بۇگىن ەل ماقتانىشى بولعان سيدنەي وليمپياداسىنىڭ چەمپيونى بەكزات ساتتارحانوۆتىڭ ومىرگە كەلگەن كۇنى. بوكسشى بەكزات كوزى ءتىرى بولعاندا بيىل 36 جاسقا تولار ەدى.

سيدنەي وليمپياداسىندا ەل تۋىن كوككە جەلبىرەتىپ، نەبارى 20 جاسىندا چەمپيون اتانعان باتىر ۇل 2000 جىلدىڭ 31 جەلتوقسانى كۇنى جول اپاتىنان كوز جۇمدى. بۇل قازاق ەلى ءۇشىن ورنى تولماس قاسىرەت ەدى.

سودان بەرى جىل سايىن داڭقتى بوكسشىنىڭ قۇرمەتىنە وراي تۋرنير وتكىزىلىپ كەلەدى. العاشقى جىلدارى تۋرنيرگە قىزىعۋشىلىق تانىتىپ، قولداۋشىلار كوبەيگەنىمەن، سوڭعى جىلدارى، اسىرەسە، بيلىك تاراپى ۇمىت قالدىرىپ بارا جاتقانداي دەپ قىنجىلادى باتىردىڭ اكەسى سەيىلحان ساتتارحانوۆ پەن اناسى سىرلىكۇل. قازاق ەلىن الەمگە پاش ەتكەن سپورتشىنىڭ اتا-اناسىمەن سۇحباتتاسقان سوزدەرىنەن مۇڭ مەن رەنىشتى بايقاماۋ مۇمكىن بولمادى.ونتاكتە ءبولىستى

مارقۇم بەكزاتتىڭ اناسى سىرلىكۇل

- سەيىلحان اعا، سپورتتىڭ بوكس ءتۇرى بويىنشا بەكزات ساتتارحانوۆتىڭ قۇرمەتىنە وراي وتكىزىلەتىن ءتۋرنيردىڭ داستۇرگە اينالعانىن بىلەمىز جانە ول دودا قازاق بوكسشىسىنىڭ دۇنيەگە كەلگەن كۇنىنە قاراي ۇيىمداستىرىلادى. بيىل دا بۇل ءداستۇر ۇمىت قالمادى. ونىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا ءوزىڭىز دە قاتىستىڭىز. ايتىڭىزشى، ءتۋرنيردىڭ دەڭگەيىنىڭ بۇرىنعىلارىنا قاراعاندا ەرەكشەلىگى بار ما؟

-  بىلتىر ءتۋرنيردىڭ اشىلۋ سالتاناتى تۇركىستانداعى قازاق-تۇرىك ۋنيۆەرسيتەتىندە ءوتتى. ول بەكزاتتىڭ 35 جىلدىق قۇرمەتىنە وراي وتكىزىلگەن شىعار. بيىل ب.ساتتارحانوۆ اتىنداعى سارايدا شىمىلدىعى ءتۇرىلدى. XV تۋرنير عوي بيىلعىسى. بۇگىن فينال بولادى. بىراق بەكزاتتىڭ اتىنداعى ءتۋرنيردى بۇدان دا كەڭ كولەمدى ەتىپ وتكىزۋ كەرەك قوي نەگىزى… تۋرنير بەكزاتتىڭ تۋعان كۇنى قۇرمەتىنە وراي ۇيىمداستىرىلادى. باسقا دا شارالار بار. تەك تۇركىستاندا وتەدى، بىراق. بەكزات ءبىر عانا تۇركىستاننىڭ نامىسىن قورعاعان جوق قوي. ول كۇللى قازاقتىڭ اتىنان شىقتى. وسى رەتتە ونىڭ قۇرمەتىنە دودالار رەسپۋبليكانىڭ باسقا دا وبلىستارىندا، الماتى، استانادا، ءتىپتى وبلىس ورتالىعى شىمكەنتتە نەگە وتكىزىلمەيدى دەگەن  سۇراق تۋىندايدى. ماسەلەن، بيىلعى تۋرنيرگە ەشكىم كەلگەن جوق. تەك اتاقتى بوكسشى ەرماحان عانا كەلدى. باسقا باسشىلار جوق، ءتىپتى تۇركىستاننىڭ اكىمى دە كەلمەدى. ەندى ول كىسى بوساماعان شىعار. بىراق ۇلىمنىڭ قۇرمەتىنە وتكىزىلگەن العاشقى تۋرنيرلەردە قالا بىلاي تۇرسىن، وبلىستىڭ سول كەزدەگى اكىمى بەردىبەك ساپارباەۆتىڭ ءوزى كەلگەن. ال قازىر بەكزاتتى تەك تۇركىستان بىلەدى. ەل ۇمىتىپ بارا جاتقانداي…نتاكتە ءبولىستى

- اعا، جىل سايىن وتەتىن دودانىڭ كۋاگەرىسىز. قازىرگى بوكسشىلاردىڭ دەڭگەيى تۋرالى نە ايتاسىز؟ سەبەبى  سوڭعى كەزدەرى «وڭتۇستىكتەن بەكزاتتىڭ ەرلىگىن قايتالايتىن بىردە-ءبىر سپورتشى شىقپاي ءجۇر» دەگەن اڭگىمە ءجيى ايتىلادى.

-   نەگە وڭتۇستىكتە بەكزاتتان كەيىن بىردە-ءبىر سپورتشى وليمپيادادان التىن مەدال اكەلگەن جوق؟ ءيا، كەيىنگى كەزدەرى بۇل سۇراق بىزدە كوبىرەك ايتىلىپ ءجۇر. مەن مىنانى ايتايىن، 2000 جىلى سپورتقا دەگەن كوزقاراس بۇدان دا ناشار بولاتىن. ەل ەكونوميكاسى دا بۇگىنگىدەي وركەندەمەگەن. قازىرگى جاعداي جاقسى عوي. قارجى جاعىنىڭ دا بارلىعى شەشىلگەن. سپورت كەشەندەرى دە ءبارى جاقسى سياقتى. بىراق، 2000 جىلدان بەرى بىردە-ءبىر التىن مەدالعا يە بولعان سپورتشى شىقپاي جاتىر ءبىزدىڭ وڭىردەن. بىلاي قاراعاندا سپورتشىلاردىڭ دەڭگەيى جامان ەمەس سەكىلدى. سيدنەيگە ءبىزدىڭ قازاقتىڭ جەتى بوكسشىسى باردى. ونىڭ تورتەۋى فينالعا جولداما الدى. كەرەك دەسەڭىز، ول كەزدە ەلدەگى سپورتتىڭ جاعدايى ناشار بولاتىن. نەگە سول جاعداي بۇگىن قايتالانبايدى؟ جىگەرلىلىك جەتىسپەي مە؟ الدە بۇگىنگى سپورتشىلار ماقسات قويا الماي ما الدىنا؟ الدە بۇل جىگىتتەردە ۇلتتىق رۋح جوق پا؟ مۇمكىن پسيحولوگيالىق جاعدايى ما كەدەرگى؟ سانسىز سۇراق، ءبىر قاراساڭ بوكسشىلارىمىز جاقسى سياقتى. بىراق، شارشى الاڭداعى جاعداي وزگەرمەي تۇر.نتاكتە ءبولىستى

وسى رەتتە اڭگىمەگە بەكزاتتاي ۇلت ماقتانىشىن دۇنيەگە اكەلگەن اناسى سىرلىكۇل انا ارالاسىپ، ءتۋرنيردىڭ تەك تۇركىستاندا وتكىزىلەتىنىنە رەنىشىن بايقاتتى.

- بيىل تۋرنير ون بەسىنشى رەت ءوتىپ جاتىر. مەن كۇنى كەشە ونىڭ اشىلۋ سالتاناتىندا بولدىم. تەك بەكزاتىڭ اتىنداعى سپورت سارايىنىڭ ديرەكتورى عانا اتسالىسىپ ءجۇر. مەنىڭشە، سول سارايدىڭ ۇجىمى عانا ءتۋرنيردىڭ  بارىنشا جاقسى وتۋىنە تىرىسىپ جۇرگەن. ساپارباەۆ وبلىس اكىمى بولىپ تۇرعان كەزىندە ونىڭ ءوزى تۋرنيرگە كەلىپ، ەكى ساعاتتىق ۋاقىتىن قيىپ، ءتۋرنيردى اشىپ بەردى. ەل الدىندا بەكزاتتىڭ قالاي جەڭىسكە جەتكەنىن ايتىپ سىر شەرتتى. سودان بەرى قانشا اكىمدەر كەلىپ كەتتى. قازىرگى وبلىستىڭ اكىمىن ءبىز تانىمايدى دا ەكەنبىز. ەكى ساعاتتىق ۋاقىتىن قيىپ كەلۋىنە بولاتىن ەدى. بىراق اكىمدەردىڭ جۇمىسى كوپ قوي. تىم بولماعاندا ءوزى بولماسا دا، ورىنباسارىن جىبەرسە بولار ەدى.ونتاكتە ءبولىستى

تۋرنير تەك تۇركىستاندا وتكىزىلىپ كەلەدى… كەشەگى جارىستىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا بارىپ ۇندەمەي قايتتىم. وتكەنىنە قۋاندىم. ايتەۋىر باتىرىمىزدىڭ اتى ءوشىپ قالماسا بولدى. ۇندەمەي، ءتىلىمىزدى تىستەيمىز دە، ءبارى جاقسى دەپ قويامىز. بىراق، ءبارى جاقسى ەمەس. سەبەبى بيلىكتەگىلەر كەلىپ، ءبىر اۋىز قۇتتىقتاۋى مەن بەكزاتتىڭ ەڭبەگىن ايتسا، جاستارعا ۇلگى بولار ەدى. سودان كەيىن جاستار «ءوزى كەتسە دە، ەلى ۇلىقتاپ جاتىر. ءبىز دە ەل جالاۋىن كوتەرەيىك» دەپ العا ۇمىتىلار ەدى. ءبىز دە قۋانىپ قالاتىن ەدىك.

بەكزات – ەلدىڭ  ازاماتى ەمەس پە؟ ەلدىڭ باتىرى، جالعىز مەنىڭ بالام ەمەس. اكىم – ەلدىڭ اكىمى عوي. بەكزات سياقتى ۇلدار ءالى شىققان جوق. كەشەگى ءتۋرنيردىڭ اشىلۋىنا  سپورت باسقارماسىنان ادامدار كەلىپتى دەگەندى ەستىدىم. بىراق، ءبىزدىڭ قاسىمىزعا بىرەۋى كەلگەن جوق. ۇلىم ءتىرى بولعاندا… بىزدە كوزى ءتىرى ادامداردىڭ قۇرمەتىنە وتكىزىلەتىن جارىستار جوعارى دەيگەيدە وتەدى عوي.

ايتا بەرسەك وكپەلەي بەرەمىز، ءبىز، بەكزاتتىڭ اتا-اناسى بۇگىندە قارتايىپ كەلەمىز. بۇل جايتتى ايتاتىن ادام دا ەرتەڭ تابىلاميدى. ەرتەڭ ونىڭ سۇراۋى دا بولماي، ەلدىڭ باتىرلارى ۇمىت قالادى… «شاڭ باسقان ارحيۆتەردەن تابىلامىز» دەپ اقىن ايتقانداي، سول سياقتى ۇلىم دا شاڭ باسىپ قالا ما دەپ  قورقامىن…كونتاكتە ءبولىستى

-  سىرلىكۇل اپا، رەنىشىڭىزدى تۇسىندىك. ەندى بىزگە بەكزاتتىڭ ەل بىلمەيتىن سىرىمەن بولىسە كەتىڭىزشى…

- ونىڭ ءومىرىن، تاريحىن، وليمپيادا چەمپيونى بولۋعا قانداي ەڭبەك ەتكەنىن، قايتىپ ەڭبەكتەنىپ جەتكەنىن حالىق بارىمەن دە تانىس. بەكزاتتى ايتا بەرسەك، تاۋسىلمايتىن جىر. جيىرما جاسىندا وليمپيادا چەمپيونى بولدى. بارلىق اڭگىمەسىن حالىققا ايتىپ كەتتى. 15 جاسىندا مەن ۇلىمدى جىبەرگەنمىن. سول 5 جىلدىڭ ىشىندە ۇلىممەن  ءبىر رەت تە تۋعان كۇنىمدە، ەڭ بولماسا 8 ناۋرىزدا بىرگە بولماپپىن. مەن كەيدە ونىڭ قۇرمەتىنە وتكىزىلىپ جاتقان تۋرنيرگە قاراپ قاپا بولامىن… مەنى بۇگىندە قۇتتىقتايتىن ۇلىم جوق. ول ءوز جەڭىسىن مەنىڭ جەڭىسىم -  ەلىمنىڭ جەڭىسى، قازاعىمنىڭ جەڭىسى دەپ ايتقان. تاعى ءبىر اتاپ وتەرلىگى، وليمپيادادان كەيىن  ونى جان-جاققا، ءتىپتى شەتەلگە 3-5 جىلعا كەلىسىمشارتپەن شاقىردى. وعان مەن ءوزىم كۋامىن. باپكەرى «ءجۇرشى مىناعان قول قويشى» دەپ ايتتى. «سەنىمەن بىرگە بارامىن» دەدى دە.  سوندا ول: «جوق، مەن ەشقانداي شەتەلگە بارمايمىن. قازاعىما ءۇش دۇركىن وليمپيادا چەمپيونى بولامىن  دەپ ۋادە بەرگەنمىن. مەن وڭتۇستىك قازاقستاننان باسقا كەز كەلگەن وبلىسقا اۋىسۋىم مۇمكىن. بىراق قازاقستاننان ەششقايدا كەتپەيمىن» دەپ ايتقان بولاتىن. ونىڭ قىر-سىرىن وسىدان بىلۋگە بولادى. ول ەلىم، جەرىم، قازىعىم دەپ كەتكەن ۇل.  دۇيسەنبى كۇنى بەكزاتتىڭ قۇرمەتىنە ۇيىمداستىرىلعان ءتۋرنيردىڭ فينالى وتەدى. تاعى دا وكپەلەپ قالامىن با دەپ، بارۋ، بارماۋىمدى ويلانىپ وتىرمىن.ونتاكتە ءبولىستى

اقپارات رەتىندە ايتا كەتەيىك، اعىمداعى جىلدىڭ 31 ناۋرىزىندا تۇركىستاندا  سيدنەي وليمپياداسىنىڭ چەمپيونى بەكزات ساتتارحانوۆتى ەسكە الۋعا ارنالعان بوكستان جاستار اراسىنداعى حV حالىقارالىق تۋرنير جالاۋىن كوتەردى. ب.ساتتارحانوۆ اتىنداعى سپورت كەشەنىندە ءوتىپ جاتقان ءدۇبىرلى دوداعا قازاقستانمەن قاتار رەسەي، قىتاي، يزرايل، تۇركمەنستان، وزبەكستان، قىرعىزستان، تاجىكستان ەلدەرىنەن كەلگەن بىلعارى قولعاپ شەبەرلەرى  باقتارىن سىناۋدا. حالىقارالىق ءتۋرنيردىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا تۇركىستان قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى ع.رىسبەكوۆ، سيدنەي وليمپياداسىنىڭ چەمپيونى ە.ىبىرايىموۆ، الماتى قالاسىنداعى ب.ساتتارحانوۆ اتىنداعى سپورت مەكتەبىنىڭ ديرەكتورى ب.قىرىقباەۆ جانە دە بەكزاتتىڭ اكەسى سەيىلحان ساتتارحانوۆ پەن اناسى سىرلىگۇل انا قاتىسىپ، وزدەرىنىڭ جۇرەكجاردى لەبىزدەرىن ءبىلدىردى.نتاكتە ءبولىستى

قازاق بوكسشىسى بەكزات ساتتارحانوۆ حالىقارالىق دارەجەدەگى جانە دە قازاقستانعا ەڭبەك سىڭىرگەن سپورت شەبەرى. جارتىلاي جەڭىل  سالماق دارەجەسى بويىنشا سيدنەيدە وتكەن جازعى وليمپيادادا التىننان القا تاقتى. ول 2001 جىلعا ساناۋلى مينۋتتار قالعان ساتتە وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى، تەمىرلان  تراسساسىندا اۆتوكولىك اپاتىنان قازا بولدى.

بەكزاتتىڭ ەسىمى الەمگە تانىلادى دەپ اتا-اناسىنا ءتىپتى دە ويلاماعان ەكەن. سەبەبى ءۇيىنىڭ كەنجەسى بولعان ول بالا كۇنىندە وتە  نازىك ءارى ءالجۋاز بولعان.  بۇگىندە سپورتشىنىڭ تۋىپ-وسكەن جەرى تۇركىستان قالاسىندا بەكزاتتىڭ اتىنداعى مولتەكاۋدانى مەن سپورت كەشەنى بار.