Töñkeristiñ sätsizdikke wşırauınıñ sebepteri
Türkiyada äskeriler 1960 jıldan beri bilikti üş ret basıp alğan, al 1997 jılı jäne bir ükimetti bilikten küşpen ketirgen. Al bwl jolğı töñkeris äreketi nege sätsiz boldı?
HALIQ QOLDAUINIÑ AZDIĞI
Aldıñğı töñkeristerdiñ barlığında qaqtığıs pen äleumettik arazdıqtan zärezap bolğan halıq «beybitşilik pen tärtip ornauın» jaqtap, bülikşilerdi aşıq qoldağan. Bwl jolı töñkeris jasamaq bolğandar halıqtıñ qoldauına ie bola almadı, olardı jaqtap köşege şıqqandar öte az boldı. Kerisinşe, telefon arqılı halıqqa «zañdı bilikti qorğau» turalı mälimdeme jasap, bülikşilerdiñ betin qaytaru üşin köşege şığuğa ündegen prezident Rejep Tayıp Erdoğandı qoldap alañğa şıqqan jwrtta esep bolmadı.
ZAYIRLILIQ ÜŞİN KÜRES BOLĞAN JOQ
Türkiya äskeri bwrınnan zayırlılıqtıñ saqşısı rölin atqarıp keldi. Aldıñğı töñkerister kezinde olar zayırlılıq dästürine qauip töndirdi degen ökimetterdi bilikten ketirgen. Al bwl jolı el basşılığı prezident Erdoğannıñ eñ bastı qarsılası, qazir AQŞ-ta twratın dini twlğa – Fethulla Gyulendi «bilikti töñkermek boldı» dep ayıptadı (Gyulenniñ özi mwnı joqqa şığaradı). Eldegi eñ iri eki oppoziciyalıq partiya da «bwrınğı äskeri töñkerister kezindegi qatelikterdiñ qaytalanuına jol bermeu kerek» dep, ükimet jağına şıqtı.
POLICIYA BÜLİKŞİLERMEN BİRİKPEDİ
Aldıñğı töñkerister kezinde armiya bilikti ala salısımen policiya solardıñ jağına ötken. Bwl jolı policiya zañdı ükimetti qoldaytının körsetti. Tärtip saqşıları äskeriler arasındağı töñkeris wyımdastırmaq bolğandardıñ izin añdıp, bülikşiler jağına ötkenderin birden twtqınğa aldı.
BÜLİKŞİLER – ARMIYANIÑ ŞAĞIN ĞANA BÖLİGİ
Ükimet te, oppoziciya ökilderi de töñkeristi qarulı küşterdiñ äri ketse 10-20 payızı qoldadı dep otır. Bwrınğı töñkeristerde bilikti qwlatuğa armiya twtasımen qatısqan.
BÜGİNDE BAQ-TIÑ AUZIN JABU QIIN
Aldıñğı töñkeristerdegi tärizdi bwl jolı da bülikşiler tele- jäne radioarnalardı basıp alıp, efirdi öşirip tastadı. Biraq, aqparat CNN Turk siyaqtı memlekettik emes telearnalar arqılı taralıp otırdı, onıñ üstine Twitter jäne WhatsApp siyaqtı äleumettik jeliler töñkeriske qarsılardıñ habar almasatın negizgi platformasına aynaldı.
Türkiyada äskeri bülikti basu operaciyası jalğasıp jatır
Ankarada ükimet küşteri bülikşiler bekingen bas ştab ğimaratın basıp aldı.
Eldiñ oñtüstik-şığısındağı Diyabakırda ornalasqan äskeri äue küşteri bazasında jüzge juıq äskeridi policiya twtqındağan. Olardıñ eldegi memlekettik töñkeriske qatısı bar degen boljam aytıladı. Europa Odağı jönindegi ministr Omer Çeliktiñ mälimdeuinşe, bülikşiler birneşe joğarı lauazımdı oficerdi kepilge alğanımen, Türkiya biligi jağdaydı 90 payız baqılauında wstap otır.
Grekiyalıqäskeri derekközderiniñ aytuınşa, türik ükimetiniñ qarsılastarı Geljüktegi bas äskeri-teñiz bazasında fregattı basıp alıp, Türkiya äskeri-teñiz qolbasşısın kepilge alğan. Grekiyağa tikwşaqpen jetip, sayasi baspana swrağan 8 türik äskerii twtqınğa alınğan. Türkiya olardı özine berudi talap etip otır.
Türkiya prezidenti Rejep Erdoğan jaqtastarın köşeden tarqamay, bülikşiler qayta bas kötere qalğan jağdayda toytarıs beruge dayın boluğa şaqırdı.
Türkiya bas ştabı bastığı mindetin atqaruşı Ümit Dundardıñ aytuınşa, şildeniñ 16-sına qarağan tüni memlekettik töñkeris jasau äreketine äskeri-äue küşteri men jandarmeriya (qarulı küşter qwramına enedi) basşıları, sonımen birge birneşe berendi tanki bölimşeleri qatısqan.
Naqtılanğan mälimet boyınşa, Türkiyada memlekettik töñkeris jasau äreketi saldarınan 161 adam qaza bolğan, 104 bülikşi ölip, 1440 adam jaralanğan. 2830 äskeri twtqındaldı dep habarlağan Ankarada Türkiya prem'er-ministri Binali Yıldırım.
Erdoğanmen arazdasqannan keyin AQŞ-qa ketip qalğan dini twlğa – Fethulla Gülen memlekettik töñkeris jasamaq bolğandardı ayıptap, osı bülikke qatısı bar dep özin kinälağan Ankaranıñ taqqan ayıbın üzildi-kesildi joqqa şığardı.
Azat Europa / Azattıq radiosı
Pikir qaldıru