Jügirtpeler
 |  | 

Qazaq handığına 550 jıl

Türkistandağı tu

<span>kerey.kz</span>kerey.kz
 |  Aug 11, 2015

 

Ahmet YAsaui kesenesindegi tay-qazannıñ üstinde HVIII ğasırdağı qazaq batırlarınıñ eskertkiş sıy­­lı­ğı – on tu twrğan. Nayza wşına ilin­­gen qıl­qwyrıqtarı bar olar qa­zaq jerin Resey patşalığı jau­lap­ al­ğanğa deyin osında edi dep ay­tıp otı­­ratın köneköz qariyalar.

Turkistandagi Tu Otarşıldıq ta, totalitarizm de halqımızdıñ tarihın, handarı men batırların wmıttıruğa küş sa­lıp baqtı ğoy. Sonıñ saldarınan jo­ğarıdağı eskertkiş – qwndılıq wştı-küyli joq bolğan. Bir anığı, 1926 jı­lı ataqtı ğalım Masson Türkistanğa kelip, kesenede birneşe kün bolıp, joğa­rıdağı tulardı suretke tüsirip alğan.

Qazaqtardıñ berekeli, ıntımaqtı bolıp, bir Alaş tuınıñ astında jinaluına osı jädiger men tayqazan zor qızmet etkenine tarihtıñ özi kuä. Biılğı jıl – Qazaq handığınıñ 550 jıldığı. Sondıqtan, atalğan on tudıñ köşirmesin jasap, bwrınğı ornına, Ermitajdan qaytıp kelgen kieli tayqazan twrğan twsqa ayqas­tıra baylastırıp qoyu kerek. Bwl Mädeniet jäne sport ministrligi men Türkistan qalasındağı «Äziret swl­tan» muzeyi­niñ töl isi dep oylaymız.

Nwrmahan NAZAROV,

Türkistan qalasınıñ qwrmetti azamatı.

Oñtüstik Qazaqstan oblısı.

Aqparat közi: egemen.kz

Tags

Related Articles

  • BÖRİNİÑ ATIN ALĞAN ITELİ MEN MOLQI

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    («”V”dıbısınıñ ömiri» maqalasınan üzindi) Vorg(vork). Bwl kädimgi kök tüsti jäne osığan baylanıstı börini bildirdi. Böri degen sözdiñ özi kök tüsti wğındıradı. Vorg(vork) sözi V dıbısınıñ “wb, ob, ab, ba, bo, bw, w, u” bolıp türlenuine say, burğ, vorğ, burı, vlue, böri, börik, volk sözderin tudırdı. Volk – ölekşin. Vlue(böre, böle) – ağılşın tiline kök tüsti bildiretin atau retinde ğwndar jağınan endi. Volf(börip) sözi olarda börini bildiredi. Burıl tüs te kök tüsti negiz etedi. Qazaqta “böriktirip qıradı” degen söz bar. Bwl biriktirip qıradı degen mağınanı beredi. Qazaqtıñ birigu degen söziniñ äubasta tuıluına da börilerdiñ azığın wstaudağı wyımşañ äreketi äser etken. Volk(börğ) – Şığıs Europa jerinde börini bildirdi. Volk sözi bolğ, bolqı

  • TWĞIRIL HANNIÑ ÄLEMDİ BILEGEN WRPAQTARI

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Twğırıl hannıñ Nılqı şamğwn(sanğwn), Eke(Üki), Taybwğa degen üş wlı boldı. Nılqı şamğwnnan tarağan äulet Torğauıt, Qalmaq, Abaq-Sahara qatarlı ordalardıñ bileuşileri bolsa, Taybwğadan tarağan äulet Sibir, Tömen handıqtarın biledi. Twğırıl hannıñ inisi Jaqa qambınıñ qızınan tuğan jiender Wlı Moğol ordasın, Qıtaydı, Irandı bilese, öziniñ Qwlağudan tuğan jienderi Irandı tağı dübirletti. Twğırıl hannıñ wrpaqtarınan Qazan, Qajı-Tarhan(Astrahan), Qasım handıqtarınıñ tağına otırğandar da boldı. Qırım handığın bilegen Twğırıl han wrpaqtarı twtas Joşı wlısındağı barlıq handıqtardı şeñgelinde wstadı. Joşı wlısınan şıqqan handıqtardıñ täuelsizdigin qorğau jolındağı şayqastardı wyımdastıruşı boldı. Qırım handığın bilegen Twğırıl hannıñ wrpaqtarı Qırım handarınıñ esiminiñ bärinde Kerey qosımşası bar. Bwl turalı Orıs zertteuşileri ekige jarıladı. Biri, Qajı -Kereydi Twğırıl han äuletinen dese, biri

  • Ospan Batırdıñ Çoybalsan marşalğa jazğan hatı

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Surette Ospan Batırdıñ 1944 jılı naurız ayında Çoybalsan marşalğa jazğan hatı berilgen. Hatta Ospan Batırdıñ öz qolı qoyılğan, möri (tañbası) basılğan. Hattıñ audarması: Asa qwrmetti marşal joldasqa sälem (jazamın mänisi:) Ol jaqtağı bizdiñ äskerlerdiñ kemşilik* närseler bolsa bizdiñ mına barğan kisilerden aytıp jiberiñizder. Jäne de sol äskerler jaudı qamap alğan eken, assa 10 kün, qala berse 6-7 kün, şamaları bolsa qamasın, eger azıq basqalay närseleri bolsa onı bwl jerden tolıq qıp beremiz, kemşilik* närselerine biz mindettimiz, sol üşin äskerlerge osı habarlardı dan'bau* arqılı tiilse eken dep qwrmetpen Batır Ospan (qoltañbası, möri). 33. 3/3 Qısqaşa tüsindirme: Kemşilik*: hatta bwl söz minezdeme mağınasında emes, qajettilik, bwyımtay, kerek-jaraq siyaqtı äleumettik häm twrmıstıq mağınada

  • Altay ölkesiniñ Şıñjañğa öz erkinen tıs qosılğanına 100 jıl (1920-2020)

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    1920- jılğa deyin Sin'czyan mäselesine Altay ölkesi qamtılmaytın-dı. Altay ölkesi 130 jılday ortalıq ükimetke jeke qarap keldi de, 1919-1920 jj arasındağı işki-sırtqı sayasi häm geo-strategiyalıq mäselelerge baylanıstı jeke ölke statusı birjolata joyılğan edi. Sin'czyan gubernatorı YAñ-nıñ qolqa saluımen Altay ölkesi Sin'czyan provinciyasınıñ qarauına ötti. Mına äkimşilik karta 1916-1920 jıldar arasında dayındalğan. Osı kartada Altay Ölkesi anıq körinedi. Cin imperiyası qwlağan soñ bilikke kelgen burjuaziyalıq ükimet bükilmemlekettik qwrıltay jinalısın ötkizedi sonımen birge sol jılı uaqıtşa ükimettiñ kezekten tıs prezident saylauı ötedi. Osı sayasi is-qimılğa Altay ölkesi jeke el retinde qatısqan. Ol turalı keyin aytamız. 1905, 1908, 1912 jj arasındağı kürdeli äkimşilik reformalardan keyin Altay-Qobda elinde tübegeyli özgerister boldı. 1914- jılı Qwlja

  • RIM BILEUŞİLERİ WLI DALADAN BARĞAN BA?

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Iteli ruı – irgeli rulardıñ biri. Atauı jağınan Iteli kädimgi Itelgi qwstıñ atauınıñ ğasırlar leginde ğ, g äripteri tüsuine baylanıstı özgeriske wşırağan türi boluı mümkin. Ekinşi jaqtan alğanda, Id-Telı, Idi-Tele bolıp ejelgi Altaylıq Telelerdiñ bir bwtağı boluı mümkin. Id-Telı, Idi-Tele atauları olardı Jer-Teleleri(otırıqşı Tele) jäne qasqırdı tötem etken Teleler retinde körsete aladı. Iteliniñ şejire boyınşa Kökbwlaq degen atanıñ nemeresi ekenin tanısaq, Kök söziniñ Qwdayı sipattar men kök börige, kiege qatıstılığın eskersek it söziniñ äri jağında qasqır tötemi jatadı. Italiyandardıñ it emgen(qasqır emgen) eki balanı tötem sanap, küni büginge deyin Iteli atauınan Iteliya(Italiya) bolıp twrğanın bile alamız. Onıñ üstine Kökbwlaq atalatın key jerdi halıq Kökebwlaq dep te aytadı. Kökebwlaq – Tıva

Pikir qaldıru

Elektorndı poştañız sırtqa jariyalanbaydı. Belgi qoyılğan öristi toltıru mindetti *

Atı-jöni *

Email *

Saytı

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: