Жүгіртпелер
 | 
  • Тарих

    Тіккен туы жығылмаған Ер Жабай

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Sep 18, 2018  |  235 views

    Ағашта, биікті айтсаң, қарағайды айт,Жігіттік, ерлікті айтсаң, Бөгембайды айт!Найзасының ұшына жау мінгізген -Еменәлі керейде ер Жабайды айт!  Ер Жабай батырдың  340 жылдық мерей тойы қарсаңында, Алматы қаласында қыркүйектің 15 күні  “Тіккен туы жығылмаған Ер Жабай” атты ғылыми конференция болды. Тарихшылар мен жазушылар батырдың тарихи ерліктері мен ауыз әдебиетіндегі тарихи бейнесі туралы баяндамалар жасады. Мақсұт Темірбаев, Асқар Сәбит, Зиябек Қабуки-Шоқан, Нәбижан Мұқаметxанұлы, Жәди Шәкенұлы, Уатқан Сәипіл, Әбділдә Салықбай, Әбубәкір Қайран, Асқар Сабит, Айбын Әубәкір- қатарлы белгілі жазушылар мен тарихшылар, Жабай батыр ұрпақтары қатысты.   Ер Жабай батырдың 340 жылдығына( екі жылдан соң) орай мұшәйра (көркем шығарма, ғылыми мақала, жыр, өлең т.б) жарияланатын болды. Ер Жабай батырдың атына қор құру, Қалмақтардың қас жауы болған (батырдың басын

    81
  • Тарих

    Шежіре – Абақ Керей

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Sep 16, 2018  |  289 views

    Абақ Керей 12 атаға бөлінеді. Бұл бөлініс Қытай қарамағына өткен кезден басталады. Абақ керейдің қайдан, қалай таратылатыны туралы шежірелер көп және оларда бірізділік жоқ, яғни «әркімдікі өзіне жөн» дегенге саяды. Ойғырлық Мәсәли, Дөйтен, Сахария қариялардың мақұлдауы негізіндегі атам Жанаттың (А.Ж) жазып қалдырған шежіресінде Абақтан Изен, Жусан. Изеннен Мағыналы, Сидалы, Жабайды таратады. Мағаналыдан Қойлау, Байлау делінеді. Қойлаудан-Ителі. Абақ Керейдің ішінде ителі руы «ноқта аға» аталады.  “Алаш айнасы” интернет-газеті халқымыздың шығу тегін, таралуын баяндайтын тармағы – қазақ шежіресі туралы ақпараттарды кезең-кезеңімен жарияламақ. Осы арқылы үш жүздің әр руы туралы мәліметтерді топтастырып, қазақтың ортақ шежіре қорын жасап шығармақ. Егер сіздің қолыңызда өз руыңыз жайында мәліметтер болса, біздің мына: info@alashainasy.kz электронды поштамызға жіберуіңізге болады. Ноқта

    30
  • Тарих

    Шекара мәселесі шешілген күн

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Aug 27, 2018  |  789 views

    Алашорда: Сурет сыртындағы тарих  Алмасбек Әбсадық Солдан оңға қарай: бірінші қатарда- Х.Ғаббасұлы, М.Дулатұлы, А.Байтұрсынұлы, М.Әуезов; екінші қатарда- Ж.Аймауытұлы, Ә.Марғұлан, А.Байтасұлы. 1917 жылы 13 желтоқсанда құрылған Алашорда автономиялық республикасы 1920 жылы 26 тамызда кеңес үкіметінің пәрменімен жасақталған кеңестік Қазақ автономиясының құрылуына негіз болған еді. 1936 жылы ол автономия кеңес құрамындағы жеке республикаға айналды. Кеңестік республикаларды құру кезінде шекара белгілеу мәселесі, негізінен,  Қазақ автономиясы құрылған кездегі межемен белгіленді. Олай болса, қазіргі таңдағы тәуелсіз Қазақстанның ұлан-ғайыр жерге ие болып қалу мәртебесі Алаш зиялыларының жанын шүбереке түйіп (соңында жаны құрбан болған) жүріп атқарған жанқиярлық ерлік істері мен ерен еңбектері арқасында жүзеге асты. Алаш зиялылары бейнеленген фотосуреттер біздің рухани мұрамыздың құнды бөлшегі екендігі сөзсіз. Себебі

    73
  • Көз қарас

    Қытай қазақтарының мәселесі “Сайрагүлге дейін және Сайрагүлден кейін”

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Aug 2, 2018  |  3,167 views

    Сайрагүл апайдың жеңісін шын жүректен құттықтаймын. Сот шешімінен кейінгі қуанышты бейнесін қайта қайта көріп қатты қуандым. Қуанбаған жұрт жоқ екен сол маңда. Сайрагүл апайдың бейнесіне қарап сан ойға баттым… Қытай қазақтарының мәселесі туралы осыған дейін де азаматтық пікірімді айтқамын, пост тұр. Менің жеке пікірімше қытай қазақтарының мәселесі “Сайрагүлге дейін және Сайрагүлден кейін” деп дәуір бөлгіштік сипатқа өзгеруі мүмкін. Қазір, біздің жұрт тек ғана қуанышты құттықтап тойлаумен әбігер боллып жатыр екен бірақ мәселеге үлкен маштабтан қарап стратегиялық талдау сараптау жасау жағы жетпей тұр. Қытайдан заңсыз шекара бұзып өту оқиғасы Сайрагүлге дейін де болған (меніңше Сайрагүлден кейін де болады…), Сәбет-Қытай арасындағы қырғиқабақ кезінде қытайдағы Сәбетшіл қазақ ұлтшылдары мен жас зиялылардың біразы заңсыз

    120
  • Көз қарас

    1912-жылға дейін Қытай территориясы екі үлкен бөліке бөлінген.

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jun 30, 2018  |  4,054 views

    Eldeç Orda 1912-жылға дейін Қытай территориясы екі үлкен бөліке бөлінген. Бірі, Манжур үкіметіне шын тиесілі заңды территория. Екіншісі, Жанжур үкіметіне сырттай тиесілі баламалы территория. Заң бойынша бұл баламалы территория қалаған уақытында Манжур территориясынан шығып кете алады. Сіз мына картадан қытайға тиесілі яғни Цин мемлекетіне шын тиесілі территорияны нобайлап болсада анық көре аласыз. Бұл картадағы Тибет, Моңғол, Ұйғыр және Қазақ территориясының Цин-ге кірмеуінің себебі неде? Себебі мынау: Олар Цин қағанатына жылына бір рет сырттай салық төлемін өтеп тұрған, Цин үкіметі сырттай салық өтеуші елдің ішкі ісіне килікпеген, ішкі істері, ішкі мәселесі өз ырқында болған, Бірінің сыртқы-ішкі істерін Ресейдің Орынбор, Қазан, Ташкен шаһарлары шешсе, біріне Индиядағы Моғол және алыстағы Осыманлы билігі араласып

    325
  • Тарих

    «Гитлер 45-ші жылы өлмепті. Ол 83 жас жасаған» – құпия деректер не дейді?  

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jun 30, 2018  |  1,395 views

    Дель Пьеро Әр ғасырдың белгілі тұлғалары болады. Ол адам қанын суша ағызған жендет пе, әлде ғажайып дарынымен әлемге танылған өнер адамы ма, мәселе онда емес. Бастысы, артында ертегіге бергісіз аңыздың қалғанында. Соның бірі Адольф Гитлер. Бүгінгі күнге дейін құпиясы ашылмаған дүние ол – Екінші дүниежүзілік соғысты ашқан, «бүкіл әлемді табаныма салып таптасам» деп армандаған, қанды қырғында 50 миллионға тарта адамның опат болуына себепші болған Адольф Гитлердің мүрдесі. 1945 жылы Кеңес әскері неміс жерінің басым бөлігін жаулап алып, бас қала Берлинді қоршауға алған тұста, масқара болып қолға түспес үшін Гитлер өзін-өзі өлтіруге бел-буғаны белгілі. Әйелі Ева Браунмен қатар сүйікті итін қоса өлтірткен. Орыс әскері оның жасырынған бункерінің маңынан өртенген қос мүрдені

    153
  • Тарих

    Қадуан мен Сунь Мэилин

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jun 24, 2018  |  3,079 views

                  1944-жылы Шың Шысайдың онбір жылдық уақытша үкіметі құлады. Көп аялдамай Шың ішкі қытайға жөткеліп кетті. Шығыс Қазақияның тарихында бұрын соңды болмаған тарихи өзгеріс дәл сол тұста бірінен соң бірі орын алып жатты. Суреттегі ақ шылауышты кісі- Қадуан Мамырбекқызы. Көгедай Хан Ордасының соңғы хандарының бірі Әлен Уаңның зайыбы. Қасындағы кісі атақты саясаткер, дипломат Сунь Мэилин. Ол қытай президенті Жаң Қайшының зайыбы. Заманында Америкадан білім алған, өте сауатты, мәдениетті тұлға. 1944-жылы Нан Киннен Үрімжіге ұшып келіп түрмедегі қазақтарды босатып, шет қиырға босқан қазақтарды елге оралту мәселесін қолдап арнайы комиссия құрған және оншақты қазаққа жоғары лауазымды орын тағайындап жұмысқа сайлап кетеді. 1946-жылы қазақтар Нан Киндегі ұлттық

    124
  • Тарих

    Шығыс Қазақиядағы Саяси Қуғын-Сүргін Туралы Не Білеміз?  (1937-1939)

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jun 5, 2018  |  2,556 views

    Дербес ел, тәуелсіз мемлекет ретінде Шығыс Қазақиядағы саяси қуғын-сүргін туралы бүгінгі күнге дейін ғылми сараптама жүргізе алдық па? Не үшін Қазақ ССР-дағы Қазақтардың саяси қуғын-сүргінге ұшырауы Шығыс Қазақиямен бір уақытқа сәйкес келеді? Не себепті Қазақ ССР-дың НКВД тергеушілері Үрімжі, Құлжа, Шәуешек пен Алтайда құпия тергеу операциясын жүргізеді? Ең, өкініштісі, қазір Қазақстанда саяси қуғын-сүргінге ұшыраған Қазақ қайраткерлерінің тергеу құжаттары негізінен ашылды, ал, қытайдағы Қазақтардың тергеу құжаттары ашылған жоқ… Келесі жылы (2019) Қытай Қазақтарының Саяси Қуғын-Сүргінге ұшырағанына 80 жыл толады (1939-2019). Бұл постты соған арнаймын! Аруақтардың рухы бір аунағай! Әлқисса… шағын сараптама * Шың Шысайдың Тыңшылық Органдары; * Шығыс Қазақияның Тұңғыш Саяси Қуғын-Сүргін Құрбаны- Баймолда Қарекеұлы; * “Қазақ-Қырғыз-Моңғол” Құрылтайы; * Саяси Қуғын-Сүргіннің

    171
  • Тарих

    ҚАЗАҚ АВТОНОМИЯСЫ ҚҰРАМЫНА КІРМЕЙ ҚАЛҒАН ҚАЗАҚ УАЛАЯТТАРЫ ТУРАЛЫ

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  May 23, 2018  |  2,783 views

    Қытай қазақтары ШУАР-дың бес үлкен аймағына шоғырлы қоныстанған. Жалпы, Шыңжаңда он ірі аймақ болса, соның бес үлкен аймағында Қазақтар жиы қоныстанған. Қазақтар қоныс тепкен бес үлкен аймақ мыналар: Іле, Тарбағатай, Алтай, Санжы және Құмыл. Бұл бес аймақтың ішінде тек үшеуі (Іле, Тарбағатай, Алтай) ғана Қазақ автономиясының құрамына кіріп отыр. Қалған екі аймақ бөлініп, бөлшектеліп қазақ құрамына енбей қалды. Сонымен ШУАРдағы қазақтардың байырғы қонысы атанған Қазақ аймақтарына жеке жеке талдау жасаймыз. 1. Іле уалаяты (картадағы 1) жан саны ең тығыз өңір. Орталығы бұрын Күре қаласы еді, кейін Құлжа қаласы болды. 1871-жылы патшалық Ресей құрамына кіріп 1881-жылға дейін он жыл Жетісу, Алматы облысының бір бөлшегі болған. 1881′ден 1914-жылға дейін Шыңжаң өлкесі құрамына

    225
  • Көз қарас

    Қытай “қазақ қаупі” мәселесінен әлі де алаңдауы ма?

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  May 20, 2018  |  2,493 views

    Eldeç Orda Атқа мініп қылышын оңды солды жалаңдатып “ша ша шалап” кеп (қытайша өлтіріңдер деген сөз) Қазақ ауылын қанға бөктіріп кететін қилы оқиғаларды бала күнімізден бері кітаптан оқып өсіп едік. Күншығыс Цинхай, Гансуға ауып Тибет асып Кашмир, Пакістанға ат басын тіреген Алтай мен Ұлық Еренқабырға қазақтарының қасіретті тағдыры туралы бүгінге шекім (дейін) аз айтылмады. Қаншама кітап, мақала жазылды… Оқыған сайын сай сүйегің сырқырайды… Әсіресе, Әбетай Мұқарапұлы құрастырып жинақтаған “Киелі Көш”ті оқысаңыздар (алда кирилицсияға аударылып жатса) онда қасіретті оқиғалар біршама анық жазылған, оқып жатқанда көз алдыңызға бейне кинодай елестеп отырады. Ана жолы осы парақшамда “Қытайдағы Мұсылман Элитасының Қилы Тарихы және Оның Шығыс Түркістанға Ықпалы” атты пост жазғамын, сондағы Үштік Ма әулетінің

    167
load more

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: