Жүгіртпелер
 | 
  • Тарих

    Қазақтың ұлы даласы мен елін, жерін қорғаған батырлары

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Mar 5, 2021  |  395 views

      (Қазақстан тәуелсіздігінің 30 жылдық мерей тойына арнаймын) Авторы: тарихшы, фольклорис, филолог, алаштанушы Керімбайұлы Таласбек Тауасар Ескерту: Бұл мақаланы баспаға бастыру және  сайыттарға шығару тек автордың рұхсатымен болады. 2021 ж Қазақтың ұлы даласы мен елін, жерін қорғаған батырлары Биыл Қазақстан тәуелсіздігінің мерейлі 30 жылдық тойы. Ата – бабаларымыз сан ғасырдан бері білектің күші мен найзаның ұшы мен ұлы дала елінің жерін, халқын жанқиярлықпен қорғап, қазақ даласына шабуыл жасаған жауларын жер жастандыра жойды. Ата- бабаларымыздың « ….Көш жолынан көресің көшпендінің, тарихта қалдырған өшпес ізін….. », « Көзі бабамыздың бір көргенде түскен жері, білектің күші, найзаның ұшы тиген жері»  деп қазақтың ұлы даласын қорғауы бізді батырлар ұрпағы екенімізді  барша әлемге пәш етті.

    246
  • Тарих

    « Шақантай» шежіресі( бесінші басылым , қосымша жазбалар мен толықтырулар)

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Feb 24, 2021  |  284 views

           Тайтөлеу Ысқақұлы Төлтай                                   2003 – 2009 жылдары  « Шақантай»  шежіре  кітабы  төрт рет  800  данамен   басылып  шықты . Соңғы  төртінші  басылымын  kerey.kz  сайтынан  толық  оқи  аласыздар .  Осы  басылымда  Шақаңа  қатысты соңғы  кезде  келіп  түскен ақпараттар мен  М. Мағауин, Ө. Ахметов , С. Ысқақов , Н. Сәменбетов – тердің кейінгі жарияланған  деректері қолдалынды . Бесінші басылым да сол аталған сайтқа  қойылады .   Мекен-жайымыз:  Алматы, 050010, Пушкин к. 83 үй, «РИЕО» ЖШС , Тел.,Факс:  8(7272) 912049 . Ұялы  тел. 87017177657 . e-mail: toltai 42 @mail.ru . МАЗМҰНЫ :    Шақантайдың  

    63
  • Тарих

    АЛЖАСҚАН ҒАСЫР (Әңгіме)

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Feb 17, 2021  |  288 views

    “Ашаршылықты саясиландырмау керек” деу “дымыңды шығарма” деп ұлтты тұншықтыру. Бұл тарих пен ұлтқа жасалатын қиянат! “Ғасырға серт! Адамзат баласы зиянда…” «Асыр» сүресі …көзі жұмылмай, «бұның не?» деген таңданысты сұрақ анық оқылатындай адырайып, тас қораның төбесіне қараған күйі қалыпты. Мұрыннан кеткен қан екі ұртты сағалай барып, кепкен өзеннің арнасындай былқылдап, тоңға айнала бастапты. Сыпатайдың да екі ұртынан бастап омырауына дейін – іңірдегі батыс көкжиектей қып-қызыл. Ентігін енді басып, аузына келген дәмнің қошқыл татитынын, оның қанның дәмі екенін түйсінген. Түйсінген сәтте лоқсып құса бастады. Бұнысы жетпіс бес жасқа келіп, Тәшкенттегі ағаш қорасына кіріп, қайыс арқанға асылып барып тыншу тапқанша жалғасатын лоқсу екенін, әрине, ол кезде білген жоқ. Бір нәрсені түртіп, танып аларға

    49
  • Суреттер сөйлейді

    Байділда Доскенов (1902-1974)

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Feb 16, 2021  |  230 views

    1943-46 жж Шығыс Түркістандағы ұлт-азатық төңкеріске қатысқан. Совет одағының көмекке жіберген әскери маманы. Б.Доскенов Қызылорда обл, Қызылөзек елді-мекенінің тумасы. Екінші жаһан соғысына қатысқан. 1943 жылдан кейінгі өмірі қытайдағы әскери іс-қимылдарда өткен. Кейін 1946 жылы елге оралған. Құлжада құрылған уақытша үкімет туралы әдебиеттерде (кітап, мақала) Б.Доскеновтың аты кездесіп жатады. Сол деректерді оқып отырғанда әсіресе, Қожай Доқасұлы жазған “Офицердің қойын дәптерінен” кітабы мен Хакім Бекішевтің “Азаттық мұраты” атты кітабында Байділда Доскеновтың аты бірқанша жерде кездесетін еді. Суреттің алынған сілтемесі: https://www.moypolk.ru/kazahstan/soldiers?search=%D0%94… Жалпы, 1943-1946 жылдары совет одағы Алтай, Тарбағатай, Іледегі ұлт-азаттық төңкерісті әскери мамандармен қамтамасыз етті. Неше мыңдаған әскерлер шекарадан жасырын өтіп ол жақтағы партизандармен бірге күреске қатысты. 1946 жылы көмекке келген әскери мамандардың

    34
  • Тарих

    ӘБІЛҚАЙЫР. БІР ХАТ – БІР МЕМЛЕКЕТ ТАРИХЫ

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Feb 11, 2021  |  340 views

    Бұл хатты осыдан екі жыл бұрын да салып едім, орысша. Енді шамам жеткенше аударып көрдім. Тарихта қазақ “1731 жылы Ресейге бодан болды” деп оқытып келеді. Осы үшін Әбілқайыр ханды жазғырғандар да көп. Және Петербор архивіндегі нұсқа тұздық болып келді. Қазақстандық ғалым И. Ерофеева оны ысырып қойып, Әбілқайырдың хатын түпнұсқадан оқып, қайта аударды. Сонда жалған дүние жария болып қалды. 1731 жылы 8 қыркүйекте Әбілқайыр Ресейдің қатын патшасына құзырыңа ал, қызметшің болайын деп хат жазбаған екен. Сонда “үш ғасырлық” деген әңгіме бекер болып шығады. Ескерту: орысша нұсқаны оқимын деген адам парақшамнан тауып алар. Ал әзірге: 1) Ирина Ерофеева аудармасы: 8 қыркүйек 1730 жыл. Ұлы да мейірімді, жоғары мемлекеттің барлық жерін билеуші мәртебелі

    56
  • Суреттер сөйлейді

    Kүншығыс қазақтары (Өр Алтай, Баркөл)

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Feb 5, 2021  |  385 views

    20. ғасырдың 30- жылдарындағы күрделі саяси кезеңдерге байланысты күншығыс қазақтары (Өр Алтай, Баркөл) атамекені Баркөл, Құмылды артқа тастап Гансу және Цинхай өлкелеріне қоныс аударған еді. Бұл тарихи құнды суреттерді Joseph Needham қытайға жасаған сапары кеінде түсіріп алған. Dr.J.Needham белгілі себептерге байланысты қытайдың солтүстік-батыс аймағы дәлірек айтқанда Цзяюгуань (嘉峪关), Чиенфотунг (千佛洞), Дуньхуан (敦煌) окургтерінде бір ай аялдайды (1943.ж 30-шы қыркүйектен 29-ыншы қазанға дейін). Гансу провинциясының аталмыш аудан окургтерінде қазақтар да бар еді. Олар Елісқан Әліпұлы бастаған көштен қалып қойған аз санды қазақтар еді. Негізінде 1943 жылы Елісқан Әліпұлы бастаған бірқанша дүркін көш Тибеттің сары жондарын артқа аунатып Бұланай асып Пакістанға жетіп қойған еді. суреттерге қарап шошақ тымақ киген қазақтарды айнытпай танып

    57
  • Суреттер сөйлейді

    Жетісудағы Алаш қозғалысының көрнекті өкілі Ыбырайым Жайнақов

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Feb 3, 2021  |  402 views

    Жетісудағы Алаш қозғалысының көрнекті өкілі Ыбырайым (Ибраһим) Жайнақов Бірінші суретте, Ыбырайым Жайнақұлы және зайыбы Гүлсім Дадабаева Екінші сурет, Ыбырайымның зайыбы Гүлсім Дадабаева (әкесі өзбек, шешесі татар) Үшінші сурет, ортада Ыбырайым Жайнақов, Шығыс Түркістан, Құлжа қ. 1930 ж. Ескерту: тарихи суреттер Альфия Гатиятулинаның жеке архивіне тән. Альфияның ұлы шешесі Мариям Ыбырайымның зайыбы Гүлсім ханымның туған әпкесі. Ыбырайым Жайнақұлы Жетісудағы белсенді Алаш қайраткерлерімен біруақытта Шығыс Түркістанға өтіп кеткен. Құлжа өлкесіне өткен Жайнақовтар сол жақта совет үкіметі балшабектеріне (большевик) қарсы қарулы ұйымдар ұйымдастырды. 1928′ден кейін басталған кәмпескі кезінде және 1931-33 жылдардағы ашаршылық кезінде қытайға ауған қазақтарды орналастыру қызметтерімен айналысты. 1934 жылдан соң Іле уалаяты қазақ-қырғыз мәдени, ағарту ұйымының жұмыстарымен айналысты. Осыған байланысты Текес

    46
  • Руханият

    Ұлы классиктің сапары

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Feb 2, 2021  |  437 views

    …Сексенінші жылдары әйгілі американдық журналист Жон Ридтің «Дүниені дүрліктірген он күн» (Ten days that shook the world) (1919) Октябрь төңкерісі, большевиктер лаңы, пролетарлар, қызыл жамылған Петроград т с с. оқтың зыңғыры жұққан оқтын-оқтын оқиғалар өткен сәттің шытырманын еске жаңғыртар соңы ұзақ зардаппен ұласатын ~ «әдеби шығарманы» оқып жүргенде қолымызға осы заман классигі Мұхтар Мағауиннің «Аласапыран» романы түскен~ді. Бас көтермей он күн оқып қауашақтай басымыздағы пролетарлық қырсау күршектерді оталап емдегеніміз есімізде.Күн көсемді жек көре бастаған тұсымыз да мүмкін осыдан бастау алған!? Ақиесінің өз қолтаңбасымен 1989 жылы Улаанбаатарға сәлемдемеге келтірілген кітап мен үшін аса теңдессіз құнды. Кітапты пошта арқылы жолдаған досым ~ сол кездегі жарқ етіп шыққан жас жалынды жазушы қыз Гүлзат

    51
  • Зуқа батыр 150 жыл

    Оспан Батырдың Чойбалсан маршалға жазған хаты

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Feb 1, 2021  |  595 views

    Суретте Оспан Батырдың 1944 жылы наурыз айында Чойбалсан маршалға жазған хаты берілген. Хатта Оспан Батырдың өз қолы қойылған, мөрі (таңбасы) басылған. Хаттың аудармасы: Аса құрметті маршал жолдасқа сәлем (жазамын мәнісі:) Ол жақтағы біздің әскерлердің кемшілік* нәрселер болса біздің мына барған кісілерден айтып жіберіңіздер. Және де сол әскерлер жауды қамап алған екен, асса 10 күн, қала берсе 6-7 күн, шамалары болса қамасын, егер азық басқалай нәрселері болса оны бұл жерден толық қып береміз, кемшілік* нәрселеріне біз міндеттіміз, сол үшін әскерлерге осы хабарларды даньбау* арқылы тиілсе екен деп құрметпен Батыр Оспан (қолтаңбасы, мөрі). 33. 3/3 Қысқаша түсіндірме: Кемшілік*: хатта бұл сөз мінездеме мағынасында емес, қажеттілік, бұйымтай, керек-жарақ сияқты әлеуметтік һәм тұрмыстық мағынада

    172
  • Зуқа батыр 150 жыл

    Алтай өлкесінің Шыңжаңға өз еркінен тыс қосылғанына 100 жыл (1920-2020)

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jan 27, 2021  |  524 views

    1920- жылға дейін Синьцзян мәселесіне Алтай өлкесі қамтылмайтын-ды. Алтай өлкесі 130 жылдай орталық үкіметке жеке қарап келді де, 1919-1920 жж арасындағы ішкі-сыртқы саяси һәм гео-стратегиялық мәселелерге байланысты жеке өлке статусы біржолата жойылған еді. Синьцзян губернаторы Яң-ның қолқа салуымен Алтай өлкесі Синьцзян провинциясының қарауына өтті. Мына әкімшілік карта 1916-1920 жылдар арасында дайындалған. Осы картада Алтай Өлкесі анық көрінеді. Цин империясы құлаған соң билікке келген буржуазиялық үкімет бүкілмемлекеттік құрылтай жиналысын өткізеді сонымен бірге сол жылы уақытша үкіметтің кезектен тыс президент сайлауы өтеді. Осы саяси іс-қимылға Алтай өлкесі жеке ел ретінде қатысқан. Ол туралы кейін айтамыз. 1905, 1908, 1912 жж арасындағы күрделі әкімшілік реформалардан кейін Алтай-Қобда елінде түбегейлі өзгерістер болды. 1914- жылы Құлжа

    66
load more

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: