Жұмат ӘНЕСҰЛЫ | Kerey.kz/Керей.кз

Көз қарас

Торғайдан ұшқан көк торғай

kerey.kz
| Jun 20, 2017 | 10,097 views

Аян -Сейітхан Нысаналин, ақын, жазушы Торғайдан ұшқан көк торғай (Журналист- жазушы, ақын Жұмат Әнесұлы туралы эссе) Қазақтың Ұлы даласының қай пұшпағы болса да қасиетті, қымбат маған. Бірақ, тұнып тұрған тарихы тарау тарау Торғай топырағын қаршадайымнан бір басуға құмартып, көптен ойда жүр еді. Ақыры, реті келіп, «Лениншіл жас» (қазіргі «Жас Алаш») іссапарға жұмсады. Арқалық әуежайынан түсіп, Амангелді мен Жангелді аудандарын армансыз аралап, сапар оңтүстікке қарай ойысты. Ойдым ойдым орман тоғай , қыр белеске ұласқан құмдауыт жазық басталып,төңірегі балхаш жасыл төбешіктерге толы ботакөз бұлақ бастаулар тынысты ашып, кеңейтіп жібергендей. Керімсал самал іштен тына күрсініп, жанға ерек рахат сыйлады. Көз ұшындағы көкжиекте бұлың бұлың бұлдыраған жатаған жоталарға қарадым. Қызыл шағыл шаңғыт жолдардан бұлтылдап
2420
Тарих

АҒАЙЫНДЫ БІРІМЖАНОВТАР- АЛАШ ҚАЙРАТКЕРЛЕРІ

kerey.kz
| Apr 10, 2017 | 9,047 views

«Алаш партиясы мен Алашорданың құрылғанына 100 жыл Жұмат ӘНЕСҰЛЫ АҒАЙЫНДЫ БІРІМЖАНОВТАР- АЛАШ ҚАЙРАТКЕРЛЕРІ 1905-жылы бүкіл Ресейді қамтыған Орыс революциясы мен император Николай II- нің 1905-жылдың тамызында қол қойған Манифестіндегі 1-ші тарауындағы «Сөз, жеке тұлғаның бостандығы,жиындар мен қоғамдық ұйымдардың бостандығы» туралы тарауы Қазақ даласына үлкен өзгерістер әкелді. ХХ- ғасырдың басында -ақ, ел қамын жеп отаршыларға қарсы саяси көзқарасы қалыптаса бастаған Қазақ зиялылары енді елдің басын қосып, империяның озбырлығына бірігіп күресуді бастаған еді. Ә.Бөкейханов, А.Байтұрсынов. М.Дулатов, Ж.Ақбаев ұйымдастырып,мыңдаған қазақ аймақтарының өкілдері қол қойып, патшаның атына, премьер министр Столыпиннің атына, Ішкі істер министрінің атына жазылған жолданған ПЕТИЦИЯ осы Алаш қозғалысының бастауы болатын.Ол петицияларда атап көрсетілген он төрт бап патша Манифесінде жазылған заңдық баптарға
3250
Езутартар

ҚУ- ҚУ, ДУ- ДУ

kerey.kz
| Mar 30, 2017 | 16,004 views

Жұмат ӘНЕСҰЛЫ ҚУ- ҚУ, ДУ- ДУ ( Жұматтың әзілдері мен қалжыңдары) «Беті бес елі қалың ұятсыз өсекші арамызда жүр екен ғой!» Ауылдағы жаңалықтарды үйден үйге жеткізіп отыратын бір ақ әйел бар. Оны жұрт “Қаражорға” деп атайды. Aуылға бір “жаңалық тараса “Кім айтыпты” деп сұрағанда, “Қаражорға” айтты” десе, бітті, “Ә,ә! Қаражорға айтса, қалт айтпайды” дейді екен жұрт. Содан ойда жоқта Қаражорғаға бір бәсекелес шығады. Соңғы кезде көрші қаладан жеткен “жаңалықтар” пайда бола бастайды. Сосын Қаражорға өзінен басқада “жаңалық” айтушыны іздеп, көршісінен: “Кім айтып жүр бұл әңгімені?” деп сұрайды. Көршісі: “Ауылсоветтің қатыны жексенбі сайын қалаға барып келеді, сол айтты” десе, Қаражорға: “Көтек! Беті бес елі қалың ұятсыз өсекші өзіміздің арамызда жүр
976
Езутартар

КҮЛЕЙІН БЕ, КҮЛМЕЙІН БЕ? (әзіл -қалжыңдар)

kerey.kz
| Jan 29, 2017 | 16,946 views

«Бар бол!…» “Сөзбен ұрғанды сөзбен жығам, көзбен ұрғанды көзбен жығам Күшпен ұрғанды, күшпен жығам” деп бір жігіт ағасы топтың арасында мақтанып тұр екен. Қасында тұрған палуан денелі жігіт сөзуар жігіттің сөзін ұнатпай қалса керек, жұдырығымен сілтеп қапты. Анау тәжірибелі боксшы болса керек, соққыдан жалт ете қап, жұдырық сілтеген жігітті ұрып қапты. Сонда ана жігіт құлап жатып, мынаған: ” Мәләдессің! Сөзің де, күшің де бар жігіт екесің! Бар бол!” деген екен. Мысықтың әуресі (“әзіл) Қызық боп жатыр, Әлде шыжық болып жатыр. Жолбарыс барысқа, Барыс түлкіге айналып кеткен заман. Түлкі -мысыққа, Нансаңыз да, нанбасаңызда мейліңіз, Бірақ, сол мысық Жолбарысқа ұқсаймын деп Жалын күдірейтті, Дауысын дүрілдетті, бақырды, шақырды, Сонда да барысқа ұқсай
2130
Тарих

А. БАЙТҰРСЫНОВТЫҢ ТУЫСТАРЫ -ӨТКЕН ТАРИХТЫҢ КУӘГЕРЛЕРІ

kerey.kz
| Jan 4, 2017 | 7,063 views

Алаш тарихынан Жұмат ӘНЕСҰЛЫ Ұлы жазушы Мұхтар Әуезовтің жылы Ахаңның елу жылдық мерей тойында «Ахаң ұлт матбуғатының көзін ашпағанда, қоңсы кент ағайындардың біріне табынып, , таңбадан айырылып, кететін едік. Қазақтың дыбысына, сөзіне арнап, әліппе шығарып, тіл, һәм оқу құралдарын шығарып, қазақтың жалпақ тілін талайға үйреткен Ахаң еді. Ұлт қамы дегенді ескерген адам болмай, қазақ құлшылыққа кез болғанда, бостандыққа жол көрсеткен Ахаң еді…» дейді. 1998-жылы Астанада өткен Ахаңның жылдық мерей тойында дарабоз жазушы Әбіш Кекілбаев өз баяндамасында «Ахаң тіл ғылымындағы, әдеиеттегі, этнография саласындағы алапат еңбектері, саясаттағы қазақ халқының келешегі үшін жасаған жанкештілік қызметтері даңқ, атақ үшін емес, ұлтының қамы, болашағы үшін жасаған қызметтері еді» деп атап өткен еді. Ә.Кекілбаев айтқандай, А.Байтұрсыновтың
2288
Езутартар

Күлдір – дүлдір ( Жаңа жылдық кешке арналғанәзіл қалжыңдар)

kerey.kz
| Dec 26, 2016 | 14,645 views

Жұмат ӘНЕСҰЛЫ «Әлі бұзылмаған қазағым бар екен» деп барайын» Үлкен сарайда концерт жүріп жатады. Әншілер өзбек, қырғыз, тәжік, үндіс, орыс, ағылшын ырғағында ән шырқап жатады. Осы кезде сахна сыртында (кулисаның арты) бір кемпір әншілер боянатын есіктердің бірін ашып, бірін жауып жүреді. Оны көрген бір жігіт: “Кімді іздеп жүрсіз?” деп сұрайды. Кемпір: “Осы әншілердің ішінде қазақы ән айтатын адам бар ма екен деп соны іздеп жүрмін” депті. Сол кезде қатардағы боянатын есіктен шыққан бір әнші қыз: “Жүріңіз, апа, мен қазір қазақы ән айтамын” деп үлкен кісіні қолтығынан алыпты. Сол кезде кемпір: “Сөйтші, айналайын.Сенің алдыңдағылардың айғайынан құлағым бітеліп қалды. Бір құрышымды қандырып, қазақи әндер айтшы. Үйге әлі бұзылмаған қазақ бар екен деп барайын”
870