1 ماۋسىم كۇنى جاريالانعان ۆيدەودا بومباسى بار كۆادروكوپتەرلەر جۇك كولىگىنەن ۇشىپ جاتقانى كورىنەدى، ارعى جاعىندا ءورت بولىپ جاتىر. سول كۇنى ۋكراينا قاۋىپسىزدىك قىزمەتى رەسەي اەرودرومدارىنا سوققى جاساعانىن، ناتيجەسىندە كرەملدىڭ ستراتەگيالىق بومبالاۋشى ۇشاقتارى جويىلعانىن مالىمدەدى.
اسكەري تاكتيكا بولمەلەرىندە بۇل ۆيدەولاردى مۇقيات زەردەلەپ جاتقانى انىق.
“بۇل شابۋىلدى بۇكىل الەم اسكەري قىزمەتكەرلەرى دابىل دەپ قابىلداۋى قاجەت” دەدى جاڭا امەريكالىق قاۋىپسىزدىك ورتالىعىنىڭ قورعانىس باعدارلاماسى ديرەكتورى ستەيسي پەتتيدجون (حانىم) ازاتتىق راديوسىنا.
“[1 ماۋسىمداعى شابۋىل] كوپتەگەن قىرى بويىنشا ۋكراينانىڭ ۇزاققا ۇشاتىن دروندار شابۋىلىنان ءتيىمدى بولا شىقتى. ويتكەنى شاعىن دروندار شاشىراپ كەتىپ، ءارتۇرلى نىسانداردى كوزدەي الادى جانە ۇلكەن اۋە بازاسىنداعى ءتۇرلى نىساناعا ءدال سوققى جاساي الادى” دەدى درون جونىندەگى ساراپشى.
“شابۋىلدىڭ نەگىزگى تىرەگى – اۋە بازالارىنا جاقىن جەرلەرگە جاسىرىن جەتۋ جانە وپەراتسيانى ىسكە اسىرا ءبىلۋ. شاماسى بۇل اۋە بازالارى ءالسىز قورعالعان بولۋى كەرەك، ويتكەنى ۋكراينا [ىشكى رەسەيگە] مۇنشالىق تەرەڭ بارىپ شابۋىل جاساي الادى دەگەن قاۋىپ از بولدى” دەپ قوستى پەتتيدجون.
ازىرگە دروندار قاي جەردەن باسقارىلعانى، رەسەي ۇشاعىن ءدال تابۋ ءۇشىن جاساندى ينتەللەكتىگە سۇيەنگەن-سۇيەنبەگەنى انىق ەمەس. ۋكراينانىڭ مالىمدەۋىنشە، كۆادروكوپتەرلەر جاسىرىلعان جۇك كولىگىنىڭ توبەسى “قاشىقتان” اشىلعان.
راديومەن باسقارىلاتىن كۆادروكوپتەرلەر نىساناعا جاقىنداعان ساتتە بايلانىستان اجىراپ جاتادى. ال 1 ماۋسىمداعى شابۋىل كەزىندە ءتۇسىرىلدى دەگەن درون ۆيدەوسىندا ۆيدەودا اقاۋ بايقالمايدى. مۇنداي ۇزدىكسىز كادرلار كوبىنە كابەلمەن باسقارىلاتىن كۆادروكوپتەرلەرگە ءتان. بىراق بۇل درونداردىڭ راديۋسى شەكتەۋلى. ال ۋكراينا قولدانعان جۇك كولىكتەرى اۋە بازالارىنان بىرنەشە شاقىرىم جەردە توقتاعانىن ەسكەرسەك، دروندار بۇل راديۋستان اسىپ كەتكەن كورىنەدى.
كيەۆ 41 ۇشاقتى جويدىق دەسە، تانىمال كرەملشىل بلوگەر 10 ۇشاق جويىلدى دەدى.
“دروندارمەن كۇرەس تەحنولوگيالارىنىڭ كوبى تالشىقتى-وپتيكالىق كابەلدەر ارقىلى باسقارىلاتىن دروندارعا قارسى قاۋقارسىز بولىپ قالادى. رەسەيدە بولعان شابۋىل وتە كۇردەلى بولسا دا، ونى ءدال سول كۇيىندە قايتالاۋ قيىن بولسا دا، اسكەري ماماندار تالشىقتى-وپتيكالىق درونداردى ەسكەرىپ، دروندارعا قارسى ستراتەگياسىن قايتا قاراۋى قاجەت” دەيدى راتگەرس ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دوتسەنتى جانە دروندارمەن سوعىس تۋرالى كىتاپتىڭ اۆتورى مايكل بويل.
اسكەري اۋە بازالارى كوپ قىرلى جۇيەمەن قورعالعان. ادەتتە بۇل جۇيەگە قاۋىپ كوزىن انىقتايتىن رادار، زىمىران جۇيەلەرى، راديومەن باسقارىلاتىن دروندارعا قارسى بايلانىس تەجەيتىن قۇرىلعىلار كىرەدى. 1 ماۋسىمداعى شابۋىل وسىنىڭ ءبارىن اينالىپ ءوتىپ، بۇل جۇيەنىپ ءتيىمسىز ەتتى. جاقىن جەردەن ۇشىرىلعان دروندار ادەتتە رادارلار الدىن الا حابارلايتىن ەسكەرتۋسىز جەتىپ كەلدى. ولاردى توپ-توبىمەن ۇشىرۋ مۇنداي شاعىن درونداردى اتىپ تۇسىرە الاتىن قورعانىس جۇيەلەرىن قاۋقارسىز قىلدى. 1 ماۋسىم كۇنى تۇسىرىلگەن ۆيدەولاردىڭ كەيبىرىنەن رەسەي اسكەري قىزمەتكەرلەرى كۆادروكوپتەرلەرگە قولداعى قارۋىمەن وق جاۋدىرىپ جاتقانىن ەستۋگە بولادى.
اۆستريا اسكەري اكادەمياسىنىڭ زەرتتەۋ جانە دامۋ ءبولىمىنىڭ جەتەكشىسى، پولكوۆنيك ماركۋس رەيسنەردىڭ سوزىنشە، ۋكراينا شابۋىلى “بولاشاق سوعىسىنىڭ ءدامىن سەزدىرگەن”.
رەيسنەردىڭ ايتۋىنشا، سوعىس باستالعالى ماسكەۋ ۋكرايناعا تۋ-22, تۋ-160 جانە تۋ-95 ستراتەگيالىق بومبالاۋشى ۇشاقتارىمەن شابۋىلداپ كەلگەن.
ء“جيى-ءجيى بولعان بۇل شابۋىلدار كەزىندە اۋىر بومبالاۋشى ۇشاقتار قاناتتى زىمىراندارىن قاۋىپسىز قاشىقتىقتان، ياعني ۋكراينا اۋە قورعانىس جۇيەلەرى راديۋسىنان تىس اۋماقتان ۇشىرىپ تۇردى. سول سەبەپتى ۋكراينا بۇل اۋىر بومبالاۋشى ۇشاقتاردى جانە ماڭىزدى كوممۋنيكاتسيا ورتالىعى سانالاتىن A-50 ۇشاعىن ىستەن شىعارۋعا بىرنەشە رەت تالپىنىس جاسادى” دەدى ول ازاتتىققا.
ساراپشىنىڭ ايتۋىنشا، شابۋىل كەزىندە قانشا ۇشاق جويىلعانى رەسەيدىڭ ۋكرايناعا قانداي جيىلىكپەن شابۋىلدايتىنىنا اسەر ەتپەك. ياعني، كوپ ۇشاق ىستەن شىقسا، رەسەي شابۋىلى سيرەيدى.
اقش اراعايىندىعىمەن باستالعان كەلىسسوز اياسىندا رەسەي مەن ۋكراينا دەلەگاتسياسى 2 ماۋسىم كۇنى ستامبۇلدا تاعى ءبىر تالقى وتكىزدى. رەسەي ساراپشىسى ناتاليا شاۆشۋكوۆا “ناستوياششەە ۆرەميا” ارناسىنا بەرگەن سۇحباتىندا 1 ماۋسىمداعى شابۋىل “ۋكراينانىڭ كەلىسسوز كەزىندەگى ىقپالىن ارتتىرادى” دەدى.
تاۋەلسىز ساراپشىنىڭ سوزىنشە، بۇعان دەيىن رەسەي بىتىمگە دەگەن جاپپاي ۇندەۋلەرگە قاراماستان ۋكراينا قالالارىن بومبالاپ، سوعىستى اياقتاۋعا قۇلىقسىز ەكەنىن كورسەتۋ ارقىلى قالاي كۇش كورسەتسە، بۇل جولى ۋكراينا ءدال سونداي مىنەز تانىتىپ وتىر. كيەۆ ءوز كۇشىن ىشكى رەسەيدە شەبەر ويلاستىرىلعان وپەراتسيانى ىسكە اسىرۋ ارقىلى كورسەتتى دەيدى شاۆشۋكوۆا.
ازات ەۋروپا / ازاتتىق راديوسى
پىكىر قالدىرۋ