|  | 

ادەبي الەم

شولپىداي كۇمىس ءبىر سىڭعىر

بۇگىن قر جۋرناليستەر وداعىنىڭ مۇشەسى، الەم حالىقتارى جازۋشىلار
وداعىنىڭ مۇشەسى جۇمات انەسۇلى 72 جاسقا تولىپ وتىر. جۇمات انەسۇلى
تاريحي زەردەلەۋ ماقالالارىمەن، ءازىل قالجىڭدارىمەن وقىرماندارعا ەسىمى
كەڭىنەن تانىس.ج. انەسۇلىنىڭ ولەڭ جىرلارى «جۇماتتىڭ عازەلدەرى مەن
ازىلدەرى»، «عازەلدەرىم مەن ازىلدەرىم» اتتى كىتاپتارىنان ءمالىم.
اۆتوردى تۋعان كۇنىمەن قۇتتىقتاپ، شىعارماشىلىعىنا داڭعىل جول تىلەيمىز!

جۇمات انەسۇلى، جازۋشى، اقىن

شولپىداي كۇمىس ءبىر سىڭعىر
ايدىن كول جاتىر جارقىراپ،
كوكتە تۇر اي سىعالاپ.
اينالا كوكتەم جاڭارعان،
توبىلعى تولعان ساي الاپ.
كول جاعاسى تىرشىلىك،
اينالا قونعان كيگىز ءۇي.
جانىپ جاتىر كوپ وشاق،
ماۋجىراعان كوڭىل كۇي.
توبىلعى اراسى ءبىر سىبدىر،
ەكەۋدەن عانا ءبىر قىبدىر،
سونبەدى اناۋ ءبىر وشاق،
ەستىلەدى كومەسكى،
شولپىداي كۇمىس ءبىر سىڭعىر.

ونەر مەن ساۋدا

ونەر مەن ساۋدا
ءبىر بىرىنەن الشاق دۇنيە ،قاراعىم.
ونەرگە سەن قاسيەتىڭدى قوس،
دارىنىڭدى قوس،
تالابىڭدى قوس،
كوتەرىپ كور سوسىن،
كوتەرە الارما ەكەسىڭ!
ال، تيىن مەن جەز.
قاپشىقتاپ جينا،
سالماعى اۋىر تىم ونىڭ.
كوتەرە الساڭ كوتەر،
ايىرارسىڭ،سودان نەنىڭ اۋىر،
نەنىڭ جەڭىل ەكەنىن

ليريكا
قاناتىمدى وتقا سالدىم

مەن سەنى ءسۇيدىم،
ەرنىڭنەن ەرنىم تالعانشا ءسۇيدىم.
قۇشتىم، قۇشىرلاندىم.
مەن قازىر ىشىڭدەمىن،
مەن قانىڭدامىن،
مەن باۋىرىڭدامىن،
مەن بۇيرەگىڭدەمىن،

مەن جۇرەگىڭنىڭ ءداپ ورتاسىنان
ورىن الدىم!
سەن مەنى ءسۇيدىڭ،
قۇشاعىڭا قىسقاندا
وتىڭا كۇيدىم،
سەن مەنىڭ تاعدىرىممەن كۇيدىڭ،
ورتاق بولدىڭ بارىنە،
قۋانىشىما، قايعىما.
مەن دە ءسۇيدىم،
سەن دە ءسۇيدىڭ،
بولدىم جالعىز كۇيدىرگىڭ.
تاپ قازىر قۇشاعىڭدامىن،
ىستىق الاقانىڭمەن ايالاپ،
جۇرەگىمنىڭ ءدۇرسىلىن باستىڭ
تاعدىرىمنىڭ كۇيىگىن باستىڭ!
اياۋلىم، اپپاعىم،
سەن مەنى ءسۇيدىڭ،
مەن سەنى ءسۇيدىم،
سول ءۇشىن.
سوناۋ ۇشىپ جۇرگەن كوبەلەكتەي،
قاناتىمدى وتقا سالدىم!

و،تابيعات، قۇدىرەت!
و،تابيعات، قۇدىرەت،
مىڭ سان قادىرىڭدى،
ادام بولىپ،

بىلمەي ءجۇرۋ مۇمكىن بە؟.
و، تابيعات، قۇدىرەت!،
سان ساياڭدى،
ادام بولىپ،
سەزبەي ءجۇرۋ مۇمكىن بە!
و،تابيعات،
داۋىلىڭا دا توتەپ بەردىم،
ولمەدىم.
جاۋىنىڭا دا ءبىر گۇلدەدىم،
تورلەدىڭ!
سان راحاتقا
تالاي، تالاي بولەدىڭ،
سان العىسىمدى ايتتىم ساعان،
الدە مۇمكىن بىلمەدىڭ؟
و، تابيعات، قۇدىرەت!
پارىزىمدا، قارىزىمدا بار ساعان!
عۇمىرىمنىڭ ءامىرى تەك سەن عانا،
امان بولسا،
ءساتى تۇسسە،
توپىراعىڭ مەن جاپىراعىڭدى جامىلىپ،
قۇشاعىڭا ماڭگى ەنەرمىن!

ءسوز ىشىندە "نە جامان؟"
——————————–
بەتپاق ءسوز ايتقان جامان

بەت الدى لاعىپ،
ءسوز ايتقان جامان،
جەلدەي اعىپ،
اعىن ءسوز ايتقان جامان
"انانىكى بۇرىس"،
"مەنىكى دۇرىس" دەپ
ءسوز ايتقان جامان.
نە ايتساڭدا،
كوزدەگەن جەرىڭە
تيگىزە الماي جاتقان جامان.
قۇتىلماس جەردە،
كوپتىڭ اتىنان سويلەگەن جامان.
ءوزىن قۇدايعا تەڭەپ،
"قۇدايدىڭ ءسوزىن" ايتقانداي كورىپ،
بەدىرەيىپ،
بەتپاق ءسوز ايتقان جامان!

ءبىر مۇڭ،-ءبىر عازەل
شىركىن دۇنيە، تار سياقتى
دۇنيە شىركىن كەڭىستىك،
شەكسىز الەم.
ءبىز كىشكەنتاي بولشەگىمىز
بۇل عالامنىڭ.
قۇرتاقانداي بولساڭدا
تىرلىگىڭە تويماي جۇرگەن.
سەن –ادامسىڭ،
سانسىز ارمانىڭمەن،
تاۋسىلمايتىن قيالىڭمەن،
كەڭ دۇنيەگە سىيماي جۇرگەن.
كەڭ دۇنيە ساعان تار سياقتى،
شىن دوسىڭ بولماعاسىن،
شىن سىرلاسىڭ بولماعاسىن،
ەمىنىپ، قۇشاعىندا جاتاتىن،
ناقسۇيەرىڭ بولماعاسىن.
كەڭ دۇنيە ساعان تار سياقتى،
بۇل الەمدى اپپاق گۇلمەن
جايقالتا الماعاسىن!

تىرنالارمەن قوشتاسىپ

ۋاقىت دەگەننىڭ بەلگىسى جوق،
ولشەۋسىز،
زىمىراپ ءوتىپ بارادى
بايقاۋسىز.
سۋىق جەل سوققان تەرىستەن،
وڭمەننەن ءوتىپ بارادى،
توقتاۋسىز.
ارقادان قايتقان تىرنالار،
ءتىزىلىپ ساپ قۇرادى،
كوڭىلدىڭ كىرىن جاپقان بۇلت،
جوڭكىلىپ قايدا بارادى؟،
جىلى جاققا، شاماسى،
–اقاۋسىز.
وڭمەننەن وتكەن
وتكىر جەلمەن قوشتاسىپ،
وڭتۇستىگىن ساعىنعان،
تىرنالارمەن قوشتاسىپ،
قول بۇلعاپ تۇرمىن قيماستاي،،
كوڭىلىمدە- مۇز،
استىم -سىز.

جۇمات انەسۇلى،ازۋشى، اقىن

kerey.kz

Related Articles

  • الاش زيالىلارىنىڭ ۇرىمشىدەن قايتىپ كەلە جاتقاندا

    بولعان وقيعا ىزىمەن بولعان وقيعانىڭ ىزىمەن…   الاش جۇرتىنىڭ ءبىر ەمەس، بىرنەشە سەزى ءوتىپ، ءاليحاننىڭ كولچاكتان بەتى قايتىپ، “ەندى قايتىپ تاۋەلسىز ەل بولامىز” دەپ جۇرگەن كەز ەدى. سەمي الاش قايراتكەرلەرىنىڭ ورداسى ەدى. سەمەيدە جۇرگەن احمەت بايتۇرسىنوۆ باستاعان ءبىر توپ الاشورداشىلار قىتاي شەكاراسىنداعى ءۇرىمشى قالاسىنا بارىپ، ونداعى قازاق جۇرتىنىڭ حال جاعدايىن ءبىلىپ قايتۋعا جولعا شىققوان. ول كەزدە ءۇرىمشىنىڭ كوبى قازاق ەدى ۇيلەرى نەگىزىنەن سازدان قۇيىلعان. ورتا ازيانىڭ كوپ قالالارىن ەسكە سالعانداي. ءبىراز ۇلكەن كىسىلەر مەن جاستار احاڭنىڭ توتە الىپبيىمەن كىتاپ گازەت وقيدى. ەكەن. احاڭدى بۇرىن كورگەن ادامدار دا كەزدەستى. دەگەنمەن، احاڭ ءۇرىمشى قازاقتارىنىڭ تاەلسىز اۆتونوميا قۇرۋ تۋرالى ويلارى دا جوقتىعىن بايقاعان. سونىمەنگ، ءۇرىمشى قازاعىنىڭ جانە قىتايعا جاقىن باسقا ۇلتتاردىڭ باستى تۇرمىسى

  • ءبىر اۋىلداعى  ەكەۋدىڭ تاعدىرى

      جۇمات  انەسۇلى   ( ماحاببات تۋرالى اڭگىمە) “مەن سەنەن باسقانى ولگەنشە  كورمەيمىن دەپ سەرت بەرىپ ەدىم وزىمە” “دەدى بۋىنىپ ولەيىن دەپ جاتقان مايسا دەگەن قىز.. بۇل بايتوبە دەپ اتالاتىن اۋىل. بۇرىن ۇلكەن شارۋاشىلىقتارى بولعان.وقۋ اياقتالىپ، مەكتەپ بىتىرۋشىلەر مەكتەپتىڭ جانىنداعى الما باعىندا مەكتەپ بىتىرۋشىلەردىڭ تويى مەن  سىنىپتاس جاراس پەن مايسانىڭ تويى بىرگە وتەىزىلەتىن بولعان. جاراستىڭ Əكەسى فەرمەر، ازداپ ەگىستىگى بار. ال جاراسپەن بىرگن وقىعان Əمىرەنىڭ əكەسى əكىمشىلىكتە قىزمەت جاسايدى، ءəرى جەمىس وسىرەدى. بۇل جاراس پەن مايسانىڭ ۇيلەنۋ تويى باستالايىن دەپ جاتقاندا بولعان تراگەديا. جاراس پەن مايسا مەكتەپ ءبىتىرىپ،، ءوز سىنىپتاستارىمەن مەكتەپتىڭ جانىنداعى ۇلكەن باقتا ۇيلەنۋ تويلارىن مەكتەپ ءبىتىرۋ تويىمەن جال،عاستىرماقشى ەدى. مەكتەپتىڭ باعى القىزىل گۇلمەن جايناپ تۇر. وعان ءتۇرلى ءتۇستى لامپالار قوسىلعان. سىرتىنان

  • ماڭگى قازاق(ەرتەگى فەنتەزي) 

    قازاقتارعا جاسالىپ جاتقان  قيانات كوپ بولعاسىن، « ماڭگى قازاق» اتتى اڭگىمە جازسام دەپ جۇرەتىن ەدىم. وسىدان ءبىر كۇن بۇرىن سول اڭگىمەنىڭ سيۋجەتىنە كەلەتىن ءتۇس كورجىم. كەشەدەن بەرى جازۋعا كىرىسسەم بە دەپ ءجۇر ەدىم، ءساتى بۇگىن تۇسكەن سياقتى. جۇمات انەسۇلى وتە ەرتەدە ەمەس، بۇگىندە ەمەس، عىلىم دوكتورلارى سانجار مەن بالجان ينستيتۋتتا قىزمەت ەتەتىن.وزدەرىنىڭ لاۋازىمدارىنا قاراي قاراپايىم ەكى قاتارلى جاقسى سالىنعان كوتتەدجدە تۇردى.ينتەلليگەنت ادامدار ءومىردىڭ قيىندىقتارىنا كوپ ءمىن بەرە قويمايدى عوي، ومىرلەرى ءماندى، جايلى ءوتىپ جاتتى. جاقسىلىقتا كوپ كۇتتىرگەن جوق، سانجار مەن بالجان ۇلدى بولىپ، كوتتەدجدە شاعىن توي ءوتتى. نەگە ەكەنىن قايدام، اكە شەشەلەرى اقىلداسىپ، ءۇلدارىنىى ەسىمىن اڭسار دەپ اتاعان. اڭسار ەرتەدەگىدەي تەز دە وسكەن جوق، كەش تە وسكەن جوق. تاربيەلى جىگىت بولىپ

  • سۋ ىشكەندە قۇدىق قازىۋشىنى ۇمىتپا

    (23 – اڭگىمە) باياحمەت جۇمابايۇلى — ءبىزدىڭ زاماندا سەندەرشە كيىمنەن-كيىم تاڭدايتىن جاعداي قايدا، جاماپ-جاسقاپ، تون، شالبار كيسەك تە جەتەتىن. ءسويتىپ ءجۇرىپ ايانباي ەڭبەك ەتتىك. بۇگىنگى كۇن باساتىن جولدى ول كەزدە ايلاپ جۇردىك، ءتىپتى بۇگىنگىدەي دۇنيەنىڭ ءتورت بۇرىشىنان حابار تاۋىپ وتىراتىن جاعداي قايدا؟ — دەگەن قاريا نەمەرەسىنىڭ جۇمىستىڭ قىرىن بىلمەي، تىك قاسىق بولىپ ءوسىپ كەلە جاتقانىنا نارازى بەينەسىن اڭعارتىپ، ءوز ءومىر كەشىرمەسىنەن كەڭەستەر قوزعاعان. نەمەرەسى: — اتا، سول داۋىردە تۋعان وزدەرىڭىزدىڭ سورلى بولعان تالەيلەرىڭىزدەن كورمەيسىز بە؟ ولارىڭىزدى بىزگە ايتپاڭىز، —دەمەي مە. اشۋدان جارىلارمان بولعان قاريا: — ە، ونداي بولعاندا «ۇرپاق ءۇشىن باقىت-بايلىق جاراتسام» دەپ تەر توگىپ، جان قيىپ، ازىپ-توزعان اتا-بابالارىڭ سەندەرگە ايىپتى بولعانى عوي. «تەڭدىك ءۇشىن» دەپ اكەم وققا ۇشتى. ال

  • مۇحتار ماعاۋين: ورالحاندى دا، قۇدايىڭدى دا ۇمىتقان ەكەنسىڭ…

    ياعني، د.يسابەكوۆتى تاۋباعا ءتۇسىرۋ ءراسىمى رەسپۋبليكا پرەزيدەنتىنىڭ قولىنان بيىك ماراپات الىپ، جەلى كوتەرىلىپ تۇرعان د.يسابەكوۆ، مىنا ءبىز سياقتى پەندەسىنە كوڭىل ءبولىپ، «مۇحتار ماعاۋيننىڭ بۇكىل پوزيتسياسى ماعان ۇنامايدى» دەگەن ءتۇيىندى تاقىرىپپەن سۇحبات بەرىپتى – Nege.kz, 10.ءحى.2022. ءبىر زاماندا تانىعان، بىلگەن، ەندى كوزدەن تاسا، كوڭىلدەن وشكەن جازارماننىڭ، ءتارىزى، قىرىق-ەلۋ جىل بويى ىشتە بۋلىققان جۇرەكجاردى تولعامى. جارىققا شىققان كەزدە ءبىز تاريحي-تانىمدىق «التىن وردا» كىتابىن دەندەپ، قاجەتتى تىنىسقا ەرنەست حەمينگۋەيدىڭ ەسكى جۇرتى – جىلى تەڭىزگە بەت تۇزەگەن ەدىك. ەندى مىنە، ەكى اپتادان اسقاندا قايرىلىپ سوعۋعا مۇمكىندىك تاپتىق. ارتىقشا قاجەتتىلىكتەن ەمەس، الدەبىر اۋەسقوي اعايىندار ءدۇدامالدا قالماسىن دەپ. الدىمەن، ايقايلى سۇحباتتى وقىماعان بۇگىنگى جۇرتشىلىق ءۇشىن، ەڭ باستىسى – د.يسابەكوۆ باۋىرىمىزدىڭ مۇباراك ەسىمىن كەيىنگى زامانعا ۇمىتتىرماي جەتكەرۋ

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: