ەۋروپا وداعىنىڭ سىرتقى ساياسات قىزمەتىنىڭ باسشىسى جوزەل بوررەل سەنبى كۇنى قازاقستانداعى جاعدايعا قاتىستى پىكىر ءبىلدىرىپ، ەۋروپا وداعى ەلگە ماسەلەنى بەيبىت جولمەن شەشۋگە كومەكتەسۋگە دايىن ەكەنىن مالىمدەدى.
ء“بىز بۇل ماسەلەنى بەيبىت جولمەن شەشۋگە كومەك قولىن سوزۋعا ءازىرمىز” دەدى ەو وكىلى.
بوررەل ادامداردىڭ قازا تاپقانىنا وكىنىش ءبىلدىرىپ، زورلىق-زومبىلىق اكتىلەرىن سىنعا الدى. ول ۇقشۇ مەن رەسەي قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىگىن قۇرمەتتەۋگە شاقىردى.
“سىرتتان اسكەري قولداۋ قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىگى مەن دەربەستىگىن، ادام قۇقىعىن ساقتاۋ ارقىلى جۇزەگە اسۋى ءتيىس. قازاقستان بيلىگى وسى قيىن ۋاقىتتا ادام قۇقىعى مەن ازاماتتاردىڭ ەركىندىگىن، بەيبىت جينالۋ مەن ويىن ەركىن ايتۋ قۇقىعىن جانە اقپارات الۋ قۇقىعىن ساقتاۋعا شاقىرامىز” دەدى بوررەل.
- 2 قاڭتاردا جاڭاوزەندە حالىق سۇيىتىلعان گاز باعاسىنىڭ 60 تەڭگەدەن 120 تەڭگەگە كوتەرىلگەنىنە قارسى شىققان. كەيىن جاڭاوزەندەگى نارازىلىقتى ەلدىڭ باسقا ايماقتارى دا قولدادى. ۇكىمەت ماڭعىستاۋ وبلىسىندا گاز باعاسى ەلۋ تەڭگە بولادى دەپ شەشىم شىعارسا دا، نارازىلىق باسىلمادى.
- نارازىلار ەلدەگى قىمباتشىلىقتى ايتىپ، بيلىكتىڭ وتستاۆكاسىن جانە 1993 جىلعى كونستيتۋتسيانى قايتارۋدى تالاپ قىلعان.
- 5 قاڭتار تۇندە الماتىدا مىڭداعان ادام رەسپۋبليكا الاڭىنا جينالدى. پوليتسيا ولارعا قارسى كوزدەن جاس اعىزاتىن گاز، رەزەڭكە وق، شۋلى گراناتا قولداندى. ەلدىڭ باسقا ايماقتارىندا تۇندە نارازىلىق جالعاستى. ەلدە بەيبىت ميتينگ قالاي تارتىپسىزدىككە ۇلاسىپ كەتكەنى، قارۋ-جاراقتاردى كىمدەر يەلەنگەنى، كۇشتىك قۇرىلىمدارمەن كىمدەر اتىسقانى جايلى ناقتى بەلگىسىز.
- 5 قاڭتار تۇسكە تامان پرەزيدەنت توقاەۆ ۇكىمەت وتستاۆكاسىن قابىلدادى. ەلدىڭ باسقا ايماقتارىندا اقتاۋ، شىمكەنت، اقتوبە، وسكەمەن، سەمەي، ورالدا دا نارازىلىق جالعاسىپ جاتتى.
- 5 قاڭتار ءتۇس اۋا الماتىدا تارتىپسىزدىك كۇشەيىپ، بەلگىسىز ادامدار توبى قالا اكىمدىگىنىڭ عيماراتى مەن اۋەجايعا باسىپ كىردى. قالا اكىمدىگىنىڭ ورتكە ورانعانى كورىنەتىن ۆيدەولار تارادى. الماتىدا ونداعان ساۋدا ورىندارى، دۇكەندەر، بانكتەر تونالعانى حابارلاندى. توقاەۆ 6 قاڭتاردا قاۋىپسىزدىك كەڭەسى جيىنىندا الماتىداعى شابۋىلعا “تەرروريستىك توپتاردى” ايىپتادى. بىراق ول ايتقان “تەرروريستىك توپتاردىڭ” 2 قاڭتاردان بەرگى نارازىلىققا شىققاندارعا قاتىسى بار ەكەنىنە ناقتى دالەل جوق.
- قازاقستان پرەزيدەنتى “تەرروريستىك بانديتتەر” دەپ اتاعان ادامداردىڭ كىم ەكەنى بەلگىسىز. توقاەۆ ولاردى بۇلاي اتاۋعا قانداي نەگىز بولعانىن، ولاردىڭ قايدان كەلگەنىن، نەگە مۇنى “اگرەسسيا” دەپ ەسەپتەيتىنىن انىق ايتپادى. كەيىنگى كۇندەرى قازاقستاندا قانداي دا ءبىر تەررورلىق ارەكەتتەر، اسكەري وپەراتسيا بولىپ جاتقانى جايلى اقپارات ايتىلماعان ەدى.
- 5 قاڭتاردا ەلدە جاعداي ۋشىققان تۇستا توقاەۆ ۇقشۇ-دان كومەك سۇرادى. ۇيىمعا مۇشە رەسەي، ارمەنيا، بەلارۋس قازاقستانعا كومەككە اسكەر جىبەرەتىندەرىن مالىمدەدى. 6 قاڭتار كەشكىسىن رەسەيلىك اسكەريلەر ەلگە جەتتى.
- بيلىك ەلدە تولىعىمەن توتەنشە جاعداي جاريالاعان. ينتەرنەت وتە ناشار، ءجيى وشىرىلەدى.
- 7 قاڭتاردا توقاەۆ “سودىرلارعا وق اتۋعا بۇيرىق بەرگەنىن” مالىمدەدى. ال 8 قاڭتاردا نازارباەۆتىڭ كوپتەن بەرگى ۇزەڭگىلەسى، ۇقك بۇرىنعى باسشىسى كارىم ءماسىموۆ “وتانعا وپاسىزدىق جاسادى” دەگەن ايىپپەن ۇستالدى.
پىكىر قالدىرۋ