Жүгіртпелер
 | 
  • Тарих

    Шыңғыс хан және оның заманы Мұхтар Мағауин екінші кітап ұйысқан үлыс

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Aug 16, 2019  |  62 views

    бірінші бөлім бүліңғір і т а р а у тауарихтың бәсі алқисса, қят бартан-бахадұрдың ұлы есугеи онан өзенін бойлап, құс салып жүр екен. кенет, атан түйе жегілген, найқала жылжып, жақындап қалған қарағұт күймені көзі шалады. атты қосшысы бар. бұл – жәуінгер меркіт тайпасының жетекші әулетінен шыққан еке-чіледу болатын. қалың қоңыраттың олқұнұт руынан қыз алып келе жатқан. жаңа түскен келіншегінің есімі – өгелін еді. иенде кездескен екеу дала рәсімімен сәлемдесті ме, жөн сұрасты ма – белгісіз. анығы – есугеидің көзі қалбағай асты, күн тимес көлеңкеде отырған өгелінге түседі. жас қыз, шындығында беті жаңа ашылған келіншек ғәжәйіп сұлу екен. өркеуде жігіттің жүрегі шым етіп, өне бойын өзгеше сезім құрсағаны күмәнсіз. бірден-ақ, «мұндай

    24
  • Тарих

    СМАҒҰЛ СӘДУАҚАСҰЛЫ – БЕЛГІЛІ МЕМЛЕКЕТ ЖӘНЕ КӨРНЕКТІ ҚОҒАМ ҚАЙРАТКЕРІ

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Aug 12, 2019  |  137 views

    Смағұл Сәдуақасұлы сүйегінің Астанаға жеткізілуі. 2011 жылы Астанаға көрнекті қоғам және мемлекет қайраткері, белгілі ағартушы, Қазақ автономиясы ағарту саласының министрі, қазақтың ұлтжанды азаматы, өткен ғасырдың отызыншы жылдарында Мәскеуде жұмбақ жағдайда қайтыс болған Смағұл Сәдуақасұлының сүйегі Қазақстанға жеткізілді. Астана әуежайы Алаш қайраткерлерінің бүгінгі ұрпақтарымен толығып, елге келген Смағұл Сәдуақасұлының сүйегін бүтіндей Қазақ жұрты болып қарсы алған болатын. Бәрімізге мәлім болғандай оның денесі өртеліп, сүйегі кішігірім сауытқа салынып, Мәскеудегі Дон зиратының аумағына қойылған екен. Шағын ғана патриоттар тобының күшімен оның сүйегі елге жеткізіледі. Ол соңғы жылдарда Отанына «қайта оралған» алаш қайраткерлерінің алғашқысы болды. Оның әкесі төрт жылдан кейін даңқты ұлдың әкесі болғаны үшін ғана қуғын-сүргінге ұшыраған. Тірі қалған туған-туыстары «халық жауының туысы»

    29
  • Тарих

    ТОҒҰРЫЛ ХАННЫҢ «ТОНЫМЕН ТУҒАН ҰЛЫ» ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ АРАСЫНДАҒЫ ТҮЙТКІЛДЕР

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jun 4, 2019  |  766 views

    Жанымхан Ошан   Тарихи әдебиеттерде, мұнда Рашид ад-диннің әйгілі еңбегінде, «Моңғолдың құпия шежіресінде», «Юан ши» (юань патшалығы тарихы) кітабында керейдің Тоғұрыл Оң ханы мен Темүжіннің қарым-қатынасына тоқталған кезде, аттөбеліндей азғана моңғолдың Есугей есімді баһадүрінің жетімі – Темүжіннің өз ағайындары Тайшығұттардан жәбір көріп, «көлеңкені жаршы қып, қылқұйрықты қамшы қып» тағдырдың тәлкегіне ұшырап, Тоғұрыл ханы «әкеміздің андасы болғандықтан, әкеміз сияқты ғой» деп, әке орнына әке тұтып, қайын жұрты – қоңыраттар берген қара бұлғын ішігін алып, оған сәлем бере баруынан бастайды. «Әкең өлсе өлсін, әкеңді көре қалған өлмесін» демекші, Темүжіннің сапары сәтті болып шығады. Пана тұта барған әкесінің көне «Андасы» Тоғұрыл хан ағынан жарылып: Мынау бұлғын ішіктің, Қолқасына жарамын. Бытыраған еліңнің, Басын қоса

    280
  • Тұлғалар

    АТАНТАЙ АБЫЗ ЖӘНЕ ОНЫҢ БАТЫР НЕМЕРЕСІ ҚАЙДАУЫЛ ХАҚЫНДА

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  May 18, 2019  |  992 views

    Қазақ даласына жоңғарлардың шабуыл жасаған мезгілі қазақ батырларының да көптеп дүниеге келген дәуірі болды. Бұл туралы Ш.Уалихановтың: «Абылай дәуірі – қазақтың ерлігі мен серілігінің ғасыры» деген сөзі тектен-текке айтыла салмаған. (Ш.Уәлиханов, 5 томдық шығармалар жинағы, //А.А. 1984, 1 т.,432 б.). Сол дәуірде туған әйгілі батырлардың бірі Ер Жәнібек Бердәулетұлы (1714-1792) еді. Жәнібектің жас батыр атана бастаған кезінде де оны уақ пен керейдің әйгілі батырларының тәрбиесіне алғаны жайында әр түрлі аңыз бар. Арғы жағы Ер Көкше, Ер Қосай, Сартоқай, Жанат, Сәменбет сынды қарт батырлар Жәнібекке ата жолындағы ұстаз болған деседі. Мұндағы Сәменбет батыр есімі де жоңғарға қарсы соғыс дәуіріндегі әйгілі батырлардың бірі ретінде аталады. Ол 1626 жылы туылып, 1723 жылдары Сыр

    424
  • Тұлғалар

    Әміржан Қосанов

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  May 11, 2019  |  1,163 views

    Биография Әміржан Сағидрахманұлы Қосанов (13 мамыр 1964 жыл, Сапақ ауылы, Арал ауданы, Қызылорда облысы) — қазақстандық саясаткер, қойғам қайраткері, журналист. Отбасы және балалық шағы 1964-жылы 13-мамырда Қызылорда облысы Арал ауданының Сапақ бекетінде көпбалалы теміржолшының отбасында дүниеге келді. 1981-жылы Қызылорда облысы Жаңақазалы стансасындағы №17 қазақ орта мектебін бітірді. 1981-1982 жылдар – Жаңақазалы стансасындағы  №716 құрылыс-монтаж пойызының слесарі. 1982-жылдан – ҚазМУ журналистика факультетінің студенті. 1983-1985-жылдары – Кеңес Армиясының қатарында қызмет атқарды (Мәскеу қаласы). 1985-жылы оқуын жалғастырды. Факультет комсомол комитетінің хатшысы боп сайланды. Лениндік стипендия иегері болды. 1989-жылы университетті үздік тәмамдады. Әкесі – Сағидрахман Ағыбетұлы Қосанов. Анасы – Аққыз Нағашыбайқызы Қосанова. Жұбайы – Роза Мұратқызы Қосанова. Балалары – Индира, Томирис, Ғалымжан Қызмет жолы

    551
  • Зуқа батыр 150 жыл

    Ақсақ қасқырдың айласы

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  May 3, 2019  |  776 views

    Атақты Зуқа батырды білесіңдер ғой. Батыр атамыз бүкіл Алтайды уысында ұстап тұрды. Сол жылдары батырдың жылқышылары қос-қос жылқысын қыста жоңғар ойпатына, құмға отарлатып қайтады екен. Онда жабайы жылқы – тарпаңдар көп болады. Тарпаңдар жылқыдан кішілеу, құланнан ірі болады. Оның айғыры үйірін қасқырға алдырмайды. Тіптен, кез келген құйынды, қарлы боранда ыққан жылқыны алып шыға алады. Соны білетін жылқышылар жылқы үйірлерін тарпаңдарға жақындатып, қосып, алыстан қарауылдап бағады екен. Осылайша тарпаңдармен қан араласыпты. Тіптен бір тарпаң айғыры жылқыға үйірлесіпті. Сонымен көктемде отардан қайтқанда әлгі тарпаңның айғырын да қоса қайырып, Алтайға оралыпты. Бірде жылқышылар тарпаң айғырды қолға үйрету үшін ұстамақ болады. Алайда тарпаң өте қандес, жансебіл екен. Жылқышылар үлкен сайдағы орман арасына қамап, қолдарына

    200
  • Суреттер сөйлейді

    Алтай қазақтарының төңкерістік үкіметі

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Apr 24, 2019  |  1,258 views

    (Оспан батырдың туғанының 120 жылдық мерей тойына арналады) Ерзат Кәрібай     Қытайдағы қазақтар тарихында жане Шыңжаң тарихында «үш аймақ төңкерісі» не дұрыс тарихи баға беріліп Шыңжаң жерліе тарихынан орын берілген, әрине аталған үш аймақта (Алтай ,Тарбағатай, Іле) қазақтар басым бола тұра, төңкерістеде жетекші рол ойнағанына қарамастан оны Ұйғұрдың еншісіне меншіктеп берді, халқарадада осылай таным қалыптасқан. Оған негіз 1944 жылы12 құрылған үкіметте басшылықта қазақтар болмады, үкімет тілі ұйғұр тілі болды, тарихи суреттерімен хұжаттарыда дерлік солай болды! Демек екінші шығыс түркістан жерлік халық сайламаған заңсыз үкімет еді! Егер заңды үкімет болса тұтас үш аймақтағы 720 мың халықтың 53% ін ұстайтын қазақ билікте болған болар еді! Кейінгі аталмыш үкімет қазақ мүддесіне саятында

    481
  • Тарих

    Үрімжі аймағының уәлиі-Қадуан

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Apr 16, 2019  |  1,095 views

    Бұл суретегі ақ шылауышты кісінің аты Қадуан (Қадиша) Мамырбекқызы. Сүйегі төре, Тарбағатай Майлы-Жайырда дүниеге келген. Алтайдағы “төрт би төре” Абақ жұртының соңғы xандарының бірі Әлен төренің зайыбы. Қадуан Мамырбекқызы 1962-жылы Үрімжі қаласында белгісіз жағдайда көз жұмды. Сол жылы (1962) Үрімжі қаласы Санжы облысынан бөлініп жеке қала ретінде әкімшілік шаңырақ көтерген еді. Бұны айтудағы себебім, Қадуан Мамырбекқызы бұрынғы Үрімжі аймағының уәлиі болған. Үрімжі аймағы құрамына 12 аудан қарайтын еді. Олар: Манас, Құтыби, Санжы, Мичуан, Бөкен, Жемсары, Шонжы, Мори қатарлы сегіз қазақ аудандары және Тұрпан, Пішән, Тоқсын қатарлы үш ұйғыр ауданы. Орталығы Үрімжі (ол кезде аудан дәрежелі) сонымен он екі аудан қарады. Қадуан Мамырбекқызы Үрімжі аймағының он екі ауданын басқаратын облыс уәлиі

    365
  • Мәдениет

      ЭТНОГРАФ БАЙАХЫМЕТ ЖҰМАБАЙҰЛЫНЫҢ ЖЕТІ КІТАБЫНЫҢ ТҰСАУКЕСЕРІ ӨТТІ

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Apr 9, 2019  |  632 views

    АЛМАТЫ ҚАЛАСЫНДАҒЫ ЖАЗУШЫЛАР КІТАПХАНАСЫНДА 2019 ЖЫЛЫ 5 СӘУІР КҮНІ ЭТНОГРАФ, ЖАЗУШЫ БАЙАХЫМЕТ ЖҰМАБАЙҰЛЫНЫҢ ЭТНОГРАФИЯЛЫҚ ЖЕТІ КІТАБЫНЫҢ ТҰСАУКЕСЕРІ ӨТТІ. ЭТНОГРАФ, ЖАЗУШЫ БАЙАХЫМЕТ ЖҰМАБАЙҰЛЫ  Ахетов Мамай Қаниұлы Дабыралы әрі ғылми деңгейде өткен бұл реткі жеті кітаптың тұсаукесерін Алматы қаласы әкімінің кеңесшісі, «Тіл» орталығының жетекшісі Ахетов Мамай Қаниұлы басқарды.     Мазмұны бай, құндылығы жоғары, тарихымызды арыдан қозғайтын жеті кітаптың тұсауын кесу мәртебесіне ие болып, салтанатын асырғандар: Нұртілеу Иманқалиұлы Нұртілеу Иманқалиұлы. Қазақстан еңбек сіңірген Қайраткері, көрнекті теле журналист.   Ғалым Жайлыбай Ғалым Жайлыбай. Халықаралық алаш сыйлығының иегері, «Жұлдыз» журналының бас редакторы. Ислам Жеменей Ислам Жеменей. Әл-фараби атындағы қазақ ұлттық университетінің «Тұран-Иран» ғылми зерттеу орталығының директоры, психология ғылымының докторы, профессор.   Нәбижан Мұқаметқанұлы Нәбижан

    204
  • Зуқа батыр 150 жыл

    Көгедай ордасы

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Mar 27, 2019  |  1,198 views

    Қытай дерегінде: «Көгедай қазақтың гүңі (сұлтаны), Әбілпейіздің алтыншы ұлы, Цяньлүнның 55 жылы (1790 ж.) патшаға сәлем бере келген, патшамыз оған асыл тас тағылған қос көзді тәж кигізген» делінген Көгедай ордасы (княздігі) – ХVIII ғасырдың соңында Қазақ Хандығы ыдырай бастаған мезгілде пайда болған, Жоңғардан босаған жерге қайта қоныс аударған қазақтардың қазіргі Қытайдың Алтай аймағы мен Шығыс Қазақстанның шығыс аудандарында құрған княздігі. Сипаты жағынан Еділ қалмақтары көшкеннен кейін құрылған Еділ-Жайық арасындағы Бөкей Ордасына ұқсайды, бірі батыстағы шығыстан келген Еділ қалмақтарынан босаған территорияға қайта қоныс тепкен қазақтар жағынан құрылса; бірі Жоңғар мемлекеті жойылып олардан босаған қазақ жерінде құрылды. Бұлардың айырмасы: Бөкей ордасы Патшалық Ресейге бағынса, Көгедай ордасы Мәнжоу империясына сырттай бодан болды. Атамекенге

    339
load more

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: