قازاقستاندا تۇرىپ جاتقان 130 مىڭ ازەربايجان دياسپوراسى وكىلدەرى مەملەكەتتەرىمىز اراسىنداعى ماڭىزدى دانەكەر بولىپ سانالادى، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.
مەملەكەت باسشىسى كەزدەسۋ بارىسىندا قاراۋعا ۇسىنىلعان بارلىق ماسەلەلەردىڭ تالقىلانعانىن اتاپ ءوتتى.
– ءبىزدىڭ قارىم-قاتىناسىمىزدىڭ نەگىزگى وزەگىن ساۋدا-ساتتىق قۇرايدى. ول باسقا دا باعىتتار بويىنشا ءوزارا ءىس-قيمىلدى دامىتۋ مۇمكىندىگىن قامتاماسىز ەتىپ وتىر. بۇگىنگى كەزدەسۋ ساۋدا اينالىمىن ۇلعايتۋ قاجەتتىگىن ايقىنداپ بەردى. ويتكەنى، 140 ميلليون اقش دوللارى كولەمىندەگى قازىرگى كورسەتكىش ءبىزدىڭ مۇددەمىزگە ساي كەلمەيدى، – دەدى نۇرسۇلتان نازارباەۆ.
قازاقستان پرەزيدەنتى ەكىجاقتى ساۋدا-ەكونوميكالىق بايلانىستار سالاسىندا پايدالانىلماعان زور الەۋەت بار ەكەنىنە نازار اۋداردى.
– ەلدەرىمىز مۇنى ەكىجاقتى ساۋدانى ودان ءارى ۇلعايتۋ ءۇشىن پايدالانۋعا ءتيىس. قازاقستان ازەربايجانعا مەتاللۋرگيا ءونىمىن، ەكسپورتقا شىعارىلىپ جاتقان لوكوموتيۆتەردى جەتكىزۋگە ءازىر. ازەربايجاننان كەلەتىن كوكونىس كولەمىنىڭ ءوزى ءبىر جىلدا 12 ەسە ءوستى. ءبىز ءوزارا كەلىسىپ، تاۋار اينالىمىن تاياۋ كەزەڭدە 500 ميلليون اقش دوللارىنا دەيىن ۇلعايتا الامىز، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.
ودان سوڭ نۇرسۇلتان نازارباەۆ ەكى ەلدىڭ كولىك-ترانزيت سالاسىن دامىتۋدىڭ باسىمدىعى بار باعىت ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
– قازاقستاندا قىتاي شەكاراسىنان كاسپي تەڭىزىنە دەيىن ۇزىندىعى 2000 شاقىرىمداي بولاتىن تەمىرجول، سونداي-اق «باتىس ەۋروپا – باتىس قىتاي» اۆتوجولى سالىندى. ولار ءوز ناتيجەسىن بەرە باستادى. قازىرگى ۋاقىتتا جۇكتەردى قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنان ەۋروپاعا كاۆكاز جانە كاسپي تەڭىزى ارقىلى جەتكىزۋ ماسەلەسى تۋىنداپ وتىر. بۇل ازەربايجان ءۇشىن زور الەۋەتتىڭ بار ەكەنىن بىلدىرەدى، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.
مەملەكەت باسشىسى الەمدىك نارىقتا ەكى ەل دە ماڭىزدى ءرول يە بولىپ وتىرعان ەنەرگەتيكا سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ ستراتەگيالىق سيپاتى بار ەكەنىن ايتتى.
– ءبىز مۇناي جانە مۇناي ونىمدەرىن الەمدىك نارىقتارعا، سونىڭ ىشىندە ازەربايجان اۋماعى ارقىلى دا كىدىرىسسىز جەتكىزۋدى قامتاماسىز ەتۋگە مۇددەلىمىز. قازاقستاندا ءىرى جوبالاردى ىسكە قوسقاندا ءبىز قۇرال-جابدىق ءوندىرىسى نەمەسە وزگە دە ونىمدەر جەرگىلىكتى جەردە بولۋ ءۇشىن قاجەتتى جاعداي جاساۋعا تىرىسامىز. وسىعان وراي ءبىز ءتيىستى تاجىريبە مەن ماشىق قالىپتاسقان سالالاردا بىرلەسكەن ءوندىرىس كاسىپورىندارىن قۇرۋ مۇمكىندىگىن تالقىلادىق، – دەدى نۇرسۇلتان نازارباەۆ.
كەزدەسۋ كەزىندە قازاقستان پرەزيدەنتى حالىقارالىق جانە وڭىرلىك ۇيىمدار اياسىنداعى ءوزارا ءىس-قيمىل ماسەلەلەرى دە اڭگىمەگە ارقاۋ بولعانىن اتاپ ءوتتى.
– بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ تۇراقتى ەمەس مۇشەسى رەتىندە قازاقستان وڭىرلىك پروبلەمالارعا كوڭىل اۋدارادى. ءبىزدىڭ ەل ازەربايجان مەن ارمەنيا جانجالىنا قاتىستى بۇۇ اياسىندا قابىلدانعان قارارلاردا قول جەتكىزىلگەن كەلىسىمدەردى ۇستانادى. قازاقستان بارلىق ەلمەن دوستىق قاتىناستى قولدايدى جانە ارقاشان داۋ-دامايدىڭ بەيبىت رەتتەلگەنىن قالايدى، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.
بۇدان بولەك، مەملەكەت باسشىسى تەرروريزممەن كۇرەس سالاسىندا ءوزارا ءىس-قيمىل ورناتۋ قاجەتتىگىنە توقتالدى.
نۇرسۇلتان نازارباەۆ مادەني-تاريحي قۇندىلىقتارىمىزدىڭ ورتاقتىعىن جانە ءوزارا قارىم-قاتىناس جاساۋدا شەشىلمەگەن تۇيتكىلدەر جوق ەكەنىن اتاپ ءوتىپ، كەڭ اۋقىمدى ماسەلەلەر جونىندە ودان ءارى ءوزارا ءتيىمدى ءىس-قيمىل ءۇشىن قاجەتتى زور مۇمكىندىكتەرگە نازار اۋداردى.
– بۇل سالاداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ الەۋەتى زور، ول شىعارماشىلىق زيالى قاۋىم وكىلدەرىنىڭ، وقۋ ورىندارى مەن عىلىمي مەكەمەلەردىڭ تىعىز بايلانىسى ارقىلى جالعاسىپ كەلەدى. قازاقستاندا تۇرىپ جاتقان 130 مىڭ ازەربايجان دياسپوراسى وكىلدەرى مەملەكەتتەرىمىز اراسىنداعى ماڭىزدى دانەكەر بولىپ سانالادى، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.
سوڭىندا مەملەكەت باسشىسى قوناقجايلىعى ءۇشىن ازەربايجان پرەزيدەنتى مەن حالقىنا العىس ءبىلدىرىپ، باق-بەرەكە جانە يگىلىك تىلەدى.
نۇرسۇلتان نازارباەۆ ي.اليەۆتى استانا قالاسىندا وتەتىن شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى وتىرىسىنا جانە «ەكسپو-2017» حالىقارالىق كورمەسىنىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا قۇرمەتتى قوناق رەتىندە قاتىسۋعا شاقىردى.
ي.اليەۆ قارىم-قاتىناسىمىزدىڭ بەرىك نەگىزى بار ەكەنىن، جۇرگىزىلگەن كەلىسسوزدەر مەن قول قويىلعان قۇجاتتار سونىڭ دالەلى بولىپ سانالاتىنىن ايتتى.
ازەربايجان كوشباسشىسى حالىقارالىق ارەنادا ەكى ەلدىڭ ءوزارا ءتيىمدى ءىس-قيمىل ورناتىپ وتىرعانىن اتاپ ءوتتى.
– حالىقارالىق جانە وڭىرلىك قۇرىلىمدار اياسىندا ساياسي ءوزارا ءىس-قيمىلدىڭ بەلسەندى دامىپ كەلە جاتقانى بايقالادى. نۇرسۇلتان نازارباەۆتى جانە قازاقستان حالقىن بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ تۇراقتى ەمەس مۇشەسى بولىپ سايلانۋمەن تاعى دا قۇتتىقتايمىن، – دەدى ي.اليەۆ.
ازەربايجان پرەزيدەنتى وسى جولعى ساپار اياسىندا ساۋدا-ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ بارلىق قىرى جان-جاقتى تالقىلانعانىن ايتتى.
– جاقىن ارادا ۆەدومستۆوارالىق ۇكىمەت كوميسسياسى وتىرىسىن وتكىزۋ تۋرالى شەشىم قابىلداندى. ەلدەرىمىزدىڭ ەكىجاقتى تاۋار اينالىمى كولەمىن ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن ەكسپورتتىق ۇستانىمدارى تالقىلاناتىن بولادى. ازەربايجاننىڭ قازاقستان ەكونوميكاسىنا نەمەسە كەرىسىنشە قازاقستاننىڭ ازەربايجانعا سالعان ينۆەستيتسياسىنىڭ وسكەنى – قۋانتارلىق جايت. بۇعان ەكى تاراپتان دا زور مۇددەلىلىك بار، – دەدى ي.اليەۆ.
سوڭىندا ازەربايجان كوشباسشىسى ەكىجاقتى كەلىسسوز بارىسىندا ساۋدا-ەكونوميكا، كولىك جانە ەنەرگەتيكا ماسەلەلەرى جونىندەگى تالقىلاۋلاردىڭ ءبارى سىندارلى سيپاتتا بولعانىن اتاپ ءوتتى.
***
مەملەكەت باسشىسىنىڭ ازەربايجانعا رەسمي ساپارى اياسىندا تومەندەگىدەي قۇجاتتارعا قول قويىلدى:
– «قازاقستان تەمىرجولى» ۇلتتىق كومپانياسى» اكتسيونەرلىك قوعامى مەن «ازەربايجان تەمىرجولى» جابىق اكتسيونەرلىك قوعامى اراسىنداعى لوگيستيكا جانە تەمىرجول كولىگى ماشيناسىن جاساۋ سالاسىنداعى ستراتەگيالىق ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىم;
–قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكiمەتi مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكiمەتi اراسىنداعى 1996 جىلعى 16 قىركۇيەكتەگى تابىس پەن مۇلiككە قوسارلانعان سالىق سالۋدى بولدىرماۋ جانە سالىق تولەۋدەن جالتارۋعا جول بەرمەۋ تۋرالى كونۆەنتسياعا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكiمەتi مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكiمەتi اراسىنداعى حاتتاما;
– قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى اراسىنداعى حالىقارالىق اۆتوموبيل قاتىناسى تۋرالى كەلىسىم;
– قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى اراسىنداعى 2017-2018 جىلدارعا ارنالعان ىنتىماقتاستىق باعدارلاماسى;
– قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى اراسىنداعى وسىمدىكتەر كارانتينى جانە ولاردى قورعاۋ سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىم;
– قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆ پەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى يلحام اليەۆتىڭ بىرلەسكەن دەكلاراتسياسى.
پىكىر قالدىرۋ