Jügirtpeler
 | Altay
  • Suretter söyleydi

    Altay qazaqtarınıñ töñkeristik ükimeti

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Apr 24, 2019  |  7,315 views

    (Ospan batırdıñ tuğanınıñ 120 jıldıq merey toyına arnaladı) Erzat Käribay     Qıtaydağı qazaqtar tarihında jane Şıñjañ tarihında «üş aymaq töñkerisi» ne dwrıs tarihi bağa berilip Şıñjañ jerlie tarihınan orın berilgen, ärine atalğan üş aymaqta (Altay ,Tarbağatay, İle) qazaqtar basım bola twra, töñkeristede jetekşi rol oynağanına qaramastan onı Wyğwrdıñ enşisine menşiktep berdi, halqaradada osılay tanım qalıptasqan. Oğan negiz 1944 jılı12 qwrılğan ükimette basşılıqta qazaqtar bolmadı, ükimet tili wyğwr tili boldı, tarihi suretterimen hwjattarıda derlik solay boldı! Demek ekinşi şığıs türkistan jerlik halıq saylamağan zañsız ükimet edi! Eger zañdı ükimet bolsa twtas üş aymaqtağı 720 mıñ halıqtıñ 53% in wstaytın qazaq bilikte bolğan bolar edi! Keyingi atalmış ükimet qazaq müddesine sayatında

    3141
  • Tarih

    2-Jahan Soğısına Qatısqan Qıtay Qazaqtarı Turalı

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Apr 22, 2019  |  4,492 views

    Bireu bilse bireu bilmes, 2- jahan soğısına qatısqa qıtay qazaqtarı da bolğan. Soğısqa qatısuınıñ tarixi sebebi bılay boldı. 1933-jılı Şıñjañ ölkelik ükimet basına Şıñ Şısay keldi. Şıñ bilikke kele salısımen Sovet-Şıñjañ qarım-qatınasın jaña deñgeyge köterdi. Sovettiñ äue küşter qorğanıs armiya bazası şığıs Şıñjañnıñ Qwmıl qalasına ornalasıp işki qıtaymen resmi baylanıs üzilgendi. Tağı Sovetten eki jüzge tarta är salanıñ mamandarı Ürimji, Altay, Qwmıl, Qwlja, Şäueşek tb qalalarğa kelip qızmet jasadı. 1934-35 jıldan bastap Mäskeu, Taşken, Almatı, Qazan qalalarına art-artınan üş dürkin oquşı jiberdi. 1934-1939 jıldar arasında Sovetter odağında oqıp bilim alğan Şıñjañdıq oquşılardıñ sanı 300′den astı. Mwnıñ deni qazaqtar edi. 1939-jılı 2-jahan soğısı twtanıp Şıñjañ ölkelik ükimeti sol jılı Sovetke jibermekşi

    1597
  • Tarih

    QAZAQ AVTONOMIYASI QWRAMINA KİRMEY QALĞAN QAZAQ UALAYATTARI TURALI

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  May 23, 2018  |  9,399 views

    Qıtay qazaqtarı ŞUAR-dıñ bes ülken aymağına şoğırlı qonıstanğan. Jalpı, Şıñjañda on iri aymaq bolsa, sonıñ bes ülken aymağında Qazaqtar jiı qonıstanğan. Qazaqtar qonıs tepken bes ülken aymaq mınalar: İle, Tarbağatay, Altay, Sanjı jäne Qwmıl. Bwl bes aymaqtıñ işinde tek üşeui (İle, Tarbağatay, Altay) ğana Qazaq avtonomiyasınıñ qwramına kirip otır. Qalğan eki aymaq bölinip, bölşektelip qazaq qwramına enbey qaldı. Sonımen ŞUARdağı qazaqtardıñ bayırğı qonısı atanğan Qazaq aymaqtarına jeke jeke taldau jasaymız. 1. İle ualayatı (kartadağı 1) jan sanı eñ tığız öñir. Ortalığı bwrın Küre qalası edi, keyin Qwlja qalası boldı. 1871-jılı patşalıq Resey qwramına kirip 1881-jılğa deyin on jıl Jetisu, Almatı oblısınıñ bir bölşegi bolğan. 1881′den 1914-jılğa deyin Şıñjañ ölkesi qwramına

    2360
  • Tarih

    Alaş arısı Rayımjan Marsektiñ ata-tegi jöninde.

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Nov 3, 2017  |  13,429 views

          Resey imperiyasınıñ otarlıq ezgisine qarsı twrıp, odan keyingi kommunistik-şovinistik kezeñde wlt müddesin qorğap, wlttıq sayasi partiya qwrıp, qazaqtıñ memlekettiligin qayta jañğırtuğa talpınğan qazaq ziyalıları men oqımıstılarınıñ  jarıq jwldızdarınıñ, iri qayratkerleriniñ biri nayman-teristañbalıdan şıqqan Rayımjan Marsek edi.  Rayımjan Marsektiñ ömiri, qazası jöninde birtalay zertteuler jürgizilip, kitaptar da jazılğan.  Alaş arısınıñ artında qalğan wrpaqtarı jöninde, Raymıjannıñ tuğan inisi Şeriyazdannıñ qızı Twrdıqan apayımızdıñ «Keşuler» attı kitäbinde tolığımen aytılğan.  Osı apayımızdıñ jazğan kitäbi men  tarih ğılımdarınıñ doktorı Äbjanovtıñ jauaptı redaktorlığımen jazılğan Rayımjan Marsek turalı «Qazaq qayda bara jatır?» attı kitäpterde aytılmağan  birer derekterdi keltirudi jön kördim.    Töñkeristen keyin Rayımjan Marsektiñ kontrrevolyuciyaşıl atalğanı belgili. Bıltır jazda bayjigittiñ ataqtı şejiresi bolğan, Däuletbay batırdıñ egizi Esengeldi

    2723
  • Ruhaniyat

    HALIQQA QORĞAN BOLĞAN DAÑIQTI TWLĞA, BİTİMŞİ TİLEUDİWLI

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Apr 27, 2017  |  10,881 views

    Älemge tarıday şaşılğan qazaq halqınıñ basım bir böligi Moñğoliya qazaqtarı. Abaq kereyden tarağan osınau köşpendi qazaqtardıñ basınan bir qatar auır kezeñder men qiın künder de ötti. El bastağan batır babalarımız wrpağınıñ bolaşağı men beybit kündi añsap, beyqwt meken izdep bayırğı mekeni bolğan Altaydıñ küngey bitinen teriskey betine yağni Qobda ölkesine qaray üdire köşti. Abaq kereydiñ bir tobınıñ Moñğoliya ölkesine qonıs audaru mäselesi jaylı bizdiñ tarihşılarımızda köptegen zertteuler jasap, bir qatar eñbekter jazdı. Qazaqtar alğaş Moñğoliya ölkesine däl qay jıldan qonıs audarğandığı jaylı döp basıp aytatın anıq dälel joq. Bwl jaylı qwndı derekter Moñğoliyanıñ batıs ölkesine sayaqat jasap Qobda ölkesindegi qazaqtardıñ köşi-qonı, twrmıs-tirşiligi jaylı arnayı zertteu jasağan Resey sayahatşıları, tarihşı etnograf

    2580
  • kerey.kz TV

    ALTAYDAĞI QAZAQ AUILI – JAÑA AUIL

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Mar 1, 2017  |  11,370 views

    Altay Respublikasınıñ Qoşağaş audanı Jaña auıl qazaqtarı özge eldiñ ordasında wrpağın ösirip, wlttıq bolmısın jañğırtıp, özgelermen terezesi teñ ömir keşip otır- dep jazdı e-history.kz. Altay Respublikası Qoşağaş audanındağı qazaqtardıñ wlttıq salt-dästürdi, ädet-ğwrıptı, til men dindi, wlttıq bolmısımızdı saqtauğa degen wmtılısı qay qazaqtıñ jüregin bolsın eljiretpey qoymaydı. «Özderin bayırğı kök türikterdiñ, wlı babalarımızdıñ qasietti qoñsı mekeninde twrıp jatırmız»,-dep ärkez wlıqtaytın Qoşağaş qazaqtarı bwl jerdi HİH ğasırdıñ ekinşi jartısınan bastap mekendep keledi. Şüy jazığındağı qazaqtar da basınan talay näubetterdi, HİH ğasırdağı, Keñes ükimeti jäne HH ğasır basındağı türli tarihi töñkeris kezeñderin bastarınan ötkizdi. Soğan qaramay Qoşağaş qazaqtarı sol näubetterden wrpağın, dästürin joğaltpay abıroymen bügingi beybit ömirge jetkizdi.  Şüy ölkesine qonıstanğan qazaqtar tarihı

    4977
  • Köz qaras

    Olardı bwl elde sol SENİMİ ğana wstap otır…

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Feb 5, 2017  |  5,134 views

    Bıltır Qıtaydan dosım köşip keldi, özi qıtay qazağı. Köşirisip bası qasında jürdik.  Sodan bir küni ol menimen habarlasıp: “Han Şatırına barıp wsaq – tüyek zattar alsaq qalay, men orısşağa joqpın ğoy, öziñ bilesiñ” dep qolqa saldı. Jaraydı dep tartıp kettik. Jolda kele jatıp men onıñ jetim köñilin jwbatqanday bolıp kele jatırmın.  “Oy dosım – ay, üyiñnen şığıp mına Han Şatırına şeyin jol – jönekey jön swrasañ bäri de qazaqşa jauap beredi, bwl qalada qazaqşa bilmeytin adam joq, qorıqpağın dosım, batıldau bol, bwl öz otanıñ” dep esip kele jatırmın.  Sodan Han Şatırına keldik, bir butikke kirdik, eki satuşı qazaq qız twr eken. Söytse, onıñ bireui qazaqşa bilmeytin bop şıqtı. Ol qızaraqtap jer şwqıp twrğasın,

    916
  • Tarih

    ÄMİR TEMİR, TOQTAMIS han turalı birer söz

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jan 23, 2017  |  16,989 views

    Jwmat ÄNESWLI (Qazaq jeriniñ bir tarihı) Joşınıñ ülken wlı Batıy   1237-jılı Orıs knyaz'dikterin talqandap, Kiev qalasın alıp, Dunayğa jetip, Vengriyanı, Mordvanı bağındırğanı tarihtan belgili.  Sodan beri Altaydan Dunayğa deyingi elder Altın Ordağa bağınıştı bolıp, alım tölep twrğan.  Ğasırdıñ ortasına  deyin Altın Ordanı Batıydıñ wrpaqtarı bilegenmen,   1360-jıldardan bastap is jüzinde bilik basında (beklerbek, uäzir qızmetin atqarğan) Mamay boldı. Mamay  Altın Ordanıñ is jüzindegi bileuşisi retinde Orıs knyaz'dikterine ıqpalı, biligi jürip twrğan. Mamay orıs, litva knyazderimen aralasıp, qız berisip, qız alısıp twrğan.(Litva knyaz'i Glinskiyh  Mamaydıñ qızınan tuğan, al, Ivan Groznıy Mamayğa jien bolıp keledi).  Alım salıq mäselesinde  qiındıq  tuğan jağdayda Mamay Ryazan', Mäskeu knyaz'dikterine jorıq jasap twrğan. Mamay sonday jorıqtardıñ birinde Mäskeu

    9509
  • Köz qaras

    Altayımızdıñ qadirin şeteldikter bizden artıq biledi

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jan 21, 2017  |  4,314 views

    “Altay, Altay bolğalı ne körmegen, Kimder tuıp, Altayda kim ölmegen?! Qıtay, düñgen bauırında oynaq salıp, Sorlı Altaydıñ emşegin kim embegen?!”, – dep, Bwqara Tışqanbaev ağamız jırlağanday, qasietti Altay san ğasırlar boyı kimge pana bolmadı deysiz! Tarihqa köz jibersek, bügingi tañda Resey, Qazaqstan, Moñğoliya, Qıtay memleketteri tört emşegin talasa emip otırğan qoynauı kenge bay, qoltığı sıñsığan qara orman, jügirgen añ men wşqan qwstıñ bazarı, etegi egindi alqap, tört tülik maldıñ mamırajay mekeni Altay ıqılım zamannan beri bizdiñ ata-babalarımızdıñ altın besigi, kir juıp, kindik kesken ölkesi bolğanın eşkim de joqqa şığarmağan. Joqqa şığara almaydı da. Altay Altay bolğalı, bauırına adamzat qonıs tepkeli san ğasır ötse de özgermegen eki närse bar. Birinşisi, qasietti

    1160
  • kerey.kz TV

    Qaysar qazaqtar. Köşpendilerdiñ soñğı jwrnağı

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Dec 28, 2016  |  4,190 views

    Mwrat Almasbekwlı Qıstauğa köşken qazaqtar. Foto: “Altay-aqparat” torabı Mına köriniske qarap otırıp, boydağı qanıñ alpıs eki tarımıñdı kerney jwlqınadı. Qaysar qazaqtar dep aytuğa eş kümändanbaysıñ. Qaqağan ayaz, qaharlı boran, qarlı dala. Biraq, sonıñ bäri qazaqtıñ qaysar malşı qauımına, keşegi dalamen birge jasasqan ör köñil köşpendilerdiñ wrpağına tük te emes. Olar bağzı zamannan beri babadan qalğan bayırğı jol, atadan qalğan arda käsibine adaldığımen ğana alğa qwlaş wrıp keledi. Olar üşin qıstıñ suığı, borannıñ dolılığı tük te emes. Tabiğattıñ qanday qatal sınına jolıqsa da, ata saltın, asqaq jigerin, arman-mwratın joğalıtpay keledi. Köşte: Altaydıñ ar jağındağı qazaqtar «The Qazaq Times»

    1287
load more

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: