نازارباەۆ «ۇلى كەلەشەك» پەن ءپۋتيننىڭ «سىڭىرگەن ەڭبەگى» جايلى ايتتى
kerey.kz
ۋفاداعى بريكس پەن شىۇ سامميتتەرى كەزىندە قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆ ماسكەۋ جەتەكشىلىگىندەگى ەۋرازيا وداعى مەن حالىقارالىق ۇيىمدار ارىپتەستىگى تۋرالى ءسوز قوزعادى.
قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆ باشقۇرتستان استاناسى ۋفادا بريكس (برازيليا، رەسەي، ءۇندىستان، قىتاي جانە وڭتۇستىك افريكا رەسپۋبليكاسى) پەن شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى (قازاقستان، رەسەي، قىتاي، قىرعىزستان، تاجىكستان جانە وزبەكستان) سامميتتەرى كەزىندە بۇل ۇيىمداردىڭ ەۋرازيا ەكونوميكالىق وداعىمەن (ەەو) بايلانىسى تۋرالى ايتتى.
نازارباەۆ قازىرگى ۇردىستەر جاعدايىندا «ەەو باتىس پەن شىعىس اراسىنداعى ءبىر-ءبىرىن ءوزارا تولىقتىراتىن ىنتىماقتاستىقتىڭ دامۋىنىڭ جاڭا كەزەڭى رەتىندە ۇلى جىبەك جولىن جاڭعىرتۋ ۇدەرىسىندەگى نەگىزگى بۋىنعا اينالدى» دەگەن.
«قازىردىڭ وزىندە ەەو مەن شىۇ اراسىنداعى قىزۋ ديالوگ الداعى ترانسقۇرلىقتىق تىعىز ىنتىماقتاستىقتىڭ باستالۋىنا وڭتايلى نەگىز قالاۋدا. ەاەو-شىۇس كولدەنەڭ كولىك ارتەرياسى مەن بريكس-تىك كولىك ارتەرياسىنىڭ قوسىلۋى ساۋدانىڭ كۇرت وسۋىنە ىقپال ەتە الادى. بولاشاقتا ونى ءبىزدىڭ اۋماعىمىزداعى ورتاق بىرلەستىك جانە ورتاق ەركىن ايماق رەتىندە قاراستىرۋعا بولادى» دەپ مالىمدەگەن قازاقستان پرەزيدەنتى.
قازاقستان پرەزيدەنتى شىۇ مەن بريكس ءسامميتىن «تاريحي وقيعا» دەپ باعالاپ، ەكى ۇيىمنىڭ بىرىگۋى «ۇلى قادام» بولاتىنىن ايتقان.
«بۇل بىرەۋلەرگە ۇناماۋى مۇمكىن، سەبەبى بۇل قادامدا ۇلكەن بولاشاق بار» دەگەن نازارباەۆتىڭ ءسوزىن كەلتىرەدى «قازاقستان جاڭالىقتارى» اگەنتتىگى.
سونىمەن بىرگە نازارباەۆ رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ «بۇل ىستەردىڭ باسى-قاسىندا جۇرگەنى ەڭبەگىن جوعارى باعالايتىنىن» ايتقان.
سامميت كەزىندە نازارباەۆ ءپۋتيننىڭ قولىنان الەكساندر نەۆسكي وردەنىن الدى. بۇل وردەن قازاقستان پرەزيدەنتىنە «ەۋرازيالىق ينتەگراتسيالىق پروگرەستەردى جۇزەگە اسىرۋعا ات سالىسقانى» ءۇشىن بەرىلگەن.
«بۇكىل رەسەي حالقىنا، باق وكىلدەرىنە سامميتكە دەگەن ىقىلاستارى ءۇشىن العىس ايتامىن. ۋفاداعى سامميت – ۇيىمداردىڭ الەمدىك پروتسەستە ىقپالى زور ەكەنىن كورسەتەدى» دەگەن نازارباەۆ.
جابىق ەسىك جاعدايىندا وتەتىن بريكس-كە مۇشە ەلدەر باسشىلارىنىڭ كەزدەسۋىندەگى نەگىزگى تاقىرىپ ۋكرايناداعى قاقتىعىس، گرەكيا داعدارىسى، «يسلام مەملەكەتى» ەكسترەميستىك توبىنان تونگەن قاۋىپ ماسەلەلەرىنە ارنالعان. سامميتتەن كەيىن قاتىسۋشىلار «ۋفا دەكلاراتسياسىن» قابىلداپ، 2020 جىلعا دەيىنگى ەكونوميكالىق سەرىكتەستىك تۋرالى ستراتەگياعا قول قويادى.
ۋفا ءسامميتىن ۇيىمداستىرۋ تۋرالى شەشىم 2012 جىلى قابىلدانعان. كەيبىر ساراپشىلار ءسامميتتىڭ رەسەيدە ۇيىمداستىرىلۋىن ماسكەۋدىڭ باتىسقا بلوك قويۋعا تالپىنىسى دەپ باعالادى. ال رەسەي باسىلىمدارى ۋفا ءسامميتىن G7 («ۇلكەن جەتىلىك») سامميتىمەن تەڭەيدى.
باتىس ەلدەرى رەسەيدى ادام قۇقىقتارىن بۇزدى جانە بىلتىرعى ءساۋىر ايىنان بەرى التى مىڭنان اسا ادام مەرت بولعان ۋكراينانىڭ شىعىسىنداعى قارۋلى قاقتىعىستاردا سەپاراتيستەردى قولدادى دەپ ايىپتايدى. رەسەي بۇل ايىپتاردى جوققا شىعارادى.
ازاتتىق راديوسى
پىكىر قالدىرۋ