وزبەكستاننىڭ ۆيتسە-پرەمەرى قازاقستاندىق جاستاردى وقۋعا شاقىردى
kerey.kz
وزبەك مەملەكەتى شەتەلدىك ستۋدەنتتەرگە بيىل 75 گرانت بولگەن
وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۆيتسە-پرەمەرى قازاقستاندىق ستۋدەنتتەردى ءوز ەلىندە تەگىن ءبىلىم الۋعا شاقىردى. ۆيتسە-پرەمەر ازيز ابدۋحاكيموۆتىڭ سوزىنشە، وزگە مەملەكەتتىڭ جاستارى سەكىلدى قازاق ستۋدەنتتەرى دە ورتا ازياداعى زاماناۋي جوعارى وقۋ ورنى سانالاتىن سامارقان قالاسىنداعى ۋنيۆەرسيتەتتە تەگىن ءبىلىم الا الادى. ۋنيۆەرسيتەت وكىلدەرىنىڭ ايتۋىنشا، تۋريزم سالاسى بويىنشا جوعارى، جان-جاقتى كاسىبي ءبىلىم بەرەتىن جالعىز وقۋ ورنى تاريحي قالا سامارقاندا عانا بار. اشىلعانىنا كوپ ۋاقىت بولماعان ۋنيۆەرسيتەت اعىلشىن تىلىندە ءبىلىم بەرەدى جانە تۇلەكتەر بىرنەشە ەلدىڭ ديپلومىن قاتار الىپ شىعادى. ءبىلىم ورتالىعىنىڭ وقۋ كورپۋسى جوعارى ساناتتى قوناق ۇيلەر سياقتى سالىنعان. ونداعى ماقسات، تۋريزم سالاسىن باسقاراتىن ماماندارعا تەوريالىق ءبىلىم عانا ەمەس، الەمدىك سۇرانىسقا ساي كورسەتىلەتىن قىزمەت تۇرلەرىن ۇيرەتۋ.
«مەن كانادا، اقش سىندى تۋريزم سالاسى دامىعان الەمنىڭ كوپتەگەن ەلەرىندە جۇمىس ىستەدىم، ءارى وسى سالانى زەرتتەدىم. ول جاقتا قۇن قىمبات بولسادا ساپالى قىزمەت كورسەتىلگەندىكتەن الەمنىڭ قالتالى ازاماتتارى، تۋريستەر كوپ بارادى. ورتا ازيا ەلدەرىندە بۇل سالا كەنجەلەپ قالعان. تۋريزمنەن مەملەكەتكە پايدا اكەلۋ ءۇشىن ەڭ الدىمەن جوعارى قىزمەت ءتۇرى بولۋ كەرەك. قوناق ءۇي مەنەجدمەنتى، تۋريستىك فيرمالار، مەيراماحانا بيزنەسىن باسقاراتىن كادرلار وتە از. مەنەدجەردەن باستاپ داياشى، اسپازشىعا دەيىن نەعۇرلىم ءبىلىمدى، سىپايى، بىلىكتى بولسا قىزمەت ساپاسى دا جاقسارادى. الايدا ورتا ازيا ەلدەرىندە بۇل سالا دامىعان دەپ ايتا المايمىز. مىسالى مەيرامحانانى باسقاراتىن ادام ەڭ بەرگىسى قاسىق، شانىشقىنىڭ قوناقتىڭ الدىندا قالاي تۇرۋ كەرەكتىگىن، دايىندالعان استى قالاي سالىپ بەرۋ كەرەكتىگىن ءوز قىزمەتكەرلەرىنە ۇيرەتە ءبىلۋى ءتيىس. تۋريست تۇراقتاعان بولمەدەگى كورپە، وزگەدە زاتتاردىڭ تۇراتىن ورنىن تەوريا جۇزىندە ايتسا ەشكىم ءمان بەرمەيدى، ال سول قىمبات قوناق ءۇيدىڭ ىشكى جابدىعىن ۋنيۆەرسيتەتتە تاجىريبە جۇزىندە كورسەتسەڭىز ماماندار الدەقايدا تەز بەيىمدەلەدى. سوندىقتان عيمارات ادەتتەگى اۋديتوريا ەمەس، جوعارى دەڭگەيدەگى دەلەگاتسيانى قابىلدايتىن مەكەمە تارىزدەس سالىنعان»، – دەدى «جىبەك جولى» حالىقارالىق تۋريزم ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دوتسەنتى كامول مۋستاەۆ.
تۋريزم سالاسى بويىنشا مامانداردى دايىندايتىن جوو اشىلعان فاكۋلتەتەر ورتا ازيا ەلدەرىندە وتە كوپ بولعانمەن، ولاردىڭ بازاسى قالىپتاسپاعان، ءارى وقىتۋشىلاردىڭ وزدەرى الەمدىك دەڭگەيدەگى تۋريستىك سۇرانىستى تۇسىنبەيدى دەپ سانايدى دوتسەنت. سوڭعى ءۇش جىلدا تۋريزم سالاسىنا وزبەكستان كوپ كوڭىل ءبولىپ كەلەدى. تۋريستەردى تاڭعالدىراتىن تاريحي قالالارددى، ونداعى تاريحي-مادەني ورىنداردى ناسيحاتتاۋدىڭ ارقاسىندا مەملەكەتكە كەلۋشىلەر سانى دا كوبەيگەن. سوڭعى ءۇش جىلدا سىرتتان كەلەتىن تۋريستەر سانى 3,5 ەسەگە ارتقان. تەك بيىلعى جىلدىڭ التى ايىندا سامارقان قالاسىنا 1,2 ملن تۋريست تۇراقتاعان. سامارقانعا ساياحاتتاۋشىلار سانىنىڭ كۇر كوبەيۋى زاماناۋي كادر دايىندايتىن وقۋ ورنىنىڭ اشىلۋىنا تۇرتكى بولعان.
«ۋنيۆەريتەتتە ءبىر مىڭنان استام سۋتدەنت ءبىلىم الادى. العاشقى تۇلەكتەر كەلەسى جىلى ديپلوم الادى. وزبەكستاندا تۋريزم سوڭعى جىلدارى جاقسى دامىپ كەلەدى، كەلۋشىلەر سانى كوبەيىپ جاتىر. سايكەسىنشە قاجەتتى ماماندارعا سۇرانىس ارتتى. بيىل العاشقى ماگيسترانتتارعا ديپلوم تابىستادىق. تازا اعىلشىن تىلىندە ءبىلىم العان ماگيسترانتتار وزبەكستاندى شەتەلدىكتەرگە وزگە قىرىنان كورسەتە الادى»، – دەدى پروفەسسور جوليبوي ەلتازاروۆ.
وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۆيتسە-پرەمەرى ازيز ابدۋحاكيموۆ تۋريزم سالاسىنا جاۋاپتى تۇلعا. ءامىر تەمىر سالدىرعان تۇراننىڭ توسىندەگى تۇركىستانعا ءجيى ساپارلايدى. ماقساتى تاريحى تامىرلاس، بۇقاراسى باۋىرلاس قوس ەلدىڭ اراسىندا تۋريزم كلاستەرىن قالىپتاستىرۋ. تۇركىستان-شىمكەنت-تاشكەنت-سامارقاند-جيززاق-بۇحارا باعىتىنداعى تەمىر جول جوباسىنىڭ جىلدام جۇزەگە اسۋىنا ات سالىسىپ كەلەدى. قازاق حاندىعىنىڭ استاناسى تۇركىستان مەن سۇلتاندار سالتانات قۇرعان سامارقان اراسىن جالعايتىن جول اشىلعاندا تۋريستىك سالانى جوعارى دەڭگەيدە بىلەتىن جاس ماماندارعا سۇرانىس تاعى ارتا تۇسەدى.
«ۋنيۆەرسيتەت وزبەكستانعا عانا ەمەس، ورتا ازيا ەلدەرىنە قاجەتتى مامانداردى دايىندايتىن جالعىز جوو ورنى. ۋنيۆەرسيتەتتە مۋزەي مەنەدجمەنتى، قوناق ءۇي مەنەدجمەنتى سىندى سۇرانىسقا ساي كوپتەگەن ماماندىقتار اشىلىپ جاتىر. مەن قازاقستانداعى ابيتۋريەنتتەردى سامارقانداعى ءبىزدىڭ وقۋ ورنىندا ءبىلىم الۋعا شاقىرام. قۇجاتتاردى ونلاين تۇردە جىبەرىپ، قاجەتتى سىناقتاردى تاپسىرا الادى. قازاقستاندىق جاستاردى وسىندا وقۋعا شاقىرام. قازاقستانداعى ارىپتەستەرىمىزبەن ورتاق ۇلكەن اۋقىمدى جوبالارىمىز بار. ورتاق جوبانىڭ ءبىرى وزبەكستانعا كەلگەن تۋريستەردى قازاقستانعا دا تارتۋ نەمەسە كەرىسىنشە. قازاقستاندا كوشپەندىلەردىڭ ءومىرىن كورسەتەتىن تۋريزم قىزمەتى كوپ، ال سامارقانعا ساياحاتتاۋشىلار وتىرىقشىلاردىڭ ءداۋىرىن كورە الادى. تۇركىستان اراسىن جالعاۋ ارقىلى اۋقىمدى تۋريزم كلاستەرىن قالىپتاستىرۋ. وسى باعىتتا ءبىز قازاقستانداعى تۋريزم سالاسىنا جاۋاپتى ارىپتەستەرىمىزبەن ءجيى كەزدەسىپ، جۇمىستاردى، جوبالاردى تالقىلايمىز. تەك سوڭعى ەكى ايدا ءۇش ۇلكەن كەزدەسۋ ءوتتى. ماڭىزدى جۇمىستىڭ ءبىرى – تۇركىتىلدەس ەلدەردىڭ اراسىن جاقىنداتۋ، جالعاۋ. جۋىردا قوقاندا تۇركىتىلدەس ەلدەردىڭ تۋريزم سالاسىنا جاۋاپتى مينيسترلەرى كەزدەستىك. شەتەلدەردەن تۋريستەردى تارتۋ بويىنشا ءوزارا ارىپتەستىك ورناتىپ جاتىرمىز. تۇركىستان قالاسىنداعى وقۋ ورىندارىمەن دە بىرلەسە جۇمىس ىستەۋ جوسپارى قۇرىلعان. ماقساتىمىز ول جەردەگى ستۋدەنتتەر وقۋىن سامارقاندا جالعاستىرا الادى نەمەسە وسىندا بىرنەشە وقۋ كۋرستارىنا قاتىسا الادى. ءبىزدىڭ ستۋدەنتتەر بىرنەشە سەمەستردى تۇركىستاندا وتكىزە الادى. بۇل مەملەكەت ارالىق ءتۋريزمدى مەڭگەرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. قوس ەلدە ءبىلىم العان ماماندار ءۇشىنشى مەملەكەتتەن كەلگەن تۋريستەرگە ءتۇرلى تۋريستىك ونىمدەردى ۇسىنا الادى»، – دەدى وزبەكستان پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى، تۋريزم جانە سپورت ءمينيسترى ازيز ابدۋحاكيموۆ.
مەملەكەتتىك وقۋ ورنى ازيا ەلدەرىنەن كەلگەن ستۋدەنتتەردى قابىلداپ ۇلگەرگەن. ۋنيۆەرسيتەت وكىلدەرىنىڭ سوزىنشە، جۋىردا وقۋ ورنىنىڭ جانىنان بەز جۇلدىزدى قوناق ءۇي سالىنادى. بۇل ستۋدەنتتەردىڭ تۋريزم سالاسى بويىنشا باسشىلىق باسپالداعىنان وتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. ال ساراپشى مەيىرجان اۋەلحاننىڭ سوزىنشە، قازاقستاندا تۋريزم اكادەمياسى دەپ اتالعان وقۋ ورىندارى بولعانمەن، ساپالى مامانداردى شىعاراتىن وقۋ بازاسى قالىپتاسپاعان. ستۋدەنتتەرگە تۋريستىك سالادا باسشىلىق جاسايتىن مامانداردى دايىنداۋعا مۇمكىندىك بەرگەننىڭ ورىنا، رەكتورلارى شەتەلدە اڭ اتىپ، قىزىق قۋعا قۇمار.
پىكىر قالدىرۋ