جاڭا مينيستر بالالاردى قاي تىلدە وقىتۋ كەرەك ەكەنىن ايتتى
10 اقپاندا ەرلان ساعاديەۆ قر ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى بولىپ تاعايىندالدى. كونفەرەنتسيالاردىڭ بىرىندە ول بالالاردى قاي تىلدە وقىتۋ كەرەكتىگىن ايتقان بولاتىن، – دەپ حابارلايدىTengrinews.kz تىلشىسى.
الەۋمەتتىك جەلىلەردە كوپتەگەن قازاقستاندىق قولدانۋشىلار، ساياساتتانۋشىلار، جۋرناليستەر ساعاديەۆتىڭ مينيستر لاۋازىمىنا تاعايىندالۋىن ەڭ دۇرىس شەشىمدەردىڭ ءبىرى دەپ اتادى. ساعاديەۆ ءوزىنىڭ جاڭاشىل يدەيالارىمەن بەلگىلى. ول “TEDxAlmaty 2013″ شاراسىندا ءۇش تىلدە ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى تۋرالى ءسوز قوزعادى. ايتا كەتەيىك، قازاقستاندىق مەكتەپتەرگە جاپپاي ءۇش تىلدە ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن ەنگىزۋ 2023 جىلى ىسكە اسىرىلادى.
ساعاديەۆتىڭ ايتۋىنشا، اتا-انالار مەكتەپتى تاڭداۋعا كەلگەندە ۇنەمى قينالادى ء(مينيستردىڭ بەس بالاسى بار): مىسالى بالانى قاي تىلدە وقىتاتىن مەكتەپكە بەرگەن دۇرىس. ونىڭ ايتۋىنشا، اتا-انالار مەكتەپتى تاڭداعان كەزدە بەلگىلى ءبىر مالىمەتتەرگە، ساندارعا جانە ترەند دەگەن ۇعىمدارعا سۇيەنۋى كەرەك. سونىمەن قاتار، مينيستر ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى تۋرالى ءوز كوزقاراستارىن ءبولىستى.
مينيستر مالىمدەمەسىندە ءوزىنىڭ 7 جاسقا دەيىن اۋىلدا ءوسىپ، تەك قازاق تىلىندە سويلەپ، 7 جاسىنان 21 جاسىنا دەيىن ورىس ءتىلدى ورتادا وسكەندىگىن ايتىپ ءوتتى. ال كەيىن 8 جىل بويى اقش-تا اعىلشىن ءتىلىن ۇيرەنگەندىگىن ايتتى.
ساعاديەۆ مادەني تاربيە مەن ءبىلىم بەرۋدىڭ ماقساتتارى مەن مىندەتتەرىن اجىراتا ءبىلۋدىڭ قاجەتتىلىگىن ايتتى. ءبىلىم ءمينيسترى ادەبيەتتىڭ كوبى تەك اعىلشىن تىلىندە شىعارىلاتىندىعىن ەسكە سالدى. سونىمەن بىرگە، ول ستاتيستيكالىق مالىمەتتەر بويىنشا، اعىلشىن تىلىندە جىل سايىن 500 مىڭنان اسا كىتاپتىڭ باسىلىپ شىعاتىنىن ەسكە سالدى.
“قازاقستانداعى ءبىلىم رەفورماسى تۋرالى ايتاتىن بولساق، بىزگە مەكتەپتىڭ ءبىر ۇلگىسى كەرەك. قازىرگى مەكتەپتەر سياقتى ەمەس. بۇل مەكتەپتە بارلىق تەحنيكالىق ماماندىقتار اعىلشىن تىلىندە، قازاقستان تاريحى مەن مادەنيەتى قازاق تىلىندە، تمد ەلدەرىنىڭ تاريحى مەن مادەنيەتى ورىس تىلىندە وقىتىلادى. ءۇش تىلدە وقىتۋ مىندەتتەلەدى. بالالارىمىز دا قاتتى قينالمايدى. العا جىلجۋ بار. (…) ەلباسى ءۇش تىلدە ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى تۋرالى جاريالادى، بارلىق مەكتەپتى مىندەتتى تۇردە وسى جۇيەگە اۋىستىرۋعا نۇسقاۋ بەردى. ياعني، ساياسي شەشىم قابىلدانىپ قويدى. ەندى وسى جۇيەنى تەك جىلدام ىسكە اسىرۋ قاجەت. مەنى دۇرىس تۇسىنىڭىزدەر. مەن انام ايتقانداي، امەريكالىق مادەنيەتتىڭ نەمەسە اعىلشىن ءتىلىنىڭ تابىنۋشىسى ەمەسپىن. ءيا، ول ماعان ۇنايدى. بىراق ءبىزدىڭ بالالارعا وسىنداي كىتاپتاردى الۋعا مۇمكىندىك كەرەك، ايتپەسە ءبىز جەڭىلىپ قالامىز”، – دەدى مينيستر.
“بىزگە بولاشاقتا مادەنيەتىمىزدى وزگەرتەتىن ترەندتەردى ءتۇسىنۋ ءۇشىن عىلىم قاجەت. (…) ءبىز اتا-انا رەتىندە ءبىلىم بەرۋدىڭ بارلىق ماقساتى مەن تاپسىرماسىن اجىراتا ءبىلۋىمىز كەرەك. ەگەر وسىنى بىلسەك، ماسەلە وزدىگىنەن شەشىلىپ، بالانى قاي تىلدە وقىتۋ كەرەكتىگى جايلى ماسەلەگە نۇكتە قويىلادى”، – دەدى ول.
https://youtu.be/kgH8Qs0QvAM
ساعاديەۆ قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىن بىتىرگەن. اقش-تىڭ ميننەسوتا شتاتىنداعى وقۋ ورنىن ءبىتىرىپ، ماگيستر اتاعىن العان. ول حالىقارالىق IT ۋنيۆەرسيتەتى مەن حالىقارالىق بيزنەس ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ نەگىزىن قالاعانداردىڭ ءبىرى. ونىڭ اكەسى – كەنجەعالي ساعاديەۆ بەلگىلى ەكونوميست، قوعام قايراتكەرى.
© primeminister.kz
جاڭا لاۋازىمعا تاعايىندالعان ءمينيستردى ۇجىمعا پرەمەر-مينيستر كارىم ءماسىموۆ تانىستىردى.
دەگەنمەن، ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتىندە بۇرىنعى ءبىلىم مينيستر اسلان ءسارىنجىپوۆتىڭ قانداي لاۋازىمعا تاعايىندالعانى تۋرالى اقپارات بەرىلمەگەن.
tengrinews.kz
پىكىر قالدىرۋ