|  |  |  | 

سۋرەتتەر سويلەيدى تاريح قازاق شەجىرەسى

قازاقتار گانسۋ، تسينحاي ولكەسىنە 19- عاسىردىڭ 80-90 جىلدارى قونىس اۋدارا باستاعان

20- عاسىردىڭ 30- جىلدارى شىڭجاڭ ولكەسى التاي، ەرەنقابىرعا-بوعدا جانە باركول ءوڭىرىن مەكەندەگەن ءبىربولىم قازاقتار ساياسي قىسىمدارعا بايلانىستى اتامەكەندەرىن تاستاپ قىتايدىڭ گانسۋ، تسينحاي ولكەسىنە قونىس اۋدارعان ەدى. بۇل سۇگىرەت سول قازاقتاردىڭ مۇراعاتتا ساقتالعان تاريحي بەينەسى. 92830707_1676924889137758_8829220418494660608_n

ءبىرىنشى سۇگىرەت: 1938-جىلدىڭ 22- جەلتوقسانىندا تۇسىرىلگەن. سۇگىرەتتە، ەلىسقان ءالىپۇلى باستاعان كوش وتاماندارى (ليدەرى) تسينحاي ولكەسىنىڭ اتقامىنەرمەن جانە نان كين ۇكىمەتى اتىنان كەلگەن دەلەگاتتارىمەن ءجۇزدەسكەن كەزى. 

وڭنان ءۇشىنشى ادام ەلىسقان ءالىپۇلى، وڭنان بەسىنشىسى نان كين دەلەگاتى جولبارىس ۋاڭ جانە وڭنان جەتىنشىسى نان كين دەلەگاتى ايسابەك (يسا يۋسۋف الىپتەكين). 92690497_1676924969137750_172716680969977856_n

ەكىنشى سۇگىرەت، 1938- جىلى تسينحاي ولكەسىندە تۇسىرىلگەن. قازاقتاردىڭ تسينحاي باسشىلارىمەن كەزدەسۋ وتكىزگەن ءساتى.

93151659_1676944359135811_3689889666229600256_nءۇشىنشى سۇگىرەت، 1941- جىلدىڭ قىركۇيەك ايىندا گانسۋ وڭىرىندە تۇسىرىلگەن. سۇگىرەت ورتاسىندا نان كين ۇكىمەتىنىڭ دەلەگاتى ايسابەك مىرزا بار. سۇگىرەتتە گانسۋ ولكەسىنىڭ جيۋ چۋان اۋدانىندا قالىپ قويعان ءبىربولىم قازاقتار جانە قازاقتارمەن كەزدەسۋ جاساعان ايماق باسشىلارى، نان كين ۇكىمەتىنىڭ دەلەگاتتارى تۇسىرىلگەن.

93007509_1676944612469119_3886748852291633152_nءتورتىنشى سۇنىرەت ءۇشتىڭ جالعاسى. سۇگىرەتتە، نان كين دەلەگاتى ايسابەك مىرزا (+ بەلگىسى بار) جانە گانسۋ ولكەسىن مەكەندەگەن ءبىربولىم قازاقتاردىڭ بەينەسى تۇسىرىلگەن.

تاريحي دەرەكتەرگە سۇيەنسەك، قازاقتار گانسۋ، تسينحاي ولكەسىنە بۇدان 60-70 جىل بۇرىن قونىس اۋدارا باستاعان. ياعني، 19- عاسىردىڭ 80-90 جىلدارى التاي، باركول قازاقتارى جەر شالىپ قونىس ىزدەۋ ماقساتىمەن العاش بولىپ بۇل ولكەگە ىرگە تەپكەن. 20-عاسىردىڭ 30- جىلدارىنا كەلگەندە قونىس اۋدارۋشىلار سانى كۇرد ارتقان. ءتىپتى ۇزىن سانى 3000 تۇتىننەن اسىپ كەتكەن…

ەسكەرتۋ: سۇگىرەتتەر قىزىربەك قايراتۇللا اقساقالدىڭ كىتابى مەن جەكە مۇراعاتىنان الىندى.

Eldes Orda

Related Articles

  • جۇمابەك تاشەنەۆتىڭ تۋعانىنا 110 جىل

    جۇمابەك تاشەنەۆتىڭ تۋعانىنا 110 جىل

    بۇگىن جۇمابەك تاشەنەۆتىڭ تۋعانىنا 110 جىل تولىپ وتىر. قۇجاتتاردى وقىساق، حرۋششەۆ قىرىمدى ۋكرايناعا بەرگەن سوڭ رەسپۋبليكالاردىڭ ايماقتارىن باسقاشا بولمەك بولعان ەكەن. قازاقستاندا تسەليننىي كراي قۇرىپ، ەلدىڭ وڭتۇستىك بولىگىن كورشى ەلدەرگە بەرۋگە ءۇزىلدى-كەسىلدى قارسى بولعان. بۇل ماسەلەنىڭ ءتىپتى قاراستىرىلۋىنا قارسى شىققان. كەيىن وسى ۇستانىمى ءۇشىن قىزمەتى تومەندەتىلدى. مينيسترلەر كابينەتىنىڭ توراعاسى قىزمەتىندە ب.مومىشۇلى، ر.قوشقارباەۆتى ۇلى وتان سوعىسىنىڭ باتىرى اتاعىنا بىرنەشە رەت ۇسىنىپتى. س.نۇرماعامبەتوۆكە كومەكتەسىپتى. 1960ج 212 پاتەرلى ءۇيدى قازاق ونەرىنىڭ مايتالماندارىنا بەرگىزىپتى. 1955ج قىتايدان ورالعان 100 وتباسى دالادا قالعاندا ولاردىڭ ماسەلەسىن شەشۋ ءۇشىن ۇكىمەتتەن ارنايى كوميسسيا قۇرۋدى سۇراعان ەكەن. ەلگە قىزمەت ەتكەن ازامات قوي. p.s. مۇنداي پرينتسيپشىلدىك – بۇگىندە سيرەك كەزدەسەتىن قاسيەت. Nurmukhamed Baigarayev

  • ناۋرىز تۋرالى ماڭىزدى قۇجات

    ناۋرىز تۋرالى ماڭىزدى قۇجات

    اشىق دەرەككوزدەردەن 1920 جىلعى 20 ناۋرىزدا تاشكەنتتە تۇرار رىسقۇلوۆ قول قويعان ناۋرىزدى اتاپ ءوتۋ تۋرالى بۇيرىققا كوزىم ءتۇستى. دەمەك، بيىل بۇل تاريحي قۇجاتقا – 105 جىل! الايدا، ارادا نەبارى التى جىل وتكەن سوڭ 1926 جىلى ناۋرىزعا تىيىم سالىندى. ال، 1920 جىلى تۇركىستان كەڭەستىك رەسپۋبليكاسىنىڭ ورتالىق اتقارۋ كوميتەتىنىڭ توراعاسى بولىپ قىزمەت ەتكەن تۇرار رىسقۇلوۆتىڭ تاعدىرى قانداي قايعىمەن اياقتالعانى بارشامىزعا ءمالىم. ونى “حالىق جاۋى” دەپ تانىپ، 1938 جىلدىڭ 10 اقپانىندا اتۋ جازاسىنا كەسكەن… ناشەل ۆوت تاكوي دوكۋمەنت ۆ وتكرىتىح يستوچنيكاح: پريكاز، يزداننىي ۆ تاشكەنتە تۋراروم رىسكۋلوۆىم وت 20 مارتا 1920 گودا و پرازدنوۆاني ناۋرىزا. پولۋچاەتسيا، ۆ ەتوم گودۋ ەتومۋ يستوريچەسكومۋ دوكۋمەنتۋ يسپولنيلوس 105 لەت! ۆ 1926 گودۋ ناۋرىز وكازالسيا پود زاپرەتوم. ا

  • قازاق-جوڭعار ءدىن ءۇشىن سوعىسپاعان!

    قازاق-جوڭعار ءدىن ءۇشىن سوعىسپاعان!

    قازاق-جوڭعار ءدىن ءۇشىن سوعىسقان دەگەندەر مىنا دەرەككە سۇيەنسە كەرەك: 1691 جىلى 6 اقپاندا يركۋتسك قالاسىندا جوڭعار حانى گالدان بوشوگتۋ (موڭعول. گالدان بوشيگت; قالم. گالدان-بوشيگت; 1644 – 1697) ەلشىلەرىنىڭ قازاق حاندىعى تۋرالى اڭگىمەسى. «…شابارماندار: «وسىدان ون جىلداي بۇرىن ولار، قالماق بۋشۋحتۋ حانى مەن كازاك ورداسى، ءدىنى ءارتۇرلى بولعان. بۋشۋحتۋ حان قالماقتارمەن جانە باسقا دا وردا مۇشەلەرىمەن بىرگە دالاي-لاماعا سەنەدى، ال كازاك ورداسى اسىرەسە مۇحامەتكە قىرىمدىق جولمەن سەنەدى، بۇسۋرماندىق جولمەن سۇندەتتەلەدى. ال بۋشۋحتۋ حان كازاك ورداسىنا ونىمەن، قالماق بۋشۋحتۋ حانىمەن جانە وردانىڭ باسقالارىمەن ءبىر دالاي لاماعا بىرىگىپ بۋدداعا سەنسىن دەپ جىبەردى. سوندىقتان دا ولارمەن جانجال تۋىندادى، ويتكەنى ولار قالماق جولىمەن دالاي-لاماعا سەنگىسى كەلمەدى، وسىنىڭ سالدارىنان ۇلكەن شايقاستار بولىپ، بۋشۋحتۋ حان ولاردىڭ كوپتەگەن

  • ۋراڭحاي تاڭبالارى

    ۋراڭحاي تاڭبالارى

    بۇل قولجازبا پولياك تەكتى ورىس زەرتتەۋشىسى گ.ە. گرۋمم-گرجيمايلونىڭ 1903 جىلى تۋۆا مەن باتىس موڭعولياعا جاساعان ەكسپەديتسياسى بارىسىندا جازعان كۇندەلىگىنەن الىندى. جازبادا ۋراڭحاي تاڭبالارى بەرىلگەن. ولاردىڭ قايدان الىنعانى جانە اتاۋلارى جازىلعان. جوشى ۇلىسى تاڭبالارىمەن ۇقساستىق بايقالادى قاجىمۇرات تولەگەنۇلى

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى:

Zero.KZ