Jügirtpeler
 | 
  • Suretter söyleydi

    HAN KENENİÑ QARUI

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jan 7, 2019  |  519 views

    Beken Kayratuly Facebook paraqşasınan alındı ElordağıQazaqstan Respublikası Qarulı küşteriniñ Äskeri-tarihi muzeyiniñ auıspalı ekspoziciyalıq jädigerler körmesi ornalasqan tömengi zalında, qazaq halqı üşin qwndı zattıñ biri – Kenesarı Qasımwlınıñ mıltığı twr. HİH ğasırdıñ ortasında Wlı dalada öristegen wlt-azattıq qozğalıstıñ kösemi, ataqtı Abılay hannıñ nemeresi Kenekeñ osı mıltıqpen jau tüsirgen. Aytalıq, 1838 jılı Kenesarı Aqmola bekinisin basıp alıp, orıs äskerin quıp şıqqanın tarihtan jaqsı bilemiz. Osı oqiğa turalı el-jwrttıñ auzınan estip, hatqa tüsirgen Mäşhür-Jüsip Köpeev öziniñ «Qazaq şejiresi» attı jazbasında: «Qaraötkelde ağa swltan Qoñırqwlja duan bası bolğan. Kenesarığa qarsı twrıp soğıs salğan. Qaraötkeldi (Aqmola bekinisin aytadı) qamağanda Kenesarı küldirmamay degen mıltığımen Taytöbeniñ basında twrıp, orıstıñ qarauılşı balsäykesin (policeyin) atıp mwrttay wşırğan» deydi (A.Smayıl

    30
  • Köz qaras

    Qıtaylar Ğwndarğa 80 jıl bağınğan

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Dec 10, 2018  |  1,322 views

    Ğwndardıñ äskeri memileketiniñ qwrıluıBizdiñ zamanımızdan bwrınğı 215 jılı Ğwndardıñ koşpendi-äskeri memleketi qwrıldı. Wlıstıñ qağanı Tümen boldı. Tümenniñ Baqtwğ( Modon) attı tah mwrageri boldı, Tümen onı tah mwragerliginen qağıp körşiles Nüküz(月氏)derge amanatqa jiberdi, artınan eki el jaulasqanda Nüküz hanı Modondı öltirmek boldı, Modon Nüküzderdiñ bir jüyirik atın qolğa tüsirdide wstatpay Ğwndarğa qaşıp keldi. Tümen täñirqwt oğan tümen(10000) jasaqtı basqarttı, Modon ısqırma jebeni jasap şığıp jasaqtarına: «Men jebeni qalay atsam senderde solay atasıñdar atpağandardıñ bası kesiledi !» dep ämir etti. Bir jolı öziniñ saygüligine qarata oq attı, özimen qosıla atpağandardı sol maydanda şauıp öltirdi. Tağı bir jolı tipti öz bäybişesine qaratıp oq attı, qosıla atpağandardı tağı da öltirdi. Tümen täñirqwtpen birge añğa

    266
  • Tarih

    Köktürikten tarağan Qazaq ruları

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Dec 10, 2018  |  1,355 views

    Erzat Käribay Köktürik qağanatı wlı Ğwn qağanatınan keyingi köşpendi-äskeri jwrttardıñ qwrğan imperiyası. 552-742 jıldarğa deyin 190 jılday däuren sürdi, bileuşı taypa Aşina taypası. Teritoriyası şığısta Japon teñizinen batısta qara teñizge deyin; Soltüstikte Siberiya ormandarınan Iran, Qıtayğa deyin sozılğan on million şarşı kilometr aumaqtı alıp jattı. Türki äsilinde Aşina bastağan ondağan taypalar odağınıñ atı bolatın. Tegi Ğwndar men Saqtardıñ birinen, eñ alğaşında Nionuan qağanatına qarastı temirşiler bolatın, 545 jılı Bumın qağan Terglekter(arbalılar nemese qañğarlar) Nionuandarğa attanğan jasaqtarın tosqauıldap talqanın şığardıda 50 mıñ otbası Terglekterdi bağındırıp aldıda 546 jılı Nionuan qağanı anağaydı oysırata jeñdi, anağay özin-özi öltirdi. Osılayşa Köktürik qağanatı qwrıldı. Qağanat Altay tauında şañıraq köterdi de keyin köşpendilerdiñ qasietti jwrtı bolğan

    276
  • Tarih

    Täuelsizdik küreskerlerine mıñ alğıs!

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Nov 28, 2018  |  1,002 views

    1986 jılı jeltoqsan ayınıñ ortasında Almatı qalasındağı Brejnev (qazirgi Respublika) alañı bükil älemniñ nazarın özine audardı. Ol kezde qazirgidey internet, äleumettik jeliler joq bolsa da, jergilikti jastardıñ demokratiyalıq bas köterui turalı aqparat düniejüzine tarap ülgergen edi. Kompartiyanıñ D.Qonaevtı qızmetinen taydırıp, onıñ ornına bwğan deyin Qazaqstan üşin beymälim bolğan G.Kolbindi tağayındauı narazılıq tuğızıp, qaladağı ortalıq alañğa on mıñdağan jastar jinaldı. Qarsı kelgendi qan qaqsatıp üyrengen keñes ökimeti bwl jolı da eşkimdi ayamadı. Beybit sipatta bastalğan şeru aqır soñında küşpen basılıp, oğan qatısqandardıñ birazı qaza taptı, köbi quğınğa wşıradı. Osı bir tarihi sätti jastardıñ jadında mäñgi saqtau üşin, «Adırna» wlttıq-etnografiyalıq birlestigi Almatı qalası İşki sayasat basqarmasınıñ qoldauımen şahardağı birqatar mekemelerde arnayı kezdesuler

    103
  • Sayasat

    Alğaşqı teñgege Nazarbaev beynesi qalay tüspey qaldı?

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Nov 15, 2018  |  2,545 views

    Asılhan MAMAŞWLI Serikbolsın Äbdildin.  1993 jılı qaraşanıñ 15-inde Qazaqstan öziniñ wlttıq valyutası – teñgeni aynalımğa şığardı. Sol kezde eldiñ Joğarğı keñesin basqarğan Serikbolsın Äbdildin teñgeniñ qalay basılğanı jaylı, dizaynı qalay dayındalğanı turalı aytıp berdi. Teñge aynalımğa şıqpas bwrın Qazaqstan soñğı sätke deyin Reseydiñ rubl' aymağında qaluğa tırıstı. Qazaqstan prezidenti Nwrswltan Nazarbaev “Ğasırlar toğısında” attı kitabında rubl'di saqtap qaluğa degen wmtılısın “rubl' aymağınıñ bwzıluı (ortaq valyuta – red.) TMD elderinen alşaqtaudı tezdeter edi. Al Qazaqstan bwğan dayın emes edi” dep tüsindiredi. Kitapta Nazarbaev “1992 jılı Reseyde barlıq bağa bosatıldı. Sol kezde iske kiristik. Men Qazaqstan valyutasın şığarudı bastau turalı qwpiya jarlıqqa qol qoydım” dep jazdı. Alayda Azattıq tilşisimen swqbattasqan Joğarğı keñestiñ

    859
  • Suretter söyleydi

    Şarqi Türkistan uaqıtşa respubilikasınıñ birbölim äskeri adamdarı

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Nov 15, 2018  |  2,057 views

          Şarqi Türkistan uaqıtşa respubilikasınıñ birbölim äskeri adamdarı.   Nüsipqan Könbay, Zunun Taypov, Fotiy Ivaonviç Leskin, Sopaxun Suvrov, Margup Isqaqov, Bädelqan Sügirbaev, tağı kimderdi tanıdıñız? Eki äskeri adamnıñ qol işaratı ne mağına bildiredi? Şarqi Türkistan uaqıtşa ükimetiniñ Qwlja qalasındağı kezekti qwrıltayı. Qwrıltayğa Altay (tömengi Altay), Tarbağatay ualayatınıñ delegattarı da kelip qatısqan. Tarixi surette A.Qasmi, Äkimbek Qoja, Dälelqan Sügirbaev, Basbay Bapin, Isqaqbek Mononov, Äbilqayır Töre, Şämsi Mämiwlı, Änuar Jakulin, tağı basqa kimderdi tanıdıñızdar?   General Dälelqan Sügirbaev turalı sirek qwjattardıñ (kuälik) biri. Kuälikte “Şıñjañ” dep jazılğan (1948). Şarqi ükimeti men Nan Kin ükimeti kelissöz ötkizgen soñ Şarqi Türkistan atauı ornına Şıñjañ atauı qayta jañğırtıldı. Altay, Tarbağatay, İle ualayatında qwrılğan

    707
  • Tarih

    Şarqi Türkistan Respubilikası Turalı Ne Bilemiz?

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Nov 10, 2018  |  2,174 views

    Jalpı saraptama (Eşbir jerde estimegen derektermen bayandaladı) Eger tarixqa qızıqpasañız, jaña derek estudi qalamasañız nemese uaqıtıñız bolmasa bwl saraptamanı oqu sizge “xaram” boladı ))) Qazaqstan tarixşılarına endi-endi üyrenşikti taqırıpqa aynala bastağan Şıñjañ tarixındağı “Şarqi Türkistan Respubilikası” turalı şındıqtı jwrt asa köp bile bermeydi. Eki ret qwrılğan “Şarqi Türkistan” uaqıtşa ükimeti turalı ne bilemiz? Älqissa… Birinşi retki Şarqi Türkistan ükimeti 1933-jılı Qaşqarda qwrıldı. Ükimet nebäri üş ay ömir sürdi de Altışaharğa qaşıp bara jatqan Dwñğan (xuiyzular) äskeri jağınan qwladı. Bir jağı ükimetti qwruşılardıñ özi satıp ketip tındım boldı. Asa köp eşkim bwnı bile bermeydi. Gansu, Cinxay dwñğandarı Şıñjañğa basıp kirip “qazaq-wyğırmen birlesip koalecion mwsılman ükimetin qwramız” dep Ürimji qıtayların qorşauğa aladı.

    628
  • Tarih

    ÜRKİN

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Nov 10, 2018  |  2,262 views

    Söz bası. Qarttardı añsau Köziniñ qwyrığında äjim külip, Sayratqan qızıl tildi babın bilip. Jinalıp keşkiğwrım töbeşikke, Qariyalar qılatın äzildi ilik. Asa zilsiz… tek quıp, «alalağan» Bolmasa da kinamsız dara babañ. Ebin tauıp qwrdasın eñbektetse, Qıbı qanıp saqalın salağan. Wrpaq üşin qaraket qam bağarı, Oğan uayım jañbırdıñ tambağanı. Küreñ şaydı soraptap söz qozğasa, Kökiregiñniñ közine şam janadı. Azamattı ardaqtar arıs atın, Qariyalar – «qara orman», toğıs aqıl. Qalt-qwlt etip süyenip asasına, Jiın-toyda şwrqırap tabısatın. Bwrınğınıñ qarttarı-ay sırma şapan, Sañı ausa sayaqsıp qırğa tartar. Basında taqiyası, twmağı joq Büginginiñ şaldarı qırma saqal. Samayınan suırtpaq qılau wrlap, Sayqal zaman twmanıt, twmau wrğan. Keregeniñ basında «küni ötken», Aynalıp ketpeymin be, twmağıñnan? Otqa qaqtap, däuirdiñ

    887
  • Köz qaras

    Şarqi Türkistan men Şıñjañ qazaqtarı turalı

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Nov 1, 2018  |  4,108 views

    Bwl 1933-jılı qwrılğan Şarqi Türkistan ükimetiniñ Angliya elinen sayasi, äsker kömek swrap joldağan xat-dwr. Esteriñizde bolsa birer aydıñ aldında osında Şarqi Türkistan ükimetiniñ Türkiyadan äskeri kömek swrap joldağan xatın salğamın. Nebäri birer ay ömir sürgen Şarqi Türkistan respubilikasınıñ qilı tarixı qazaq qoğamınıñ basa nazarında bolu kerek dep oylaymın. Däl qazirgi künde Qazaqstan nemese twtas ortalıq Aziya üşin eki strategiyalıq öñir bar. Olar: Auğanıstan jäne Şıñjañ (Sin'cyan/ŞUAR). Auğanıstan turalı aytıp jürmin. Osı eki öñirdegi strategiyalıq tarixtı jaqsı bilsek ortalıq aziya elderiniñ jarqın keleşegin küni bwrtın oylay alğan bolamız. Ne üşin Şarqi Türkistan uaqıtşa respubilikası Angliya, Türkiyadan äskeri kömek swraydı? 30-jj Türkiya-Qıtay qatınastarı; Angliya-Qıtay qatınastarı qalay bolğan? Bwl mäselege sovet pen germaniya,

    2164
  • Tarih

    ALAŞORDA- TÄUELSİZ QAZAQSTANNIÑ ZAÑDI BASTAUI (HH- ĞASIRDIÑ BAS KEZİNDEGİ QAZAQ MEMLEKETTİGİNİÑ QWRILU TARIHI)

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Oct 30, 2018  |  2,480 views

    Jwmat ÄNESWLI jazuşı, tarihşı «Abay.kz» portalında jariyalanğan jurnalist B.Mürsälimniñ «Jariyalanbağan avtonomiya» attı maqalası men ğılım doktorı M.Qoygeldimen birge şığarğan «Alaş tuı astında» attı derekti fil'mi biletin jwrtqa biraz qayşılıqtarğa tolı pikir tuındatqanday. Maqalanı oqıp, derekti fil'mdi körgen jwrtqa «Jer astınan jik şıqtı, eki qwlağı tik şıqtı» degendey eki wştı oy saladı. Bizdiñ tarihşılarımız äli künge deyin Tarih ğılımı salasında Keñestik ideologiya salıp bergen «jalğız ayaq» jolmen kele jatqan tärizdi. Tayauda «Abay.kz» portalında Swltan han Aqqwlınıñ atalmış fil'm turalı maqalası jariyalanğan eken, men Swltanhannıñ pikirine qosılamın. Jäne soğan oray özimniñ HH -ğasırdıñ bas kezindegi Alaş qozğalısınıñ, Alaş partiyasınıñ, Alaş orda ükimetiniñ atqarğan tarihi röli turalı tolıq ayta ketkendi jön kördim. «TARIH»

    852
load more

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: