|  | 

جاھان جاڭالىقتارى

دانيار قاسىموۆ: تاۋلى قاراباق – ءازىربايجاننىڭ جۇرەگى

كاسىموۆ«ارميان سوعىسقۇمارلارىنىڭ لاس ارانداتۋشىلارىنا ءتيىستى سوققى قايتارىلدى. بۇل سارگسيان رەجىمىنىڭ ساياسي دا، ەكونوميكالىق جانە ۇزدىكسىز داعدارىستان شىعۋدىڭ جولىن ىزدەگەنىنىڭ دالەلى بولسا كەرەك. ويتكەنى، ارمەنيا تۇتاسىمەن وسىنداي جاعدايعا دۋشار بولعان. «ارتساح باتىرلارى» ازىربايجانعا قارسى شىعۋ ارقىلى ءوز ورتالارىنداعى تايپالاستارىنىڭ اراسىنداعى بۇرىنعى ابىرويلارىن ەسكە العىلارى كەلگەن بولار. 2014 جىلى دا وسىلاي بولعان ەدى. وندا قاراباح سەپاراتيستەرى جوعارى دەڭگەيدەگى كەزدەسۋ كەزىندە ءازىربايجان قارۋلى كۇشتەرىمەن قاقتىعىسىپ قالعان بولاتىن. سوڭىندا وزدەرى وپىق جەگەن ەدى. وسى جولى دا ءدال سولاي بولدى. بۇل تولىق زاڭ شەڭبەرىندە جاسالعان قادام. قازىرگى ارمياندىق ساياساتشىلار ءالى وتكەن عاسىردىڭ توقسانىنشى جىلدارىنداعىداي ويلايدى. ولار ۋاقىتتىڭ وزگەرگەنىن ءالى تۇسىنبەگەن سياقتى. بۇگىنگى تاڭدا بارلىق الەمدە زاڭنىڭ ۇستەمدىگى جۇرەدى. ال، قاراباح سەپاراتيستەرى حالىقارالىق قۇقىق نورمالارىن، قىلمىستىق زاڭنامانى، ءتىپتى جالپىادامزاتتىق قاعيدالاردى جۇيەلى تۇردە بۇزىپ وتىر. ولاردىڭ زاڭ الدىندا جاۋاپ بەرەتىن ۋاقىتتارى دا الىس ەمەس. سونىمەن قاتار، حودجالى گەنوتسيتىنە دە جاۋاپ بەرەتىن بولادى. الەمدىك قوعامداستىق ەندى عانا «تاۋلى قاراباح رەسپۋبليكاسىنىڭ» قىلمىستىق ارەكەتتەرىنە ءمان بەرە باستادى. Euronewsتەلەاكانالى دا ەندى عانا كاراباحتىق سەپاراتيستەردى «نكر» ءبىلىم قابىلداماعان دەپ اتاي باستادى. اسىرەسە، ەۋروپا كەڭەسى پارلامەنتتىك اسسامبلەياسىنىڭ پرەزيدەنتى پەدرو اگرامۋنتتىڭ بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ 4-ءشى قارارىن تىكەلەي سوزبەن ەسكە سالىپ، ءازىربايجاننىڭ ەگەمەن تەرريتورياسىنان ارميان اسكەرىن شىعارۋ تۋرالى مالىمدەمەسىن ماڭىزدى دەپ ەسەپتەيمىن. ەسكى كەڭەستىڭ ەسكىرگەن ۇيىمى سىڭىرگەن قۇرمەتتى ەڭبەگىن پايدالانىپ جاساعان كوشباسشىسىنىڭ مالىمدەمەسى الەمگە ەستىلدى. بۇدان بولەك، اتالمىش شيەلەنىسكە بايلانىستى ەشقانداي پىكىر ايتپاستان باكۋدى قولداعان مەملەكەتتەر پارمەندى مالىمدەمەلەر جاساي باستادى. اسىرەسە، باۋىرلاس تۇركىمەنستاننىڭ ءۇن قوسقانى قۋانىشتى بولدى. ءازىربايجاننىڭ تاۋلى قاراباح ايماعىنداعى ۋشىعىپ تۇرعان جاعدايىنا بايلانىستى قازاقستاننىڭ رەسمي ۇستانىمىنا كەلەر بولساق، مەنىڭ كوزقاراسىم بويىنشا، بۇگىنگى كۇننىڭ شىندىعانا تولىق ساي كەلەدى.
«قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋلى-قاراباح ماسەلەسىندە مامىلەگە كەلۋ پروتسەسىن ىزدەۋگە بارىنشا كۇش سالادى جانە مۇددەلى تاراپتاردىڭ شيەلەنىسىن رەتتەۋگە اتسالىسادى»،-دەلىنگەن قازاقستان ءسىم تاراتقان مالىمدەمەدە.
ءازىربايجان پرەزيدەنتى يلحام اليەۆتىڭ شيەلەنىستىڭ تەرەڭ بويلاپ كەتۋىنە جول بەرمەي، سەپاراتيستىك ايماقتاعى ازاماتتىق تۇرعىندار اراسىندا ادام شىعىنى مەن قان توگىلۋى جاعدايىن بولدىرماۋ ءۇشىن سابىرلىق تانىتقانىن كورىپ وتىرمىز. ءازىربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ قارۋلى كۇشتەرى ونىڭ بۇيرىعىمەن تولىق قۋاتىندا اسكەري ارەكەتكە كوشىپ، از عانا ۋاقىتتىڭ ىشىندە ۋاقىتشا باسىپ الىنعان اۋماقتى بوساتۋعا مۇمكىندىگى بار ەدى. ءۇشىنشى كۇشتىڭ بۇگىنگى جاعدايدا تىكەلەي ارالاسۋى ەكىتالاي. ونداي جاعدايدا ءازىربايجان كوشباسشىسى ديالوگ جۇرگىزۋگە ءوزىنىڭ دايىن ەكەنىن جاريالايتىن ەدى. رەسمي ەرەۆان بۇل بەلگىلەردى دۇرىس تۇسىنەتىن بولسا، وندا جاقىن ۋاقىتتا شيەلەنىستىڭ بەيبىت جولمەن شەشىلۋىنىڭ العىشارتتارى پايدا بولۋى مۇمكىن. ەگەر، ارمەنيا ەشقاشان وزىنە تيەسىلى بولماعان ءازىربايجان جەرىنە جابىسقانىن قويمايتىن بولسا، وندا ازىربايجاندىق اسكەر شابۋىلدى جالعاستىراتىن بولادى. رەسمي باكۋدىڭ ونداي ۇستانىمىن الەمدىك قوعامداستىق دۇرىس قابىلدايتىنىنا مەن سەنىدىمىن جانە بۇل حالىقارالىق نورماعا تولىق سايكەس كەلەدى. تاۋلى كاراباق جانە وعان قاراستى 7 اۋدان تاريحي تۇرعىدان دا، زاڭدىق تۇرعىدان دا ءازىربايجاننىڭ تەرريتورياسى. الەمنىڭ ەشبىر مەملەكەتى ءوز جەرىنىڭ 20%-ن بىرەۋدىڭ باسىپ الۋىنا شىداپ تۇرا المايدى. ال، تاۋلى قاراباق – بۇل ءازىربايجاننىڭ جۇرەگى. سىرت مەملەكەتتە جۇرگەن تانىمال، بەلگىلى پولات بيۋلبيۋلوگلۋ كۇنى كەشە عانا ءوزىنىڭ تۋعان وتانى شۋشۋعا بارا الماي وتىرعانىن ايتتى. ويتكەن ول جەر ۋاقىتشا باسىپ الىنعان تەرريتوريادا قالعان.
پوستكەڭەستىك كەڭىستىكتە بىرنەشە ۇرپاق بۇلبۇلدىڭ ۇلى ءان سالعاندا التىن داۋىسىن تىڭدادى. ەندى ونىڭ ءسوزىن ەشكىم ەستىمەۋى مۇمكىن بە؟

turk-media.info

Related Articles

  • اقش سەناتى ۋكرايناعا قارجىلاي كومەك قاراستىرىلعان زاڭ جوباسىن ماقۇلدادى

    اقش كونگرەسى.  اقش سەناتى 13 اقپاندا ۋكراينا، يزرايل جانە تايۆانعا 95 ملرد دوللار بولاتىن قارجىلاي كومەك بەرۋ تۋرالى زاڭ جوباسىن ماقۇلدادى. سەناتتا دەموكراتتار باسىم ورىنعا يە. ەندى زاڭ جوباسىن رەسپۋبليكالىق پارتيا باسىم وكىلدەر پالاتاسى قارايدى. وكىلدەر پالاتاسىندا جوبانىڭ زاڭ ستاتۋسىن الۋعا مۇمكىندىگى از دەگەن بولجام دا ايتالادى. پرەزيدەنت-دەموكرات دجو بايدەن ءبىراز ۋاقىتتان بەرى ەكى پالاتانى ۋكراينا مەن اقش-تىڭ ءۇندى-تىنىق مۇحيت اۋماعىنداعى سەرىكتەستەرىنە كومەك بەرۋدى جىلدامداتۋعا شاقىرىپ كەلەدى. ۋكراينا بيلىگى باستى وداقتاسى اقش-تان قولداۋ ازايعان تۇستا قارۋ-جاراق جەتپەي جاتقانىن بىرنەشە رەت مالىمدەگەن. ۋكراينا پرەزيدەنتى ۆلاديمير زەلەنسكي بۇگىن، 13 اقپاندا اقش سەناتىنىڭ بۇل زاڭ جوباسىن ماقۇلداعانىنا العىس ايتتى. قۇجاتتا كيەۆكە 61 ملر دوللار بەرۋ قاراستىرىلعان. “امەريكانىڭ كومەگى ۋكرايناعا بەيبىت ءومىردى جاقىنداستىرىپ، الەمدىك

  • اقش سەناتى ۋكراينا مەن يزرايلگە كومەك بەرۋ تۋرالى زاڭ جوباسىن ماقۇلدادى

    ازات ەۋروپا / ازاتتىق راديوسى اقش سەناتى ۋكراينا مەن يزرايلگە 118 ميلليارد دوللار قوسىمشا قارجى كومەگىن بەرۋ تۋرالى ەكى پارتيا ۇسىنعان زاڭ جوباسىن جانە اقش-تىڭ وڭتۇستىك شەكاراسىن نىعايتۋ تۋرالى زاڭ جوباسىن ماقۇلدادى. بىلتىر قازان ايىنان بەرى جالعاسىپ كەلە جاتقان “ۇلتتىق قاۋىپسىزدىككە بايلانىستى قوسىمشا قارجىلاندىرۋ تۋرالى” داۋعا نۇكتە قوياتىن كومپروميستىك ءماتىن اقش سەناتىنىڭ سايتىنا شىققان. زاڭ جوباسى بويىنشا، سەناتورلار 60 ميلليارد دوللاردى ۋكراينانى قولداۋعا، 14 ميللياردتى يزرايلگە كومەككە، 20 ميللياردتان استام دوللاردى اقش-تىڭ مەكسيكامەن شەكاراسىن قاۋىپسىزدەندىرۋگە، شامامەن بەس ميللياردتى اقش-تىڭ تىنىق مۇحيت ايماعىنداعى سەرىكتەرىن قارجىلاندىرۋعا، ەكى جارىم ميللياردقا جۋىق دوللاردى “قىزىل تەڭىزدەگى” وپەراتسيانى قولداۋعا، تاعى دا سونداي قارجىنى اقش-تىڭ ورتالىق قولباسشىلىعىنا ءبولۋدى جوسپارلاعان. اقش پرەزيدەنتى دجو بايدەن كونگرەسستەن ۋكراينا، يزرايل جانە تايۆانعا

  • ماسكەۋ توقاەۆتان پريگوجيننىڭ بۇلىگىن باسۋعا كومەكتەسۋدى سۇرادى ما؟

    ەلنۇر ءالىموۆا قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ جانە رەسەي باسشىسى ۆلاديمير پۋتين. بۇل اپتادا باتىس باسىلىمدارى ماۋسىم ايىندا «چۆك ۆاگنەردىڭ» جەتەكشىسى ەۆگەني پريگوجيننىڭ اسكەري بۇلىگى كەزىندە رەسەي قازاقستاننان كومەك سۇراعانىن، بىراق پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ ودان باس تارتقانىن جازدى. سونىمەن قاتار استانا مەن انكارا اسكەري سالاداعى سەرىكتەستىكتى كۇشەيتىپ، 2024 جىلى ەلدە درون شىعارا باستايتىنىنا توقتالدى. بۇدان بولەك ورتالىق ازيا باتىس ەلدەرى ءۇشىن نە سەبەپتى ماڭىزدى ايماققا اينالعانىن تالدادى. قازاقستان مەن تۇركيا ANKA درونىن شىعارا باستايدى اقش-تاعى Jamestown قورى قازاقستان مەن تۇركيا اسكەري سەرىكتەستىكتى كۇشەيتىپ جاتقانىنا نازار اۋدارادى. قازاقستان 2024 جىلدان باستاپ ەلدە تۇركيانىڭ Anka دروندارىن شىعارا باستايدى. 28 قاراشا كۇنى قورعانىس مينيسترلىگى درون وندىرەتىن وتاندىق كومپانيانى تاڭداپ جاتقانىن حابارلادى. مالىمدەمەدە تۇركيانىڭ Anka درونى ەلدە

  • ازەربايجان قاراباققا شابۋىل باستادى. قازىرگە دەيىن نە بەلگىلى؟

    ازاتتىق راديوسى ازەربايجان قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ تاۋلى قاراباقتا “ارمەنيالىق اسكەريلەردىڭ پوزيتسياسىن جويدىق” دەپ تاراتقان فوتوسى. 19 قىركۇيەك 2019 جىل.  19 قىركۇيەكتە ازەربايجان تاۋلى قاراباقتا “انتيتەرروريستىك وپەراتسيا” باستاعانىن مالىمدەدى. باكۋدىڭ بۇل مالىمدەمەسىنەن سوڭ قاراباقتا تۇراتىن ارمياندار ارتيللەريادان شابۋىل باستالعانىن ايتادى. “ستەپاناكەرتتە جارىلىس ەستىلىپ جاتىر. بالالار مەن اتا-انالار جەرتولەلەرگە ءتۇستى. بالكونىمنان ءار جاقتان جارىلىس داۋىسى ەستىلىپ جاتىر، توقتار ەمەس. ارتيللەريا قاتتى اتقىلاپ جاتىر، اتىس داۋىسى دا تولاستار ەمەس” دەدى تاۋلى قاراباقتاعى تاۋەلسىز جۋرناليست مارۋت ۆانيان. ازاتتىقتىڭ ارميان قىزمەتىنىڭ حابارلاۋىنشا، 19 قىركۇيەك 11:10-دا ازەربايجان كۇشتەرى قاراباقتاعى اسكەران اۋدانىن اتقىلاعان. “ەحو كاۆكاز” سايتى ستەپاناكەرت قالاسىندا اۋە دابىلى قاعىلعانى حابارلاندى. ستەپاناكەرت قالاسىندا قاشىپ بارا جاتقان ادامدار. 19 قىركۇيەك 2023 جىل. تاۋلى قاراباقتاعى ارميانداردىڭ باقىلاۋىنداعى ايماقتىڭ ومبۋدسمەنى

  • اقش ۋكراين ساربازدارىن F-16 جويعىش ۇشاقتارىن باسقارىپ ۇيرەتۋگە رۇقسات بەردى

    F-16 جويعىش ۇشاعى.         اقش پرەزيدەنتى دجو بايدەن ۋكراين ۇشقىشتارىن F-16 جويعىش ۇشاعىن باسقارىپ ۇيرەتۋگە رۇقسات بەردى. بۇل جونىندە پەنتاگوننىڭ ءباسپاسوز حاتشىسىنىڭ ورىنباسارى سابرينا سينگح حابارلادى. ونىڭ ايتۋىنشا، نيدەرلاند جانە دانيا وقىتۋ جاعىنا جاۋاپ بەرۋى مۇمكىن. پەنتاگون وكىلى بۇدان وزگە اقپارات بەرمەدى. شىلدە ايىندا Politico جۋرنالى دانيا مەن نيدەرلاند باستاعان 11 ەلدەن قۇرالعان كواليتسيا ۋكراين ۇشقىشتارىن F-16 جويعىش ۇشاقتارىن باسقارىپ ۇيرەتۋگە دايىن ەكەنىن، الايدا ول ءۇشىن ۇشاقتى شىعارۋشى ەل اقش-تىڭ رەسمي رۇقساتى قاجەت ەكەنىن حابارلاعان. باسىلىمنىڭ جازۋىنشا، دەگەنمەن 11 ەلدىڭ ەشقايسىسى ازىرگە ول باعدارلاما ءۇشىن ۇشاق بولمەگەن. شىلدە ايىندا اق ءۇيدىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك جونىندەگى ۇيلەستىرۋشىسى دجون كيربي وقىتۋ مەرزىمى، ورنى مەن ۇزاقتىعى ءالى قاراستىرىلىپ جاتقانىن ايتقان. وتكەن اپتادا Politico

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: