قىتاي ء“بىر بالا ساياساتىن” توقتاتتى

| Oct 29, 2015

كورنەكى سۋرەت

قىتايدىڭ كوممۋنيستىك پارتياسى بەيسەنبى كۇنى ء“بىر وتباسىعا – ءبىر بالا” ساياساتىن توقتاتۋ تۋرالى شەشىم شىعاردى. بۇدان بىلاي ءار قىتاي وتباسى ەكى بالا وسىرە الادى.

“سينحۋا” اگەنتتىگى تاراتقان حابارعا سايكەس، ونداعان جىلعا سوزىلعان قىتايداعى ء“بىر بالا ساياساتى” جويىلماقشى. قىتايدىڭ كوممۋنيستىك پارتياسى ەلدەگى بارلىق ەرلى-زايىپتىعا ەندىگارى ەكى بالادان وسىرۋگە رۇقسات بەردى.

بۇعان دەيىن 2013 جىلى قىتاي ۇكىمەتى ء“بىر بالا ساياساتىن” وڭايلاتىپ، ميلليونداعان وتباسىعا ارنايى شارتپەن ەكى بالا وسىرۋگە مۇمكىندىك جاساعان. 1979 جىلى قابىلدانعان ء“بىر بالا ساياساتىن” قولدانۋ ارقىلى قىتاي بيلىگى حالىق سانىنىڭ تەز ءوسۋىن باياۋلاتپاقشى بولعان. بىراق بۇل ساياساتتىڭ سوڭى ەل تۇرعىندارىنىڭ ىشىندە قارت ادامداردىڭ ۇلەس سالماعىنىڭ ارتۋىنا سوقتىرعان.

رافسانجاني: 1980-جىلدارى ۇرەي قارۋى جايلى ويلاندىق

يراننىڭ ەكس-پرەزيدەنتى اكبار حاشەمي رافسانجاني.

يران 1980-جىلدارى يراكپەن سوعىسقان كەزدە يادرولىق ۇرەي تۋدىراتىن قارۋ جاساۋدى قاراستىرعان. بۇل تۋرالى ەلدىڭ بۇرىنعى پرەزيدەنتى اكبار حاشەمي ءرافسانجانيدىڭ سوزىنە سىلتەپ ءباسپاسوز قۇرالدارى حابارلادى.

يراننىڭ Nuclear Hope جۋرنالىنا سۇحباتىندا رافسانجاني ەل بيلىگى يادرولىق باعدارلامانىڭ باس كەزىندە يادرولىق ۇرەي قۇرالىن جاساۋدى قاراستىرعانى جايلى ايتقان. ونىڭ سوزىنشە، بۇل يدەيا ىسكە اسپاعان.

«ءبىز ەندى باستاعان كەزدە سوعىس جاعدايىندا ەدىك جانە جاۋ يادرولىق قارۋ قولدانا قالعان كۇنگە دايىن بولعىمىز كەلگەن. ءبىز سول كەزدە وسىلاي ويلادىق، بىراق ول نيەت ىسكە اسقان جوق» دەگەن رافسانجاني يراننىڭ IRNA مەملەكەتتىك اگەنتتىگىنە قازاننىڭ 27-ءسى كۇنى بەرگەن سۇحباتىندا.

قازىرگى كەزدە يران الەمدىك دەرجاۆالارمەن بيىل شىلدەدە قول قويعان كەلىسىمدى جۇزەگە اسىرۋعا كىرىستى. بۇل كەلىسىمنىڭ ماقساتى – تەگەران يادرولىق باعدارلاماسى ارقىلى جويقىن قارۋعا يە بولعىسى كەلەدى دەگەن باتىستىڭ قاۋپىن سەيىلتۋدى كوزدەيدى. ءبىرتالاي ۋاقىتقا سوزىلعان كەلىسسوزدەر بارىسىندا يران ءوزىنىڭ يادرولىق باعدارلاماسى تەك قانا بەيبىت ماقساتقا ارنالعانى جايلى ايتىپ كەلگەن.

«ءبىزدىڭ دوكترينامىزدىڭ نەگىزى ءاردايىم بەيبىت ماقساتتاردى عانا كوزدەيتىن، بىراق قاۋىپ ءتونۋى مۇمكىن دەگەن وي باسقا جولدى تاڭداۋعا دايىن بولۋدى جادىمىزدان شىعارمادى» دەگەن رافسانجاني.

1980 جىلدان 1988 جىلعا دەيىن يران پارلامەنتىنىڭ سپيكەرى بولعان اكبار حاشەمي رافسانجاني 1989 جىلدان 1997 جىلعا دەيىن يران پرەزيدەنتى قىزمەتىن اتقارعان.

ازاتتىق راديوسى

زەلەنسكي ۋيتكوفف جانە كۋشنەرمەن “مازمۇندى اڭگىمە” بولعانىن ايتتى

kerey.kz

ۆلاديمير زەلەنسكي ۋكراينا پرەزيدەنتى ۆلاديمير زەلەنسكي اقش پرەزيدەنتىنىڭ ارنايى ۋاكىلى ستيۆ ۋيتكوفف جانە ترامپتىڭ كۇيەۋبالاسى دجارەد كۋشنەرمەن تەلەفونمەن ء“ماندى ءارى كونسترۋكتيۆتى” اڭگىمەلەسكەنىن حابارلادى. ۋيتكوفف پەن كۋشنەر 2 جەلتوقساندا ماسكەۋدە رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتينمەن كەزدەسكەن. ء“بىز كوپتەگەن اسپەكتىگە نازار اۋداردىق جانە قانتوگىستى توقتاتىپ، رەسەيدىڭ ءۇشىنشى رەت باسىپ كىرۋ قاۋپىن جويۋعا كەپىلدىك بەرەتىن ماڭىزدى جايتتاردى، سونىمەن بىرگە رەسەيدىڭ وتكەن جولعىداي ۋادەسىن ورىنداماۋ قاۋپى سياقتى نارسەلەردى تالقىلادىق” دەدى زەلەنسكي. اڭگىمەگە سونىمەن بىرگە قازىر اقش-تا جۇرگەن ۋكراينا ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك جانە قورعانىس كەڭەسىنىڭ حاتشىسى رۋستەم ۋمەروۆ، قارۋلى شتابتىڭ باستىعى اندرەي گناتوۆ قاتىسقان. Axios دەرەگىنشە، اڭگىمە ەكى ساعاتقا سوزىلعان. كەلىسسوزدەردەن حابارى بار دەرەككوزدىڭ ايتۋىنشا، ۋيتكوفف پەن كۋشنەر ەكى جاقتىڭ دا تالاپتارىن جيناپ جاتىر جانە ءپۋتيندى دە، زەلەنسكيدى دە
زەلەنسكيدىڭ “جالعىز سەنەرى ءارى وڭ قولى”. اندرەي ەرماك كىم؟

kerey.kz

رەي فەرلونگ اندرەي ەرماك (سول جاقتا) پەن ۋكراينا پرەزيدەنتى ۆلاديمير زەلەنسكي (وڭ جاقتا). 2019 جىل. اندرەي ەرماك ۇشاقتان تۇسە سالا ءوزىنىڭ باستىعىن قۇشاقتادى. 2019 جىلى قىركۇيەكتە پرەزيدەنت زەلەنسكيمەن جىلى جۇزدەسۋ جاڭادان باستالىپ كەلە جاتقان ساياسي سەرىكتەستىكتىڭ باسى ەدى. بۇل – ەرماكتىڭ رەسەي تۇرمەسىندە وتىرعان 35 ۋكراينالىقتى ماسكەۋدەن الىپ كەلگەن ءساتى. ال 2020 جىلى ەرماك زەلەنسكي اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى بولدى. بىراق ۋكرايناداعى جەمقورلىق شۋىنان كەيىن ونىڭ قىزمەتىنە جۇرتتىڭ نازارى اۋدى. سەبەبى ەرماك ۋكراينا ەنەرگەتيكالىق ينفراقۇرىلىمىنا بولىنگەن قارجى جىمقىرىلعان كوررۋپتسيا سحەماسىندا نەگىزگى رولدە بولعان دەگەن اقپارات تاراعان. بىراق تەرگەۋشىلەر بۇل جايتتىڭ جاي-جاپسارىن تولىق اشقان جوق. ەرماكتىڭ ءوزى ازاتتىقتىڭ ۋكراينا قىزمەتىنىڭ رەسمي ساۋالدارىنا جاۋاپ بەرگەن جوق. سونىمەن زەلەنسكيدىڭ كەڭسەسىن باسقارىپ وتىرعان ەرماك كىم؟ تەلەۆيدەنيەدەن
توقاەۆ نيۋ-يوركتە زەلەنسكيمەن كەزدەستى

kerey.kz

قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ نيۋ-يوركتە ۋكراينا پرەزيدەنتى ۆلاديمير زەلەنسكيمەن كەزدەستى. 22 قىركۇيەك 2025 جىل. توقاەۆ پەن زەلەنسكي. سۋرەت: اقوردا 21 قىركۇيەك كۇنى قازاقستان پرەزيدەنتى بۇۇ باس اسسامبلەياسىنا بارعان ساپارىندا نيۋ-يوركتە ۋكراينا پرەزيدەنتى ۆلاديمير زەلەنسكيمەن كەزدەستى. اقوردا ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ حابارلاۋىنشا، پرەزيدەنتتەر ەكىجاقتى ەكونوميكالىق جانە گۋمانيتارلىق ىنتىماقتاستىق ماسەلەلەرىن تالقىلاعان. سونداي-اق، زەلەنسكي “ۋكرايناداعى جاعدايعا بايلانىستى كوزقاراسىن” بىلدىرگەن، ال قازاقستان باسشىسى “قاقتىعىستى توقتاتۋ ماقساتىندا ديپلوماتيالىق جۇمىستاردى جالعاستىرۋ قاجەت” دەگەن. زەلەنسكي وسى كەزدەسۋ تۋرالى مالىمدەمەسىندە ۋكراينا، اقش، ەۋروپا جانە وزگە ەلدەردىڭ سوعىستى توقتاتۋ جونىندەگى تالپىنىسىن تالقىلاعانىن ايتتى. ونىڭ سوزىنشە، قوس باسشى سونداي-اق ەكىجاقتى ساۋدا-ەكونوميكالىق ارىپتەستىكتى، قازاقستاندىق كومپانيالاردىڭ ۋكراينانى قالپىنا كەلتىرۋ ىسىنە قاتىسۋعا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ءسوز ەتكەن. 2022 جىلعى اقپاندا ۋكرايناعا باسىپ كىرگەن رەسەي قازاقستاننىڭ ەڭ
“اق قاسقىرلار”. وزبەكستان فۋتبولى جەتىستىگىنىڭ سىرى نەدە؟

kerey.kz

رۋسلان مەدەلبەك وزبەك ويىنشىسى ابدۋكودير حۋسانوۆ (2) پەن ءباا ويىنشىسى لۋانزينو (21) الەم كۋبوگىنا ىرىكتەۋ ويىنىندا. 5 ماۋسىم، 2025 جىل. فۋتبولدان 2026 جىلعى الەم چەمپيوناتىنا وزبەكستان قۇراماسىنىڭ جولداما العانىنا جاستار فۋتبولىنىڭ قانداي قاتىسى بار؟ وزبەكستان فۋتبولى جەتىستىگىنىڭ سەبەبىنە ۇڭىلدىك. “الەمدىك ارەناعا قوش كەلدىڭىزدەر” وزبەكستان ازيا قۇرلىعىندا يران، كاتار، ءباا، قىرعىزستان، سولتۇستىك كورەيا بار توپتان ەكىنشى ورىن الىپ، 2026 جىلعى الەم كۋبوگىنا ليتسەنزيا يەلەندى. وزبەك فۋتبولشىلارى توعىز ويىننىڭ بەسەۋىندە جەڭىپ، ۇشەۋىندە تەڭ ءتۇسىپ، ءبىر ويىندا جەڭىلگەن. وسى ناتيجە ۇلتتىق كوماندانىڭ الەم چەمپيوناتىنا شىعۋىنا جەتكىلىكتى بولدى. بۇل توپتان وزبەكستاننان بولەك يران دا الەم چەمپيوناتىنا قاتىسادى. وزبەكستان الەم چەمپيوناتىنا شىعۋعا بىرنەشە رەت وتە جاقىن بولعان ەدى. ماسەلەن، 2014 جىلعى الەم بىرىنشىلىگىنىڭ ىرىكتەۋىندە يران،
ميللياردەر بيلل گەيتس بار بايلىعىن افريكا ەلدەرىنە اۋدارماق

kerey.kz

Microsoft كومپانياسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى جانە الەمدەگى ەڭ باي ادامداردىڭ ءبىرى سانالاتىن بيلل گەيتس ءوزىنىڭ بايلىعىن قايدا جۇمسايتىنىن رەسمي مالىمدەدى. كاسىپكەر افريكا ەلدەرىندەگى دەنساۋلىق ساقتاۋ، ءبىلىم بەرۋ جانە كەدەيلىكپەن كۇرەس سالالارىنا شامامەن 200 ميلليارد دوللار ينۆەستيتسيا سالۋدى جوسپارلاپ وتىر. «جۋىردا مەن ءوز بايلىعىمدى 20 جىلدىڭ ىشىندە تولىقتاي تاراتۋ جونىندە شەشىم قابىلدادىم. قاراجاتتىڭ باسىم بولىگى وسى جەردە، افريكادا، ءتۇرلى ماسەلەلەردى شەشۋگە كومەكتەسۋگە باعىتتالادى»، – دەدى بيلل گەيتس ءوزىنىڭ قورىمەن بىرلەسكەن ءباسپاسوز ءماسليحاتىندا. باستى باسىمدىقتار: – ينفەكتسيالىق اۋرۋلارمەن كۇرەس (سونىڭ ىشىندە بەزگەك، تۋبەركۋلەز، ۆيچ); – انا مەن بالا دەنساۋلىعىن جاقسارتۋ; – اۋىلدىق اۋداندارداعى ءبىلىم بەرۋ ساپاسىن ارتتىرۋ; – تازا اۋىزسۋ مەن سانيتاريا ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ; بيلل گەيتس: «بۇل – قايىرىمدىلىق ەمەس، بۇل – ينۆەستيتسيا.