Жүгіртпелер
 | 
  • Тарих

    “үш уалаят” және “жеті уалаят” сайланған делегаттар

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Apr 3, 2020  |  38 views

    Бұл сүгірет 1946-жылдың қараша айында Нань Кин қаласында түсірілген. Сол жылы қытай астанасы Нань Кинде гоминьдан үкіметінің мүкілмемлекеттік құрылтай жиналысы өтті. Жиналысқа шыңжаң өлкелік коалиция үкіметтен 18 делегат қатысты (ұйғыр, қазақ, қырғыз, моңғол, шибо, дағур, дұңған және қытай). Сүгіретте, қытай президенті Жан Кәйшек (ортада әскери киім) және шыңжаң өлкелік коалиция үкіметткен келген екі қазақ, бір қырғыз бар. Олар: Әнуар Салжанұлы, Қадуан Мамырбекқызы және қырғыз Маданбек.  Әнуар Салжанұлы- “үш уалаят” жақтан сайланған делегат. Қадуан Мамырбекқызы- “жеті уалаят” жақ сайлаған делегат. Маданбек- “жеті уалаят” жақ сайлаған делегат. Шыңжаң өлкелік коалиция үкімет екі жік делегаттан құралды. Олар, “үш уалаят” және “жеті уалаят” мүшелері. Бұндағы “үш уалаят” дегені 1944-жылы Құлжада құрылып 1946-жылы гоминьдан үкіметіне

    9
  • Тарих

    ОБА…

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Apr 2, 2020  |  50 views

    Альбер Камю (1913-1960) «Оба»-ны жазды, Орандық ойгер Albert Camus. Өлерінен үш жыл бұрын яки 1957 жылы Нобельге жеткен талант.Фашизмнің саяси індет секілді дертіне қарсы күшті түрен көтерген еңсегей дүлей күш иесі. Ол – «Оба»-мен ең күрделі жол, шүңет иірімге сүңгіді.«Оба»-дағы ең сұрапыл кейіпкер Барнер Рейэнің бейнесі. Көше бойында өлген егеуқұйрықтардың жемтігінен сескену, адам тағдырын ойран ететін кездейсоқтықты сезінген дәрігердің арпалысы. Рейэ өзінің үй қызметшісінің өлімінен кейін алдағы қатерлі жұқпалы дерт жайлы әлеуметке жалбарынып айтпақ болған. Оны көпке танытқан осы абсурды. Бүгінгі тәжтажалдың лаңы секілді түгел парықсыз, райсыздыққа өте ұқсас… Кәрентин, ем мен домның тапшылығы,адамдардың мінез-құлқындағы енжарлық әсіредәуірік парықсыздық. Қоғамдағы құлдық сана, ынжықтық,, құрғақ күйзеліс,титықтау, шаршау, ақырғы шарасыздықтар! Жау жағадан алғанда,

    10
  • Тарих

     БАҺАДҮР БОТАҚАРА (Дастан)

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Apr 2, 2020  |  114 views

     Талапбек АЗАНБАЙ                                                                                     Ақын Талапбек АЗАНБАЙ  1965 жылы Қытай Халық Республикасы , Шыңжаң Ұйғыр автономиялық районы, Алтай аймағы, Алақақ өңірінде дүниеге келген . 2004 жылы ата жұртына көшіп келіп, қазірғы кезде Алматы облысының Ескелдіауданында тұрады. Бегілі ақын Талапбек Өнерхан ұлы АЗАНБАЙ 1990 жылдан бастап әдеьиетке араласып, «Алтын тау салтанаты», «Қыран меруеті» атты жыр жыйнақтарда ШҰАР көлеміндегі түрлі басылым Газет -  Жорналдарында 200 –ден аса өлең,толғау, баллада және поэмалары жарық көріп,

    61
  • Көз қарас

    Тоғыз оғыз-тоғыз Ителі-тоғыз Торғауыт

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Mar 24, 2020  |  338 views

    Бөрілі байрақ астында — Бөгеліп көрген жан емен! Бөрідей жортып кеткенде, Бөлініп қалған жан емен!   -Сұйінбай Аронұлы   Ителі шежіресінің Сәбит дамолладан қалған нұсқасында : Орманбет ханның  Торғауыт, Дөрбіт, Тибет, Таңғыт, Қалқа, Ахмет, Онсан деген ұлдары болды. Ахмет алапес болып ауырып елден шеттетіледі де, Ахметті иен жерге өлтіруге апара жатқанда құтқарылып, аман қалады. Ахмет арқардың бауырын жеп, қанын ішіп сауығып кеткенсоң арқарды кие тұтып, тұңғыш ұлының атын Арқаршы қояды. Ахмет жасақ құрып, бөрі басты ту көтеріп Орманбет ханға қарсы шабуылға өтеді. Торғауыт, Дөрбіт, Таңғыт, Қалқа, Сарыүйсін, Бекежан, Тәйті, Онсан бөрілі ту астына бірікті. Бөрі басты туына қаратылып тоғыз Ителі атаныпты- деген аңызды келтіреді.. [1] Сәбит дамолла- Алтай бетінде алғаш

    144
  • Көз қарас

    Шаңыраққа қарамайтындар

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Mar 18, 2020  |  466 views

      2020 жылдың маусымында, Верный қаласындағы (қазіргі Алматы) казачество көтерілісінің жеңілісіне жүз жыл толады. Көрнекті большевик пен жазушы, Дмитрий Андреевич Фурманов, осы жеңіске елеулі үлес қосты. 1924 жылы, ол осы жан түршіктіретін оқиғаны суреттейтін  «Мятеж» («Көтеріліс») деген тамаша романын жазып бітіреді.  Айтпақшы, «Мятеж» романы 1916 жылғы Амангелді Иманов көтерілісінің хайуандықпен жаншылып қалғаны туралы әлем әдебиетіндегі бірен-сараң шығармаларының бірі.  Оның тұщымды дәйексөзін келтіруге рұқсат етіңіздер: «Царское правительство с молниеносной быстротой помчало сюда карательные отряды, помчало транспорты оружия, которым снабдило кулаков… И пошла резня. Открылась неравная кровавая битва: с одной стороны вооруженные отряды и освирепевшие кулаки, с другой стороны – почти безоружное туземное население, которому отчаяние и круглая безвыходность придали силу, отвагу

    95
  • Зуқа батыр 150 жыл

    Ерке батыр- Бұқарбай Елтоқұлы

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Mar 12, 2020  |  292 views

    Жұмашәріп Шәһадатұлы Дәндібай тегі (Жазушы, Педагок, поблицик) Әр заман өзінің әйгілі адамдарын тудырып сол тұлғаның бойындағы түрлі қасиеттері арқылы жеткен деңгейі көлемінде ортасына әйгілеп отырады. Заман тұлғаға тиянақ, тұлға заманға қозғаушы рөлда дамиды. Қоғамдық даму барысында заман кемелденіп, тұлға сомдалады. Заман бір тарихи дәуірдің рухани бетбейнесі. Онда хан- қараша, би- қазы, көсем- шешен, батыр- бағлан… т.б лардың бәрі де саяси- заң, дін- мәдениет, шаруашылық т.б қатарлы көптеген салаларда араласа бой көрсетіп сол заманның өзіндік тынысын қалыптастырады. Ендеше сол нар тұлғалардың ішінде батыр образын осы мақалада қаузалатын өзек ете ой өрістетейік. Аллаға шүкір, қазақта батыр баршылық, себебі біз хандық тегіміз арысы Еділқаған (әтилә), Елжаукүнбилерден бастау алып, берісі Тұғұрұлхан, Жошыхандар мен олардың

    51
  • Суреттер сөйлейді

    Қытай қазақтарының анти-коммунистік үш үлкен жоспары

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Mar 7, 2020  |  361 views

    Бірінші сүгірет, 1960-жылы Тайван (台湾) астанасы Тәйпейде түсірілген. Суретте оңынан: Дәлелқан Жанымқанұлы Жаналтай, Қалибек Райымбекұлы Хәкім, Қамза Шөмішбайұлы Ұшар, Қалипа Ғақыпұлы Алтай. Бергі жақтағы үш адам оңынан: Жолбарыс ұлы Яқұп және APACL- мүшелері мен Тайван президент әкімшілігінің қазақтарды қабылдауға келген өкілі.  Екінші сүгірет, 1960-жылы Тайван астанасы Тәйпейде түсірілген. Азия халықтарының Анти-Коммунистік Лигасы (APACL) сол жылы тәйпейде құрылтай ашқан. Құрылтай жиналысына қазақтар да қатысты. Суретте оңынан: Қалибек Райымбекұлы Хәкім, APACL басшысы Гу Жынганг (Gu Zhenggang/谷正纲), Қамза Шөмішбайұлы Ұшар және Қалипа Ғақыпұлы Алтай.  Үшінші сүгірет, 1960-жылы Тәйпейде түсірілген. Суретте алдыда отырған: Қытай гоминдаң үкіметінің тайвандағы президенті Жан Кәйшек (蒋介石). Қытай қазақтары оны Қытайдың терістік акценті бойынша Жияң Жиеші деп атайды. Артта тұрғандар

    102
  • Сұхбаттар

    ҚАРЖАУБАЙ САРТҚОЖАҰЛЫ: ХАЛЫҚТЫҢ ӨЗІ ЖАСАП КЕТКЕН ТАРИХЫН ӨЗІНЕ ҚАЙТАРУЫМЫЗ КЕРЕК

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jan 27, 2020  |  654 views

    Өткен аптада Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың «Ұлы даланың жеті қыры» атты мақаласы жарық көргені көпке аян. Тарихи тақырыпты қозғаған мақалаға қатысты белгілі түрколог, филология ғылымдарының докторы Қаржаубай Сартқожаұлымен әңгімелескен едік. Мархабат! – Қаржаубай аға, әңгімемізді кеше ғана жарық көрген Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың «Ұлы даланың жеті қыры» атты мақаласынан бастасақ. Тарихи тұжырымдама турасында қазір қоғамда қызу талқы жүріп жатыр. Қалай ойлайсыз, ел басшысының бұл жолғы бастамасын рухани-мәдени дербестігіміздің алғышарты, күрделі кезеңде халықтың санасын оятып, серпіліс беретін үндеу деп қабылдай аламыз ба? – Елбасының «Ұлы даланың жеті қыры» атты мақаласы жарық көргеннен бергі бір жұманың ішінде қоғамда үлкен сең қозғалғандай болды. Ұлтын ұлықтаған, лайықты бағасы берілген көптеген мақалалар жарияланды. Сол дуалы ауыздардан шыққан дұғалы сөздерді, айтылған

    105
  • Тарих

    Алаш және ататек

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jan 12, 2020  |  659 views

    Байахымет Жұмабайұлы жазушы, этнограф Ататек жайында сөз қозғар болсақ «Алаш» аты шықпай қоймайды. Ал «Алаш» туралы кеңестің соңы ата текке ұласары шындық. Бұл халқымыздың тек пен тарихты бір тұтас ұғым ретінде қарауының негізі болмақ. Ендеше кеңесті «Алаштан» басталық. Халқымыздың сөз тіркестерінде «Алаштың азаматы», «Алаш – Алаш болғанда», «Алты Алаш» деген сияқты ұғымдар кездеседі. Ол олма біздің осы «Алаш» сөзіміз туысқан ұлттар арасында да өз – өздерінің тілдік қорында әксентіне қарай: Сақалар — дъиэ, Құмыттар — уъй. Түріктер — алачуг, Қырғыздар — Алаччк. Орыстар — лачуг, Ноғайлар — Алаш. Тұнғұстар — алан…[1] т. б. Дейді. Міне бұлар «Алаштың» олардың тарихымен қатыстылығы дегендік емес. «Алаш» созының таралу аясының қаншалықты кеңдігін дәлелдеу. Зерттеушілер

    141
  • Көз қарас

    Арқадан Алтайға ауған елдің ізі (Яғни Арқадан Алтайға ауған Абақ Керейдің керуен көші жәйінда)

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Dec 29, 2019  |  1,301 views

    Байахмет Жұмабайұлы  Кіндік сөз: Керей тайпасының ежелгі мекендері Арқадан Алтай бетіне іргелі елдің қақпайынан ауғаны распа?». «Абақ Керей елді Арқадан Алтайға «Ақмырзаның өліміне себепші болып көшкені» рас па? «Бұқар жырау Абылай ханның бұйрыуымен Керей көшін тоқтатуға алдынан шығып жотасын көрсеткені распа?» т. б. Сұрақтар төңірегінде тарихшы болмасамда ызденістің натижесінде өз әлімше көзғарас білдіруді жөн көрдім. Артық – кемін кешірммен қарарсыздыр. Шыны керек, осы тақырыпқа қатысты жазба деректер аз болғандықтан, дәлелсіз сөздің дәрмені шамалы болар деген оймен, тартыншақтап келген едім. Жуықтан бергі әлеуметтік желілерде бұл тақырып төңірегінде талас-тартыстар малыға бастағанын көріп қолыма қалам алып, осыдан бір қанша жыл бұрын «Қазақтың қысқаша тарихы» деген еңбегімен екі миллярд қытайға ғана емес, шет елдердегі

    428
load more

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: