Тірідей сойылған қазақтың қасіреті
1912 -жылы Алтайды ата- мекен көне баба жеріміз деп, мекендеп жатқан Керей қазақтарына мәңгілік қасыретты оқиға туылды. Адамды ата салу, аса салу, ұрып өлтіру,әр түрлі тәсілмен зорлап өлтіру бер жағы екен. Адамды етінен тірідей терісін сыпырып тұлып жасап, іреп сойып өлтіру оқиғасы туылды. Моңғол елінің сол кездегі билеушісі Боғдыханнаа (дын басы тегі тибеттік) Моңғоляның ең батыс аймақтарын реттеуші, арнайы өкіл рұқсатын алған Дамбийжансан (жендет) Алтай тауларына келіп сондағы мекендеп жатқан Қобда бетіндегі қазақтарды шекарадан ұзаққа, яғни моңғолдың ішіне қарай көшіріп апарсақ, бұл қазақтарды билеуге де қолайлы, болып ойыңа келгенді істеуге де таптырмас орай деп ойлайды. Моңғолды билеген дін басшыларына қазақтар шекараның арғы, бергі жағынада көшіп қонып еркін жүр, кейбір ауылдары
