| 
  • جاھان جاڭالىقتارى

    ازەربايجان قاراباققا شابۋىل باستادى. قازىرگە دەيىن نە بەلگىلى؟

    ازاتتىق راديوسى ازەربايجان قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ تاۋلى قاراباقتا “ارمەنيالىق اسكەريلەردىڭ پوزيتسياسىن جويدىق” دەپ تاراتقان فوتوسى. 19 قىركۇيەك 2019 جىل.  19 قىركۇيەكتە ازەربايجان تاۋلى قاراباقتا “انتيتەرروريستىك وپەراتسيا” باستاعانىن مالىمدەدى. باكۋدىڭ بۇل مالىمدەمەسىنەن سوڭ قاراباقتا تۇراتىن ارمياندار ارتيللەريادان شابۋىل باستالعانىن ايتادى. “ستەپاناكەرتتە جارىلىس ەستىلىپ جاتىر. بالالار مەن اتا-انالار جەرتولەلەرگە ءتۇستى. بالكونىمنان ءار جاقتان جارىلىس داۋىسى ەستىلىپ جاتىر، توقتار ەمەس. ارتيللەريا قاتتى اتقىلاپ جاتىر، اتىس داۋىسى دا تولاستار ەمەس” دەدى تاۋلى قاراباقتاعى تاۋەلسىز جۋرناليست مارۋت ۆانيان. ازاتتىقتىڭ ارميان قىزمەتىنىڭ حابارلاۋىنشا، 19 قىركۇيەك 11:10-دا ازەربايجان كۇشتەرى قاراباقتاعى اسكەران اۋدانىن اتقىلاعان. “ەحو كاۆكاز” سايتى ستەپاناكەرت قالاسىندا اۋە دابىلى قاعىلعانى حابارلاندى. ستەپاناكەرت قالاسىندا قاشىپ بارا جاتقان ادامدار. 19 قىركۇيەك 2023 جىل. تاۋلى قاراباقتاعى ارميانداردىڭ باقىلاۋىنداعى ايماقتىڭ ومبۋدسمەنى

    27
  • جاڭالىقتار

    اقش ۋكراين ساربازدارىن F-16 جويعىش ۇشاقتارىن باسقارىپ ۇيرەتۋگە رۇقسات بەردى

    F-16 جويعىش ۇشاعى.         اقش پرەزيدەنتى دجو بايدەن ۋكراين ۇشقىشتارىن F-16 جويعىش ۇشاعىن باسقارىپ ۇيرەتۋگە رۇقسات بەردى. بۇل جونىندە پەنتاگوننىڭ ءباسپاسوز حاتشىسىنىڭ ورىنباسارى سابرينا سينگح حابارلادى. ونىڭ ايتۋىنشا، نيدەرلاند جانە دانيا وقىتۋ جاعىنا جاۋاپ بەرۋى مۇمكىن. پەنتاگون وكىلى بۇدان وزگە اقپارات بەرمەدى. شىلدە ايىندا Politico جۋرنالى دانيا مەن نيدەرلاند باستاعان 11 ەلدەن قۇرالعان كواليتسيا ۋكراين ۇشقىشتارىن F-16 جويعىش ۇشاقتارىن باسقارىپ ۇيرەتۋگە دايىن ەكەنىن، الايدا ول ءۇشىن ۇشاقتى شىعارۋشى ەل اقش-تىڭ رەسمي رۇقساتى قاجەت ەكەنىن حابارلاعان. باسىلىمنىڭ جازۋىنشا، دەگەنمەن 11 ەلدىڭ ەشقايسىسى ازىرگە ول باعدارلاما ءۇشىن ۇشاق بولمەگەن. شىلدە ايىندا اق ءۇيدىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك جونىندەگى ۇيلەستىرۋشىسى دجون كيربي وقىتۋ مەرزىمى، ورنى مەن ۇزاقتىعى ءالى قاراستىرىلىپ جاتقانىن ايتقان. وتكەن اپتادا Politico

    66
  • جاھان جاڭالىقتارى

    دەرەككوز: ۆلاديمير زەلەنسكي G7 سامميتىنە قاتىسۋ ءۇشىن جاپونياعا بارادى

    ۆلاديمير زەلەنسكي.  ۋكراينا پرەزيدەنتى ۆلاديمير زەلەنسكي “ۇلكەن جەتىلىك” ەلدەرى سامميتىنە قاتىسۋ ءۇشىن حيروسيما قالاسىنا بارادى. بۇل تۋرالى Kyodo اگەنتتىگى، سونىمەن بىرگە The New York Times, The Washington Post جانە CNN جاپونيا ۇكىمەتىندەگى دەرەككوزدەرگە سىلتەمە جاساي وتىرىپ حابارلادى. Reuters اگەنتتىگى بولسا مۇنداي مالىمەتتى ەۋرووداقتاعى دەرەككوزگە سۇيەنە وتىرىپ تاراتتى. كيەۆ ازىرگە مالىمەتتى رەسمي تۇردە راستاعان جوق. زەلەنسكي كەڭسەسى پرەزيدەنتتىڭ ساپارلاۋى مۇمكىن ەكەنىن جوققا شىعارمادى، بىراق ء“بارى ۇرىس الاڭىنداعى جاعدايعا بايلانىستى” بولاتىنىن ەسكەرتتى. Bloomberg مالىمەتىنشە، زەلەنسكي اراب ەلدەرى ليگاسىنىڭ ساۋد ارابياسىندا وتەتىن سامميتىنە قاتىسقان سوڭ، اقش اۋە كۇشتەرىنىڭ اسكەري ۇشاعىمەن جاپونياعا جەتەدى. جاقىندا ۋكراينا پرەزيدەنتى يتاليا، گەرمانيا، فرانتسيا جانە ۇلىبريتانيا ەلدەرىن ارالاپ، كيەۆكە قارۋ-جاراقتىڭ جاڭا پارتياسىن جەتكىزۋگە كەلىسكەن. زەلەنسكيدى حيروسيماداعى سامميتكە جاپونيا پرەمەر-ءمينيسترى

    78
  • جاھان جاڭالىقتارى

    تۇرىك باقىتى – كەمالدىڭ قولىندا

    تۇركيا باقىتقا جەتە الادى. ول ءۇشىن كەمال قىلىشتاروعلىنىڭ ەكونوميكاداعى قاسقا جولىن تاڭداسا بولعانى. ەكىنشى تۋر – 28 مامىر. سايلاۋعا قاتىسقان قازاقستانداعى تۇركيا ازاماتتارىنىڭ باسىم بولىگى (48,86%) قىلىشتاروعلىعا داۋىس بەردى. ەردوعان قازاقستاننان 44,38% داۋىس الدى. قازاقستاندا جۇرگەن تۇرىك ازاماتتارىنىڭ ىسكەرلىك توپقا جاتاتىنىن ەسكەرسەك، تۇركياداعى بيزنەس، كاسىپكەرلىك ساناتتىڭ قىلىشتاروعلى جاعىندا ەكەنىن كورەمىز. 1. ينفلياتسيا قىلىشتاروعلى العاشقى قادامىن ينفلياتسيامەن كۇرەسكە جۇمساماق. تۇركياداعى بيزنەستىڭ باستى جاۋى – ينفلياتسيا جانە سونىڭ كەسىرىنەن ورىن العان دەۆالۆاتسيا بولدى. قىلىشتاروعلى ورتالىق بانككە تولىق تاۋەلسىزدىك سىيلاۋعا بەكىنىپ وتىر. دەمەك، تۋرا بىزدەگىدەي ورتالىق بانك بازالىق ستاۆكانى وسىرەدى، كرەديتتەر قىمباتتايدى. ارتىنشا ينفلياتسيا ساباسىنا ءتۇسۋى ءتيىس. 2. ەۋرووداقپەن ۆيزاسىز رەجيم قىلىشتاروعلى ەۋروپاعا تۇركيادا پارلامەنتتىك جۇيە ورناتامىن دەپ ۋادە بەرىپ وتىر. ەسەسىنە ەۋرووداق

    90
  • جاھان جاڭالىقتارى

    ەردوعان ەگەر جەڭىلسە. باتىس پەن پۋتين تۇركياداعى سايلاۋعا نە سەبەپتى الاڭدايدى؟

    تودد پرينس تۇركيا پرەزيدەنتى رەجەپ تايىپ ەردوعان مەن رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين استانادا. 13 قازان 2022 جىل. تۇركيانى 20 جىلعا جۋىق باسقارعان پرەزيدەنت رەجەپ تايىپ ەردوعان الداعى سايلاۋدا باتىس ەلدەرىمەن قارىم-قاتىناستى نىعايتۋدى قولدايتىن قارسىلاسىنان جەڭىلۋى مۇمكىن. ساراپشىلار ۆلاديمير پۋتين ەردوعاننىڭ جەڭىلگەنىن قالامايدى دەيدى. وتكەن ايدا رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين تۇركيا باسشىسى رەجەپ تايىپ ەردوعانمەن ۆيدەوقوڭىراۋ ارقىلى سويلەسىپ، ناتو-عا مۇشە ارىپتەسىن بەيبىت ماقساتتاعى العاشقى يادرولىق جوباسىنىڭ باستالۋىمەن قۇتتىقتادى. “روساتوم” كورپوراتسياسىنىڭ جەتەكشىلىگىمەن سالىنعان “اككۋيۋ” اتوم ستانتسياسىنىڭ قۇرىلىسىنا 20 ميلليارد دوللار كەتكەن. بۇل ەردوعان مەن پۋتين اراسىندا جىلدار بويى قالىپتاسقان ەنەرگەتيكا جانە ەكونوميكا سالالارىنداعى بايلانىستاردىڭ بەرىكتىگىن دالەلدەيدى. اتوم ستانتسياسىنىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا ءپۋتيننىڭ قاشىقتان قاتىسۋى ماسكەۋدىڭ شەتەلدەگى ىقپالىن كورسەتۋ ءۇشىن عانا ەمەس، قيىن جاعدايدا قالعان

    99
  • جاھان جاڭالىقتارى

    پەنتاگون باسشىسى للويد وستين ۋكراينا پرەمەر-ءمينيسترى دەنيس شمىگالمەن كەزدەستى

    ۋكراينا پرەمەر-ءمينيسترى دەنيس شمىگال (سول جاقتا) مەن اقش قورعانىس ءمينيسترى للويد وستين پەنتاگون عيماراتىنىڭ الدىندا تۇر. ۆاشينگتون، 12 ءساۋىر، 2023 جىل اقش قورعانىس ءمينيسترى للويد وستين 12 ساۋىردە پەنتاگوندا ۋكراينا پرەمەر-ءمينيسترى دەنيس شمىگالمەن كەزدەسكەن. وستين ۋكراين ۇكىمەتىنىڭ جەتەكشىسىنە اقش-تىڭ ۋكراينا قورعاۋشىلارىنا قاۋىپسىزدىك سالاسىندا كومەك بەرۋىنە كيەۆتىڭ ايرىقشا اشىقتىق تانىتقانى ءۇشىن ريزاشىلىق بىلدىرگەن. “امەريكا داۋىسىنىڭ” حابارلاۋىنشا، پەنتاگون باسشىسى ء“بىز قاۋىپسىزدىك سالاسىندا كومەككە ونداعان ميلليارد دوللار بولدىك. وداقتاستارىمىزبەن جانە سەرىكتەستەرىمىزبەن بىرلەسىپ، HIMARS پەن گاۋبيتسالار، NASAMS مەن IRIS-T, Stryker مەن Leopard جانە باسقا كوپتەگەن جۇيە بەردىك. ونىڭ ناتيجەسى مايداندا ايقىن كورىندى” دەگەن. شمىگال ۋكراينا قارقىندى اسكەري كومەككە ءالى مۇقتاج بولىپ وتىرعانىن، اۋە شابۋىلىنان قورعانۋ جۇيەلەرى، اۋىر ارتيللەريا، مينومەتتەر مەن ولارعا وق-ءدارى قاجەت ەكەنىن ايتقان.

    74
  • جاھان جاڭالىقتارى

    ناتو ۋكرايناعا كومەكتى جالعاستىرا ما جانە كيەۆتىڭ قارىمتا شابۋىلىن قولداي ما؟ اليانس حاتشىسىمەن سۇحبات

    ناستوياششەە ۆرەميا ناتو باس حاتشىسى يەنس ستولتەنبەرگ. ناتو باس حاتشىسى يەنس ستولتەنبەرگ “ناستوياششەە ۆرەميا” تەلەارناسىنا بەرگەن سۇحباتىندا “ۋكرايناعا قولداۋ كورسەتۋ ءۇشىن قارۋ جاساۋدى كوبەيتپەككە جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز” دەپ مالىمدەدى. “سەبەبى بۇلاي جاساعان وتە ماڭىزدى. پۋتين جەڭسە، ۋكراينا ءۇشىن تراگەديا بولماق. پۋتين جەڭسە، ناتو ءۇشىن دە قاۋىپتى. سوندىقتان وداقتاستارىما ايتارىم: قاۋىپسىزدىگىمىز ءۇشىن ۋكراينانى قولداۋىمىز كەرەك. ءبىز پرەزيدەنت پۋتينگە ۋكراينا جەڭىلمەيتىنىن كورسەتۋىمىز قاجەت” دەدى ول سۇحباتىندا. ازاتتىق “ناستوياششەە ۆرەميانىڭ” يەنس ستولتەنبەرگتەن العان سۇحباتىن ىقشامداپ ۇسىنادى. – قازىر مايدان شەبىندەگى، سونىڭ ىشىندە باحمۋت پەن اۆدەەۆكاداعى جاعدايدى قالاي باعالايسىز؟ بۇل شايقاس رەسەي مەن ۋكراينا اسكەرىنە قالاي اسەر ەتەدى؟ – الدىمەن ۋكراينا اسكەرىنىڭ كاسىبيلىگى، ەرلىگى جانە شەشىم قابىلداۋداعى مىقتىلىعى تاڭعالدىرعانىن ايتا كەتكىم كەلەدى. ولار بۇكىل الەمدى تاڭعالدىردى. ال

    128
  • جاھان جاڭالىقتارى

    ۋكراينا مەن رەسەي شاعىن قالا ءۇشىن نەگە سوعىسىپ جاتىر؟

    مايك ەككەل باحمۋت قالاسىنىڭ ماڭى. 5 ناۋرىز، 2023 جىل بىرنەشە ايعا سوزىلعان شابۋىلدان كەيىن دونباستاعى باحمۋت قالاسى قانتوگىس الاڭىنا اينالدى. ۋكراينا شابۋىلعا ءالى قانشا توتەپ بەرە الادى؟ باحمۋت قۇلاسا، نە بولادى؟ تامىزدان بەرى رەسەي اسكەرى مەن “ۆاگنەر” جالدامالى توبى ءبىرىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس كەزىندەگىدەي باحمۋتقا قۇرلىق اسكەرىن جۇمساپ، ۋكراينا قورعانىسىن بۇزۋ ءۇشىن ۇزدىكسىز شابۋىل جاساپ جاتىر. كەيىنگى ايلاردا ۋكراينا ەلدىڭ سولتۇستىگىندەگى حاركوۆ وبلىسى مەن دنەپردىڭ باتىس جاعالاۋىنداعى حەرسون ايماعىندا قارىمتا شابۋىلدى ۇدەتىپ، بۇل ماڭداعى شايقاس نازاردان تىس قالعان. بىراق جەلتوقسان ايىندا شابۋىل كۇشەيىپ، رەسەي اسكەرى باحمۋتتى ءۇش جاعىنان قورشاۋعا الدى. قورشاۋداعى ۋكراينا اسكەرىنە قالادان شىعاتىن ءبىر عانا جول قالعان. الداعى بىرنەشە كۇندە باحمۋت تولىقتاي رەسەيدىڭ قولىنا ءوتۋى مۇمكىن. سونىمەن بۇل شايقاستىڭ ءمانى بار

    165
  • جاھان جاڭالىقتارى

    “پۋتين وڭباي قاتەلەستى”. بايدەننىڭ كيەۆكە ساپارى جايلى نە بەلگىلى؟

    ازاتتىق راديوسى اقش پرەزيدەنتى دجو بايدەن (سول جاقتا) مەن ۋكراينا باسشىسى ۆلاديمير زەلەنسكي (وڭ جاقتا) كيەۆتەگى ميحايلوۆ شىركەۋىندە. 20 اقپان، 2023 جىل.  اقش پرەزيدەنتى دجو بايدەن ۋكرايناداعى سوعىستىڭ ءبىر جىلدىعى قارساڭىندا كيەۆكە باردى. ونىڭ ۋكرايناعا ساپارى بۇعان دەيىن حابارلانباعان. بايدەننىڭ كيەۆكە ساپارىنىڭ انىق-قانىعى. بايدەننىڭ حابارلانباعان ساپارى  20 اقپاندا ءتۇس اۋا بايدەن مەن ۋكراينا پرەزيدەنتى ۆلاديمير زەلەنسكيدىڭ كيەۆتەگى ميحايلوۆ شىركەۋىندە جۇرگەن سۋرەتتەرى تاراي باستادى. ۋكراينالىق باسىلىمدار اقش پرەزيدەنتى شىركەۋگە سوعىستا قازا بولعان ۋكرايندەردىڭ رۋحىنا تاعزىم ەتۋگە بارعانىن جازدى. كەيىن زەلەنسكي Telegram-داعى ارناسىندا “دجو بايدەن، كيەۆكە قوش كەلدىڭىز! ءسىزدىڭ ساپارىڭىز – ۋكراينا حالقىنا وتە ۇلكەن قولداۋ” دەپ العىس ءبىلدىردى. كەيىن بايدەننىڭ ءوزى دە كيەۆكە ۋكراينا پرەزيدەنتىمەن كەزدەسۋگە كەلگەنىن راستادى. بايدەن (سول جاقتا)

    118
  • جاھان جاڭالىقتارى

    “قىرىمدى جاز اياعىنا دەيىن ازات ەتۋگە بولادى”. اقش-تىڭ ەكس-گەنەرالى بەن حودجەسبەن سۇحبات

    ناستوياششەە ۆرەميا ۋكراينا ساربازى مينومەتتان اتقىلاپ جاتىر. باحمۋت، 15 اقپان، 2023 جىل. اقش-تىڭ ەۋروپاداعى اسكەرىن باسقارعان گەنەرال بەن حودجەس “ناستوياششەە ۆرەميا” تەلەارناسىنا بەرگەن سۇحباتىندا ءپۋتيننىڭ يادرولىق قارۋ قولدانبايتىنىن، باتىس بۇل قاتەردى اسىرەلەپ جىبەرگەنىن ايتتى. ونىڭ سوزىنشە، ۋكراينا قىرىمدى جازدىڭ اياعىنا دەيىن ازات ەتۋى ىقتيمال، ال اق ءۇي ۋكراينا كۇشتەرىنىڭ قىرىمداعى رەسەي وبەكتىلەرىن اتقىلاۋىنا “ەندى قارسى ەمەس ەكەنىن” ءبىلدىرىپ وتىر. “ناستوياششەە ۆرەميا”: گەنەرال حودجەس، The Washington Post گازەتىندە جارىق كورگەن ماقالاعا قاراعاندا، اقش ۋكرايناعا “سوعىستا ەكىنشى شەشۋشى ءسات باستالىپ جاتىر” دەپ ەسكەرتكەن. ءسىز بۇل كوزقاراسقا كەلىسەسىز بە؟   اقش-تىڭ ەۋروپاداعى اسكەرىن باسقارعان گەنەرال بەن حودجەس. بەن حودجەس: سىز تسرۋ ديرەكتورى بەرنس مىرزانىڭ ءسوزىن ايتىپ وتىرعان بولارسىز. الداعى التى ايدىڭ سوعىس ءۇشىن اسا ماڭىزدى

    159
load more

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: