|  | 

ساياسات

اۋباكىروۆ: «گەپتيلدى وزدەرىنە ىشكىزىپ كورەر ەدىم»

سوۆەت وداعىنىڭ باتىرى، عارىشكەر توقتار اۋباكىروۆ كەڭەس وداعى كەزىندە قازاقستان اۋماعىندا جاپپاي قىرىپ-جويۋ قارۋلارىنىڭ، اسكەري زىمىراندار تۇرلەرىنىڭ ءسان مارتە سىنالعانىن، اسىرەسە، بەتپاقدالا مەن ارال تەڭىزىندەگى بارساكەلمەس ارالى اۋدانىندا جۇرگىزىلگەن سىناقتاردى، سول كەزەڭدە دە گەپتيل وتىنىن كەڭ قولدانعان ەسكە سالىپ، ەلىمىزدە كيىكتەردىڭ جاپپاي قىرىلۋ سەبەبىن ءتۇسىندىردى. ول “استانا ارناسى” تىلشىلەرىنە:

“گەپتيل – وتە ۋلى زات. ول سۋدا دا، توپىراقتا دا كوپتەگەن ۋاقىت بويى ساقتالادى. گەپتيلدىڭ ءسىڭىپ، ەرىپ كەتۋ مەرزىمى وتە ۇزاق. ۋلى زات ءتىرى ورگانيزمگە تۇسسە، ىشكى قۇرىلىستىڭ ءبارىن كۇيدىرىپ جىبەرەدى. كەزىندە ورىس ماماندارى گەپتيلدىڭ زالالسىز ەكەنىن ايتىپ، ءتىپتى، “ول تيگەن سۋدىڭ ءوزىن ىشۋگە بولادى، قاۋىپسىز” دەگەن قاۋەسەت تاراتقان ەدى. وزدەرىنە ىشكىزىپ كورەر ەدىم مەن. مەنىڭ ايتارىم، قازاقستاننىڭ بەتپاقدالاسىندا گەپتيل قالدىقتارى وتە كوپ. كيىكتەردىڭ جاپپاي قىرىلۋ سەبەبى وسىدان بولۋى مۇمكىن. كەزىندە قازاق جەرىندە ءتۇرلى سىناقتار ءوتتى. بارلىعى دا سونىڭ جاڭعىرىعى دەر ەدىم. بىراق بۇنىڭ ءبارى تەك مەنىڭ ءوز پىكىرىم”، – دەپ كوزقاراسىن ءبىلدىردى.

سونىمەن قاتار، توقتار اۋباكىروۆ قىركۇيەكتە عارىشقا اتتانعالى جاتقان قازاقستاندىق ۇشقىش ايدىن ايىمبەتوۆ تۋرالى دا پىكىرىن ايتقان. ايتۋىنشا، ۇمىتكەر عارىشقا العاش رەت اتتانعالى وتىرسا دا، قازاقستان رەسپۋبليكاسى عارىشكەرى اتاعىن الىپ ۇلگەرگەن، استرونوميا عىلىمدارىن تەرەڭ وقىعان، ءارى بولاشاق عارىشكەرلەرگە ءدارىس بەرىپ جۇرگەن مامان.

“تاعى ءبىر ەرەكشەلىگى ايدىن ايىمبەتوۆ – قازاق ازاماتتىعى بار العاشقى عارىشكەر. بۇل ءبىزدىڭ وتاندىق عارىش اگەنتتىگىنىڭ ەڭ ۇلكەن جەتىستىگى دەر ەدىم. ولار وزدەرىنىڭ پوزيتسياسىن ۇستانىپ، جاقسى جۇمىس تىندىرا ءبىلدى. ارينە، اعىلشىن ءتۋريستىنىڭ ۇشۋدان باس تارتقانى دا بىزگە ءتيىمدى بولدى. قۇداي قالاسا، ايدىن ايىمبەتوۆ وسى قىركۇيەكتە عارىشقا اتتانادى. بۇل ۇلكەن جەتىستىك. ول ءوزى بىلىكتى مامان. بۇل ساپارعا ول بۇرىننان ءازىر بولاتىن. كەزىندە عارىشكەرلەر كومانداسىنا ايدىن مەن مۇحتار ايماحانوۆ ىرىكتەلگەن ەدى. قازىر مۇحتار رەسەيلىك عارىشكەرلەر قاتارىندا ءوز كەزەگىن كۇتىپ وتىر. ال ايدىن، مەن جانە تالعاتتىڭ جولىن قۋىپ، قازاق ازاماتتىعى بار العاشقى عارىشكەر اتانعالى وتىر”، – دەگەن توقتار اۋباكىروۆ ءوز سۇحباتىندا.

ەستەرىڭىزگە سالساق، جەرلەسىمىز ايدىن ايىمبەتوۆتىڭ بيىلعى جىلى قىركۇيەكتە عارىشقا ۇشاتىنى تۋرالى حابار جاقىندا عانا جاريالانعان ەدى. كيىك قىرعىنىنا عارىشقا ستانتسيالاردى تاسىپ جۇرگەن زىمىرانداردىڭ وتىنى زارار كەلتىرىپ جاتىر دەپ قانشا تۋلاساق تا، ايىمبەتوۆتىڭ عارىشقا ۇشاتىنىن ەستىپ، بارشامىز قۋانعان بولاتىنبىز.

 

 

Abai.kz

Related Articles

  • وا قورعانىسقا قارجىنى نە سەبەپتى ارتتىردى؟ كاسپيدەن ۋكرايناعا زىمىران ۇشىرعان رەسەي سۋدى لاستاپ جاتىر ما؟

    ەلنۇر ءالىموۆا قازاقستان، قىرعىزستان، تاجىكستان، وزبەكستان جانە ازەربايجان اسكەرى بىرىگىپ وتكىزگەن «بىرلەستىك-2024» جاتتىعۋى. ماڭعىستاۋ وبلىسى، شىلدە 2024 جىل. قازاقستان قورعانىس مينيسترلىگى تاراتقان سۋرەت.  ورتالىق ازيا ەلدەرى قورعانىس شىعىنىن ارتتىردى، مۇنىڭ استارىندا نە جاتىر؟ «قازاقستان اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن ەكى ەسە كوپ ءوندىرۋدى جوسپارلاپ وتىر، الايدا ۇكىمەت بۇل سالادا جۇمىس كۇشىنىڭ ازايعانىن ەسەپكە الماعان». «كاسپي تەڭىزىنەن ۋكرايناعا زىمىران ۇشىرىپ جاتقان رەسەي تەڭىزدىڭ ەكولوگيالىق احۋالىن ۋشىقتىرىپ جاتىر». باتىس باسىلىمدارى بۇل اپتادا وسى تاقىرىپتارعا كەڭىرەك توقتالدى. ورتالىق ازيا قورعانىس شىعىنىن ارتتىردى. مۇنىڭ استارىندا نە جاتىر؟ اقش-تاعى «امەريكا داۋىسى» سايتى ۋكرايناداعى سوعىس ءتارىزدى ايماقتاعى قاقتىعىستار كۇشەيگەن تۇستا ورتالىق ازيا ەلدەرى قورعانىس سالاسىنا جۇمسايتىن اقشانى ارتتىرعانىنا نازار اۋداردى. بىراق ساراپشىلار مۇنداي شىعىن تۇراقتىلىققا سەپتەسەتىنىنە كۇمان كەلتىردى. ستوكگولمدەگى بەيبىتشىلىكتى

  • سامات ءابىش قالاي “سۇتتەن اق، سۋدان تازا” بولىپ شىقتى؟

    ازاتتىق راديوسى ساياساتتانۋشى دوسىم ساتپاەۆ ۇقك توراعاسىنىڭ بۇرىنعى ءبىرىنشى ورىنباسارى، ەكس-پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ نەمەرە ءىنىسى سامات ابىشكە شىققان ۇكىم “قازاقستانداعى رەجيم بولاشاقتى ويلامايتىنىن كورسەتتى” دەيدى قازاقستاندىق ساياساتتانۋشى دوسىم ساتپاەۆ. ساراپشىنىڭ پايىمداۋىنشا، بيلەۋشى “ەليتا” جەكە ىستەرىمەن جانە تاساداعىكەلىسىمدەرمەن اۋرە بولىپ جاتقاندا ەلدە تاعى ءبىر جاڭا الەۋمەتتىك جارىلىسقا اكەلۋى مۇمكىن فاكتورلار كۇشەيىپ كەلەدى. ساياساتتانۋشىرەسەي ءوزىنىڭ ەكونوميكالىق مۇددەلەرى مەن گەوساياسي جوسپارلارىن كەڭىنەن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن قازاقستاننىڭ ىشكى ساياساتىنا تىكەلەي اسەر ەتۋگە تىرىسىپ جاتۋى مۇمكىن دەپ تە توپشىلايدى. پۋتين “قاۋىپسىزدىك كەپىلى” مە؟ ازاتتىق: سونىمەن ۇزاق دەمالىس الدىندا وسىنداي ۇلكەن جاڭالىق جاريالاندى. مەيرام الدىندا، 19 ناۋرىزدا قازاقستاندىقتار ءماجىلىس دەپۋتاتىنىڭ پوستىنان سامات ابىشكە شىققان ۇكىم جايلى ءبىلدى. مۇنىڭ ءبارىنىڭ بايلانىسى بار ما الدە كەزدەيسوقتىق پا؟ دوسىم ساتپاەۆ: اڭگىمەنى بۇل ءىستىڭ قۇپيا

  • “گەوساياسات يلەۋىنە ءتۇسىپ قالۋىمىز مۇمكىن”. قازاقستاندا اەس سالۋعا قاتىستى ساراپشى پىكىرى

    ەلەنا ۆەبەر اتوم ەلەكتر ستانساسىن سالۋ جانە پايدالانۋ ەكولوگيالىق قاتەر جانە توتەنشە جاعدايدا ادام دەنساۋلىعىنا قاۋىپتى عانا ەمەس، وعان قوسا سوعىس بارىسىندا ۋكراينانىڭ زاپوروجە اەس-ىندەگى بولعان وقيعا سياقتى بوپسالاۋ قۇرالى دەيدى الەۋمەتتىك-ەكولوگيالىق قوردىڭ باسشىسى قايشا اتاحانوۆا. ول مۇنىڭ ارتىندا كوپتەگەن پروبلەما تۇرعانىن، قازاقستاندىقتارعا اەس سالۋ جونىندەگى رەفەرەندۋم قارساڭىندا بىرجاقتى اقپارات بەرىلىپ، وندا تەك پايدالى جاعى ءسوز بولىپ جاتقانىن ايتادى. ساراپشى اەس-ءتىڭ قاۋپى مەن سالدارى قانداي بولاتىنى جايىندا اقپارات وتە از دەپ ەسەپتەيدى. گولدمان اتىنداعى حالىقارالىق ەكولوگيالىق سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى، بيولوگ قايشا اتاحانوۆا – رادياتسيانىڭ ادامدارعا جانە قورشاعان ورتاعا اسەرىن شيرەك عاسىردان استام زەرتتەپ ءجۇر. ول بۇرىنعى سەمەي پوليگونىندا جانە وعان ىرگەلەس جاتقان اۋدانداردا زەرتتەۋ جۇرگىزگەن. قاراعاندى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ گەنەتيكا كافەدراسىندا وقىتۋشى بولعان.

  • “قازاقستان دۇرىس باعىتتا”. دەكولونيزاتسيا، ۋكرايناداعى سوعىس جانە قاڭتار. بالتىق ەلشىلەرىمەن سۇحبات

    دارحان ومىربەك بالتىق مەملەكەتتەرىنىڭ قازاقستانداعى ەلشىلەرى (سولدان وڭعا قاراي): يرينا مانگۋلە (لاتۆيا), ەگيديۋس ناۆيكاس (ليتۆا ) جانە تووماس تيرس. سوۆەت وداعى ىدىراي باستاعاندا ونىڭ قۇرامىنان ءبىرىنشى بولىپ بالتىق ەلدەرى شىققان ەدى. ءوزارا ەرەكشەلىكتەرى بار بولعانىمەن، سىرتقى ساياساتتا بىرلىگى مىقتى لاتۆيا، ليتۆا جانە ەستونيا مەملەكەتتەرى ناتو-عا دا، ەۋرووداققا دا مۇشە بولىپ، قازىر كوپتەگەن ولشەم بويىنشا الەمنىڭ ەڭ دامىعان ەلدەرىنىڭ قاتارىندا تۇر. رەسەي ۋكرايناعا باسىپ كىرگەندە كيەۆتى بار كۇشىمەن قولداپ، تاباندىلىق تانىتقان دا وسى ءۇش ەل. سوعىس باستالعانىنا ەكى جىل تولار قارساڭدا ازاتتىق بالتىق ەلدەرىنىڭ قازاقستانداعى ەلشىلەرىمەن سويلەسىپ، ەكىجاقتى ساۋدا، ورتاق تاريح، رەسەي ساياساتى جانە ادام قۇقىعى تاقىرىبىن تالقىلادى. سۇحبات 8 اقپان كۇنى الىندى. “بىزدە قازاقستاندى دۇرىس بىلمەيدى” ازاتتىق: سۇحباتىمىزدى بالتىق ەلدەرى مەن قازاقستان اراسىنداعى ساۋدا قاتىناسى

  • باقسىلار ينستيتۋتى

    ساراپتاما (وقىساڭىز وكىنبەيسىز) ءبىرىنشى، ىلكىدە تۇركى بالاسىندا ارنايى قاعان قۇزىرەتى ءۇشىن جۇمىس ىستەيتىن كورىپكەل باقسىلار ينستيتۋتى بولعان. اتى باقسى بولعانىمەن حاننىڭ قىرىق كىسىلىك اقىلشىسى ەدى. كورىپكەل باقسىلار حان كەڭەسى كەزىندە الداعى قاندايدا ءبىر ساياسي وقيعا مەن سيتۋاتسيانى كۇنى بۇرتىن بولجاپ، ءدوپ باسىپ تالداپ ءھام ساراپتاپ بەرە الاتىن سونى قابىلەتتىڭ يەسى-ءتىن. ولاردى ساياسي كورىپكەلدەر دەپ اتاسا دا بولادى. حان ەكىنشى ءبىر ەلدى جەڭۋ ءۇشىن بىلەك كۇشىنەن بولەك كورىپكەل باقسىلاردىڭ ستراتەگيالىق بولجاۋىنا دا جۇگىنەتىن. قارسىلاس ەلدىڭ كورىپكەل باقسىلارى دا وڭاي ەمەس ارينە. ەكىنشى، ۋاقىت وتە كەلە ساياسي كورىپكەل باقسىلار تۇركىلىك بولمىستاعى ستراتەگيالىق مەكتەپ قالىپتاستىردى. تۇركى باقسىلارى قىتاي، ءۇندى، پارسى، ۇرىم ەلدەرىن جاۋلاپ الۋدا ماڭىزدى ءرول اتقاردى. ول كەزدەگى جاھاندىق جاۋلاسۋلار جەر، سۋ،

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: