”مارش-بروسوك” حانا كەنەسارى….
بۇرىڭعى قازاقتاردىڭ شىدامدىلىعى مەن جاۋىنگەرلىگىنە قايران قالاسىڭ. جارىقتىقتار، باياعىدا الەمدى وسىنداي ۇشقىرلىعىمەن ات ۇستىندە ءجۇرىپ جاۋلاعان ەكەن عوي. ءبىر عانا مىسال ايتايىن. كەنەسارى تورعايدان سوزاققا دەيىنگى جەردى بەس-اق كۇندە باسىپ وتكەن. الاماندارى وسى شاڭدى جورىقتا وزدەرىنەن ءتورت ءجۇز جىل بۇرىن الاشاحاننىڭ سالىپ كەتكەن ەسكى سۇرلەۋىمەن ءجۇرىپتى. سودان قامالدىڭ تۇبىنەن ءبىر-اق شىعادى. سوزاقتىڭ داتقاسى باباجان بۇل كەزدە الاڭسىز ۇيىقتاپ جاتسا كەرەك. نوكەرى: “جاۋ كەلىپ قالدى، تۇرىڭىز!” دەسە، “سوزاققا كەنەسارىدان باسقاسى باتا المايدى. كەنەسارى قايدا، سوزاق قايدا!” دەپ جاۋاپ بەرىپتى. نوكەرى: “كەلگەن كەنەسارىنىڭ سول ءوزى!” دەسە، “شىراعىم، جىلاعىسى كەلگەن بالا اتاسىنىڭ ساقالىمەن وينايدى. ۇلىتاۋدا حاندىعىن تويلاپ جاتقان كەنەسارى قۇس بولىپ ۇشىپ كەلمەسە، قايدان كەلەدى، ويىنىڭدى قوي!” دەپ اقىرعان. اقىرىندا وسى ءسوزى ءۇشىن قاتتى وكىنىپتى. جاۋلارىمەن ارىستانداي الىسىپ، قولدان كەتىپ بارا جاتقان قازاقتىڭ بايتاعىن قايتا قالپىنا كەلتىرۋگە تىرىسقان كەنەكەم تۋرالى گەرەرال-مايور ف.ۆ. گەنس سول تۇستا بىلاي دەگەن. بۇدان بابالارىمىزدىڭ باتىر بولمىسى مەن ۇشى-قيىرى جوق جەرىمىزدى قالاي قورعاپ، قالاي بىزگە اماناتتاپ كەتكەنىن كورە الاسىز: “كەنەسارىنىڭ بەس-اق كۇندە، قىركۇيەكتىڭ جەتىسى كۇنى ۇلىتاۋ ماڭىندا بولعانى انىق. ال قىركۇيەكتىڭ ون ەكىسىندە ول اۋرۋدان امان قالعان اسكەرىمەن سوزاقتان ءبىر-اق شىقتى. كەنەسارىنىڭ كۇشى قۇلان مەن كيىك سەكىلدى ءوز دالاسىنىڭ وي-شۇڭقىرىن جاقسى بىلەتىن وسى شاپشاڭدىعىندا ەدى”…
جولىمبەت ماكىش
پىكىر قالدىرۋ