس ەلدىڭ كورىپكەل باقسىلارى دا وڭاي ەمەس ارينە. ەكىنشى، ۋاقىت وتە كەلە ساياسي كورىپكەل باقسىلار تۇركىلىك بولمىستاعى ستراتەگيالىق مەكتەپ قالىپتاستىردى. تۇركى باقسىلارى قىتاي، ءۇندى، پارسى، ۇرىم ەلدەرىن جاۋلاپ الۋدا ماڭىزدى ءرول اتقاردى. ول كەزدەگى جاھاندىق جاۋلاسۋلار جەر، سۋ،

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: