|  |  |  |  | 

Жаңалықтар Көз қарас Оқиға Саясат

Тек ҰҚК қызметіне ғана тиесілі ПП пулемет-тапаншалары лаңкестерде қайдан жүр?

«Әскерилердің жоспарын қасақана бұзған басшы кім?»: подполковник Алматыдағы бүлікке қатысты өз нұсқасын айтты

621427
«Ұлттық гвардия ҰҚШҰ (ОДКБ) күштеріне жүгінбей-ақ өз бетінше террористерді жеңе алатын ба еді, деген «Караван» басылымының сауалына Ұлттық гвардия командирінің техника және қару-жарақ жөніндегі бұрынғы орынбасары, ҚР Ішкі істер министрлігі Ішкі әскерлері Әскери институтының аға оқытушысы, подполковник Ермек ТҮСІПЖАНОВ жауап берді.

- Бүгін лаңкестер мен тонаушылардан әскери қарулар тәркіленді деген ақпаратқа тап болдым. Бір көргеннен-ақ бұл қаруды әдетте ҰҚК арнайы қызметінің жауынгерлері қолданатынын анықтадым: ПП (автомат-тапанша). Тоналған қару-жарақ қоймаларында мұндай қарулардың ешқайсысының жоқ екені анық. Ішкі әскерлерде, яғни ұлттық гвардия әскерлерінде жүргізушілер, кинологтар сияқты кіші мамандар толығымен АКСУ-мен қаруланған. Ешкімде ПП автоматы жоқ. Мұндай автоматтар тек ҰҚК арнайы жасақтарына арналған.

– Ермек, YouTube желісінде үстіміздегі жылдың 5 қаңтарында бүлікшілердің әскери қызметкерді ұрып-соғып, одан қызметтік қаруын тартып алғаны жайлы видео тарап жатыр. Олар әскериден Калашников автоматын тартып алып жатқандай көрінеді.

– Бұл Ұлттық гвардия жауынгері емес. Сахналық қойылымға өте ұқсайды. Бейбіт тұрғындар пулеметті тартып алып жатқанда әскеридің артынан униформа киген басқа адамның жайбырақат өтіп бара жатқанын көресіз. Бұл сақтандырушы адам. Оның міндеті – сырттай қалқалау.

– Мүмкін бұл жай ғана «Арлан» арнайы жасағының жауынгері шығар?

– Арлан біздікі емес. Бұл полицияға тиесілі күш. Бізде ішкі әскерде – «Бүркіт». Иә, олар қоян-қолтық ұрысты жақсы меңгерген. Бірақ олардың барлығында өте қатаң ереже бар. Олар ешқашан өз адамын еш жерде жалғыз қалдырмайды, тастап кетпейді, яғни жалғыз жұмыс істемейді.

- Шерушілерді тарату үшін жарқылы бар дыбысты гранаталар қолданылды. Барлық бейнекадрлар осыны анық көрсетеді.

- Олар жарылғыш (взрывпакет) заттар болатын. Кәдімгі граната жарылыстарына ұқсас. Олар негізінен жаттығуда қолданылады.

- Ал онда помпалы мылтық не үшін қолданылды? Сол арқылы резеңке оқпен атты.

- МР 12 калибрлі мылтық. Шынында да, олар резеңке оқпен атады. Гилза ішінде резеңке шарлар бар. Диаметрі шамамен 3-5 мм. Ал жарқылдақ гранаталары кәдімгі гранаталарға ұқсайды, тек сырты пластик. Жарылыс болған жағдайда өте ұсақ бөлшектерге бөлініп, зиян келтіре алмайды. Шулы гранаталар ғимарат ішінде тар жерде жарылса құлақ бітеліп қалады. Ал гранат жарқылы адамды шамамен 20 секундқа соқыр етеді. Оларды полиция пайдаланған болуы мүмкін.

 Онда олар шабуылдаушыларға неге төтеп бере алмады? Кәсібилік жетіспейді ме?

– Маман ретінде бұған қарапайым жауабым бар. Ондай бұйрық берілген жоқ. Біздің заңдар бойынша, бас қолбасшы да, ішкі істер министрі де өз атынан мұндай пәрмен бере алмайды. Шешімді прокурор шығарған болуы керек. Дәл осы операцияларды қолдану мен жүргізудің заңдылығын сол анықтайды. Осыған байланысты зардап шегушілер де, құрбандар да болатыны сөзсіз. Бұл үшін біреу жауап беруі керек. Өйткені барлығы прокуратураның не айтатынын күтіп отыр. Тек осы ұйым қаруды қолданудың заңдылығын анықтайтын орган болып табылады. Бірақ олар – прокурорлар – үнемі көлеңкеде қалады. Ешкім оларды ақымақ әрекеттері немесе керісінше әрекетсіздігі үшін жазалауға батылы бармайды. Прокурорлар үнемі құтылып кетеді.

– Яғни, кез келген қару ұстаған қарақшы әскери қызметкерге шабуыл жасай алады екен, ал офицер әлдебір прокурор рұқсат бермейінше нақты жауап бере алмайды ма?!

- Дәл солай. Өмірлеріне қауіп төнсе де, әскери қызметкерлер өз бетінше шешім қабылдауға құқығы жоқ. Заңда да, ұрыс ережелерінде де, мұндай бұйрықтың нұсқаулары анықталмаған. Жауынгердің қызметтік қаруды алып жүруге құқығы бар, бірақ оны қолдануға заңды құқығы жоқ. Тіпті оның өміріне немесе оның отбасы мүшелеріне қауіп төндіретін жағдайлар болса да. Иә, посттағы күзетші ғана қаруды қолдана алады, онда да міндетті ескерту жасап, жоғарыға оқ атқан соң ғана.

– Ермек, сіздің кәсіби пікіріңізше, тағы не нәрсе дұрыс болмады?

– Әскерлердің арасында дұрыс қарым-қатынас болмады. Барлық құқық қорғау органдары әйтеуір өз бетімен әрекет еткендей сезім болды. Әйтсе де, ең бастысы, әскерлердің бастапқы іс-қимыл жоспарын біреу әдейі бұзған сияқты. Алматы әуежайына шабуылға 15 минуттай қалғанда оны күзетіп тұрған әскерлер тастап кеткені белгілі. Ал көшелерде тәртіп сақшыларының кенеттен өз орындарын тастап кете бастағаны анық болды. Яғни, шегіну. Егер жаттығуларда жасалған бастапқы іс-әрекет жоспары бұзылса, одан кейінгі әрекеттер түсініксіз болып қалады. Жауынгерлік құрамалар, яғни ұйымдасқан жүйе басқарылмайтын қарулы тобырға айналады.

– Шегінуге мұндай бұйрықты кім бере алды?

- Сөзсіз – арнайы қызметтер. Енді тиісті қорытынды шығарылады деп ойлаймын. Заң шығарушылардан бастап Ұлттық гвардия командирлері мен бастықтарына дейін. Тағы бір маңызды жайтты атап өткім келеді. Коменданттық сағат. Шын мәнінде, бұл анықтама әскерилерге жатады. Коменданттық сағаттың енгізілуімен барлық билік гарнизон комендантының(!) қолына өтуі керек. Ал комендант жоқ жерде гарнизон бастығы немесе әскери бөлімдердің бірінің тәжірибелі командирі қалада басшы болып тағайындалады. Полиция бөлімінің бастығы емес.


Караван жаңалықтары – https://kaz.caravan.kz/zhangalyqtar/

Related Articles

  • “Лукашенконың қалжыңы”. Тоқаев Ресей-Беларусь одағының Қазақстанға қажеті жоғын айтты

    Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев пен Беларусь президенті Александр Лукашенко. Ақорда Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың “ядролық қару да ортақ болу үшін” Қазақстанды Ресей мен Беларусьтің одағына қосылуға шақырған Александр Лукашенконың сөзіне байланысты пікірін жариялады. “Оның қалжыңын лайықты бағаладым. Менің ойымша, одаққа қажеттілік жоқ, өйткені өзге де интеграциялық құрылымдар, соның ішінде Еуразия экономика одағы бар. Ядролық қаруға келетін болсақ, бізге оның қажеті жоқ. Өйткені Ядролық қаруды таратпау туралы келісімге және Ядролық сынаққа тыйым салу туралы келісімге қол қойғанбыз. Біз осы халықаралық құжаттар бойынша алған міндеттемелерімізге берік боп қала береміз”, – деді Тоқаев. Тоқаев бұл сөзді бүгін Солтүстік Қазақстан облысына барып, фермерлермен кездескен кезінде айтқан. Бұған дейін Беларусь президенті Александр Лукашенко Ресей телеарнасының “Москва.

  • Ninety One тобы ЮНИСЕФ-тің ізгі ниет елшілері атанды

    Азаттық радиосы Ninety One тобының мүшелері мен ЮНИСЕФ өкілдері баспасөз мәслихатында. Алматы, 16 мамыр, 2023 жыл. Q-pop жанрында ән салатын Ninety One тобы БҰҰ Балалар қорының (ЮНИСЕФ) Қазақстандағы ізгі ниет елшілері атанды. Бүгін, 16 мамырда Алматыда өткен баспасөз мәслихатында ЮНИСЕФ-тің Қазақстандағы өкілі Артур ван Дизен топ мүшелеріне осындай сертификат тапсырды. Топ мүшелері қормен бірге балалар құқығын қорғауға күш салмақ. – Ninety One тобы ұсынысымызды қабыл алғаны – біз үшін үлкен мәртебе. Қазақстандағы балалардың ең өзекті мәселелеріне назар аудартуда топтың таланты мен танымалдығы өте маңызды рөл атқарады. Қазір бірлескен маңызды іс-шара бойынша жұмыс істеп жатырмыз. Жақында Ninety One тобын UNICEF Talks-та (жастар конференциясы – ред.) көретін боласыздар, – деді ЮНИСЕФ-тің Қазақстандағы өкілі

  • Киелі 2030, Кувейт және 100 миллиард доллар. Жеті жыл күтетін қазақ тағдыры

    Айбар Олжаев Сіз сенбесеңіз де, қазіргі фактілерге қарап, «Қазақстан-2030» стратегиясының орындалатынын аңғаруға болады. Көбіміз білмеуіміз мүмкін, бірақ ол тәуелсіз Қазақстанның алғашқы стратегиясы. 1997 жылы қабылданған. Артынан оны Назарбаевтың өзі ұмыттырып, жауып тастап, архивке аттандырып жіберген болатын. Бірақ одан кейін қабылданған, керемет делінген жүзден аса бағдарламалар, жобалар орындалмады да, дәл осы стратегия ғана өз мақсатына 100 пайыз жететін сияқты. Мерейтойлы, әдемі және дөңгелек цифр болғандықтан стратегия авторлары 2030 деп шамалап қоя салғаны түсінікті. «Жақсының айтқаны емес, жаманның сандырағы келеді» дегендей, бір қызығы, дәл осы 2030 жылға көп нәрсе байланып тұр. Порталға қатысы барлар қазақтың болашағына қатысты Мәшһүр Жүсіп теориясын алға тартуы мүмкін, онымен дауласпаймын. Бірақ 2030 жылдан кейін көп нәрсенің өзгереріне

  • Украинаға гуманитарлық көмек көрсеткен Қазақстан халқына рахмет!

    2023 жылдың 11 сәуірінде Украинаның Қазақстан Республикасындағы Елшілігінің көмегімен Украинаға гуманитарлық жүк көлігі тағы бір 29-шы жүк көлігі жөнелтілді. Қажетті азық-түлік, гигиеналық заттардан басқа, 24 генератор, қуатты генератор (165 кВт) жіберілді, ол Харьков қаласындағы ауруханаға ауыстырылып, орн Бір жылдан астам уақыт бойы Украинаны қолдауды жалғастырып, гуманитарлық көмек жинаумен қатар, қайырымдылық акцияларын өткізіп келе жатқан Қазақстан халқына, бизнес үйірмелеріне, гуманитарлық қолдау штабының еріктілеріне және “Посылка” қайырымдылық қорына шынайы алғыс. Иә, екі ай бойы еріктілер Наурыз мерекесіне орай Қоржын шарасын ұйымдастырып, жүзеге асырды. Украинаға гуманитарлық көмек көрсеткен Қазақстан халқына рахмет! Украинаның Қазақстандағы Елшілігі / Посольство України в Казахстані 

  • “Украинадағы соғыс ондаған жылға созылуы мүмкін”. Британ генералымен сұхбат

    Важа ТАВБЕРИДЗЕ Украин сарбаздары зенитті қарумен атқылауда. Архив суреті. Ұлыбритания бірлескен күштерінің бұрынғы қолбасшысы, қорғаныс және қауіпсіздік тақырыбында кеңес беріп, дәріс оқитын генерал сэр Ричард Бэрронс майдандағы айла-тәсіл, өндірістік мобилизация және Украина мен Батыс елдері таңдауы соғыстың ондаған жылға жалғасуына қалай әсер ететінін айтып берді.  Генерал сэр Ричард Бэрронс Ұлыбритания бірлескен күштерінің бұрынғы қолбасшысы. Қазір Universal Defense & Security Solutions қорғаныс және күзет компаниясын басқарады. Ол Азаттықтың Грузин қызметімен сөйлесіп, Украинадағы соғыс неге ұзаққа созылатынын талдап берді. Азаттық: Украинада соғыс басталғалы бір жылдан асты. Осы уақыт ішінде қандай сабақ алдық? Ричард Бэрронс: Еуропа үшін жоғары деңгейде сабақ алатын дүниелер болды. Біріншісі, 90-жылдары Қырғиқабақ соғыс аяқталғаннан кейін көбі “енді соғыспайтындай болдық” деп ойлағанымен,

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: