Jügirtpeler
 | 
  • Tarih

    RIM BILEUŞİLERİ WLI DALADAN BARĞAN BA?

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Sep 6, 2020  |  185 views

    Iteli ruı – irgeli rulardıñ biri. Atauı jağınan Iteli kädimgi Itelgi qwstıñ atauınıñ ğasırlar leginde ğ, g äripteri tüsuine baylanıstı özgeriske wşırağan türi boluı mümkin. Ekinşi jaqtan alğanda, Id-Telı, Idi-Tele bolıp ejelgi Altaylıq Telelerdiñ bir bwtağı boluı mümkin. Id-Telı, Idi-Tele atauları olardı Jer-Teleleri(otırıqşı Tele) jäne qasqırdı tötem etken Teleler retinde körsete aladı. Iteliniñ şejire boyınşa Kökbwlaq degen atanıñ nemeresi ekenin tanısaq, Kök söziniñ Qwdayı sipattar men kök börige, kiege qatıstılığın eskersek it söziniñ äri jağında qasqır tötemi jatadı. Italiyandardıñ it emgen(qasqır emgen) eki balanı tötem sanap, küni büginge deyin Iteli atauınan Iteliya(Italiya) bolıp twrğanın bile alamız. Onıñ üstine Kökbwlaq atalatın key jerdi halıq Kökebwlaq dep te aytadı. Kökebwlaq – Tıva

    58
  • Sayasat

    AYYA SOFIYA NEGE MWRAJAYĞA AYLANDIRILDI?!?

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jul 29, 2020  |  527 views

    Ayya Sofiya aylanasındağı dauğa nükteni qoyu üşin onıñ 1934 jılı nelikten mwrajayğa aylandırılğanın bilmek läzim. Bügingi ahualmen ötkenge bağa beruge bolmaydı, sol uaqıttıñ şındığın bilu şart. Osman patşalığı 1-şi düniejüzilik soğısta jeñilgen soñ 30 qazan 1918 j. ataqtı “Mondros şartına” qol qoydı, bwl şart boyınşa Osman patşalığı jeñimpaz elderdiñ jeñisin moyındap, el biligin solarğa tapsırıp, is jüzinde ıdırap ketti. Osman patşalığı jeñimpaz eldermen Franciyanıñ astanası Parij mañındağı Sevr (Sevres) qalaşığında 10 tamız 1920 j. soñğı şartqa qol qoydı. “Sevr şartı” dep atalğan osı halıqaralıq qwjatqa jeñimpaz elder retinde: Britaniya imperiyası, Franciya, Italiya, Greciya, Japoniya, Armeniya, Bel'giya, Pol'şa, Portugalya, Hijaz patşalığı, Rumıniya, Serbiya, Çehiya, Horvatiya qol qoyıptı, jeñiliske wşırağan Osman patşalığı

    100
  • Tarih

    Kenesarı Han men balası Sızdıq Swltan turalı derek Osman mwrağatınan

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jun 18, 2020  |  963 views

    Kenesarı Han men balası Sızdıq Swltan turalı derek Osman mwrağatınan kezdesui bek mümkin. Bwğan eşqanday da şübäñiz bolmasın. Birinşi sügiret, Osman elinde jarıq körgen “Basirat” (basîret) attı gazet. Ekinşi jäne üşinşi sügiret, Osman memleketinde jarıq körgen “Uaqıt” attı gazet. Törtinşi sügiret, Osman swltanı Äbdüläzizdiñ Qaşqariyağa kömekke jibergen äskeri qaru-jaraq, oq-därisinen bir parşa körinis. Kenesarı men Sızdıq Swltan turalı Osman derekteri şını kerek äli tolıq zerttelgen joq. Han Kenesarınıñ wlt-azattıq köterilisin Qazaqstan aymaqtarımen şektep bölip qarau eñ ülken qatelik sanaladı. Han Kene men Şığıs Türkistandağı qazaq, wyğır, dwñğan köterilisteri arasındağı sayasi, äskeri qatınastar turalı derek te qıtay mwrağatında kömuli jatır. Onda Şäueşek, Qwlja jäne Ürimji qalalarındağı qazaqtardıñ Han Kenemen jäne keyingi

    195
  • Tarih

    AHAÑ men JAHAÑ SALĞAN AZATTIQ JOLI

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jun 3, 2020  |  885 views

     «Qazaq» gazetine –107 jıl JWMAT ÄNESWLI                                                                                                                       TARIHI POVEST'                                                                                       

    115
  • Suretter söyleydi

    Şarqi Türkistan Respubilikasınıñ tarqauı turalı

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  May 18, 2020  |  1,087 views

    1944- jıldıñ qaraşa ayında Qwlja qalasında qwrılğan Şarqi Türkistan respubilikası 1946- jılğa kelgende ükimettiñ resmi türde tarağanın jäne bwdan bılay Şıñjañ ölkesimen birikken koaliciyalı ükimet qwrmaq nietin bildire otırıp, uaqıtşa ükimettiñ organ gazeti “Azat Şarqi Türkistanda” arnayı maqala jariyalağan-dı. Nebäri bir jarım jıl ömir sürgen Qwljadağı Şarqi Türkistan ükimeti, 1946- şı jılğa kelgende resmi toqtadı. 1944- jıldıñ qaraşa ayında uaqıtşa ükimet jariya etilgen soñ, ükimettiñ organ gazeti “Azat Şarqi Türkistan” dep ataldı. Gazet wyğır, qazaq, orıs, moñğol jäne qıtay tilinde jarıq kördi. Gazettiñ qazaqşa böliminde Bwqara TIŞQANBAEV, Qwrmanalı OSPANWLI basşılıq etti jäne gazettiñ redakciya qwramında Äuesqan NARINBAYWLI, Rahmetolla ÄPŞEWLI, Qwrmanbay TOLIBAYWLI, Äbdibek, Aladiyar, Asanbay, Sırayıl, Qali qatarlı kisiler redaktor, audarmaşı,

    219
  • Tarih

    Angliyanıñ Joñğariya qazaqtarına ozıq soğıs qaruların beruge talpınuı

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  May 14, 2020  |  1,101 views

    Qaşqardağı Angliya konsulı  Angliyanıñ Qaşqariyadağı konsul' qızmeti 1881- jıldan keyin bastau aladı. Angliyanıñ tüpki maqsatı Cin imperiyasınıñ soltüstik-batıs aymağı men Türkistan (ortalıq aziya) dalasına öz ıqpalın jürgizu edi. Biraq, bwl twsta patşalıq reseydiñ de aymaqtağı sayasi ıqpal küşin eskermeu mümkin emes edi. Patşalıq reseydiñ äu bastağı maqsatı Türkistan aymağın endey ötip Ündistan arqılı telegey teñiz jolına şığu edi. Biraq, Türkistan dalasındağı Türki handıqtarı (Qazaq, tb) bwl maqsattı jüz jıldap keşiktirip jattı. Resey endi Türkistan dalasın qiır şığıstan aynalıp ötip Qaşqariya arqılı Ündistanğa wlasudı közdedi. Biraq, ol twsta Qaşqariya mülde jabıq älem edi. Deytwrğanmen de jabıq älemniñ tüstik qaptalınan Angliya imperiyası da kelip ülgirdi. Sosın ne kerek, bwl aymaq Resen-Angliya imperiyasınıñ

    236
  • Tarih

    ÖLKE TARIHI

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  May 5, 2020  |  1,133 views

    Mingo jılnamasınıñ 37- jılı 1-qañtarda jarıq körgen. (bizdiñ jılnama boyınşa, 1-qañtar, 1948.j) Kitap avtorı: Polat Qadiri Kitaptı şığaruşı baspa: “Altay” baspa üyi Polat Qadiri (Bolat Qadir) 1919-jılı Şıñjañ ölkesi Qwtıbi audanında düniege kelgen. 1949-jılı Ündistanğa, 1957-jılı Türkiyağa qonıs audarğan. 1940-jılı Şıñjañ institutınıñ (qazirgi Şıñjañ univesiteti) til-ädebiet bölimin bitirgen. 1940-1941-1945 jıldarı ölkelik ükimettiñ organ gazeti “Şıñjañ gazetiniñ” wyğır-qazaq bölimderinde jwmıs istegen. 1944-jıldıñ kökteminde qamauğa alınğan, 1945-jılı “Han Täñiri” jurnalında, 1946-1949 jıldar arasında “Altay” baspa üyinde, 1947-1948 jıldarı “Şıñjañ gazetiniñ” wyğır-qazaq bölimderinde jäne 1947-1949 jıldarı “Altay” baspa üyi jağınan şığarılğan “Erik” gazetinde jwmıs istegen. “Ölke tarihı” kitabı eki bölimnen twradı: Birinşi bölimde, Şıñjañ ölkesiniñ erte zamanğı tarihı, şaruaşılığı, mädenieti, türkilerdiñ tarihı, nanım-senimi

    233
  • Sayasat

    Şınayı tarih qayda?

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  May 2, 2020  |  1,125 views

    QAZAQ TARIHI BWRINĞI KOMMUNISTİK IDEOLOGIYA SALQININAN ARILDI MA? “ALTIN ORDANIÑ” QWRILĞANINA 750 JIL MA? TARIH FAKUL'TETTERİ NENİ OQITADI ? WLTTIQ KÖZQARASTAĞI QAZAQ TARIHI JAZILA MA ? ======================= Ünemi kökeyden ketpeytin tarihımızğa baylanıstı bastı swraqtar osı. Osıdan şamalı uaqıt bwrın “Altın Ordanıñ 750 jıldığın” atap ötemiz degen söz estilgen. Soğan men tañğaldım. Joşınıñ ülkeni Batıy 1239- jılı bükil Rus' knyazdikterin, Kievti, Şığıs Europanı jaulap alğannan keyin 1240-jılı Sarayşıqta Altın Orda memleketin qwrğan. Bwl Orıs tarihında da, basqa elderdiñ tarihında da jazılğan, öşpeytin, özgermeytin tarih. YAğni, Altın Ordanıñ qwrılğanına 750 jıl emes, 780 jıl. Al, Joşı hanğa keletin bolsaq, ol Qazaq tarihınıñ basında twrğan ülı Han. Olay deytin sebebimiz 1219-1220- jılı Sırdariyadan

    194
  • Tarih

    Japoniyağa jazılğan hat

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  May 1, 2020  |  1,050 views

    Eldes Orda Bwl kisiniñ atı Maqmwt Mwhidi. Şıñjañ ölkesiniñ Twrpan aymağında tuğan. Ağayındı tört Mwhidi bolıptı. Ağası Maqswt Mwhidi jañaşıl ziyalı kisi. Twrpanda jädittik bağıtta ağartuşılıqpen aynalısqan. Maqmwt bala kezinde ağası aşqan jädittik jüyemen bilip alıptı, keyin sauda baylanısımen Ürimji, Şäueşek, Semey, Taşken jäne Mäskeu, Peterbur qalaların aralaptı. 20- ğasır basındağı Alaş qozğalısı men Türkistandıq qozğalıs köp ıqpal etse kerek, keyin Twrpanğa kelgen bette wlttıq ruhani qwndılıqtardıñ jandanuına barınşa eñbek etipti. Soñıra 1931- jılı Qojaniyaz köterilisine belsendi atsalısıp, köterilistiñ Twrpandağı wlt liderine aynaldı. Dwñğan Ma Jungin armiyası men Qojaniyaz arası bülingen soñ öz äskerin bastap Atı Şaharğa attanğan jäne Qaşqar qalasında qwrılğan wlttıq respubilikanıñ bas qomandanı bolğan. Qojaniyaz ölkelik ükimet

    156
  • Köz qaras

    Aqş-Sovet qatınastarındağı şıñjañ ölkesi

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Apr 29, 2020  |  1,348 views

    Sügiretterge qısqaşa tüsinikteme: Birinşi sügirette, Aqş-tıñ şıñjañ ölkesindegi twñğış ökiletti bas elşisi Edmond Klab jäne Dihua qalasındağı (Ürimji) Aqş konsulınıñ aldı tüsirilgen. Uaqtı, 1943- jıldıñ säuir ayı.  Ekinşi sügiret, Aqş ükimetiniñ şıñjañ ölkesindegi ökiletti elşisi Jon Hall Pakston mırza(1946′dan soñ elşi boldı).  Üşinşi sügiret, Şıñjañ ölkesiniñ sayasi, äkimşilik ortalığı Dihua qalasında (Ürimji) ornalasqan Aqş konsuldığı. Konsul aldında twrğandar J. Pakston jäne zayıbı.  Törtinşi sügiret, 1946-jıldıñ qaraşa ayında Dihuadağı Aqş konsulı aldında tüsirilgen. Artqı qatar oñnan törtinşi adam Jon Hall Pakston. Pakston Aqştıñ şıñjañ ölkesindegi ökiletti elşisi bolıp tağayındalğan kezi. 1941-42 jıldan keyin Şıñjañ ölkesinde kilt özgerister bastaldı. Ölkeniñ sırtqı sayasi diplomatiyadağı bağıtı özgerip jattı. Sovet-Şıñjañ qatınastarı jol ayrıqqa kelip tüylisti.

    283
load more

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: