وسى اپتادا قازاقستان بلوكتىق بيۋدجەتكە ءوتتى. ياعني، ايماق باسشىلارى ورتالىققا تەلمىرە بەرمەي ءوز بيۋدجەتىن باسقارۋ، تەز ارادا ىشكى ۇلەستىرۋدە دەربەستىك الدى. جانە يگەرىلمەي قالعان سومانى كەلەسى جىلى دا ۋايىمداماي باعىتتاۋعا مۇمكىندىك اشىلدى. بۇل قالاي بولعاندا دا “بار اقشانى جىل بىتپەي تۇرىپ يگەرىپ قالايىق” دەگەن ساپاسىز جۇمساۋلاردىڭ الدىن الادى. وسىمەن يگەرۋ جارىسىنىڭ ءداۋىرى رەسمي ءبىتتى. ەندى ءار تيىندى ساپالى جۇمساۋ ءبىرىنشى ورىنعا شىعادى. سەبەبى، سالىق وسكەن سايىن بيۋدجەت اقشاسىنىڭ سالماعى ارتادى. ەندى ءار ازاماتتىڭ ءوزى قينالىپ تولەگەن سالىقتىڭ قايدا جۇمسالىپ جاتقانىن انىقتاپ، ونىڭ دۇرىس باعىتتالۋىن تالاپ ەتەتىنى زاڭدى. بلوكتىق بيۋدجەت ءار اكىمگە وسى تالاپتى ساپالى ورىنداۋ ءۇشىن دەربەس قيمىلداۋعا رۇقسات بەرىپ وتىر.
ال بۇل اكىم كىم؟ بيىلدان باستاپ بارلىق اۋدان مەن وبلىستىق دەڭگەيدەگى قالالار اكىمدەرى تىكەلەي سايلاناتىن بولادى. باياعىدا تاعايىندالىپ كەلگەن ەدى. تاعايىندالعان اكىمدى كەز-كەلگەن ۋاقىتتا ورنىنان الىپ تاستاۋعا بولاتىن بولسا، ەندى سايلاناتىن اكىممەن ونداي فوكۋس وتپەيدى. ونى تەك سايلاعان حالقى عانا قوزعاي الادى. ءدال وسى اكىمدە دەربەس بلوكتىق بيۋدجەت بولعاندىقتان، ولار سايلاۋشىلارى ءۇشىن جانىن سالىپ قىزمەت ەتپەك. سەبەبى ولاردىڭ پرەزيدەنتى حالىق.
بلوكتىق بيۋدجەت تۋرالى جاڭالىق مۇلدە ەلەۋسىز ءوتتى. بىراق ول “سالەم سالۋ” تاقىرىبىنا قاراعاندا 8 ميلليون ازاماتتىڭ ومىرىنە تىكەلەي اسەر ەتەدى.
مەملەكەت باسشىسى قول قويعان بيۋدجەتتىك كودەكستە تاعى ءبىر ۇلكەن وزگەرىس بار. ەندى مەملەكەتتىك قارىز ماسەلەسىن تۇگەلدەي پارلامەنت قاداعالايتىن بولادى. دەپۋتتاتتاردىڭ رۇقساتىنسىز قارىز الۋ مۇمكىن بولمايدى. بۇل پارلامەنتتىڭ ىقپالىن ەداۋىر كۇشەيتپەك. جانە ۇلتتىق قوردان بيۋدجەتكە پارلامەنتتەن تىس ترانسفەرت الۋ قيىندايدى، سەبەبى ۇلتتىق كومپانيالار اكتسيالارىن ساتىپ الۋ سىندى مانەۆرلەرگە تيىم سالىندى.
بۇل ەكونوميكاداعى جويقىن جاڭالىق. ونىڭ ەففەكتىسىن 2026 جىلدان باستاپ كورە باستايمىز.
ال ەندى ءبىرشاما جۇرت قاتتى قۋاناتىن جاڭالىق شە؟ بيۋدجەت قىزمەتكەرلەرىنە، مۇعالىم، دارىگەرلەرگە، كەي كومپانيا قىزمەتكەرلەرىنە ەرتەڭ ناۋرىزدىڭ مەرەكەلىك پرەمياسى ءتۇسۋى كەرەك.
پىكىر قالدىرۋ