|  | 

Әдеби әлем

Мұқағали мен Еркін немесе ауылдың атына кім ие болды .l,

 11 mukagali

Еркін Ібітанов -80Erkin Ibitanov

 

Еркін Ібітанов ауданы немесе Мұқағали мен Еркін туралы баллада

 

Мұқағали мен Еркін немесе ауылдың атына кім ие болды

 

Қарасаз,  Қарасудың  жағасында,

Қос ақын сыр шертіскен жарасуда.

Алады алдындағы ащы дәмнен,

Жыр оқып, әзілдесер арасында.

 

Өр Мұқаң  еркелетіп  Ер інісін,

Дейді ол ауылдағы “көрінісім”.

Менен де  сен мықтысың шынымен де,

Тұрғам жоқ айтып құры көңіл үшін.

 

Мінез  бар жарасатын шын дарынға,

Атақты, мансап-тақты қумадың да.

Сусасам сұлулыққа  сені оқимын,

Сұрапыл  сезім жатар жырларыңда.

 

 

 

Айтқандай, алғашқы ұстаз сен емес пе ең,

Баяғы сәт сапарың, өлең есте.

Мақтапсың   Әлекеңе,  Әлнұр ағам,

Оң қабақ танытады маған әсте.

 

Шөлдесем тартып кетем, Әл ағама,

Қарайды баласындай  маған ол да.

Сендердің сенімдерің қанат берер,

Көп дұшпан “итке” мені  балағанда.

 

Сүйейді Хан-Тәңірім, қарлы-шыңдар,

Бәріңе деймін іштей алғысым бар.

Емделем осында кеп сырқатымнан,

Кездерде надандардан  жан қысылған.

 

Жан ұқпас бір ғажайып күйге енемін,

Жарамның табамдағы бірден емін.

Аспандап Алматыма  қайта  оралам,

Сендерден иілмеуді  үйренемін.

 

 

 

Әжемнің  шәлісіндей желбіреген,

Ақша бұлт қол бұлғайтын сол бір Өлең,

Қарасу, бозқараған, Елшенбүйрек,

Жанымдай менің нәзік мөлдірген.

 

Қарасаз қасиеттім Меккедейін,

Сағыныш жырын төгер от көмейім.

Көз жұмсам көлбеңдейді сағым далам,

Аспан тауды  түсімде көп көремін.

Содан да биіктерге беттегенім.

 

Еркін-ау,  жиі  тасыр қан қысымым,

(Өзіңе шын көңілден алғыс інім),

Топырақ өздеріңнен бұйырса екен,

Айтқандай, қайда Әбдіке “сары пұшығым”,

 

Ардақта сол ағаңды періште жан,

Сол менің балалығым алыстаған.

Жетімдерміз жетілген, жылай жүріп,

Тәңірім-ғой  мені оған   табыстаған.

 

 

 

Кездер аз, қарын тойып нан ұстаған,

Сол шақтар алыс емес, таныс саған.

Жетімдерміз Намыспен жетілгенбіз,

Жібермеген есесін, қалыспаған.

 

Жетілдік, ақын  болдық жұртқа әйгілі,

Жамадық жанымызға “бұлт” қайғыны.

Сәби болғым келеді кей сәттерде,

Көңілінде болмайтын құттай мұңы.

 

Аузында алты Алаштың жүр есімім,

Жыр жазу ─ өз-өзіңмен күресуің.

Жанға ләззат, алайда кейбіреудің,

Жаралайды өсегі, тіресуі.

 

Диюы Қарасаздың,  алып күшің,

“Қойшылар” таланттыңды танытты шын.

Еркін-ау, “Аққуым да” арнағам жыр,

Сен менің жырларыма қорықшысың

 

 

 

 

Еркін-ау, ұмытпағын осы күнді,

Жасарсың қасыңа айбат, досыңа үлгі.

Көрерсің  мен өмірден өткеннен соң,

Қарасазға   береді   есімімді.

 

Амал не, ауыл жалғыз, сен де ұлысың,

Ойымның түпкі астарын сезді ме ішің.

Қарсылық танытатын ойың бар ма,

Сырыңның білсем деймін ендігісін.

 

Тұлпарсың  мен секілді сірә, дара,

Жырыңа қол соғамын,  қуана да.

Ауылын   Алматыға  алмастырған,

Сыйларсың  Қарасазды бұл ағаңа.

 

… Ерекең  жайдарлана күлімдеді,

Ғажайып  бұл жүздесу бүгін деді.

Қарасаз ол Сіздікі, түсінсеңіз,

Арманы одан биік ініңдегі.

 

 

 

 

Қуанам ниетіңнің ауғанына,

Дау жоқ, Мұқа, жетесің арманыңа.

Мұқағали ауылы көркейеді,

Ібітанов Еркінің ауданында…

 

Серікжан ҚАЖИ      

kerey.kz

Related Articles

  • Тұрсын Жұманбай «Үйсінбай кітабы»

    Тұрсын Жұманбай «Үйсінбай кітабы»

    Бұл Дағандел, Бақанас өлкесінен шыққан би Үйсінбай Жанұзақұлы хақында құрастырылып жазылған кітап. Тың толықтырылған еңбекте болыс Әлдеке Күсенұлы, Дағанделі болысының басшылары мен билерімен қатар Әбдірахман Әлімханұлы Жүнісов сынды айтулы тұлғалар жайлы әңгіме қозғалған. Олардың ел алдындағы еңбектері, билік, кесім – шешімдері, халық аузында қалған қанатты сөздері мен өмір жолдары, ата – тек шежіресі қамтылған. Сонымен қатар мұрағат деректеріндегі мәліметтер келтірілген. Кітапқа есімі енген ерлердің заманы, үзеңгілес серіктері туралы жазылған кей мақалалар, жыр –дастандар, үзінділер енген. Кітап қалың оқырман қауымға арналған. Тұрсын Жұманбай «Үйсінбай кітабы», - Жебе баспасы, Шымкент қаласы.134 бет толық нұсқасын төмендегі сілтеме арқылы оқи аласыз. Үйсінбай кітап kerey.kz

  • «Алғашқы кітап» деректі бейнефильмі

    «Алғашқы кітап» деректі бейнефильмі

    Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Мәдениет комитетіне қарасты Ұлттық киноны қолдау мемлекеттік орталығының тапсырысымен «JBF company» компаниясы Семей қаласында, Шыңғыстау өңірінде, Алматы облысының Жамбыл ауданында  «Алғашқы кітап» атты деректі бейнефильм түсіруде. Деректі фильм Абайдың 1909 жылы Санкт Петербургтегі Илья Бораганский баспасында басылған алғашқы шығармалар жинағының жарық көруіне арналады. Ұлы Абай мұрасының қағаз бетіне таңбалану тарихын баяндайды. Қазіргі адамдар бұрынғы уақыттың, Абай заманының нақты, деректі бейнесін, сол кездегі адамдардың әлпетін, киім үлгісін көз алдарына елестетуі қиын. Көпшіліктің ол уақыт туралы түсінігі театр мен кинофильмдердегі бутафорлық киімдер мен заттар арқылы қалыптасқан. Алайда Абай уақытындағы қазақ тіршілігі, қазақтардың бет-әлпеті, киім киісі, үй – жайы, бұйымдары таңбаланған мыңдаған фотосуреттер сақталған. Бұлар Ресей, Түркия, Ұлыбритания

  • ШОҚАН УӘЛИХАНҰЛЫ ДЕГЕН ЕКЕН..

    ШОҚАН УӘЛИХАНҰЛЫ ДЕГЕН ЕКЕН..

    Ел аузында қазақ оқымыстылары айтты деген сөздер аз емес. Белгілі ғалым, этнограф А. Сейдімбек құрастырған тарихи тұлға, асқан оқымысты Шоқан бабамыздың тапқыр сөздерін назарларыңызға ұсынамыз. * * * Омбыға оқуға жүрер алдында бала Шоқан әкесінің ел іші мәселесін шешудегі кейбір өктем, ожар қылықтарына көңілі толмай, «оқуға бармаймын» деп қиғылық салса керек. Тіптен көнбей бара жатқан баласын қатал Шыңғыс жәрдемші жігіттеріне байлатып алмаққа ыңғайланып: «Шықпаса көтеріп әкеліңдер, арбаға таңып аламыз!» − дейді. Сонда дәрмені таусылған Шоқан әкесіне: «Байлатпа! Абылай тұқымынан байланғандар мен айдалғандар жетерлік болған!» − деп тіл қатады. Бала да болса ақиқат сөзді айтып тұрған баласынан тосылған әке дереу Шоқанды босаттырып жібереді. * * * Петербургте Сыртқы Істер министрлігінің бір

  • Кітапқұмар жасқа тегін оқу бақыты бұйырды

    Кітапқұмар жасқа тегін оқу бақыты бұйырды

    Адамзат кітапқа ғұмыр бойы қарыздар. Кітапсыз келешектің алтын кілтін ешкім қолына мықтап ұстай алмаған. Мардан Рахматулла – кітапқұмар он жеті жасар жігіттің бойында өз қатарластарының бойынан табыла бермейтін ұлы қасиет бар. Ол – кітапқа деген махаббат. Бұл махаббаттың сәт санап артуының да сыры бар. Мардан – Асылы Осман, Дархан Қыдырәлі сынды бүгінгі қазақ руханиятының тірегі саналатын азаматтар туған топырақт туып-өскен. Топырақтың киесін дәл осы кезде еріксіз мойындай түсесің. Қоғамдағы «жастар кітап оқымайды» деген қасаң пікірді жоққа шығаруға тырысқан жастардың да саны басым. Күн санап олардың саны артып, кітаптың құдіретін жер-жерде дәлелдеп бағуда. Кітапқа жаны құмар жан бір күнін кітапсыз елестете алмайды. Ғұмыры кітаппен етене байланған, оқу ғұмырының мәніне айналған жастарды

  • «Бейсенбі ме бүгін деп, Жұмаға қарсы өткені-ай…» (Абай)

    «Бейсенбі ме бүгін деп, Жұмаға қарсы өткені-ай…» (Абай)

    Қазақ халқының даңқты перзенті, ұлы жазушы Мұқтар Мағауин 85 жасқа қараған шағында дүниеден озды. «Бейсенбі ме бүгін деп, Жұмаға қарсы өткені-ай…» (Абай) Шұбартауда дүниеге келді. Жондағы Жобалай Керейдің ең үлкен Аруағы Жобалай бидің ұрпағы еді. Байқотан би, Томан би, Бегеш шешен, Уәйіс, Төлеу ақын… Атағы Аталарынан асып кетті… Тірісінде олай деген жоқ… Бұл сөзді дүниеден өткен соң біз айтып отырмыз… Өмірінің соңғы кездері шетте өтті. «Үкіметке, басқаларға да өкпем жоқ, өкпелейтін олардың жағдайы жоқ!» (М.Мағауин) деген еді өзі бертінде. Астары ауыр, еңсеңді езердей салмақты сөз… Данышпан адам неге елден жырақ кетті. Бұл «Оңаша жатқанды ұнатамын, Елімді ел қылмасын ерте сезіп… Елден кеттім жырақ…» (Шәкәрім) дейтін кетіс сияқты. Сонда да «Көк

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: