|  |  |  |  | 

جاڭالىقتار زۋقا باتىر 150 جىل تۇلعالار قازاق حاندىعىنا 550 جىل

كەيكى باتىردىڭ باسى ەلگە جەتكىزىلدى 

قالىڭ قازاققا كەيكى باتىر دەگەن اتپەن تانىس  نۇرماعامبەت كوكەمبايۇلىنىڭ باس سۇيەگى  بۇگىن رەسەي استاناسىنان قازاقستانعا اكەلىندى. بۇل تۋرالى “ەگەمەن قازاقستان” سايتى حابارلادى.

وسىعان دەيىن بەلگىلى ساياساتكەر بەرىك ابدىعالي مىرزا “فەيسبۋك” جەلىسىندەگى جەكە پاراقشاسىندا باتىردىڭ باسىن الىپ كەلە جاتقاندىعىن جازعان بولاتىن.

ساياساتكەردىڭ ايتۋىنشا استانا ۋاقىتىمەن ەرتەڭ تاڭعى ساعات 04:50-دە 1916 جىلعى ۇلت ازاتتىق كوتەرىلىسىنىڭ قاھارمانى كەيكى باتىردىڭ (نۇرماعامبەت كوكەمبايۇلىنىڭ) باس سۇيەگى ارنايى بورتپەن استاناعا جەتكىزىلدى.

سونداي-اق، جەرلەۋ ءراسىمىن ۇيىمداستىرۋ ءۇشىن ۇكىمەت جانىنان ارنايى كوميسسيا قۇرىلاتىنى دا ءمالىم بولدى.

ايتا كەتەيىك، بيىلعى جىلدىڭ مامىر ايىندا قر مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى ارىستانبەك مۇحامەديۇلى باتىر بابامىزدىڭ باس سۇيەگى ەلگە قايتارىلاتىنى تۋرالى حابارلاعان بولاتىن.

“قازىر ءبىز بۇل ماسەلەنى شەشە الامىز. رەسەيدەن كەلىسىم كەلدى. ءبىزدىڭ عالىمدار دا كەرەك مالىمەتتەردى جيناپ قويدى. تەك ونى اكەلۋدىڭ تەحنيكالىق پروتسەدۋرالارىن شەشۋ عانا قالدى”, – دەگەن بولاتىن مينيستر مىرزا.

كەيىن ءوزىنىڭ رەسەيلىك ارىپتەسىمەن ماسكەۋدە كەزدەسكەن ەكس-پرەمەر-مينيستر كارىم ءماسىموۆ تە كۋنسكامەرادا جاتقان قازاقتىڭ سوڭعى حانى كەنەسارى مەن كەيكى باتىردىڭ باس سۇيەگىن ەلگە قايتارۋ ماسەلەسىن تالقىلايتىنىن مالىمدەگەن.

كەيىن كارىم مىرزانىڭ رەسەي پرەمەرىمەن كەزدەسۋىندە تەك كەيكى باتىردىڭ سۇيەگى تۋرالى ءسوز قوزعالعانىن جانە كەلىسسوزدەردىڭ وڭ ناتيجە بەرگەنىن ايتقانى دا ەسىمىزدە.

ايتسە دە رف باسشىلارى كەيكىنىڭ باسىن قايتارۋعا سوناۋ مامىردا كەلىسىمدەرىن بەرگەنىن ەسكەرسەك، بۇل ماسەلەگە قاتىستى 25 جىلدا جاق اشپاعان ەكس-پرەمەردىڭ پارمەنى سەبەپ بولدى دەۋ قيسىنسىزداۋ، راس. دەگەنمەن، “ازاتتىق جولىندا مەرت بولعان باتىردىڭ باسى ەلگە قايتارامىن” دەگەن ۋاعدا ءسوز  جۇرت ىشىندە بەدەلى تۇسە باستاعان كارىم قاجىمقانۇلىنا ۇپاي جيناپ بەردى دەسەك تە جالعان ايتپاعان بولار ەك.

وسىعان دەيىن قازاقستان تاريحشىلارى بابالارىمىزدىڭ باس سۇيەكتەرىن ەلگە قايتارۋ ماسەلەسىن قوتارا-قوتارا كوتەرگەنىمەن ەش ناتيجە بولماعان ەدى.

قوس-قوسىنان وداقتاس بولىپ وتىرعان رەسەيدىڭ توپىراعىندا ەندى، حان كەنەنىڭ باسى قالدى. الەمدىك گەوساياساتتا ىرگەلەسىپ، ءتۇرلى جاعدايلاردا رەسەيگە ءام ونىڭ ساياسي باستامالارىنا دەمەۋشى بولىپ كەلە جاتقان قازاقستاننىڭ جانە ونىڭ نەگىزىن قۇرۋشى قازاق ۇلتىنىڭ تاعى ءبىر ۇلى كەنەسارى  حاننىڭ باس سۇيەگىن قايتارۋ ماسەلەسى كۇن تارتىبىندە بولۋى تالاپ!

نۇرزات توعجان

Abai.kz

Related Articles

  • حالقىمىزدىڭ جۇلدىزدىق تۋرالى كوزقاراسى

      حالقىمىزدىڭ جۇلدىزدىق تۋرالى بىلىمدەرى ارابتىڭ «جۇلدىزناماسىنىڭ» مازمۇنىنان پارىقتى. «جۇلدىزناما» اراب ەلىندە يسلام دىنىنەن بۇرىن جازىلعان بولجام كىتاپ. «جۇلدىزنامادا» اسپانداعى جۇلدىزدار مەن ادام سانى تەڭ. ءبىر نارەستە تۋىلعاندا اسپاندا ءبىر جۇلدىز پايدا بولماق. پايدا بولعان جۇلدىز سول بالاعا تاۋەلدى بولىپ، مەيلى كارتەيىپ، مەيلى تۋىلا سالىپ ءولسىن سول ادام ولگەندە اعىپ تۇسپەك. سوندىقتان ءتىرى ادامزات پەن كوكتەگى جۇلدىز سانى تەڭ. جۇلدىزداردىڭ كۇندىز كورىنبەۋى – جەردەگى ادامداردىڭ سورىن جاسىرىپ، سەزدىرگىسى كەلمەگەندىگى. تۇندە كورىنۋ باعىڭ جانادى، دەمىڭدى ال، دەپ ادام پەندەسىنە دەم بەرگەندىگى. ادامزات جۇلدىزداردىڭ ءبولىنىپ ورنالاسۋىنا ساي ورنالاسقان. ءبىز ورتا جۇلدىزداعى ادامدارمىز، سوندىقتان بەلبەۋىمىزدى بەلۋاردان بۋىنامىز. جەر استى جۇلدىزدارىنداعى ادامدار بەلبەۋىن بالتىرىنان بۋىنباق. ءتۇس كورۋ سول پەندەنىڭ كورەتىن كورگىلىگىنەن ارۋاقتاردىڭ، جىنداردىڭ ادامدارعا

  • سارباس رۋى جانە سارتوقاي باتىر

    تاريحتى تۇگەندەۋ، وتكەننىڭ شەجىرەسىن كەيىنگە جالعاۋ – اتادان بالاعا جالعاسقان ەجەلگى ءداستۇر. شەجىرە، ۇلت-رۋ، تايپا تاريحى – اتانى ءبىلۋ، ارعى تاريحتى ءبىلۋ بولىپ قالماستان ۇلتتىڭ ۇلت بولىپ قالىپتاسۋى جولىنداعى باستان كەشكەن سان قيلى وقيعالارى مەن اۋىر تاعدىرىنان دا مول دەرەك بەرەدى. شەجىرە – تۇتاس حالىق تاريحىنىڭ ىرگەتاسى عانا ەمەس، ۇلت پەن ۇلىس تانۋدىڭ الىپپەسى  سانالادى. «قازاق حالقى 200-دەن اسا رۋدان قۇرالسا دا ءار رۋدىڭ ءوز شەجىرەسى بولعان. شەجىرەشىلەر ءجۇز، تايپا، رۋ، اتا تاريحىن تەرەڭ تالداي بىلگەن»(1). پاتشالىق رەسەيدىڭ داۋرەنى اياقتالار تۇستا قازاقتىڭ مەملەكەتتىگىن قالپىنا كەلتىرۋدى ماقسات تۇتقان الاش كوسەمى ءاليحان بوكەيحان (1866-1937) العاشقى بولىپ قازاق تاريحىنىڭ قاجەتتىلىگىن العا تارتىپ، باشقۇرتتىڭ ايگىلى عالىمى ءۋاليدي توعانمەن كەزدەسىپتى. ءۋاليدي توعان ءوزىنىڭ ەستەلىگىندە: «مەن بىرنەشە

  • ماسكەۋ بيرجاسى سانكتسياعا ءىلىندى. تەڭگە مەن قازاقستان بيرجاسىنا قالاي اسەر ەتەدى؟

    حاديشا اقاەۆا قازاقستاندىق قور بيرجاسى يەلەرىنىڭ ءبىرى – ماسكەۋ بيرجاسى رەسەيدىڭ اسكەري اگرەسسياسى سالدارىنان اقش سانكتسياسىنا ىلىكتى. بۇل قازاقستانداعى قور جانە ۆاليۋتا نارىعى مەن تەڭگە باعامىنا قالاي اسەر ەتەدى؟ اقش وسى ايدا رەسەيدەگى ءىرى بيرجا حولدينگىنە سانكتسيا سالدى. امەريكانىڭ قارجى مينيسترلىگى ماسكەۋ بيرجا ارقىلى اسكەري ماقساتقا كاپيتال تارتقان، رەسەي ازاماتتارى مەن “دوس مەملەكەتتەر” “روستەح”، “ۆەرتولەتى روسسي” سياقتى قورعانىس كاسىپورىندارىنىڭ قۇندى قاعازدارىن ساتىپ الىپ، ينۆەستيتسيا قۇيعان دەپ ەسەپتەيدى. رەسەيگە قارسى سانكتسيالار قازاقستانعا دا اسەر ەتەدى. ويتكەنى استانا رەسەي ەكونوميكاسى باسىمدىققا يە ەۋرازيا ەكونوميكا وداعىنا مۇشە. ماسكەۋ – استانانىڭ نەگىزگى ساۋدا سەرىكتەستەرىنىڭ ءبىرى. رۋبل يۋانعا تاۋەلدى. تەڭگەنىڭ جايى نە بولادى؟ ماسكەۋ بيرجاسى سانكتسياعا ىلىنگەننەن كەيىن دوللار جانە ەۋرومەن ساۋدا جاساۋدى توقتاتتى. قازىر

  • الماتىدا اياۋسىز سوققىعا جىعىلعان جىگىتتىڭ ۆيدەوسى: كۇدىكتى ۇستالدى

    ۆيدەو كادرى قازنەتتە اياۋسىز سوققىعا جىعىلعان جىگىتتىڭ ۆيدەوسى تارادى، – دەپ حابارلايدى Tengrinews.kz . ۆيدەودا بەلگىسىز ادام جىگىتكە بىرنەشە سوققى جاسايدى. ديالوگتان جابىرلەنۋشىنىڭ قانداي دا ءبىر قارجىلىق قارىزى بار ەكەنى بەلگىلى بولادى. كادر سىرتىنداعى داۋىس ونىڭ باسىنان ۇرماۋدى سۇرايدى. سكرينشوت الماتى پوليتسياسى كۇدىكتىلەردى ۇستادى. “زورلىق-زومبىلىقپەن وزىنشە بيلىك ەتۋ دەرەگى بويىنشا قىلمىستىق ءىس قوزعالدى. كۇدىكتى ۇستالىپ، ۋاقىتشا ۇستاۋ يزولياتورىنا قامالدى. سونىمەن قاتار، قىلمىسقا قاتىسقانى ءۇشىن ۆيدەوعا تۇسىرگەن ەكىنشى ادام دا ۇستالىپ، ۋاقىتشا ۇستاۋ يزولياتورىنا قامالدى. تەرگەۋ جالعاسىپ جاتىر”، – دەدى الماتى پد ءباسپاسوز قىزمەتى.

  • سامات ءابىش قالاي “سۇتتەن اق، سۋدان تازا” بولىپ شىقتى؟

    ازاتتىق راديوسى ساياساتتانۋشى دوسىم ساتپاەۆ ۇقك توراعاسىنىڭ بۇرىنعى ءبىرىنشى ورىنباسارى، ەكس-پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ نەمەرە ءىنىسى سامات ابىشكە شىققان ۇكىم “قازاقستانداعى رەجيم بولاشاقتى ويلامايتىنىن كورسەتتى” دەيدى قازاقستاندىق ساياساتتانۋشى دوسىم ساتپاەۆ. ساراپشىنىڭ پايىمداۋىنشا، بيلەۋشى “ەليتا” جەكە ىستەرىمەن جانە تاساداعىكەلىسىمدەرمەن اۋرە بولىپ جاتقاندا ەلدە تاعى ءبىر جاڭا الەۋمەتتىك جارىلىسقا اكەلۋى مۇمكىن فاكتورلار كۇشەيىپ كەلەدى. ساياساتتانۋشىرەسەي ءوزىنىڭ ەكونوميكالىق مۇددەلەرى مەن گەوساياسي جوسپارلارىن كەڭىنەن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن قازاقستاننىڭ ىشكى ساياساتىنا تىكەلەي اسەر ەتۋگە تىرىسىپ جاتۋى مۇمكىن دەپ تە توپشىلايدى. پۋتين “قاۋىپسىزدىك كەپىلى” مە؟ ازاتتىق: سونىمەن ۇزاق دەمالىس الدىندا وسىنداي ۇلكەن جاڭالىق جاريالاندى. مەيرام الدىندا، 19 ناۋرىزدا قازاقستاندىقتار ءماجىلىس دەپۋتاتىنىڭ پوستىنان سامات ابىشكە شىققان ۇكىم جايلى ءبىلدى. مۇنىڭ ءبارىنىڭ بايلانىسى بار ما الدە كەزدەيسوقتىق پا؟ دوسىم ساتپاەۆ: اڭگىمەنى بۇل ءىستىڭ قۇپيا

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: