دانيار قاسىموۆ: تاۋلى قاراباق – ءازىربايجاننىڭ جۇرەگى
«ارميان سوعىسقۇمارلارىنىڭ لاس ارانداتۋشىلارىنا ءتيىستى سوققى قايتارىلدى. بۇل سارگسيان رەجىمىنىڭ ساياسي دا، ەكونوميكالىق جانە ۇزدىكسىز داعدارىستان شىعۋدىڭ جولىن ىزدەگەنىنىڭ دالەلى بولسا كەرەك. ويتكەنى، ارمەنيا تۇتاسىمەن وسىنداي جاعدايعا دۋشار بولعان. «ارتساح باتىرلارى» ازىربايجانعا قارسى شىعۋ ارقىلى ءوز ورتالارىنداعى تايپالاستارىنىڭ اراسىنداعى بۇرىنعى ابىرويلارىن ەسكە العىلارى كەلگەن بولار. 2014 جىلى دا وسىلاي بولعان ەدى. وندا قاراباح سەپاراتيستەرى جوعارى دەڭگەيدەگى كەزدەسۋ كەزىندە ءازىربايجان قارۋلى كۇشتەرىمەن قاقتىعىسىپ قالعان بولاتىن. سوڭىندا وزدەرى وپىق جەگەن ەدى. وسى جولى دا ءدال سولاي بولدى. بۇل تولىق زاڭ شەڭبەرىندە جاسالعان قادام. قازىرگى ارمياندىق ساياساتشىلار ءالى وتكەن عاسىردىڭ توقسانىنشى جىلدارىنداعىداي ويلايدى. ولار ۋاقىتتىڭ وزگەرگەنىن ءالى تۇسىنبەگەن سياقتى. بۇگىنگى تاڭدا بارلىق الەمدە زاڭنىڭ ۇستەمدىگى جۇرەدى. ال، قاراباح سەپاراتيستەرى حالىقارالىق قۇقىق نورمالارىن، قىلمىستىق زاڭنامانى، ءتىپتى جالپىادامزاتتىق قاعيدالاردى جۇيەلى تۇردە بۇزىپ وتىر. ولاردىڭ زاڭ الدىندا جاۋاپ بەرەتىن ۋاقىتتارى دا الىس ەمەس. سونىمەن قاتار، حودجالى گەنوتسيتىنە دە جاۋاپ بەرەتىن بولادى. الەمدىك قوعامداستىق ەندى عانا «تاۋلى قاراباح رەسپۋبليكاسىنىڭ» قىلمىستىق ارەكەتتەرىنە ءمان بەرە باستادى. Euronewsتەلەاكانالى دا ەندى عانا كاراباحتىق سەپاراتيستەردى «نكر» ءبىلىم قابىلداماعان دەپ اتاي باستادى. اسىرەسە، ەۋروپا كەڭەسى پارلامەنتتىك اسسامبلەياسىنىڭ پرەزيدەنتى پەدرو اگرامۋنتتىڭ بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ 4-ءشى قارارىن تىكەلەي سوزبەن ەسكە سالىپ، ءازىربايجاننىڭ ەگەمەن تەرريتورياسىنان ارميان اسكەرىن شىعارۋ تۋرالى مالىمدەمەسىن ماڭىزدى دەپ ەسەپتەيمىن. ەسكى كەڭەستىڭ ەسكىرگەن ۇيىمى سىڭىرگەن قۇرمەتتى ەڭبەگىن پايدالانىپ جاساعان كوشباسشىسىنىڭ مالىمدەمەسى الەمگە ەستىلدى. بۇدان بولەك، اتالمىش شيەلەنىسكە بايلانىستى ەشقانداي پىكىر ايتپاستان باكۋدى قولداعان مەملەكەتتەر پارمەندى مالىمدەمەلەر جاساي باستادى. اسىرەسە، باۋىرلاس تۇركىمەنستاننىڭ ءۇن قوسقانى قۋانىشتى بولدى. ءازىربايجاننىڭ تاۋلى قاراباح ايماعىنداعى ۋشىعىپ تۇرعان جاعدايىنا بايلانىستى قازاقستاننىڭ رەسمي ۇستانىمىنا كەلەر بولساق، مەنىڭ كوزقاراسىم بويىنشا، بۇگىنگى كۇننىڭ شىندىعانا تولىق ساي كەلەدى.
«قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋلى-قاراباح ماسەلەسىندە مامىلەگە كەلۋ پروتسەسىن ىزدەۋگە بارىنشا كۇش سالادى جانە مۇددەلى تاراپتاردىڭ شيەلەنىسىن رەتتەۋگە اتسالىسادى»،-دەلىنگەن قازاقستان ءسىم تاراتقان مالىمدەمەدە.
ءازىربايجان پرەزيدەنتى يلحام اليەۆتىڭ شيەلەنىستىڭ تەرەڭ بويلاپ كەتۋىنە جول بەرمەي، سەپاراتيستىك ايماقتاعى ازاماتتىق تۇرعىندار اراسىندا ادام شىعىنى مەن قان توگىلۋى جاعدايىن بولدىرماۋ ءۇشىن سابىرلىق تانىتقانىن كورىپ وتىرمىز. ءازىربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ قارۋلى كۇشتەرى ونىڭ بۇيرىعىمەن تولىق قۋاتىندا اسكەري ارەكەتكە كوشىپ، از عانا ۋاقىتتىڭ ىشىندە ۋاقىتشا باسىپ الىنعان اۋماقتى بوساتۋعا مۇمكىندىگى بار ەدى. ءۇشىنشى كۇشتىڭ بۇگىنگى جاعدايدا تىكەلەي ارالاسۋى ەكىتالاي. ونداي جاعدايدا ءازىربايجان كوشباسشىسى ديالوگ جۇرگىزۋگە ءوزىنىڭ دايىن ەكەنىن جاريالايتىن ەدى. رەسمي ەرەۆان بۇل بەلگىلەردى دۇرىس تۇسىنەتىن بولسا، وندا جاقىن ۋاقىتتا شيەلەنىستىڭ بەيبىت جولمەن شەشىلۋىنىڭ العىشارتتارى پايدا بولۋى مۇمكىن. ەگەر، ارمەنيا ەشقاشان وزىنە تيەسىلى بولماعان ءازىربايجان جەرىنە جابىسقانىن قويمايتىن بولسا، وندا ازىربايجاندىق اسكەر شابۋىلدى جالعاستىراتىن بولادى. رەسمي باكۋدىڭ ونداي ۇستانىمىن الەمدىك قوعامداستىق دۇرىس قابىلدايتىنىنا مەن سەنىدىمىن جانە بۇل حالىقارالىق نورماعا تولىق سايكەس كەلەدى. تاۋلى كاراباق جانە وعان قاراستى 7 اۋدان تاريحي تۇرعىدان دا، زاڭدىق تۇرعىدان دا ءازىربايجاننىڭ تەرريتورياسى. الەمنىڭ ەشبىر مەملەكەتى ءوز جەرىنىڭ 20%-ن بىرەۋدىڭ باسىپ الۋىنا شىداپ تۇرا المايدى. ال، تاۋلى قاراباق – بۇل ءازىربايجاننىڭ جۇرەگى. سىرت مەملەكەتتە جۇرگەن تانىمال، بەلگىلى پولات بيۋلبيۋلوگلۋ كۇنى كەشە عانا ءوزىنىڭ تۋعان وتانى شۋشۋعا بارا الماي وتىرعانىن ايتتى. ويتكەن ول جەر ۋاقىتشا باسىپ الىنعان تەرريتوريادا قالعان.
پوستكەڭەستىك كەڭىستىكتە بىرنەشە ۇرپاق بۇلبۇلدىڭ ۇلى ءان سالعاندا التىن داۋىسىن تىڭدادى. ەندى ونىڭ ءسوزىن ەشكىم ەستىمەۋى مۇمكىن بە؟
turk-media.info
پىكىر قالدىرۋ