|  | 

Жаһан жаңалықтары

Ядролық тәуекелдер және Ресейдің күйреуі.11 БОЛЖАМ

«Stratfor» саяси сараптамалық компаниясы әлемді саяси және экономикалық бағыттан үлкен  өзгеріс күтіп тұрғанын сөз етіп, алдағы он жылдыққа 11 жорамал жасады. Аталған компания болжамына АҚШ-тың өзі әлемдегі қақтығыстардан бойын аулаққа салып жатқанын негіз етеді. nv.ua сайты аударып басқан материалда, әлемде өмір сүру қауіпті бола түсетінін, АҚШ шын мәнінде әлсірей бастағанын, ал, басқа да алпауыт елдерде хаос басталып, құлдырау жүретіні жазылған.

1. Ресейдің күйреуі. Санкциялар мен мұнай бағасының төмендеуі, рублдің құнсыздануы, қорғаныс шығынының артуы мен ішкі қарсылықтардың өрши түсуі Кремлдің Ресейді алпауыт елдер қатарында ұстап тұруына мүмкіндік бермейді. Ресей Федерациясы бірнеше бөлікке бөлінбейді, бірақ Мәскеу аймақтарда билік өкілеттігін жоғалтады.

2. АҚШ ядролық қуатын арттырып жатыр. Егер Ресейде ыдырау мен бөлшектену болса, Ресейдің ядролық инфрақұрылымы мен географиялық кеңістігіндегі шашыраңқылық тіпті үлкен зауалға әкеп соғуы мүмкін. Бұндай жағдайда туындаған ядролық қару, уран қоймаларын қорғау және тасымалдау жүйесін қорғау үшін АҚШ-тың арнайы күштерді жұмылдыруына тура келеді.

3. Германияда проблемалар туындайды. Еуроаймақтағы дағдарыс пен өзара сенімсіздіктерден Германияның мақсатты әрі жүйелі экспорттық экономикасы ауыр зардап шегуі мүмкін. Бұл елдің болашағынан экономикалық ауыр сілкіністерді күтуге болады.

4. Польша Еуропаның бірден бір лидеріне айналуы әбден мүмкін. Бұл ел экономикалық өрлеу мен саяси ықпалды кеңістіктің орталығы болады.

5. Еуропаның ыдырауы. Еуропа үшін бірліктің өңірлік және ұлттық аймақтарға  ыдырап, бұлыңғыр саясат пен экономикалық кедергілерге тап болатын жағымсыз елесі сезіледі. Ол өз кезегінде, Батыс Еуропа, Шығыс Еуропа, Скандинавия және Британ аралдары болып жақын қатынасы жоқ төрт бөлікке  бөлінуі мүмкін.

6. Түркия мен АҚШ жақын одақтасқа айналады. Түрлі бетбұрыстардан өтіп жатқан Мұсылман елдерінен Түркия алдыңғы қатарға қол жеткізді. Бұл мемлекет өз шекарасындағы қақтығыстарға араласуға қазір де құлықсыз. Бұндай бейтараптық пен берік күшінің арқасында Түркия АҚШ-тың тәуелсіз серіктесіне айналуы әбден мүмкін. Алайда, Түркия үшін Арменияда әскери базасы бар агрессор  Ресейден Қаратеңіз аймағындағы потенциалын сақтап, басқа елдерге қалқан болу міндеті тұр.

7. Қытай үлкен мәселелерге тап болады. Экономикалық өсімнің баяулауы халықтың билеуші Компартияға көңілі толмауына жетелеуі мүмкін. Партия ондай жағдайда либералдыққа барудың орнына ішкі бақылауды күшейте түседі. Оның соңы жақсылыққа апармайды.  Сонымен қатар, Қытай табысы ел ішінде және халықаралық нарықтарда шектеліп, географиялық маңызын жоғалтады.

8. Жапония Азияның басты теңіз державасына айналады. Импортқа тәуелді бұл ел Қытаймен бәсекелестікке түсіп, меншікті теңіз жолдарын қорғайтын болады. Токионың өңірде билікті күшейтуден басқа жолы жоқ. Сондай-ақ, олардың алдында АҚШ-тың Жапонияға қарсы ұстанымын әлсірету міндеті де тұр.

9. Оңтүстік қытай теңізіндегі аралдар дауы күшінде қалды. Бірақ, аралдар жөніндегі тартыс әскери қақтығыстар тудырмайды, бұрынғыдай, өзекті мәселе ретінде жалғасты талқылана бермек. Ресей кейбір ұсыныстарын алға қоюы мүмкін, ол уақытта Қытай мен Жапония да өз ұпайын түгендейді.

10. 16 мини Қытай. Қытай экономикасы өсімі баяулап барады. Бірақ өндіріс деңгейі төмендемейді. Бұл басқа даму жолындағы мемлекеттер үшін қосымша мүмкіндіктер туғызады. Мексика, Никарагуа, Доминикан Республикасы, Перу, Эфиопия, Уганда, Кения, Танзания, Бангладеш, Мьянма, Шри-Ланка, Лаос, Вьетнам, Камбоджа, Филиппин және Индонезия сияқты елдерде көптеген жұмыс орындары ашылады.

11. АҚШ билігі әлсірей түсетін болады. Вашингтон әлемдік проблемаларды шешуге сақтықпен қарап, лидерлік позициясын жоғалтып алмауға жанын салмақ. Бұл әлемде біз мүлде күтпеген өзгерістер туғызады. Штаттар өсіп келе жатқан экономика, ішкі энергия өндіру, экспортты азайту  тұрғысында жаһандық дағдарыстың өзін ыңғайлы оқшаулау арқылы әлемнің ең тұрақты және қуатты елі сезінуі мүмкін.

 

Abai.kz

Related Articles

  • АҚШ сенаты Украинаға қаржылай көмек қарастырылған заң жобасын мақұлдады

    АҚШ конгресі.  АҚШ сенаты 13 ақпанда Украина, Израиль және Тайваньға 95 млрд доллар болатын қаржылай көмек беру туралы заң жобасын мақұлдады. Сенатта демократтар басым орынға ие. Енді заң жобасын Республикалық партия басым Өкілдер палатасы қарайды. Өкілдер палатасында жобаның заң статусын алуға мүмкіндігі аз деген болжам да айталады. Президент-демократ Джо Байден біраз уақыттан бері екі палатаны Украина мен АҚШ-тың Үнді-Тынық мұхит аумағындағы серіктестеріне көмек беруді жылдамдатуға шақырып келеді. Украина билігі басты одақтасы АҚШ-тан қолдау азайған тұста қару-жарақ жетпей жатқанын бірнеше рет мәлімдеген. Украина президенті Владимир Зеленский бүгін, 13 ақпанда АҚШ сенатының бұл заң жобасын мақұлдағанына алғыс айтты. Құжатта Киевке 61 млр доллар беру қарастырылған. “Американың көмегі Украинаға бейбіт өмірді жақындастырып, әлемдік

  • АҚШ сенаты Украина мен Израильге көмек беру туралы заң жобасын мақұлдады

    Азат Еуропа / Азаттық радиосы АҚШ сенаты Украина мен Израильге 118 миллиард доллар қосымша қаржы көмегін беру туралы екі партия ұсынған заң жобасын және АҚШ-тың оңтүстік шекарасын нығайту туралы заң жобасын мақұлдады. Былтыр қазан айынан бері жалғасып келе жатқан “ұлттық қауіпсіздікке байланысты қосымша қаржыландыру туралы” дауға нүкте қоятын компромистік мәтін АҚШ сенатының сайтына шыққан. Заң жобасы бойынша, сенаторлар 60 миллиард долларды Украинаны қолдауға, 14 миллиардты Израильге көмекке, 20 миллиардтан астам долларды АҚШ-тың Мексикамен шекарасын қауіпсіздендіруге, шамамен бес миллиардты АҚШ-тың Тынық мұхит аймағындағы серіктерін қаржыландыруға, екі жарым миллиардқа жуық долларды “Қызыл теңіздегі” операцияны қолдауға, тағы да сондай қаржыны АҚШ-тың Орталық қолбасшылығына бөлуді жоспарлаған. АҚШ президенті Джо Байден конгресстен Украина, Израиль және Тайваньға

  • Мәскеу Тоқаевтан Пригожиннің бүлігін басуға көмектесуді сұрады ма?

    Елнұр ӘЛІМОВА Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев және Ресей басшысы Владимир Путин. Бұл аптада Батыс басылымдары маусым айында «ЧВК Вагнердің» жетекшісі Евгений Пригожиннің әскери бүлігі кезінде Ресей Қазақстаннан көмек сұрағанын, бірақ президент Қасым-Жомарт Тоқаев одан бас тартқанын жазды. Сонымен қатар Астана мен Анкара әскери саладағы серіктестікті күшейтіп, 2024 жылы елде дрон шығара бастайтынына тоқталды. Бұдан бөлек Орталық Азия Батыс елдері үшін не себепті маңызды аймаққа айналғанын талдады. ҚАЗАҚСТАН МЕН ТҮРКИЯ ANKA ДРОНЫН ШЫҒАРА БАСТАЙДЫ АҚШ-тағы Jamestown қоры Қазақстан мен Түркия әскери серіктестікті күшейтіп жатқанына назар аударады. Қазақстан 2024 жылдан бастап елде Түркияның Anka дрондарын шығара бастайды. 28 қараша күні қорғаныс министрлігі дрон өндіретін отандық компанияны таңдап жатқанын хабарлады. Мәлімдемеде Түркияның Anka дроны елде

  • Әзербайжан Қарабаққа шабуыл бастады. Қазірге дейін не белгілі?

    Азаттық радиосы Әзербайжан қорғаныс министрлігінің Таулы Қарабақта “армениялық әскерилердің позициясын жойдық” деп таратқан фотосы. 19 қыркүйек 2019 жыл.  19 қыркүйекте Әзербайжан Таулы Қарабақта “антитеррористік операция” бастағанын мәлімдеді. Бакудың бұл мәлімдемесінен соң Қарабақта тұратын армяндар артиллериядан шабуыл басталғанын айтады. “Степанакертте жарылыс естіліп жатыр. Балалар мен ата-аналар жертөлелерге түсті. Балконымнан әр жақтан жарылыс дауысы естіліп жатыр, тоқтар емес. Артиллерия қатты атқылап жатыр, атыс дауысы да толастар емес” деді Таулы Қарабақтағы тәуелсіз журналист Марут Ванян. Азаттықтың Армян қызметінің хабарлауынша, 19 қыркүйек 11:10-да Әзербайжан күштері Қарабақтағы Аскеран ауданын атқылаған. “Эхо Кавказ” сайты Степанакерт қаласында әуе дабылы қағылғаны хабарланды. Степанакерт қаласында қашып бара жатқан адамдар. 19 қыркүйек 2023 жыл. Таулы Қарабақтағы армяндардың бақылауындағы аймақтың омбудсмені

  • АҚШ украин сарбаздарын F-16 жойғыш ұшақтарын басқарып үйретуге рұқсат берді

    F-16 жойғыш ұшағы.         АҚШ президенті Джо Байден украин ұшқыштарын F-16 жойғыш ұшағын басқарып үйретуге рұқсат берді. Бұл жөнінде Пентагонның баспасөз хатшысының орынбасары Сабрина Сингх хабарлады. Оның айтуынша, Нидерланд және Дания оқыту жағына жауап беруі мүмкін. Пентагон өкілі бұдан өзге ақпарат бермеді. Шілде айында Politico журналы Дания мен Нидерланд бастаған 11 елден құралған коалиция украин ұшқыштарын F-16 жойғыш ұшақтарын басқарып үйретуге дайын екенін, алайда ол үшін ұшақты шығарушы ел АҚШ-тың ресми рұқсаты қажет екенін хабарлаған. Басылымның жазуынша, дегенмен 11 елдің ешқайсысы әзірге ол бағдарлама үшін ұшақ бөлмеген. Шілде айында Ақ үйдің ұлттық қауіпсіздік жөніндегі үйлестірушісі Джон Кирби оқыту мерзімі, орны мен ұзақтығы әлі қарастырылып жатқанын айтқан. Өткен аптада Politico

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: