|  |  | 

كوز قاراس ساياسات

“نازارباەۆ 2020 جىلى سايلاۋعا تۇسەدى دەپ ويلامايمىن”

قاسىم-جومارت توقاەۆ

قاسىم-جومارت توقاەۆ

قازاقستان سەناتىنىڭ توراعاسى قاسىم-جومارت توقاەۆ ۇلىبريتانيالىق ۆۆس تەلەارناسىنىڭ Hard Talk باعدارلاماسىنا سۇحبات بەرىپ، نازارباەۆتىڭ بيلىگى جانە ەلدەگى جەمقورلىقپەن كۇرەس تۋرالى ايتتى. سۇحبات 20 ماۋسىمدا ۆۆس News تەلەارناسىنا جانە BBC راديوسىنا شىقتى.

“نازارباەۆتىڭ بيلىكتە ۇزاق وتىرۋى – تۇراقتىلىقتىڭ بەلگىسى. 2020 جىلعا دەيىن بيلىكتە بولادى. كەيىن سايلاۋعا تۇسەم دەسە وزىنە بايلانىستى” دەدى توقاەۆ سۇحباتىندا.

وسى ساتتە حابار جۇرگىزۋشىسى ستيۆەن ساكۋر “ەگەر مەنىڭ ماتەماتيكالىق ەسەبىم دۇرىس بولسا، 2020 جىلى نازارباەۆ 80 جاسقا تولادى عوي؟” دەپ سۇرادى.

بۇل سۇراققا توقاەۆ ء“يا، ءيا. مالايزيادا 92 جاسقا تولعان ماحاتحير موحاماد پرەمەر-مينيستر بولدى عوي. اشىعىن ايتقاندا، 2020 جىلى نازارباەۆ پرەزيدەنت سايلاۋىنا تۇسەدى دەپ ويلامايمىن. ول وتە اقىلدى ادام. مۇمكىن 2020 جىلعى سايلاۋ باسقا كانديداتتارمەن وتەر. سايلاۋعا تۇسەدى دەپ ويلامايمىن. بۇل – مەنىڭ جەكە ويىم. ارينە ءبارى نازارباەۆتىڭ وزىنە بايلانىستى” دەپ جاۋاپ قاتتى.

Hard Talk جۇرگىزۋشىسى توقاەۆتان ء“سىز قازاقستان بيلىگىندەگى ەكىنشى ادامسىز. 2020 جىلعى سايلاۋعا تۇسەسىز بە؟” دەپ سۇرادى.

توقاەۆ بۇل سۇراققا “ولاي ايتپاس ەدىم. ءبارى جاعدايعا بايلانىستى. نازارباەۆ بيلىكتەن كەتسە دە قازاقستانداعى ىشكى جانە سىرتقى ساياساتقا ىقپالى بولادى. بىزدە كەلەسى سايلاۋعا دەيىن ۋاقىت بار. باستىسى قازاقستانعا قازىرگىدەي تۇراقتىلىق كەرەك” دەپ جاۋاپ بەردى.

حابار جۇرگىزۋشىسى ستيۆەن ساكۋردىڭ قازاقستانداعى جەمقورلىق تۋرالى سۇراعىنا توقاەۆ:

قازىر 400-گە جۋىق شەنەۋنىك كوررۋپتسيا ايىبىمەن تۇرمەدە وتىر. ايتىڭىزشى قاي ەلدە وسىنشاما شەنەۋنىك كوررۋپتسيامەن جاۋاپقا تارتىلدى؟

“ادامدار جەمقورلىققا قاتىستى كوپ سىن ايتادى. بىراق قازاقستان كوررۋپتسيامەن كۇرەستە باسقالارعا ۇلگى بولادى. قازىر 400-گە جۋىق مەملەكەتتىك قىزمەتكەر كوررۋپتسيا ايىبىمەن سوتتالدى. ايتىڭىزشى قاي ەلدە، ونىڭ ىشىندە پوسسوۆەتتىك ەلدەردىڭ قايسىندا وسىنشاما شەنەۋنىك كوررۋپتسيامەن جاۋاپقا تارتىلدى؟ جۇيەنى كەز كەلگەن ادام سىناي الادى. بىراق كوررۋپتسيامەن كۇرەسۋ جۇيەمىز جاقسى جۇمىس ىستەپ جاتىر” دەپ جاۋاپ بەرە كەلە “قازاقستاندا بيلىكتىڭ ماڭىندا، نازارباەۆتىڭ ماڭىندا وليگارح جوق. وليگارح دەگەن كىم؟ وليگارح دەگەن – بيلىككە، پرەزيدەنتكە جاقىن بولىپ، پرەزيدەنت ورنىنا شەشىم قابىلداعىسى كەلەتىن ادام. بىزدە ونداي ادامدار جوق” دەدى.

وسى تۇستا ۆۆس ءجۋرناليسى ستيۆەن ساكۋر توقاەۆتان نازارباەۆ وتباسىنىڭ بايلىعى تۋرالى دەپ سۇرادى. ول سۇراققا توقاەۆ “بۇل – شىندىق ەمەس. بۇل – سپەكۋلياتسيا. ارينە كەيبىرىنىڭ جاعدايى جاقسى. سەبەبى ولار وتە ءبىلىمدى، شەتەلدە، سونىڭ ىشىندە ۇلىبريتانيادا وقىعان” دەپ جاۋاپ بەردى.

توقاەۆ سۇحبات كەزىندە “قازاقستاننىڭ دەموكراتيالىق تاڭداۋى” پارتيا ەمەس، زاڭسىز قۇرىلعان ۇيىم” دەدى.

بيىل 13 ناۋرىزدا استانانىڭ ەسىل اۋداندىق سوتى تىركەلمەگەن قدت-نى ەكسترەميستىك ۇيىم دەپ تانىپ، ەل اۋماعىندا جۇمىس ىستەۋىنە تىيىم سالعان. قدت-نى بۇرىنعى بانكير، 2009 جىلدان بەرى شەتەلدە تۇراتىن مۇحتار ءابليازوۆ قۇرعان.

ازات ەۋروپا / ازاتتىق راديوسى

Related Articles

  • وا قورعانىسقا قارجىنى نە سەبەپتى ارتتىردى؟ كاسپيدەن ۋكرايناعا زىمىران ۇشىرعان رەسەي سۋدى لاستاپ جاتىر ما؟

    ەلنۇر ءالىموۆا قازاقستان، قىرعىزستان، تاجىكستان، وزبەكستان جانە ازەربايجان اسكەرى بىرىگىپ وتكىزگەن «بىرلەستىك-2024» جاتتىعۋى. ماڭعىستاۋ وبلىسى، شىلدە 2024 جىل. قازاقستان قورعانىس مينيسترلىگى تاراتقان سۋرەت.  ورتالىق ازيا ەلدەرى قورعانىس شىعىنىن ارتتىردى، مۇنىڭ استارىندا نە جاتىر؟ «قازاقستان اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن ەكى ەسە كوپ ءوندىرۋدى جوسپارلاپ وتىر، الايدا ۇكىمەت بۇل سالادا جۇمىس كۇشىنىڭ ازايعانىن ەسەپكە الماعان». «كاسپي تەڭىزىنەن ۋكرايناعا زىمىران ۇشىرىپ جاتقان رەسەي تەڭىزدىڭ ەكولوگيالىق احۋالىن ۋشىقتىرىپ جاتىر». باتىس باسىلىمدارى بۇل اپتادا وسى تاقىرىپتارعا كەڭىرەك توقتالدى. ورتالىق ازيا قورعانىس شىعىنىن ارتتىردى. مۇنىڭ استارىندا نە جاتىر؟ اقش-تاعى «امەريكا داۋىسى» سايتى ۋكرايناداعى سوعىس ءتارىزدى ايماقتاعى قاقتىعىستار كۇشەيگەن تۇستا ورتالىق ازيا ەلدەرى قورعانىس سالاسىنا جۇمسايتىن اقشانى ارتتىرعانىنا نازار اۋداردى. بىراق ساراپشىلار مۇنداي شىعىن تۇراقتىلىققا سەپتەسەتىنىنە كۇمان كەلتىردى. ستوكگولمدەگى بەيبىتشىلىكتى

  • گەرب اۋىستىرۋ ماسەلەسى نەمەسە «تەرىستەۋ سيندرومى» قالاي پايدا بولدى؟!

    ەلىمىزدىڭ گەربىن اۋىستىرۋ تۋرالى پرەزيدەنتتىڭ ۇسىنىسى (و باستا ۇسىنىس سۋرەتشى-ديزاينەر مامانداردان شىققان سياقتى) تۇتاس قوعامدا بولماعانمەن، الەۋمەتتىك جەلىلەردە اجەپتاۋىر قارسىلىق تۋدىردى. بىراق، بايىپتاپ قاراساق، بۇل قارسىلىقتىڭ قازىرگى گەربتىڭ قازاق ءۇشىن ەرەكشە قاستەرلى نەمەسە ەستەتيكالىق تۇرعىدان ءمىنسىز بولۋىنا ەش قاتىسى جوقتىعىن اڭعاراسىز. سوڭعى ۋاقىتتارى، اۋىر ىندەتپەن قاتار كەلگەن قاڭتار تراگەدياسىنان باستاپ، حالىق ايتارلىقتاي كۇيزەلىسكە ۇشىرادى. قازاقستاننىڭ ەركىنەن تىس، سوعىسقا، باسقا دا سەبەپتەرگە بايلانىستى بولىپ جاتقان ەكونوميكالىق قيىندىق سالدارىنان حالىقتىڭ ءال-اۋقاتى تومەندەدى. وسىنىڭ ءبارى قازىر قوعامدا بايقالىپ قالعان «تەرىستەۋ سيندرومىنا» تۇرتكى بولدى. «تەرىستەۋ سيندرومى» – دۇرىستى دا بۇرىسقا شىعاراتىن، قانداي باستاماعا بولسىن قارسى رەاكتسيا شاقىراتىن قۇبىلىس. الەۋمەتتىك پسيحولوگيانى زەرتتەۋشىلەردىڭ پايىمداۋىنشا، وسى قۇبىلىستى بارىنشا كۇشەيتىپ تۇرعان فاكتور – الەۋمەتتىك جەلىلەر. ياعني، الداعى ۋاقىتتا

  • ۇزدىك ويدىڭ ۇزىندىلەرى

    ۇزدىك ويدىڭ ۇزىندىلەرى ارما الەۋمەت! مەن قازىر تازا اكادەميالىق عىلىمي ورتادا ءجۇرمىن. ءوزىمنىڭ نەشە جىل بويى جيناعان ءبىلىمىمدى، وقىعان وقۋىمدى، شەتەلدىك تاجىريبەمدى، ينتەللەكتۋالدى قارىم-قابىلەتىمدى شىنايى قولداناتىن قارا شاڭىراقتىڭ ىشىندە ءجۇرمىن. الماتىنىڭ بارىنەن بولەك مادەني ورتاسى ەرەكشە ۇنادى. الماتى قالا مەن دالا دەيتىن ەكى ۇعىمنىڭ تۇيىسكەن ادەمى ورتاسى ەكەن. ويلاپ كورسەم مەن باقىتتى پەرەزەنت، باعى جانعان ۇرپاق ەكەنمىن. اكەم تۇرمىس پەن جوقشىلىق، جالعىزدىقتىڭ تاۋقىمەتىن ابدەن تارتىپ ەش وقي المادىم، نەبارى ءۇش اي وقۋ وقىدىم-, دەپ مەنىڭ وقۋىمدى بالا كۇنىمنەن قاداعالادى، شاپانىمدى ساتسام دا وقىتام دەپ بارىن سالدى. ال مەكتەپتە باقىتتى شاكىرت بولدىم. ماعان ءدارىس بەرگەن ۇستازدارىم كىلەڭ دارىندى، قابىلەتتى كىسىلەر بولدى. ۋنيۆەرسيتەتتە جانە شەتەلدە مەن تىپتەن ەرەكشە دارىن يەلەرىنە شاكىرت بولدىم.

  • سامات ءابىش قالاي “سۇتتەن اق، سۋدان تازا” بولىپ شىقتى؟

    ازاتتىق راديوسى ساياساتتانۋشى دوسىم ساتپاەۆ ۇقك توراعاسىنىڭ بۇرىنعى ءبىرىنشى ورىنباسارى، ەكس-پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ نەمەرە ءىنىسى سامات ابىشكە شىققان ۇكىم “قازاقستانداعى رەجيم بولاشاقتى ويلامايتىنىن كورسەتتى” دەيدى قازاقستاندىق ساياساتتانۋشى دوسىم ساتپاەۆ. ساراپشىنىڭ پايىمداۋىنشا، بيلەۋشى “ەليتا” جەكە ىستەرىمەن جانە تاساداعىكەلىسىمدەرمەن اۋرە بولىپ جاتقاندا ەلدە تاعى ءبىر جاڭا الەۋمەتتىك جارىلىسقا اكەلۋى مۇمكىن فاكتورلار كۇشەيىپ كەلەدى. ساياساتتانۋشىرەسەي ءوزىنىڭ ەكونوميكالىق مۇددەلەرى مەن گەوساياسي جوسپارلارىن كەڭىنەن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن قازاقستاننىڭ ىشكى ساياساتىنا تىكەلەي اسەر ەتۋگە تىرىسىپ جاتۋى مۇمكىن دەپ تە توپشىلايدى. پۋتين “قاۋىپسىزدىك كەپىلى” مە؟ ازاتتىق: سونىمەن ۇزاق دەمالىس الدىندا وسىنداي ۇلكەن جاڭالىق جاريالاندى. مەيرام الدىندا، 19 ناۋرىزدا قازاقستاندىقتار ءماجىلىس دەپۋتاتىنىڭ پوستىنان سامات ابىشكە شىققان ۇكىم جايلى ءبىلدى. مۇنىڭ ءبارىنىڭ بايلانىسى بار ما الدە كەزدەيسوقتىق پا؟ دوسىم ساتپاەۆ: اڭگىمەنى بۇل ءىستىڭ قۇپيا

  • حريستيان ميسسيونەرلەرىنىڭ قۇمداعى ىزدەرى

    ورىنى: قاشقار ق-سى; جىلى: 1933 ج; اتى-ءجونى: قابىل احوند; ءدىنى: حريستيان; تۇسىنىكتەمە: بۇل جىگىتتىڭ كەيىنگى ەسىمى قابىل احوند، حريستيان ءدىنىن قابىلداعان العاشقى ۇيعىر. كەيىن ءدىني سەنىمىنە بايلانىستى ولتىرىلگەن. سۋرەت ەۋروپاداعى ميسسيونەرلىك مۋزەي ارحيۆىندە ساقتاۋلى. اتالعان مۋزەيدە جۇزدەگەن حريستيان ۇيعىر وكىلدەرىنىڭ سۋرەتى ساقتالعان. 1930 جىلدارى حريستيان ۇيعىرلارىنا تۇرعىلىقتى مۇسىلماندار مەن اكىمشىلىك بيلىك تاراپىنان قىسىم كورسەتىلە باستاعان سوڭ ءبىر ءبولىمى ميسسيونەرلەرگە ىلەسىپ ەۋروپا ەلدەرىنە “ھيجراعا” كەتتى. القيسسا حريستيان الەمىنىڭ قاشقارياعا باسا ءمان بەرۋى اسىرەسە ياقۇپ بەك مەملەكەتى كەزەڭىندە جاڭا مۇمكىندىكتەردى قولعا كەلتىردى. 1860-70 جج. قاشقاريانىڭ تسين يمپەرياسىنا بايلانىستى كوڭىل كۇيىن جاقسى پايدالانعان حريستيان الەمى ءۇندىستان مەن تيبەت ارقىلى قاشقارياعا مادەني ىقپالىن جۇرگىزە باستادى. ولاردىڭ ماقساتى بۇل ايماقتى رەسەي يمپەرياسىنان بۇرىن ءوز ىقپالىنا

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: