Жүгіртпелер
 | 
  • Суреттер сөйлейді

    Алтай қазақтарының төңкерістік үкіметі

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Apr 24, 2019  |  478 views

    (Оспан батырдың туғанының 120 жылдық мерей тойына арналады) Ерзат Кәрібай     Қытайдағы қазақтар тарихында жане Шыңжаң тарихында «үш аймақ төңкерісі» не дұрыс тарихи баға беріліп Шыңжаң жерліе тарихынан орын берілген, әрине аталған үш аймақта (Алтай ,Тарбағатай, Іле) қазақтар басым бола тұра, төңкерістеде жетекші рол ойнағанына қарамастан оны Ұйғұрдың еншісіне меншіктеп берді, халқарадада осылай таным қалыптасқан. Оған негіз 1944 жылы12 құрылған үкіметте басшылықта қазақтар болмады, үкімет тілі ұйғұр тілі болды, тарихи суреттерімен хұжаттарыда дерлік солай болды! Демек екінші шығыс түркістан жерлік халық сайламаған заңсыз үкімет еді! Егер заңды үкімет болса тұтас үш аймақтағы 720 мың халықтың 53% ін ұстайтын қазақ билікте болған болар еді! Кейінгі аталмыш үкімет қазақ мүддесіне саятында

    231
  • Суреттер сөйлейді

    “ОСПАН БАТЫР ЖӘНЕ ІЛЕ ТАРАБЫ”

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Apr 9, 2019  |  459 views

    Өлке Тариxы (2-бөлім), Болат Қадыри “ОСПАН БАТЫР ЖӘНЕ ІЛЕ ТАРАБЫ” “Масғұт Әпендінің Үкімет Басына Шығуы және Іле Тарапының Қарсылық Әрекеті (Қарекеті)” Eldes Orda Дереккөз Өлкелік үкімет жағынан шығарылатын “Шыңжаң” газетінің 48- жылғы бір санынан алынды. Газет қытай, ұйғыр және қазақ тілінде жарық көрген. Мақала газеттің ұйғыр тіліндегі нұсқасынан алынып отыр.  “Шыңжаң” газетінің іргетасы 1934-жылы “Тиян Шан” газеті деген атпен қаланды. Қазақша нұсқасы да сол жылы өлкелік үкіметтің министрі Баймолда Қарекеұлының атсалысуымен “Тәңір Тау” деген атпен жарық көрген. Бір жылдан соң 1935-жылы өлкелік үкімет төрағасы Шың Шысай (盛世才) жағынан “Шыңжаң” газеті деп өзгертілді. Газеттің қазақ бөлімінде (редакциясында) Ғазез Қалманов, Зият Шәкерім, Шаяқмет, Нәзір Омарұлы Шерубаев, Шәмси Мәмидер жұмыс жасады. Сол жылы

    138
  • Суреттер сөйлейді

    “Қазақ Елі” журналының 1946-жылғы саны

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Mar 27, 2019  |  214 views

    Eldes Orda 1944-жылы құрылған Шарқи Түркістан Респубиликасының алды-артында Алматы мен Ташкен қалаларынан арғы беттегі қазақтар мен ұйғырлар үшін “Қазақ Елі” мен “Шығыс Ақиқаты” атты журналдары тараған еді. 1946-жылы Шарқи Түркістан Респубиликасы құлған соң журналдардың мазмұндық идеялогиясы да өзгеріске ұшырады. Бұл қиықтар “Қазақ Елі” журналының 1946-жылғы санынан алынды. Шамамен екі жылдың алдында “Шарқи Түркістан мен Чин Түркістанның Күресі” туралы бір мақала жазған едім. Алыстағы Нан Кин (南京) үкіметі Мәскеудің “Шарқи Түркістан Проектісін” идеялогиялық жақтан құрықтау үшін және ақпараттық күрес жүргізу үшін Шарқи Түркістан проектісіне қарсы “Чин Түркістан Проектісін” астыртын қолға алады және “Чин Түркістан Ауазы”, “Чин Түркістан” атты журналдар шығара бастайды. Сөйтіп коммунист қытай билігі келіп Минго (民国) үкіметі отставкаға кеткенге дейін

    66
  • Мәдениет

    Алматыда көп балалы отбасыларға домбыра таратылды.

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Mar 18, 2019  |  454 views

    Алматыда көп балалы отбасыларға домбыра таратылды. Қайырымдылық шарасы барысында қолдарына домбьра алған балалар ән-күйден шашу шашты. Рухани жаңғыру жобасы аясында ұлттық бұйымдарды насихаттап жүрген бастамашыл топ әр отбасына бір домбырадан сыйлауды жөн санапты. Алайда ынталы балалар көп болғанадықтан бір жанұяға екіден, үштен ұлттық аспап берілді. “Балалар телефон, теледидарға телмірмей, қоңыр домбырамен сырласса әлдеқайда пайдалы болмақ. Қазақ арман-тілегі, қайғы-мұңы мен қуанышын қос ішекке сыйдырған, қолына қоңыр домыра алса баланың арманы асқақ, ойы ұшқыр болады”, – деді игі іске ұйытқы болған ұлт жанашыры Салтанат Өмірәлі. Қазақтың көне мұраларын бүгінгі заманға сай ғып насихаттауды мұрат қылған Салтанат Өмірәлінің айтуынша бұндай шара әліде жалғасын табады. “Елбасымыз домбыра күнінде арнайы бекітіп берді. Домбыра күні қарсаңында

    91
  • Суреттер сөйлейді

    ХАН КЕНЕНІҢ ҚАРУЫ

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jan 7, 2019  |  3,308 views

    Beken Kayratuly Facebook парақшасынан алынды ЕлордағыҚазақстан Республикасы Қарулы күштерінің Әскери-тарихи музейінің ауыспалы экспозициялық жәдігерлер көрмесі орналасқан төменгі залында, қазақ халқы үшін құнды заттың бірі – Кенесары Қасымұлының мылтығы тұр. ХІХ ғасырдың ортасында Ұлы далада өрістеген ұлт-азаттық қозғалыстың көсемі, атақты Абылай ханның немересі Кенекең осы мылтықпен жау түсірген. Айталық, 1838 жылы Кенесары Ақмола бекінісін басып алып, орыс әскерін қуып шыққанын тарихтан жақсы білеміз. Осы оқиға туралы ел-жұрттың аузынан естіп, хатқа түсірген Мәшһүр-Жүсіп Көпеев өзінің «Қазақ шежіресі» атты жазбасында: «Қараөткелде аға сұлтан Қоңырқұлжа дуан басы болған. Кенесарыға қарсы тұрып соғыс салған. Қараөткелді (Ақмола бекінісін айтады) қамағанда Кенесары күлдірмамай деген мылтығымен Тайтөбенің басында тұрып, орыстың қарауылшы балсәйкесін (полицейін) атып мұрттай ұшырған» дейді (А.Смайыл

    727
  • Суреттер сөйлейді

    Шыңжаңды Таныстыру

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Dec 2, 2018  |  1,753 views

    “Шыңжаңды Таныстыру” (新疆介绍) атты бұл кітап 1949-жылдың қазан айында жарық көрген екен. Кітапта Қазақтар мен Моңғолдарды баса таныстыруға мән беріпті. Кітапта Қазақтарды арнайы суретімен (атқа мінген, тымақ киген) беруін мен мынадай жағынан түсіндіремін: Бірінші себеп, қазақтардың қолында жаппай дерлік қару болды; Мысалы, 1944-45 жж Құлжадағы Шарқи Түркістан үкіметіне қарасты 30 мыңнан астам Ұлттық Армияның кемінде 90 пайызы Қазақтарды құрады. Қазақ әскерлерін Қазақ ССР-дан құпия келген екінші дүние жүзілік майданда соғыс көрген офицерлер мен әскери мамандар арнайы әскери жаттығудан өткізген. Манас өзеніндегі келсімшарттан соң жүзден астам әскери мамандар Қазақ ССР-ға қайтып кетті.  Екіншісі, 1944-жылы Құлжада Шарқи Түркістан үкіметі мен Ұлттық Армия құрылған соң уақытша үкімет құрамына кірмей қалған Қазақ уалаяты Нан

    198
  • Суреттер сөйлейді

    Шарқи Түркістан уақытша респубиликасының бірбөлім әскери адамдары

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Nov 15, 2018  |  4,023 views

          Шарқи Түркістан уақытша респубиликасының бірбөлім әскери адамдары.   Нүсіпқан Көнбай, Зунун Тайпов, Фотий Иваонвич Лескин, Сопаxун Сувров, Маргуп Исқақов, Бәделқан Сүгірбаев, тағы кімдерді таныдыңыз? Екі әскери адамның қол ишараты не мағына білдіреді? Шарқи Түркістан уақытша үкіметінің Құлжа қаласындағы кезекті құрылтайы. Құрылтайға Алтай (төменгі Алтай), Тарбағатай уалаятының делегаттары да келіп қатысқан. Тариxи суретте А.Қасми, Әкімбек Қожа, Дәлелқан Сүгірбаев, Басбай Бапин, Ысқақбек Мононов, Әбілқайыр Төре, Шәмси Мәмиұлы, Әнуар Жакулин, тағы басқа кімдерді таныдыңыздар?   Генерал Дәлелқан Сүгірбаев туралы сирек құжаттардың (куәлік) бірі. Куәлікте “Шыңжаң” деп жазылған (1948). Шарқи үкіметі мен Нан Кин үкіметі келіссөз өткізген соң Шарқи Түркістан атауы орнына Шыңжаң атауы қайта жаңғыртылды. Алтай, Тарбағатай, Іле уалаятында құрылған

    1498
  • Саясат

    Ұмыт қалған ашаршылық және Назарбаевтың ықтимал мұрагерлері

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Nov 3, 2018  |  3,878 views

    Анна КЛЕВЦОВА Ашаршылық құрбандарына арналған ескерткіш. Алматы қаласы, 31 мамыр 2017 жыл Халықаралық БАҚ осы аптада Қазақстанда ашаршылықтың Украинадағыдай өткір бағаланбауының себептерін, Назарбаевтың ықтимал мұрагерлері туралы жазған. Ықтимал мұрагерлер қатарында Тоқаев, Тасмағамбетов, Құлыбаевтың аттары аталады. Әлемдік баспасөз бұған қоса, Қазақстанның Қытайға тасымалдайтын газ көлемін арттыру мәселесін және Тамғалыдағы петроглифтер тақырыбын да қозғаған. ҰМЫТ ҚАЛҒАН АШАРШЫЛЫҚ  Америкалық Wall Street Journal журналы “Ұмыт болған советтік ашаршылық: Сталиннің Украинаға істегендері есімізде, бірақ Қазақстанға жасағандарын білмейміз” атты мақалада америкалық зерттеуші, Maryland-College Park университетінің тарих профессорының көмекшісі, “Ашаршылық жайлаған дала: ашаршылық, зорлық-зомбылық және советтік Қазақстанның құрылуы” атты кітаптың авторы Сара Камеронның пікірін жариялаған. Зерттеуші мақалада ашаршылықтың Қазақстанда Украинадағыдай өткір бағасын алмауының себептеріне тоқталады. Сара Камеронның пікірінше, оның

    1663
  • Суреттер сөйлейді

    Қытай крезисі: Экологиялық апаттар

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jun 12, 2018  |  4,093 views

      Қытай экономикасы ұшқан құстай дамып әлемнің екінші ірі экономикалық тұлғасына айналғанымен экологиялық дағдарыстар күннен-күнге көзге түсуде. Жәй ғана қоршаған ортаның ластануы ғана емес айытса кісі сенбестей қорқынышты дәрежеге жеткені анық болып отыр. Американы қуып жету деген ұранның жетегімен тек экономиканың өсуіне ғана мән беріп тәбиғи байлықтарды толассыз ашып, өнеркасыптік қалдықтарды беталды шығарып ортаны ауыр дәрежеде ластаған.Қытай экологиясының ластануы мыналарды қамтиды: 1.Ауаның ластануы Қазіргі таңда жылына 360 мың адам ластанған ауаның кесірінен көз жұмады. 400 миллион адам таза ауа сіміре алмайды. 30% Қалалардың ауасы тіпті ауыр дәрежеде ластанған. Дүниедегі 20 ауасы ауыр ластанған қаланың 20 сы қытайда, олардың алдыңғы легіне Ланьчжоу, Чэнду, Чжэнчжоу, Цзинань, Үрімші, Нанкин, Пекин, Сиань Қатарлы қалалар

    501
  • Суреттер сөйлейді

    Самалдың жеңісі

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  May 25, 2018  |  4,002 views

    Қазақстандық актриса Самал Еслямова Канн кинофестивалінде “Үздік әйел рөлі” номинациясында жеңімпаз атанды. 1Режиссер Сергей Дворцевойдың “Айка” фильмінде бас кейіпкерді сомдаған қазақстандық актриса Самал Еслямова Канн фестивалінде “Үздік әйел рөлі” номинациясының жеңімпазы атанды. 2Самал Еслямова жүлде алған сәт.  3Петропавлда туып-өскен Самал Еслямова Ресей астанасындағы театр өнері институтының (ГИТИС) режиссерлік факультетін тәмамдаған, қазір Мәскеуде тұрады. 4Самал Еслямоваға жүлдені италиялық актриса Азия Ардженто тапсырды.  5Канн фестивалінде “Үздік ер рөлі” номинациясының жеңімпазы италиялық Марселло Фонте мен Самал Еслямова.  6Самал түскен “Айка” фильмі – Мәскеуде босанған баласын перзентханаға тастап кеткен қырғызстандық мигрант қыз туралы драма.   7Самал Еслямова мен режиссер Сергей Дворцевой қызыл кілемде.  8Самал Еслямова Канн фестивалінде.  Азат Еуропа / Азаттық радиосы

    283
load more

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: