جاڭالىقتار كوز قاراس وقيعا ساياسات
تەك ۇقك قىزمەتىنە عانا تيەسىلى پپ پۋلەمەت-تاپانشالارى لاڭكەستەردە قايدان ءجۇر؟
«اسكەريلەردىڭ جوسپارىن قاساقانا بۇزعان باسشى كىم؟»: پودپولكوۆنيك الماتىداعى بۇلىككە قاتىستى ءوز نۇسقاسىن ايتتى
«ۇلتتىق گۆارديا ۇقشۇ (ودكب) كۇشتەرىنە جۇگىنبەي-اق ءوز بەتىنشە تەرروريستەردى جەڭە الاتىن با ەدى، دەگەن «كاراۆان» باسىلىمىنىڭ ساۋالىنا ۇلتتىق گۆارديا كومانديرىنىڭ تەحنيكا جانە قارۋ-جاراق جونىندەگى بۇرىنعى ورىنباسارى، قر ىشكى ىستەر مينيسترلىگى ىشكى اسكەرلەرى اسكەري ينستيتۋتىنىڭ اعا وقىتۋشىسى، پودپولكوۆنيك ەرمەك ءتۇسىپجانوۆ جاۋاپ بەردى.
- بۇگىن لاڭكەستەر مەن توناۋشىلاردان اسكەري قارۋلار تاركىلەندى دەگەن اقپاراتقا تاپ بولدىم. ءبىر كورگەننەن-اق بۇل قارۋدى ادەتتە ۇقك ارنايى قىزمەتىنىڭ جاۋىنگەرلەرى قولداناتىنىن انىقتادىم: پپ (اۆتومات-تاپانشا). تونالعان قارۋ-جاراق قويمالارىندا مۇنداي قارۋلاردىڭ ەشقايسىسىنىڭ جوق ەكەنى انىق. ىشكى اسكەرلەردە، ياعني ۇلتتىق گۆارديا اسكەرلەرىندە جۇرگىزۋشىلەر، كينولوگتار سياقتى كىشى ماماندار تولىعىمەن اكسۋ-مەن قارۋلانعان. ەشكىمدە پپ اۆتوماتى جوق. مۇنداي اۆتوماتتار تەك ۇقك ارنايى جاساقتارىنا ارنالعان.
– ەرمەك، YouTube جەلىسىندە ۇستىمىزدەگى جىلدىڭ 5 قاڭتارىندا بۇلىكشىلەردىڭ اسكەري قىزمەتكەردى ۇرىپ-سوعىپ، ودان قىزمەتتىك قارۋىن تارتىپ العانى جايلى ۆيدەو تاراپ جاتىر. ولار اسكەريدەن كالاشنيكوۆ اۆتوماتىن تارتىپ الىپ جاتقانداي كورىنەدى.
– بۇل ۇلتتىق گۆارديا جاۋىنگەرى ەمەس. ساحنالىق قويىلىمعا وتە ۇقسايدى. بەيبىت تۇرعىندار پۋلەمەتتى تارتىپ الىپ جاتقاندا اسكەريدىڭ ارتىنان ۋنيفورما كيگەن باسقا ادامنىڭ جايبىراقات ءوتىپ بارا جاتقانىن كورەسىز. بۇل ساقتاندىرۋشى ادام. ونىڭ مىندەتى – سىرتتاي قالقالاۋ.
– مۇمكىن بۇل جاي عانا «ارلان» ارنايى جاساعىنىڭ جاۋىنگەرى شىعار؟
– ارلان بىزدىكى ەمەس. بۇل پوليتسياعا تيەسىلى كۇش. بىزدە ىشكى اسكەردە – «بۇركىت». ءيا، ولار قويان-قولتىق ۇرىستى جاقسى مەڭگەرگەن. بىراق ولاردىڭ بارلىعىندا وتە قاتاڭ ەرەجە بار. ولار ەشقاشان ءوز ادامىن ەش جەردە جالعىز قالدىرمايدى، تاستاپ كەتپەيدى، ياعني جالعىز جۇمىس ىستەمەيدى.
- شەرۋشىلەردى تاراتۋ ءۇشىن جارقىلى بار دىبىستى گراناتالار قولدانىلدى. بارلىق بەينەكادرلار وسىنى انىق كورسەتەدى.
- ولار جارىلعىش (ۆزرىۆپاكەت) زاتتار بولاتىن. كادىمگى گراناتا جارىلىستارىنا ۇقساس. ولار نەگىزىنەن جاتتىعۋدا قولدانىلادى.
- ال وندا پومپالى مىلتىق نە ءۇشىن قولدانىلدى؟ سول ارقىلى رەزەڭكە وقپەن اتتى.
- مر 12 كاليبرلى مىلتىق. شىنىندا دا، ولار رەزەڭكە وقپەن اتادى. گيلزا ىشىندە رەزەڭكە شارلار بار. ديامەترى شامامەن 3-5 مم. ال جارقىلداق گراناتالارى كادىمگى گراناتالارعا ۇقسايدى، تەك سىرتى پلاستيك. جارىلىس بولعان جاعدايدا وتە ۇساق بولشەكتەرگە ءبولىنىپ، زيان كەلتىرە المايدى. شۋلى گراناتالار عيمارات ىشىندە تار جەردە جارىلسا قۇلاق بىتەلىپ قالادى. ال گرانات جارقىلى ادامدى شامامەن 20 سەكۋندقا سوقىر ەتەدى. ولاردى پوليتسيا پايدالانعان بولۋى مۇمكىن.
– وندا ولار شابۋىلداۋشىلارعا نەگە توتەپ بەرە المادى؟ كاسىبيلىك جەتىسپەيدى مە؟
– مامان رەتىندە بۇعان قاراپايىم جاۋابىم بار. ونداي بۇيرىق بەرىلگەن جوق. ءبىزدىڭ زاڭدار بويىنشا، باس قولباسشى دا، ىشكى ىستەر ءمينيسترى دە ءوز اتىنان مۇنداي پارمەن بەرە المايدى. شەشىمدى پروكۋرور شىعارعان بولۋى كەرەك. ءدال وسى وپەراتسيالاردى قولدانۋ مەن جۇرگىزۋدىڭ زاڭدىلىعىن سول انىقتايدى. وسىعان بايلانىستى زارداپ شەگۋشىلەر دە، قۇرباندار دا بولاتىنى ءسوزسىز. بۇل ءۇشىن بىرەۋ جاۋاپ بەرۋى كەرەك. ويتكەنى بارلىعى پروكۋراتۋرانىڭ نە ايتاتىنىن كۇتىپ وتىر. تەك وسى ۇيىم قارۋدى قولدانۋدىڭ زاڭدىلىعىن انىقتايتىن ورگان بولىپ تابىلادى. بىراق ولار – پروكۋرورلار – ۇنەمى كولەڭكەدە قالادى. ەشكىم ولاردى اقىماق ارەكەتتەرى نەمەسە كەرىسىنشە ارەكەتسىزدىگى ءۇشىن جازالاۋعا باتىلى بارمايدى. پروكۋرورلار ۇنەمى قۇتىلىپ كەتەدى.
– ياعني، كەز كەلگەن قارۋ ۇستاعان قاراقشى اسكەري قىزمەتكەرگە شابۋىل جاساي الادى ەكەن، ال وفيتسەر الدەبىر پروكۋرور رۇقسات بەرمەيىنشە ناقتى جاۋاپ بەرە المايدى ما؟!
- ءدال سولاي. ومىرلەرىنە قاۋىپ تونسە دە، اسكەري قىزمەتكەرلەر ءوز بەتىنشە شەشىم قابىلداۋعا قۇقىعى جوق. زاڭدا دا، ۇرىس ەرەجەلەرىندە دە، مۇنداي بۇيرىقتىڭ نۇسقاۋلارى انىقتالماعان. جاۋىنگەردىڭ قىزمەتتىك قارۋدى الىپ جۇرۋگە قۇقىعى بار، بىراق ونى قولدانۋعا زاڭدى قۇقىعى جوق. ءتىپتى ونىڭ ومىرىنە نەمەسە ونىڭ وتباسى مۇشەلەرىنە قاۋىپ توندىرەتىن جاعدايلار بولسا دا. ءيا، پوستتاعى كۇزەتشى عانا قارۋدى قولدانا الادى، وندا دا مىندەتتى ەسكەرتۋ جاساپ، جوعارىعا وق اتقان سوڭ عانا.
– ەرمەك، ءسىزدىڭ كاسىبي پىكىرىڭىزشە، تاعى نە نارسە دۇرىس بولمادى؟
– اسكەرلەردىڭ اراسىندا دۇرىس قارىم-قاتىناس بولمادى. بارلىق قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى ايتەۋىر ءوز بەتىمەن ارەكەت ەتكەندەي سەزىم بولدى. ايتسە دە، ەڭ باستىسى، اسكەرلەردىڭ باستاپقى ءىس-قيمىل جوسپارىن بىرەۋ ادەيى بۇزعان سياقتى. الماتى اۋەجايىنا شابۋىلعا 15 مينۋتتاي قالعاندا ونى كۇزەتىپ تۇرعان اسكەرلەر تاستاپ كەتكەنى بەلگىلى. ال كوشەلەردە ءتارتىپ ساقشىلارىنىڭ كەنەتتەن ءوز ورىندارىن تاستاپ كەتە باستاعانى انىق بولدى. ياعني، شەگىنۋ. ەگەر جاتتىعۋلاردا جاسالعان باستاپقى ءىس-ارەكەت جوسپارى بۇزىلسا، ودان كەيىنگى ارەكەتتەر تۇسىنىكسىز بولىپ قالادى. جاۋىنگەرلىك قۇرامالار، ياعني ۇيىمداسقان جۇيە باسقارىلمايتىن قارۋلى توبىرعا اينالادى.
– شەگىنۋگە مۇنداي بۇيرىقتى كىم بەرە الدى؟
- ءسوزسىز – ارنايى قىزمەتتەر. ەندى ءتيىستى قورىتىندى شىعارىلادى دەپ ويلايمىن. زاڭ شىعارۋشىلاردان باستاپ ۇلتتىق گۆارديا كومانديرلەرى مەن باستىقتارىنا دەيىن. تاعى ءبىر ماڭىزدى جايتتى اتاپ وتكىم كەلەدى. كومەندانتتىق ساعات. شىن مانىندە، بۇل انىقتاما اسكەريلەرگە جاتادى. كومەندانتتىق ساعاتتىڭ ەنگىزىلۋىمەن بارلىق بيلىك گارنيزون كومەندانتىنىڭ(!) قولىنا ءوتۋى كەرەك. ال كومەندانت جوق جەردە گارنيزون باستىعى نەمەسە اسكەري بولىمدەردىڭ ءبىرىنىڭ تاجىريبەلى كومانديرى قالادا باسشى بولىپ تاعايىندالادى. پوليتسيا ءبولىمىنىڭ باستىعى ەمەس.
پىكىر قالدىرۋ