Нұрсұлтан Назарбаевтың немере інісі Самат Әбіш қызметінен кетті

نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ نەمەرە ءىنىسى سامات ءابىش قىزمەتىنەن كەتتى

| Jan 17, 2022

مەملەكەت باسشىسىنىڭ وكىمىمەن سامات ءابىش قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى لاۋازىمىنان بوساتىلدى. بۇل تۋرالى بۇگىن، 17 قاڭتاردا اقوردا سايتى جازدى.

40 جاستاعى سامات ءابىش – قازاقستاننىڭ بۇرىنعى پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ءىنىسى ساتىبالدى نازارباەۆتىڭ ۇلى. ول بۇل قىزمەتتى 2015 جىلدان بەرى اتقارىپ كەلەدى. ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىندە 2010 جىلدان باستاپ جۇمىس ىستەيتىن سامات ءابىش كۇش قۇرىلىمدارىنداعى سالماعى جوعارى ادامداردىڭ ءبىرى سانالاتىن.

5 قاڭتار كۇنى، قاڭتارداعى وقيعالار شارىقتاپ تۇرعاندا، توقاەۆتىڭ وكىمىمەن پرەزيدەنت اكىمشىلىگى جەتەكشىسىنىڭ ورىنباسارى بولعان مۇرات نۇرتىلەۋ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى بولىپ تاعايىندالعاندا، سامات ءابىشتىڭ تاعدىرى تۇسىنىكسىز بولىپ قالدى. بيلىك ونىڭ قىزمەتىنەن كەتكەنىن، نە ءوز ورنىندا قالعانىن ايتپادى. بىراق ساناۋلى كۇننەن سوڭ كوميتەت سامات ءابىشتىڭ قىزمەتىنەن كەتپەگەنىن، ءالى دە توراعانىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ەكەنىن ايتقان. ءسويتىپ كوميتەت توراعاسىنىڭ ەكى ءبىرىنشى ورىنباسارى جۇمىس ىستەدى.

14 قاڭتاردا ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى سامات ءابىشتىڭ دەمالىستا ەكەنىن حابارلاعان.

ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ باستىعى بولعان كارىم ءماسىموۆ 6 قاڭتار كۇنى جۇمىستان بوساتىلىپ، ەكى كۇننەن كەيىن ۇستالدى. ول “مەملەكەتكە ساتقىندىق جاساۋ”، “قىزمەتىن اسىرا پايدالانۋ”، “بيلىكتى كۇشپەن باسىپ الۋ” ىستەرى بويىنشا كۇدىككە ءىلىنىپ وتىر.

كارىم ءماسىموۆتىڭ نەمەرە ءىنىسى نۇرلان ءماسىموۆ پاۆلودار وبلىسىنىڭ پوليتسيا باسقارما باسشىسى قىزمەتىنەن بوساتىلدى. بۇل تۋرالى 17 قاڭتاردا قازتاگ اگەنتتىگى حابارلادى.

“ىشكى ىستەر ءمينيسترى ەرلان تۇرعىمباەۆتىڭ بۇيىرىعىمەن نۇرلان ءماسىموۆ مىرزاحانوۆ راپورتقا سايكەس پاۆلودار وبلىسىنىڭ پوليتسيا باسقارما باسشىسى قىزمەتىنەن بوساتىلدى. پاۆلودار وبلىسىنىڭ پوليتسيا باسقارما باسشىسى قىزمەتىنىڭ مىندەتىن پوليتسيا پولكوۆنيگى قايىروۆ جاسقايرات يمانبەكوۆيچ اتقارادى” دەلىنگەن اقپاراتتا.

48 جاستاعى نۇرلان ءماسىموۆ پاۆلودار وبلىسىنىڭ پوليتسيا باسقارماسىن 2019 جىلدىڭ جەلتوقسانىنان باسقارىپ كەلگەن. ول بۇعان دەيىن قاماۋعا الىنعان ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ بۇرىنعى توراعاسى كارىم ءماسىموۆتىڭ تۋىسى.

كارىم ءماسىموۆتىڭ ۇستىنەن “بيلىكتى باسىپ الۋ» جانە «مەملەكەتكە وپاسىزدىق جاساۋ” باپتارى بويىنشا كۇدىككە ءىلىنىپ، تەرگەۋ يزولياتورىنا قامالعان ەدى.

56 جاستاعى كارىم ءماسىموۆ – قازاقستاندى وتىز جىلعا جۋىق ۋاقىت باسقارعان ەكس-پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ كوپتەن بەرگى ۇزەڭگىلەسى. نازارباەۆ ونى 2016 جىلى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ توراعاسى ەتىپ تاعايىنداعان. مۇنىڭ الدىندا ول 2007-2012 جانە 2014-2016 جىلدارى ەكى رەت پرەمەر-مينيستر قىزمەتىن اتقارعان.

قازاقستاننىڭ ەكس-پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ كۇيەۋ بالاسى تيمۋر قۇلىباەۆ “اتامەكەن” ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسىنىڭ توراعاسى قىزمەتىنەن كەتتى. بۇل تۋرالى 17 قاڭتاردا پالاتا سايتىندا رەسمي جاريالاندى.

ازات ەۋروپا / ازاتتىق راديوسى

قازاقستان ءوزىنىڭ العاشقى ميكروچيپىن جاساپ شىعاردى

kerey.kz

Nurmukhamed Baigarayev وسى اپتادا قازاقستان ءوزىنىڭ العاشقى ميكروچيپىن جاساپ شىعاردى دەگەن اقپارات تارادى. جاقسى جەتىستىك. بىراق ەندى ءسال-ءپال ۇڭىلسەك، ءچيپتىڭ ارحيتەكتۋراسى نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ زەرتحاناسىندا جاسالعان، بىراق ونى قىتايدا وندىرگەن. سەبەبى بىزدە ءالى چيپ وندىرەتىندەي تەحنولوگيا جوق. ءبىر قىزىعى، قىتايلىق ينستيتۋت ءچيپتى تەگىن شىعارىپ بەرگەن. وعان دا راقمەت، ايتپەسە ول قىزمەتتىڭ قۇنى قىمبات. بۇل جوبانىڭ جەتەكشىسى (سۋرەتتە) ەندى ول ءچيپتى قايدا قولدانۋعا بولادى دەپ تەستىدەن وتكىزىپ جاتىرمىز دەپتى ءوز پاراقشاسىندا. وعان قوسا، چيپ ءسال-ءپال قالىڭداۋ سياقتى. سمارتفونداردا 5-7 نانومەتر چيپ ورناتىلادى، وتاندىق چيپ 28 نانومەتر ەكەن. ءوزىم تاڭقالعان ءبىر فاكت وقىدىم. ميكروچيپ شىعارۋدا الەمدە تانىمال بولعان كومپانيالار ارمەنيادا ءوز وفيستەرىن اشىپ ۇلگەرىپتى. ول AMD, NVIDIA, Xilinx, Synopsys, National Instruments, Mentor Graphics
گارۆارد ۋنيۆەرى جىلىنا 200 مىڭ دوللاردان كەم تابىس تاباتىن وتباسىلاردىڭ ستۋدەنتتەرىن تەگىن وقىتامىز دەپ شەشىم شىعارىپتى.

kerey.kz

Nurmukhamed Baigarayev گارۆارد ۋنيۆەرى جىلىنا 200 مىڭ دوللاردان كەم تابىس تاباتىن وتباسىلاردىڭ ستۋدەنتتەرىن تەگىن وقىتامىز دەپ شەشىم شىعارىپتى. بيىل بۇل ۋنيۆەردە وقۋ شىعىنى جىلىنا 83 مىڭ دوللاردى قۇرايدى ەكەن. وسىنداي جاڭالىقتاردى وقىعاندا دۇرىس كاپيتاليزمنىڭ مىسالىن كورەمىن. باقۋات كاپيتاليستەر ءىرى وقۋ ورنىن قارجىلاندىردى. باسقا دا تابىسى كوپ. بۇگىندە ەنداۋمەنت قوردا 52 ميلليارد دوللارداي جينالعان. سول اقشاعا تابىسى ازداۋ وتباسىنىڭ بالالارىن تەگىن وقىتىپ، قايىرىمدىلىق جاساي الادى. سودان تەك بايدىڭ بالاسى عانا ەمەس، قاراپايىم وتباسىدان شىققان بالا دا الەمنىڭ ۇزدىك ۋنيۆەرىندە وقۋعا مۇمكىندىك الادى (ول ءۇشىن الدىمەن گرانتتى جەڭۋ كەرەك). بۇدان قوعام تەك ۇتادى، مەملەكەت داميدى. ياعني، قايىرىمدىلىق جۇرتتان جىلۋ جيناپ، وت سلۋچايا ك سلۋچايۋ جاسالمايدى، جينالعان ناقتى اقشاعا، جوسپارلى، جۇيەلى تۇردە ىسكە
ۇلىبريتانيا مەن فرانتسيا ۋكراينامەن بىرىگىپ بەيبىتشىلىك جوسپارىن ازىرلەيدى

kerey.kz

ۇلىبريتانيا پرەمەر-ءمينيسترى كير ستارمەر جانە ۋكراينا باسشىسى ۆلاديمير زەلەنسكي. 1 ناۋرىز 2025 جىل. ۇلىبريتانيا مەن فرانتسيا ۋكراينا جانە وزگە ەلدەرمەن بىرىگىپ بەيبىتشىلىك جوسپارىن ازىرلەيدى. بۇل جونىندە ۇلىبريتانيانىڭ پرەمەر-ءمينيسترى كير ستارمەر BBC اقپارات اگەنتتىگىنە مالىمدەدى. ونىڭ سوزىنشە، مۇنداي شەشىم ۋكراينا باسشىسى ۆلاديمير زەلەنسكي مەن اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ اق ۇيدە جۋرناليستەردىڭ كوزىنشە كەرىسىپ قالعاننان كەيىن قابىلدانعان. “ۇلىبريتانيا، سونىمەن بىرگە فرانتسيا جانە تاعى ءبىر ىقتيمال تاراپ ۋكراينامەن بىرىگىپ، اسكەري قيمىلدى توقتاتۋ جوسپارىن ازىرلەۋمەن اينالىسادى، ودان كەيىن جوسپاردى اقش-پەن تالقىلايمىز” دەدى ستارمەر.ول BBC-گە سۇحباتىندا “كەلىسىم ءبولۋى كەرەك ەكەنى ءسوزسىز، اسكەري قيمىلدى توقتاتۋ كەرەك، ال ودان كەيىن سول كەلىسىمدى قورعاۋ كەرەك، سەبەبى ەڭ ىقتيمال ناشار ستسەناريلەردىڭ ءبىرى – بۇل ۋاقىتشا ءۇزىلىس، ودان كەيىن پۋتين تاعى دا كەلەدى”
2025 جىلى 1 070 ەتنيكالىق قازاق قانداس مارتەبەسىن الدى.

kerey.kz

2025 جىلى 1 070 ەتنيكالىق قازاق تاريحي وتانىمەن تابىسىپ، قانداس مارتەبەسىن الدى. جالپى 1991 جىلدان بەرى رەسپۋبليكاعا 1 ملن 149 مىڭنان استام ەتنيكالىق قازاق ورالدى. جىل باسىنان قازاقستانعا كەلگەن قانداستاردىڭ جارتىسىنان كوبى (51,9%) – قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنان، 37,5% – وزبەكستاننان، 7,1% – تۇرىكمەنستاننان، 1,8% – رەسەيدەن جانە 1,7% باسقا ەلدەردەن. 2025 جىلعى 1 اقپانداعى جاعداي بويىنشا ەڭبەككە قابىلەتتى جاستاعى ەتنيكالىق قونىس اۋدارۋشىلار سانى 60,2%-دى، كامەلەتكە تولماعاندار 32,9%-دى جانە زەينەتكەرلەر 6,8%-دى قۇرايدى. ەڭبەككە قابىلەتتى جاستاعى قانداستاردىڭ ىشىنەن ءبىلىم دەڭگەيى بويىنشا 16,7%-ى جوعارى ءبىلىمدى، 32,9%-ى ورتا كاسىبي ءبىلىمدى، 48,4%-ى جالپى ورتا ءبىلىمدى، جانە 1,9%-ىنىڭ ءبىلىمى جوق. قونىس اۋدارعان ەتنيكالىق قازاقتار رەسپۋبليكانىڭ ءتۇرلى وڭىرلەرىنە قونىستاندى. سونىمەن بىرگە، قانداستاردى قونىستاندىرۋ ءۇشىن مىناداي ەڭبەك كۇشى
حالقىمىزدىڭ جۇلدىزدىق تۋرالى كوزقاراسى

kerey.kz

حالقىمىزدىڭ جۇلدىزدىق تۋرالى بىلىمدەرى ارابتىڭ «جۇلدىزناماسىنىڭ» مازمۇنىنان پارىقتى. «جۇلدىزناما» اراب ەلىندە يسلام دىنىنەن بۇرىن جازىلعان بولجام كىتاپ. «جۇلدىزنامادا» اسپانداعى جۇلدىزدار مەن ادام سانى تەڭ. ءبىر نارەستە تۋىلعاندا اسپاندا ءبىر جۇلدىز پايدا بولماق. پايدا بولعان جۇلدىز سول بالاعا تاۋەلدى بولىپ، مەيلى كارتەيىپ، مەيلى تۋىلا سالىپ ءولسىن سول ادام ولگەندە اعىپ تۇسپەك. سوندىقتان ءتىرى ادامزات پەن كوكتەگى جۇلدىز سانى تەڭ. جۇلدىزداردىڭ كۇندىز كورىنبەۋى – جەردەگى ادامداردىڭ سورىن جاسىرىپ، سەزدىرگىسى كەلمەگەندىگى. تۇندە كورىنۋ باعىڭ جانادى، دەمىڭدى ال، دەپ ادام پەندەسىنە دەم بەرگەندىگى. ادامزات جۇلدىزداردىڭ ءبولىنىپ ورنالاسۋىنا ساي ورنالاسقان. ءبىز ورتا جۇلدىزداعى ادامدارمىز، سوندىقتان بەلبەۋىمىزدى بەلۋاردان بۋىنامىز. جەر استى جۇلدىزدارىنداعى ادامدار بەلبەۋىن بالتىرىنان بۋىنباق. ءتۇس كورۋ سول پەندەنىڭ كورەتىن كورگىلىگىنەن ارۋاقتاردىڭ، جىنداردىڭ ادامدارعا