جۇگىرتپەلەر
 | 
  • تاريح

    ءامىر تەمىردىڭ قازاق جەرىندە قالدىرعان ءۇش ەسكەرتكىشى

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jan 21, 2021  |  157 views

    ورتا عاسىرداعى قازاق تاريحىنان ءامىر تەمىردىڭ قازاق جەرىندە قالدىرعان ءۇش ۇلى ەسكەرتكىشى 1.ءامىر تەمىر 1397-99- جىلدارى ياسساۋي موۆزەلەيىن سالدىرعان. 2 الەمدە تەڭدەسى جوق، سالماعى ەكى توننالىق تايقازاندى (ونەر تۋىندىسى) قۇيدىرعان. 3 . ۇلىتاۋدىڭ التىن شوقى دەگەن توبەسىندە ۇلكەن قارا تاسقا اراب جانە شاعاتاي تىلىندە جازۋ جازىپ قالدىرعان. (بۇل تاس قازىر ەرميتاجدا تۇر) ءامىر تەمىر1370- جىلى ماۋرەنناحر بيلىگىنە كەلدى. اينالدىرعان ون جىلدىڭ ىشىندە ءامىر تەمىر اۋعانستاندى، باتىس ءۇندىستاندى ، باتىس قىتايدى، پارسى ەلىن، اراب ەلدەرىن ، قاپ تاۋى ەلدەرىن باعىندىرىپ، وسمان يمپەرياسىنىڭ پاديشاعى ءبايازيتتى جەڭگەن. ءا،تەمىرگە از ۋاقىتتىڭ ىشىندە جيىرما التى مەملەكەت باعىنىشتى بولعان. 1380-جىلدارى التىن وردا السىرەگەن كەزدە التىن وردا تاعىنا ءا.تەمىر توقتامىستى وتىرعىزعان. توقتامىس ماڭعىستاۋداعى ورىس حان ولتىرگەن ءتۇي

    61
  • تاريح

    بالالار الەمىنىڭ ەلشىسى…

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Dec 7, 2020  |  528 views

                                    كەمەل وي مەن كەلىستى سىر توعىسقان، سۇلۋ سەزىم مەن مۇڭلى شەر شارپىسقان كورىكتى دە كوركەم شىعارمالاردىڭ شەبەرى – ساپارعالي بەگالين. بيىل، 2020 جىلى قازاق پروزاسىنا وزگەشە ورنەك، جاڭا لەپ، عاجايىپ سىر-سيپات اكەلگەن كورنەكتى قازاق جازۋشىسى، بالالار ادەبيەتىنىڭ كلاسسيگى، ادەبيەتىمىزدىڭ پوەزيا، پروزا جانرلارىندا تارتىمدى، تولىمدى شىعارمالار بەرگەن كورنەكتى سۋرەتكەر ساپارعالي بەگالينگە 125 جىل تولىپ وتىر.         ساپارعالي بەگالين 1895 جىلى قاراشا ايىنىڭ 24 جۇلدىزىندا شىعىس قازاقستان وبلىسى، اباي اۋدانى، دەگەلەڭ اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. تابيعاتىنان زەرەك، ۇعىمتال بالاعا وقۋ وقىعان، ءبىلىم العان وتە ۇنايدى. سودان ول اۋىل مولداسىنان ءدارىس الىپ، ەسكىشە حات تانيدى. 1915 جىلى سەمەي قالاسىنداعى ورىس-قىرعىز (قازاق) ۋچيليششەسىن بىتىرگەن. 1929-1935

    75
  • كوز قاراس

    گەولوگ عالىم س.كامالوۆقا 85 جىل

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Dec 6, 2020  |  534 views

    قازاقستان ەكونوميكاسى ءۇشىن ۇلكەن ماڭىزعا يە كەن ورىندارىن اشقان عالىم كامالوۆ سۋحان ماقسۇتۇلى ەلىمىزدىڭ تاريحىندا ەلەۋلى ورىن الار تۇلعا. بۇكىل سانالى عۇمىرىن ءوز وتانىنىڭ دامۋى مەن گۇلدەنۋىنە ارناعان بىلىكتى گەولوگ كامالوۆ س.م. كوزى ءتىرى بولعاندا بيىل 85 جاسقا تولار ەدى. كامالوۆ س.م. 1935 جىلى جەلتوقساننىڭ جيىرما ءبىرىنشى جۇلدىزى ورال وبلىسىنىڭ (بۇرىنعى اتاۋى) قازتالوۆ اۋدانىنا قاراستى اسان-قۇدىق اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. بالا كەزىنەن ول ءوز كۇشىنە عانا سەنۋگە بەيىمدەلەدى، وسى كەزدەن ونىڭ بويىندا قايسارلىق مىنەزى مەن تاباندىلىق، ەڭبەكقورلىق قاسيەتتەرى قالىپتاسادى. وتكەن عاسىردىڭ ەلۋىنشى جىلدارى مەكتەپتى بىتىرگەن ول، سول كەزدەگى قول جەتپەيتىن، ارمان ماماندىقتاردىڭ ءبىرى جەر قويناۋىندا قازىنانى زەرتتەيتىن گەولوگ ماماندىعىنا قىزىعادى. وسى ماماندىقتى قازاق مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىندە بىتىرگەن ول باسىندا تاجىربيە جيناۋ ءۇشىن

    98
  • تۇلعالار

           قازاق پوەزياسىنىڭ ءتاڭىرى…

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Dec 6, 2020  |  561 views

                          بيىل، 2020 جىلدىڭ 10 تامىزىندا ۇلى اقىن، اعارتۋشى، عۇلاما، ۇلتتىڭ جاڭا ادەبيەتىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى، قازاق حالقىنىڭ ماقتانىشى، قازاق ادەبيەتىندەگى قايتالانباس زور تۇلعا اباي قۇنانبايۇلىنا 175 جىل تولدى. ورىستار ءۇشىن – پۋشكين، اعىلشىندار ءۇشىن – شەكسپير، گرۋزيندەر ءۇشىن – رۋستاۆەلي قانداي ۇلى قۇبىلىس بولسا، اباي دا قازاقتار ءۇشىن سونداي تەڭدەسسىز قۇبىلىس.                                                    اباي (يبراھيم) قۇنانبايۇلى 1845 جىلى 10 تامىزدا شىعىس قازاقستان وبلىسىنداعى شىڭعىس تاۋىنىڭ باۋىرىندا دۇنيەگە كەلىپ، 1904 جىلى دۇنيەدەن قايتقان. اباي ءوزىنىڭ بالالىق شاعىن اجەسى مەن اناسىنىڭ قاسىندا وتكىزدى. بولاشاق اقىن ەل اناسى اتانعان زەرە اجەسىنىڭ تاۋسىلمايتىن اڭىز-ەرتەگىلەرىن ەستىپ، سوزگە شەبەر ۇلجان اناسىنىڭ تاربيەسىن كورىپ ءوستى. ول اۋىل مولداسىنان ءدارىس

    83
  • رۋحانيات

    توراڭعىلى تۋرالى نە بىلەمىز؟

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Nov 10, 2020  |  710 views

      توراڭعىلى تۋرالى نە بىلەمىز؟ سىر بويى – تۇنعان شەجىرە، تاۋسىلماس تاريح. وتكەن ءومىردى بۇگىنمەن بۇگىپ قالۋعا بولمايدى. بابالاردىڭ سوقتىقپالى-سوقپاقتى ۇلى جولى عاسىرلار قويناۋىنان ۇلاسىپ كەلە جاتقانى اقيقات. ال، قازىرگى ءومىر ەرتەڭگە جالعاساتىندىقتان، وتكەندى تارازىعا تارتۋ – باستى مىندەت. ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ مەملەكەتتىك «مادەني مۇرا» باعدارلاماسىن جاريالاۋ ارقىلى رۋحاني مۇرالارىمىزدى تۇگەندەپ، ۇرپاققا ۇلتجاندىلىقتىڭ ۇرىعىن سەبۋدىڭ ۇلگىسىن كورسەتتى. جەر اتاۋلارىنىڭ تاريحىن زەرتتەۋ ءوز ولكەمىزدىڭ وتكەن تاريحىنا ۇڭىلە وتىرىپ، ۇرپاق ساناسىندا ساباقتاستىق سالتىن قالىپتاستىرۋدى كوزدەيدى. قايسىبىر ەلدىڭ، جەردىڭ نەمەسە ەلدى مەكەننىڭ اتالۋ تاريحى بولاتىنى ءسوزسىز. سونداي-اق «توراڭعىلى – بالا اۋليە» اتالۋىنىڭ وزىندىك شىعۋ توركىنى بار. ايتسە دە  تاريحشىلار، شەجىرەشىلەر دە «توراڭعىلى – بالا اۋليە» ءدال وسىلاي بولعان دەپ ءالى كۇنگە دەيىن تاپ

    166
  • تاريح

    الاش ارىسى – مىرجاقىپ دۋلاتوۆ 135 جاستا

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Nov 8, 2020  |  1,063 views

         جيىرما جاسىندا ۇلتىن وياتىپ، ۇران سالعان مىرجاقىپ دۋلاتوۆتىڭ تۋىلعانىنا بيىل 135 جىل تولىپ وتىر. ەلىم دەپ، جەرىم دەپ حالقى ءۇشىن جانىن اياماعان  اتامىزدىڭ بۇل جاسىن اتاپ ءوتۋ ءبىز ءۇشىن ۇلكەن مارتەبە. الاش قوزعالىسىنىڭ كورنەكتى قايراتكەرى مىرجاقىپ دۋلاتوۆتىڭ ۇلتى ءۇشىن جاساعان قىزمەتتەرى، ەڭبەكتەرى قازىرگى تاڭدا ءار قازاققا ايان جانە ماقتانىش. نەبارى جيىرما ءتورت جاسىندا «Oيان، قازاق!»، – دەپ ۇلتىنا ۇران سالعان مىرجاقىپ دۋلاتوۆ الاش قوزعالىسىنىڭ باسىندا تۇرعان ەدى.  بۇل جولدا ول كىسى كوپ ەڭبەك ەتتى.   پاتشا وكىمەتىنىڭ وتارشىلدىق ەزگىسى كۇشەيىپ تۇرعاندا، اۋمالى-توكپەلى زاماندا ءومىر سۇرگەن  م.دۋلاتوۆ جاستىعىنا قاراماستان، ۇلتىنا ايانباستان قىزمەت ەتكەن ۇلى تۇلعا! جاستايىنان اتا-اناسىنان ايىرىلسادا ساعى سىنباي العا ۇمتىلدى. حالقىنىڭ مۇڭىن مۇڭداپ،  جوعىن جوقتاۋعا سەرت بەرىپ، حالىق ىسىنە بار

    413
  • تاريح

    كەنەسارى حان مەن بالاسى سىزدىق سۇلتان تۋرالى دەرەك وسمان مۇراعاتىنان

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jun 18, 2020  |  2,130 views

    كەنەسارى حان مەن بالاسى سىزدىق سۇلتان تۋرالى دەرەك وسمان مۇراعاتىنان كەزدەسۋى بەك مۇمكىن. بۇعان ەشقانداي دا ءشۇباڭىز بولماسىن. ءبىرىنشى سۇگىرەت، وسمان ەلىندە جارىق كورگەن “باسيرات” (basîret) اتتى گازەت. ەكىنشى جانە ءۇشىنشى سۇگىرەت، وسمان مەملەكەتىندە جارىق كورگەن “ۋاقىت” اتتى گازەت. ءتورتىنشى سۇگىرەت، وسمان سۇلتانى ءابدۇلازيزدىڭ قاشقارياعا كومەككە جىبەرگەن اسكەري قارۋ-جاراق، وق-دارىسىنەن ءبىر پارشا كورىنىس. كەنەسارى مەن سىزدىق سۇلتان تۋرالى وسمان دەرەكتەرى شىنى كەرەك ءالى تولىق زەرتتەلگەن جوق. حان كەنەسارىنىڭ ۇلت-ازاتتىق كوتەرىلىسىن قازاقستان ايماقتارىمەن شەكتەپ ءبولىپ قاراۋ ەڭ ۇلكەن قاتەلىك سانالادى. حان كەنە مەن شىعىس تۇركىستانداعى قازاق، ۇيعىر، دۇڭعان كوتەرىلىستەرى اراسىنداعى ساياسي، اسكەري قاتىناستار تۋرالى دەرەك تە قىتاي مۇراعاتىندا كومۋلى جاتىر. وندا شاۋەشەك، قۇلجا جانە ءۇرىمجى قالالارىنداعى قازاقتاردىڭ حان كەنەمەن جانە كەيىنگى

    528
  • تاريح

    احاڭ مەن جاحاڭ سالعان ازاتتىق جولى

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jun 3, 2020  |  1,717 views

     «قازاق» گازەتىنە –107 جىل جۇمات انەسۇلى                                                                                                                       تاريحي پوۆەست                                                                                       

    226
  • تاريح

    انگليانىڭ جوڭعاريا قازاقتارىنا وزىق سوعىس قارۋلارىن بەرۋگە تالپىنۋى

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  May 14, 2020  |  2,025 views

    قاشقارداعى انگليا كونسۋلى  انگليانىڭ قاشقارياداعى كونسۋل قىزمەتى 1881- جىلدان كەيىن باستاۋ الادى. انگليانىڭ تۇپكى ماقساتى تسين يمپەرياسىنىڭ سولتۇستىك-باتىس ايماعى مەن تۇركىستان (ورتالىق ازيا) دالاسىنا ءوز ىقپالىن جۇرگىزۋ ەدى. بىراق، بۇل تۇستا پاتشالىق رەسەيدىڭ دە ايماقتاعى ساياسي ىقپال كۇشىن ەسكەرمەۋ مۇمكىن ەمەس ەدى. پاتشالىق رەسەيدىڭ ءاۋ باستاعى ماقساتى تۇركىستان ايماعىن ەندەي ءوتىپ ءۇندىستان ارقىلى تەلەگەي تەڭىز جولىنا شىعۋ ەدى. بىراق، تۇركىستان دالاسىنداعى تۇركى حاندىقتارى (قازاق، تب) بۇل ماقساتتى ءجۇز جىلداپ كەشىكتىرىپ جاتتى. رەسەي ەندى تۇركىستان دالاسىن قيىر شىعىستان اينالىپ ءوتىپ قاشقاريا ارقىلى ۇندىستانعا ۇلاسۋدى كوزدەدى. بىراق، ول تۇستا قاشقاريا مۇلدە جابىق الەم ەدى. دەيتۇرعانمەن دە جابىق الەمنىڭ تۇستىك قاپتالىنان انگليا يمپەرياسى دا كەلىپ ۇلگىردى. سوسىن نە كەرەك، بۇل ايماق رەسەن-انگليا يمپەرياسىنىڭ

    416
  • سپورت

    جەلاياق. قازاق مارافونشىسىنىڭ سپورت، ساياسات پەن كارانتين جايلى اڭگىمەسى

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Apr 12, 2020  |  1,497 views

    ازاتتىق راديوسى مارافونشى مارات جىلانباەۆ نەۆادا شتاتىندا. اقش، 1994 جىل. 56 جاستاعى مارات جىلانباەۆتىڭ تاعدىرى تاڭعالارلىق دەرەكتەرگە تولى. ول بالالار ۇيىندە تاربيەلەنىپ، ءار جىلدارى ۇستا، سۋرەتشى، كاسىپكەر، دەپۋتات بولىپ ەڭبەك ەتكەن. 90-جىلدارى جالعىز ءوزى ازيا، افريكا، اۆستراليا مەن امەريكاداعى ەڭ ءىرى شولدەردى جۇگىرىپ وتكەن. قازىر نۇر-سۇلتاندا تۇراتىن بەس بالانىڭ اكەسى مارات جىلانباەۆ قالا تۇرعىندارىنا جۇگىرۋ تەحنيكاسىن ۇيرەتىپ ءجۇر. ازاتتىق ءتىلشىسى اتاقتى مارافونشىمەن بىرگە جۇگىرىپ، ونىمەن سپورت، ساياسات جانە كارانتين تاقىرىبىندا اڭگىمەلەستى. مارات جىلانباەۆ – گيننەسس رەكوردتار كىتابىنا ەنگەن الەمدىك جەتى رەكوردتىڭ يەسى. ونىڭ كەيبىر رەكوردىن ءالى ەشكىم جاڭارتقان جوق. جىلانباەۆ 1991 جىلى جازدا 15 كۇن ىشىندە قاتارىنان 30 مارافوندى ءساتتى اياقتاپ، كۇن سايىن 84 كيلومەتردەن جۇگىرگەن. 1992 جىلى 20 كۇن

    233
load more

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: