-
-
Қазақ Сібір хандығына – 800 жыл!
Соңғы жылдары жарық көрген ғылыми еңбектер де Қазақ хандыгының тарихы бір жақты көрсетіліп жүр. алғашқы Қазақ хандығымен соғысқан көрші елдер халқымыздың бітіспес жауы ретінде баяндалады. Солардың бірі – Сібір хандығы. Ғасырлар бойы Қазақ Хандыгының теріскей жағында жатқан қазақ тайпалары Сібір хандыгының құрамында ғұмыр кешкені белгілі. Бүгінде Ноғай ордасы мен Сібір хандыгын Ресей ғалымдары меншіктеп алып жүр. Ал қазіргі қазақ елінің құрамына кіретін керей тайпасының сол заманда өз хандығы болған. Керей хандарының ғасырдан ғасырға созылған ежелгі әулеті Оң ханмен, Сәнгүнмен бітпейді. Әрқилы тарихи жағдай, әртүрлі кейіпте одан әрі жалғасқан. Оң ханның «Жинақты тауарих» пен «Қастерлі шежіреде» арнайы аталмайтын ұлдарының бірі, кей деректерде, немересі Тайбұға (Тай-Бұқа) азды-көпті жасағымен, Тұрғақтарымен,
-
Тұғырыл – оң хан
Шыңғыс хан атқа мінер қарсаңда керей – Ұлы Даладағы ең үлкен, саны да басым тайпа болған. Ескілікті зерттеген кейбір орыс оқымыстылары ілкіде, XI ғасырда керейлер тоғыз жүз мыңның төңірегінде, яғни миллионға жуық болды деп біледі. Рәшид-ад-динның айтқаны бар. ежелгі заманнан бастап керейлер халқының көптігімен, әскерінің қуатымен және хандарының атақ-дәңқымен мәшһүр болды деген. арғы тарихы ғұн дәуірінен басталатын керей қауымы XI ғасырда ұлы дала көшпенділерін қайта біріктірген, қытай тарихнамасында цзубу (ру-тайпалар) бірлестігі атанған жаңа түрік қағанаты – тоғыз-татар ұлысының ұйытқысы болғаны мәлім. Бұл кездегі басты дұшпан – терістік қытайда билік құрып отырған қидан-лауо имперясы болатын. алмағайып ұзақ майданнан соң, конфедерация кеиіпті үлкен ұлыс ыдырайды, бірәқ далайхан Моғұз бастаған керей жұрты
-
Әкежан Қажыгелдин: “Назарбаев менен кешірім сұрады
Қасым АМАНЖОЛ Қазақстанның бұрынғы премьер-министрі Әкежан Қажыгелдин (оң жақта) және журналист Қасым Аманжол. Скайп-сұхбат. 6 қыркүйек 2019 жыл. 1994-1997 жылдары Қазақстан премьер-министрі болып, 1998 жылы елден кеткен Әкежан Қажыгелдин Азаттыққа берген сұхбатында шетелде бірнеше рет Қазақстанның экс-президенті Нұрсұлтан Назарбаевпен кездескенін айтты. 6 қыркүйекте Алматыда «Ақиқат» жалпыұлттық социал-демократиялық партиясының 15-съезінде партия басшыcы Ермұрат Бапиға ЖСДП мүшелері сенімсіздік білдіріп, ақырында Бапи төрағалықтан кетіп, партиядан да шығарылды. Жиында кейбір партия мүшелері Бапидың биыл көктемде бір топ белсендімен Парижге барып, Қазақстанның бұрынғы премьері Әкежан Қажыгелдинмен партия рұқсатынсыз кездескенін айыптады. Бапидің орнына Асхат Рақымжанов партия жетекшісі болып сайланды. Дәл осы күні Нұр-Сұлтанда президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың қатысуымен Ұлттық сенім кеңесінің алғашқы жиыны өтті. Бұл кеңесті Тоқаев халық пен
-
БАҚЫТБЕК
…Бұлғын деген – ұшқатты қойнау, ұларлы, ұшпалы ұйық дүр. Жусаны үлбірек, изені табадай, жирені күдірейген түмен белестерден мұнарты-ып тұратын тәңір жер. Алтайдың тұман жамылған жүлгесінің іргелі қиығы осы өңір. Осы бейғажайып мекеннің басы – жайлау, балағы- күзеу, ойпаты қыстау. Бақ тұнған баялыш, ақбұйра өзенді өлкеде Бақытбек Бәміш туыпты. Шудабай бәһадүр зәңгінің табынан. Мен оны “тірідей” тоқсаныншы жылы көрдім! Қан – сөлі жоқ ақсұры, сұрқы сұсты суық, иығынан төмен желбіреген жалбыр шашты, осызаманауи “Баба түкті Шашты Әзиз”!!! Қолтығына қысқаны Мағауиннің екі кітабы… Саусағында бадана тасты жылтырақ жүзігі бар әйтеуір сықиып келіп тұр. Түрінен, қимылынан, шәлт мұрт қойысынан ежелгі massagtai ме, текті Мағауин бе, әйтеуір бір сұлба көрінердей. Өзіне сенімді, күреңкі
-
-
Гималай асқан көш куәгері Арыстан қажының өмірі жайлы кітап жарық көрді
Кеше, 17 наурыз Алматыдағы Manar Palace-та Арыстан қажы Шәдетұлының (Зуқа батырдың немересі) 80 жас мерей тойына орай, той иесінің өмірін арқау еткен, жазушы Байахмет Жұмабайұлының «Аңсаған арман» атты кітабының тұсаукесері өтті. Арыстан қажы туралы деректі филым көрсетілді. Мерей той мен ғұмырнамалық еңбектің тұсаукесеріне алыс-жуық шетелдерден және еліміздің әр жерінен ел ағалары, әдебиет пен өнер өкілдері, өзге де сыйлы қонақтар келіп қатысты. Алыс-жуқтан жеткен ағайын. Аталған кітаптың тұсауын мерей той иесімен бірге Зиябек Қабдылдинов, Досан Баймолда, Әмірхан Меңдеке және Нәбижан Мұхаммедханұлы қатарлы тарихшы, қаламгерлер кесті. «Аңсаған арман» кітабы Бұланайды (Гималай) асып, Үндістан мен Пәкістанды басып Алтайдан Анадолыға жетіп, Еуропаны айналып тәуелсіз Қазақ еліне келген Арыстан Шәдетұлының өмірін арқау еткен. Қазақтың
-
Қарағанды: Қазақ неге көтерілді?
Қарағандыда орын алған қылмыстың басты себептері неде? Қоғамның наразылық танытуына қандай саяси, экономикалық, әлеуметтік және идеологогиялық алғышарттар итермеледі? Билік пен құқық қорғау орындары бұдан қандай сабақ алуы керек? Осы да басқа сұрақтарға Әміржан Қосанов, Айдос Сарым және Расул Жұмалы жауап іздейді.
-
Энергетиканың болашақ жолдары
Украина астанасы Киев қаласында, 2018 жылдың 16-19 қазанының аралығында «Орталық және шығыс Еуропаның тұрақты энергетикасы» атты 10-шы Халықаралық форумы мен көрмесі (Sustainable Energy Forum and Trade Show, SEF 2018 Kyiv) өтуде. Осы жиынға 35 астам елдердің шамамен 500 өкілдері қатысуда. 80 астам мамандар баяндамаларын оқиды, 100-ге жуық компаниялар өз жетістіктерін көрсетуде. Бұндай шараның шеңберінде, «Әлем жел энергетикасы қауымдастығы»-ның Бас хатшысы Стефан Ксангер (Stefan Gsänger) бізге сұхбат берді. Неміс қайраткерінің жауаптарына назар аударайық. Тұрақты энергетикада Қазақстанның мүмкіншіліктері туралы: күн, жел энергетикасында. Мысалы, еліміздің оңтүстік-шығысында таулы аймағы Жоңғар Қақпасы жел энергетикасы үшін өте тиімді. Осы тақырып жайында сіздің пікірлеріңіз қандай? Қазақстан жел энергетикасының болашағы – зор! Теориялық түрде, еліңіз бүткіл әлемді жел
-
Төреғали Батырханұлы:Жақсының жақсылығын айту парыз
Армысыз Төреғали аға! Сізді елге белгілі психолог маман ретінде жақсы білеміз.Соңғы кездері ән шығарумен де айналысып жүр екенсіз. -Иә шабытым ашылып оншақты ән жаздым.Соның ішінде “Бумын қаған” “Көкжал ” “Дариға” әндері сәтті шықты. -Әндеріңіздің сөзі мен тарихын айтып өтсеңіз -Бумын қаған ең алғаш түркілердің басын қосып мемілекет құрған тұлға.Ал “Көкжалға” келсек қасқырларға арналған.Соңғы кездері қасқыр атуды сәнге айналдырған аңшы байлар көбейді.Көкжал бөрі ежелгі түркілердің төтемі.Қасқырларды қыруға тиым салу керек.Бұл ән гумманистік ой сананы көздейді.Үшінші сәтті шыққан ән белгілі қоғам қайраткері,әнші,саясаткер Дариға Нұрсұлтанқызына арналды.Дариғаның қоғамдық белсенділігінің арқасында күрделі талай мәселе шешімін тапты.Медицина,қорғаныс саласы,әлеуметтік мәселелердің басы қасында Дариға Нұрсұлтанқызы жүреді.7 ші Мамыр Дариға Нұрсұлтанқызының туған күні.Ол кісіге мықты денсаулық,баянды бақыт,таусылмас қуаныш тілейік.Бұл
load more
