НАУРЫЗ туралы маңызды құжат

Көз қарас Саясат Тарих Тұлғалар Қазақ шежіресі

НАУРЫЗ туралы маңызды құжат

| Mar 25, 2025

486255148_28928203983461961_2942659053157078970_n

Ашық дереккөздерден 1920 жылғы 20 наурызда Ташкентте Тұрар Рысқұлов қол қойған Наурызды атап өту туралы бұйрыққа көзім түсті. Демек, биыл бұл тарихи құжатқа – 105 жыл!

Алайда, арада небәрі алты жыл өткен соң 1926 жылы Наурызға тыйым салынды. Ал, 1920 жылы Түркістан Кеңестік Республикасының Орталық Атқару Комитетінің төрағасы болып қызмет еткен Тұрар Рысқұловтың тағдыры қандай қайғымен аяқталғаны баршамызға мәлім. Оны “халық жауы” деп танып, 1938 жылдың 10 ақпанында ату жазасына кескен…

486381493_28928203963461963_8496543809590310480_n

Нашел вот такой документ в открытых источниках: Приказ, изданный в Ташкенте Тураром Рыскуловым от 20 марта 1920 года о праздновании Наурыза. Получается, в этом году этому историческому документу исполнилось 105 лет!

В 1926 году Наурыз оказался под запретом. А трагическую судьбу, работавшего в 1920 году председателем ЦИК Советов Туркестанской Советской Республики РСФСР Турара Рыскуловы вы знаете. Он был объявлен «врагом народа» и расстрелян 10 февраля 1938 года.

(с) Думан Орынбеков

Жұмабек Тәшеневтің туғанына 110 жыл

kerey.kz

Бүгін Жұмабек Тәшеневтің туғанына 110 жыл толып отыр. Құжаттарды оқысақ, Хрущев Қырымды Украинаға берген соң республикалардың аймақтарын басқаша бөлмек болған екен. Қазақстанда целинный край құрып, елдің оңтүстік бөлігін көрші елдерге беруге үзілді-кесілді қарсы болған. Бұл мәселенің тіпті қарастырылуына қарсы шыққан. Кейін осы ұстанымы үшін қызметі төмендетілді. Министрлер кабинетінің төрағасы қызметінде Б.Момышұлы, Р.Қошқарбаевты Ұлы Отан соғысының батыры атағына бірнеше рет ұсыныпты. С.Нұрмағамбетовке көмектесіпті. 1960ж 212 пәтерлі үйді қазақ өнерінің майталмандарына бергізіпті. 1955ж Қытайдан оралған 100 отбасы далада қалғанда олардың мәселесін шешу үшін үкіметтен арнайы комиссия құруды сұраған екен. Елге қызмет еткен азамат қой. p.s. мұндай принципшілдік – бүгінде сирек кездесетін қасиет. Nurmukhamed Baigarayev
Наурыздағы кездесу

kerey.kz

Кеше Астанадағы ЭКСПО маңында өткен Наурыз мерекесіне барып қайттым. Күн шайдай ашық, көктемнің лебі ерекше сезіліп тұр. Айнала қуанышқа толы – қазақтың дәстүрін дәріптеген ұлттық ойындар, асыл мұрамызды әспеттеген ән-күй, күмбірлеген домбыра үні… Барлығы да Әз Наурыздың сәнін келтіріп, мерекелік көңіл-күй сыйлады. Сахна төрінде әншілер ән шырқап, жыршылар терме толғап, халықтың ықыласына бөленіп жатты. Жан-жағыма көз тастап, ұлттық ойындарға қатысып жатқан жұртты тамашаладым. Қол күрестіру, арқан тарту, гір тасын көтеру – бәрі де бабадан қалған асыл мұра. Кенет ерекше бір көрініске көзім түсті. Аққұба келген орыс қызы 16 килограмдық гір тасын зілдей ауырсынбай, қиналмай-ақ көтеріп жатыр. Таңданысымда шек болмады! Кәдімгі ер адамдардың өзі 130 мәртеден ары аса алмаған бұл салмақты
Айтылмай қалған бір ауыз сөз (Болат Бопайұлын еске алыу)

kerey.kz

«Ажал айтып келмейді, Қаза- қасқағымда» дейтін бабалар сөзі осындайда еске түседі екен, әлгіндеғана әзілдесіп, арғы – бергіден кеңес қозғай отырып, «алдағы айдың жыйрма нешелерінде министрлік жағынан кітаптарының тұсау кесері болатынын, жуырда теле арнадан салт – сана жөнінде бір сағаттық сүхпат беретін» қуаншын мұндағылармен бөлісіп жанары нұрланып, жүзі жәйнап отырған Қазақыстан Жазушылар Одағының мүшесі , айтулы Этнограф, жазушы Болат Бопайұлы арада тысқа шығып келуге үй йесінен рұқсат сүрап кеткен еді, бір неше минут өтбестен «Бөкең жығылып қалды» деген суық хабар келгенде алдымыздағы дастарханды тастай тысқа ұмтылдық, ойпырмай әлгінде ғана қатарымызда отырған азаматтың құлап жатқанын көргенімізде абдырап қалдық, жедел жәрдем орталығындағы кезекші маманның бұйыруымен Бөкеңді жатқан орынынан қозғамай қолдарын ұйқалап, тамырларын ұстап,
1922 жылы Ташкент қаласында жарық көрген кітабындағы суреті.

kerey.kz

Абайдың төте жазумен 1922 жылы Ташкент қаласында жарық көрген кітабындағы суреті.(Ерден Нұрахметтің парақшасынан)
“Прагматик болуымыз қажет”. Тайвань Украина мен Трамптан қандай сабақ алды?

kerey.kz

Рид СТЭНДИШ Сашко ШЕВЧЕНКО Тайвань сарбаздары Жаңа Тайпей қаласындағы әскери жаттығуда қару-жарақты пайдалануды үйретіп жатыр. Архив. АҚШ президенті Дональд Трамп Ақ үйде Украина президенті Владимир Зеленскиймен жұрт көзінше керісіп қалған соң, Тайвань Вашингтонмен қарым-қатынасын басқаша жүргізуге көшті. Зеленскийдің Ақ үйдегі сол кездесуінің нәтижесінде жоспарда болған минералдар келісіміне қол қойылмады және АҚШ-тың Украина қорғанысына бөлетін қолдауы тоқтап қалатындай қауіп төнді. Осыдан соң Тайвань Вашингтонға ұсыныс жасады. Әлемнің ең ірі микрочип өндірушісі – Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC) 3 наурыз күні АҚШ-қа 100 млрд доллар инвестиция құю жоспарын жариялады. Жоспарда жаңа зауыттар, өнімді буып-түю нысандары және зерттеу орталығы қарастырылған. Ақ үйде тұрып сөйлеген TSMC басшысы Си-Си Вей чип инвестициясына саяси қысым емес нарық талабы