БАЙҚОҢЫР | Kerey.kz/Керей.кз

BAYQOÑIR

| Sep 13, 2021

Qwrmetti QAZAQ ELİ,WLTJANDI QAZAQ
BELSENDİLERİ, BAYQOÑIRĞA TAĞI TORĞAY
JERİN QOSIP BERUGE QARSILIQ
BİLDİREMİZ! (Jer məselesi referendum arqılı
şeşiletin məsede)
================
Qazaq jerine tağı ülken qauip töndi. Osıdan üş tört jıl
bwrın Qazaq biligi Bayqoñırğa Torğay jeriniñ jartısın,
Irğızğa deyin geptilin qwlatuğa bergen.
Bayqoñırdıñ bwrın da öte kölemdi 70 şaqırım şarşı
kilometr aymağım bartın. Osıdan eki üş jıl bwrın bizdiñ
biliktiñ rwqsatımen 50 mıñ şarşı kilometr jerdi qosıp
alğan. Endi mine, tağı Jangeldin audanınıñ jerin tügel
qosıp almaqşı körinedi. Öziñiz oylap qarañız, sonda
Qazaqstannıñ jartısı Bayqoñırdıñ jeri (Reseydiñ jeri)
bolıp şığadı ğoy! Bayqoñırdıñ 70 jıl işinde Qazaqstan
jerine keltirgen ekologiyalıq ziyanı orasan zor boldı .
Raketalardı suıtu üşin Sırdariyanıñ suı
paydalanıp,aqırında, Aral teñizi sonıñ kesirinen tartıldı
Al, qazaq jerine tüsip jatqag-geptil'diñ ziyanı eseptep
jatqan adam joq.
Qazaq jeri sonday soyqan ekologiyalıq ziyan şegip otırğanına
qaramastan, Məjilis pen Senat Torğaydıñ qalğan jerin
Bayqoñırğa geptil qwlatu,a beru üşin Zañ qabıldauğa
kirisipti. Geptiil'den jerdiñ ulanatınına, maldardıñ
ölimine əkeletinine, adamdardıñ densaulıqtarına ziyan
keltiretinine Məjilis pen Senattıñ nazar audarmay Zañğa qol
qoyuğa qwştarlanıp otırğandarı meni tañ qaldıradı.
Osıdan eki üş kün bwrın jüzdegen adam qol qoyıp,
Bayqoñırğa Torğay jerin beruge qarsılıq bildirgen.
QWRMETTİ QAZAQ ELİ, QAZAQTIÑ BELSENDİ AZAMATTARI
men AZAMATŞALARI!

EL BOLIP,MEMLEKET BOLIP QALAYIQ DESEK,
BAYQOÑIRĞA TORĞAYDIÑ QALĞAN JERİN BERMEU ÜŞİN
KÜRESUGE ŞAQIRAMIN. BAYQOÑIR qazirdiñ özinde
Reseydiñ jeri bolıp sanaladı. Endi oğan Bilik Torğaydı
qosıp berse, Qazaqstannıñ jartısı Reseydiñ jeri bolıp
şıqpay ma!?
Al, endi geptil diñ Qazaqstan – jerin 70 jıl ulap kele
jatqanına Senat pen Məjilis deputattarı nıñ nazar
audarmay otırğanına tañmın. .
Senat basşısı Aşimov mırza! ,Məjilis bpsşısı-
Nigmatullin mırza! Qazaq
Halqı Bayqoñırğa Torğay jerin qosıp beretin ZAÑ
qabıldaularıñızğa qarsı .
JWMAT ƏNESWLI, aqın jazuşı, QR Qwrmetti Jurnalisti,
tarihşı

Qazirgi zañnama ayasında memlekettik tildi qalay damıtuğa boladı?

kerey.kz

Zhalgas Yertay Qazaqstan biligi memlekettik tildi damıtu üşin qatañ şeşimderge barğısı kelmeydi deyik. Biraq qazirgi zañnama ayasında memlekettik tildi qalay damıtuğa boladı? Sonı oylanıp köreyik. Qazaq tilin damıtu jayın aytqan kezde Qazaqstan biligi qoğamdı ekige böledi. Biri – tildi damıtudıñ radikal şeşimderin wstanadı, ekinşi jağı – qazirgi status-kvonı saqtağısı keledi, yağni eşteñe özgertpey-aq qoyayıq deydi. Biraq eki joldı da tañdamay, ortasımen jürudi wsınıp körsek qaytedi!? Batıl qadamdarğa barayıq, biraq ol radikal jol bolmasın. Qazaq tilin küşpen emes, ortanı damıtu arqılı küşeytsek boladı. YAğni adamdar tildi üyrenip äure bolmay-aq, halıq jay ğana qazaq tili ayasında ömir sürudi üyrensin. Negizgi oy osı. Biz osı uaqıtqa deyin adamdar ortanı
Eldes Orda, tarihşı: «Türkistan» atauın qoldanu – aymaqtağı jwmsaq küş poziciyasın nığaytu täsili

kerey.kz

Foto aşıq derekközderden alında Ötken aptada Türkiyanıñ wlttıq bilim ministrligi mektep bağdarlamasına «Türkistan» degen termindi engizgen edi. Şetel basılımdarınıñ jazuınşa, bwl atau endi «Ortalıq Aziya» wğımınıñ ornına qoldanılmaq. Bilim ministri YUsuf Tekin jaña atau türki äleminiñ birligin qamtamasız etuge bağıttalğanın aytadı. Onıñ sözinşe, ükimet oqu bağdarlamasınan imperiyalıq mağınası bar geografiyalıq ataulardı alıp tastamaqşı. Eñ qızığı, «Türkistan» aumağına Qazaqstannan bölek, Qırğızstan, Özbekstan, Türkimenstan men Täjikstan jatadı eken. Sonday-aq keybir basılımdar bwl terminniñ Qıtaydıñ batısında ornalasqan Şıñjan ölkesine qatısı barın da atap ötti. Keybir ğalımdar «Ortalıq Aziya» termini kolonializmnen qalğanın jii atap jür. HH ğasırdağı älemdik akademiyalıq ğılımdı sol kezdegi iri imperiyalar qalıptastırğandıqtan, büginde mwnday terminder men ataular halıq sanasına äbden siñip
ABAQ ANA JÄNE TASBIKE ANA

kerey.kz

Mämi bi Jwrtbaywlınıñ şejiresinde aytıluınşa Kerey wlısınıñ arğı tegi – Şep, Sep, Baylau, Qoylau, Eldey, Köldey, Izen, Jusan sekildi taypalardan taraladı eken. Atalğan taypalardıñ birazı eski tarih betterinen kezdesse, endi bir bölimi qazirge deyin Kerey ruındağı atalardıñ esimi retinde atalıp keledi. Mwnıñ bir sebebin arğı tarihtağı atalardıñ atı öşpesin dep keyingi wrpaqtarınıñ atalar atın qayta jañğırtıp qoyğan dästürinen qarau kerek. Abaq atauına kelsek, arıda Kerey hanzadaları men hanışalarınıñ arasında Abaq, Abaqberdi, Abahan, Abaqtay, Abaqay, Abaq bike sındı esimder bolğan. Sol ata-apalarınıñ jolın jalğağan, tozıp ketken Kerey eliniñ basın qosıp, oğan äz ana bolğan Abaq esimdi qasietti ana ömirde bolğan adam. Qazaq tarihında ru atına aynalğan äz analar az bolmağan. Körnekti jazuşı,
Zelenskiydiñ “jalğız seneri äri oñ qolı”. Andrey Ermak kim?

kerey.kz

Rey FERLONG Andrey Ermak (sol jaqta) pen Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy (oñ jaqta). 2019 jıl. Andrey Ermak wşaqtan tüse sala öziniñ bastığın qwşaqtadı. 2019 jılı qırküyekte prezident Zelenskiymen jılı jüzdesu jañadan bastalıp kele jatqan sayasi seriktestiktiñ bası edi. Bwl – Ermaktıñ Resey türmesinde otırğan 35 ukrainalıqtı Mäskeuden alıp kelgen säti. Al 2020 jılı Ermak Zelenskiy äkimşiliginiñ basşısı boldı. Biraq Ukrainadağı jemqorlıq şuınan keyin onıñ qızmetine jwrttıñ nazarı audı. Sebebi Ermak Ukraina energetikalıq infraqwrılımına bölingen qarjı jımqırılğan korrupciya shemasında negizgi rölde bolğan degen aqparat tarağan. Biraq tergeuşiler bwl jayttıñ jay-japsarın tolıq aşqan joq. Ermaktıñ özi Azattıqtıñ Ukraina qızmetiniñ resmi saualdarına jauap bergen joq. Sonımen Zelenskiydiñ keñsesin basqarıp otırğan Ermak kim? TELEVIDENIEDEN
TARIH ĞILIMI QAZİR EZOTERIKALIQ TOPTARDIÑ MENŞİGİNDE

kerey.kz

Şığıstanuşı-tarihşı Ömir Twyaqbaydıñ bwrında da «Qazaqqa qanday tarih kerek? Täuelsizdik kezeñinde jasalğan tarihi mistifikaciyalar hronikası» dep atalatın maqalasın (22.05. 2025. Zhasalash.kz) oqıp em. Riza bolğam. Jaqında Ö. Twyaqbaydıñ «Qazaqstanda tarihi bwrmalaular men mifterge tosqauıl qoyudıñ joldarı» (02.10. 2025. Zhasalash.kz) attı tağı bir maqalasımen jäne tanıstıq. Öte özekti mäseleni köteripti. Tarihta orın alıp jürgen jağımsız jayttar turasında oy tolğaptı. Jurnalisterdi, blogerlerdi ayıptaptı. Tarihtan arnayı käsibi dayındığı joq, bärin büldirip boldı dep. Keleñsizdikti toqtatudıñ naqtı joldarın wsınıptı. Bwğan da köñilimiz bek toldı. Äytse de tarihtı bwrmalauğa, öz ötirikterin nasihattauğa tek jurnalister men blogerler ğana emes, «arnayı käsibi dayındığı bar» «tarihşılardıñ» da «zor üles» qosıp jatqanın bayandap, aytılğan pikirdi odan äri örbitip, jalğastırayıq.