Жүгіртпелер
 | 
  • Тарих

    ӘМІР ТЕМІРДІҢ ҚАЗАҚ ЖЕРІНДЕ ҚАЛДЫРҒАН ҮШ ЕСКЕРТКІШІ

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jan 21, 2021  |  157 views

    Орта ғасырдағы қазақ тарихынан ӘМІР ТЕМІРДІҢ ҚАЗАҚ ЖЕРІНДЕ ҚАЛДЫРҒАН ҮШ ҰЛЫ ЕСКЕРТКІШІ 1.Әмір Темір 1397-99- жылдары Яссауи мовзелейін салдырған. 2 Әлемде теңдесІ жоҚ, салмағы екі тонналық ТАЙҚАЗАНДЫ (Өнер туындысы) ҚҰЙДЫРҒАН. 3 . Ұлытаудың Алтын шоқы деген төбесінде үлкен қара тасқа араб және шағатай тілінде жазу жазып қалдырған. (Бұл тас қазір Эрмитажда тұр) Әмір Темір1370- жылы Мауреннахр билігіне келді. Айналдырған он жылдың ішінде Әмір Темір Ауғанстанды, батыс Үндістанды , батыс Қытайды, Парсы елін, Араб елдерін , Қап тауы елдерін бағындырып, Осман империясының падишағы Баязитті жеңген. Ә,ТЕМІРГЕ аз уақыттың ішінде жиырма алты мемлекет бағынышты болған. 1380-жылдары Алтын Орда әлсіреген кезде Алтын Орда тағына Ә.Темір Тоқтамысты отырғызған. Тоқтамыс Маңғыстаудағы Орыс хан өлтірген Түй

    61
  • Көз қарас

    Қарамолада кімдер жерленген?

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jan 16, 2021  |  342 views

    Биыл Абай Құнанбайұлының туғанына 175 жыл толып, елімізде кеңінен аталып өткені белгілі. Ұлы ақынның мерейтойын лайықты атап өту үшін Шығыс Қазақстан облысының Жарма ауданында да ауқымды іс-шаралар жоспарланып, іске асты. Солардың бірі ақын төбе би болып сайланып, «Қарамола ережесін» қабылдаған Қарамола мекенін қайта жаңғырту жұмыстарын атап өтуге болады. Қуанышты өзгерісті өз көзіммен көрейін деген ниетпен, әрі жас ұрпаққа өнегелі тәрбие болсын деген оймен бала-шағамды ертіп, Қарамолаға ат басын бұрдым. Тарихи мекенге апаратын жол қиылысына арнайы белгі қойылып, жолы қалыпқа келтіріліп, 1995 жылы (Абайдың 150 жылдығында) арнайы қойылған ескерткіш тақта маңы қоршалып, абаттандырылыпты. Осы ескерткіштің оң жағында, таяқ тастам жерде ескі қорым зираты орналасқан. Ол жерге кезінде жерленген ата-бабаларыма құран бағыштайын

    173
  • Руханият

    ТОРАҢҒЫЛЫ ТУРАЛЫ НЕ БІЛЕМІЗ?

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Nov 10, 2020  |  710 views

      ТОРАҢҒЫЛЫ ТУРАЛЫ НЕ БІЛЕМІЗ? Сыр бойы – тұнған шежіре, таусылмас тарих. Өткен өмірді бүгінмен бүгіп қалуға болмайды. Бабалардың соқтықпалы-соқпақты ұлы жолы ғасырлар қойнауынан ұласып келе жатқаны ақиқат. Ал, қазіргі өмір ертеңге жалғасатындықтан, өткенді таразыға тарту – басты міндет. Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев мемлекеттік «Мәдени мұра» бағдарламасын жариялау арқылы рухани мұраларымызды түгендеп, ұрпаққа ұлтжандылықтың ұрығын себудің үлгісін көрсетті. Жер атауларының тарихын зерттеу өз өлкеміздің өткен тарихына үңіле отырып, ұрпақ санасында сабақтастық салтын қалыптастыруды көздейді. Қайсыбір елдің, жердің немесе елді мекеннің аталу тарихы болатыны сөзсіз. Сондай-ақ «Тораңғылы – Бала әулие» аталуының өзіндік шығу төркіні бар. Әйтсе де  тарихшылар, шежірешілер де «Тораңғылы – Бала әулие» дәл осылай болған деп әлі күнге дейін тап

    166
  • Тарих

    Қырғыз (қазақ) автономиясына -100 жыл.

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Oct 22, 2020  |  1,013 views

    (тарихи -деректі әңгіме)   Жұмат ӘНЕСҰЛЫ     АРМАН БОЛҒАН АВТОНОМИЯ   Қазақ елінің автономиялы республика болуын Алаш қайраткерлері аңсаған, армандаған. Олар 1917-жылдан қазақ автономиясының келешегі үшін күресті. Әлихан Бөкейханов ол кезде кадет партиясының мүшесі еді, содан Ресейдің Уақытша үкіметінің басшысы болған Керенскийден, одан кейін Колчактың көмегімен Қазақ автономиясын құрудан үмітті болған. Керенскийдің бұл мәселеге көңіл бөлуге уақыты болмады, ал, Колчак болса, “Қазақтар ешқашан автономия алмайды” деп үзілді кесілді бас тартқан.  Сонымен 1918-жылы Колчактың, Дутовтың, Деникиннің әскерлері большевиктерден жеңіле бастады. 1918-жылы большевиктер ақтармен айқасып жатқанда Царицин майданы, Каспий, Маңғыстау арқылы ондаған түйелі арбамен Ә.Жангелдин Торғайға, Амангелдінің сарбаздарына көп қару жарақ жеткізді. Көп қаржыда әкелген. Содан1918- жылы қазан айында Торғайда Совет өкіметі

    228
  • Тарих

    РИМ БИЛЕУШІЛЕРІ ҰЛЫ ДАЛАДАН БАРҒАН БА?

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Sep 6, 2020  |  1,861 views

    Ителі руы – іргелі рулардың бірі. Атауы жағынан Ителі кәдімгі Ителгі құстың атауының ғасырлар легінде ғ, г әріптері түсуіне байланысты өзгеріске ұшыраған түрі болуы мүмкін. Екінші жақтан алғанда, Ид-Телы, Иди-Теле болып ежелгі Алтайлық Телелердің бір бұтағы болуы мүмкін. Ид-Телы, Иди-Теле атаулары оларды Жер-Телелері(отырықшы Теле) және қасқырды төтем еткен Телелер ретінде көрсете алады. Ителінің шежіре бойынша Көкбұлақ деген атаның немересі екенін танысақ, Көк сөзінің Құдайы сипаттар мен көк бөріге, киеге қатыстылығын ескерсек ит сөзінің әрі жағында қасқыр төтемі жатады. Италияндардың ит емген(қасқыр емген) екі баланы төтем санап, күні бүгінге дейін Ителі атауынан Ителия(Италия) болып тұрғанын біле аламыз. Оның үстіне Көкбұлақ аталатын кей жерді халық Көкебұлақ деп те айтады. Көкебұлақ – Тыва

    697
  • Көз қарас

    Шонжының Гео-Стратегиялық Шындығы (сараптамалық мақала)

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jun 20, 2020  |  2,102 views

    Бұл аудан (Шонжы) қарасаңыз шекараға тиіп тұр. Шекараның күншығыс бетінде аты қаззаққа берілген Іле Қазақ Автономиялы Облысы бар (екінші сүгірет). Онда жер қайысқан қалың қазақ тұрады. Автонрмиялы облыс ШУАР’дан бұрын құрылған. Орталығы Құлжа қаласы (үшінші сүгіреттегі 1-ге қараңыз). Осы автономиялы қазақ облысына қазір сегіз аудан, бір қала төте қарайды. Олар: КҮНЕС, НЫЛҚЫ, ТОҒЫЗТАРАУ аудандары (үшінші сүгіреттегі 5,6,9-ға қараңыз). Бұл үш аудан Іле аңғары мен Іле дариясының басына орналасқан қазақ ең көп, ең іргелі қоныс тепкен, тарихы өте терең, байырғы қазақ жері. Осы үш аудан қазақтары 20- ғасыр басында Орынборға арнайы хат жазып, Алаш баспасөзін қолдап қаржы жолдап, өздерін де Алаштың алыстағы бір бөлшегі санаған-тын. Осы үш аудан тың игеріп, там

    384
  • Тарих

    Кенесары Хан мен баласы Сыздық Сұлтан туралы дерек Осман мұрағатынан

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jun 18, 2020  |  2,131 views

    Кенесары Хан мен баласы Сыздық Сұлтан туралы дерек Осман мұрағатынан кездесуі бек мүмкін. Бұған ешқандай да шүбәңіз болмасын. Бірінші сүгірет, Осман елінде жарық көрген “Басират” (basîret) атты газет. Екінші және үшінші сүгірет, Осман мемлекетінде жарық көрген “Уақыт” атты газет. Төртінші сүгірет, Осман сұлтаны Әбдүләзиздің Қашқарияға көмекке жіберген әскери қару-жарақ, оқ-дәрісінен бір парша көрініс. Кенесары мен Сыздық Сұлтан туралы Осман деректері шыны керек әлі толық зерттелген жоқ. Хан Кенесарының ұлт-азаттық көтерілісін Қазақстан аймақтарымен шектеп бөліп қарау ең үлкен қателік саналады. Хан Кене мен Шығыс Түркістандағы қазақ, ұйғыр, дұңған көтерілістері арасындағы саяси, әскери қатынастар туралы дерек те қытай мұрағатында көмулі жатыр. Онда Шәуешек, Құлжа және Үрімжі қалаларындағы қазақтардың Хан Кенемен және кейінгі

    528
  • Тарих

    Англияның Жоңғария қазақтарына озық соғыс қаруларын беруге талпынуы

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  May 14, 2020  |  2,025 views

    Қашқардағы Англия консулы  Англияның Қашқариядағы консуль қызметі 1881- жылдан кейін бастау алады. Англияның түпкі мақсаты Цин империясының солтүстік-батыс аймағы мен Түркістан (орталық азия) даласына өз ықпалын жүргізу еді. Бірақ, бұл тұста патшалық ресейдің де аймақтағы саяси ықпал күшін ескермеу мүмкін емес еді. Патшалық ресейдің әу бастағы мақсаты Түркістан аймағын ендей өтіп Үндістан арқылы телегей теңіз жолына шығу еді. Бірақ, Түркістан даласындағы Түркі хандықтары (Қазақ, тб) бұл мақсатты жүз жылдап кешіктіріп жатты. Ресей енді Түркістан даласын қиыр шығыстан айналып өтіп Қашқария арқылы Үндістанға ұласуды көздеді. Бірақ, ол тұста Қашқария мүлде жабық әлем еді. Дейтұрғанмен де жабық әлемнің түстік қапталынан Англия империясы да келіп үлгірді. Сосын не керек, бұл аймақ Ресен-Англия империясының

    416
  • Көз қарас

    Ақш-Совет қатынастарындағы шыңжаң өлкесі

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Apr 29, 2020  |  2,290 views

    Сүгіреттерге қысқаша түсініктеме: Бірінші сүгіретте, Ақш-тың шыңжаң өлкесіндегі тұңғыш өкілетті бас елшісі Едмонд Клаб және Дихуа қаласындағы (Үрімжі) Ақш консулының алды түсірілген. Уақты, 1943- жылдың сәуір айы.  Екінші сүгірет, Ақш үкіметінің шыңжаң өлкесіндегі өкілетті елшісі Жон Халл Пакстон мырза(1946′дан соң елші болды).  Үшінші сүгірет, Шыңжаң өлкесінің саяси, әкімшілік орталығы Дихуа қаласында (Үрімжі) орналасқан Ақш консулдығы. Консул алдында тұрғандар Ж. Пакстон және зайыбы.  Төртінші сүгірет, 1946-жылдың қараша айында Дихуадағы Ақш консулы алдында түсірілген. Артқы қатар оңнан төртінші адам Жон Халл Пакстон. Пакстон Ақштың шыңжаң өлкесіндегі өкілетті елшісі болып тағайындалған кезі. 1941-42 жылдан кейін Шыңжаң өлкесінде кілт өзгерістер басталды. Өлкенің сыртқы саяси дипломатиядағы бағыты өзгеріп жатты. Совет-Шыңжаң қатынастары жол айрыққа келіп түйлісті.

    468
  • Көз қарас

    1933- жылы Қашқар қаласында құрылған Шарқи Түркістан

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Apr 24, 2020  |  2,233 views

    1933- жылдың қараша айында Қашқар қаласында құрылған Шарқи Түркістан ислам респубиликасы үкіметінің ұлттық армиясы. Үкімет өте қысқа уақыт өмір сүрді. Сыртқы себеп: Алпауыт күштердің аймақтағы сыртқы саясаты тұрақсыз болды; Жанжал күштер ымыраға келді; Ішкі себеп: Біріңғай ұлттық тұтастық болмады; Ішкі алауыздық көп болды; Жанама себеп: Әскери қуат әлсіз; Ұлттық рухани-саяси қуат төмен; Исламдық фанатизм басым; Аталмыш уақытша үкіметтің президенті Түркия, Анлгия сияқты елдерге дипломатиялық хат жолдады; Ауғаныстан әмірлігінен саяси және қорғаныс көмегін алды. Ішкі ұлттық валюта айналымға салынды. Көрші елдермен визалық режим орнады. Тәуелсіз мемлекетке тән қандай нышан мен белгі бар соның бәрі орындалып жатты, бірақ үкімет бірер ай ғана өмір сүрді.  1928- жылдан бастап өлке орталығы Үрімжіде саяси қан

    612
load more

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: